Pobieranie prezentacji. Proszę czekać

Pobieranie prezentacji. Proszę czekać

Opracowany przez : Pracownię Badań Społecznych i Marketingowych „Soma”

Podobne prezentacje


Prezentacja na temat: "Opracowany przez : Pracownię Badań Społecznych i Marketingowych „Soma”"— Zapis prezentacji:

1 Opracowany przez : Pracownię Badań Społecznych i Marketingowych „Soma”
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Załącznik nr 1 Raport z przeprowadzonych badań i analiz problemów społecznych w Gminie Miasto Ustka Opracowany przez : Pracownię Badań Społecznych i Marketingowych „Soma”

2 Spis treści Struktura raportu Wprowadzenie ………………………………………… 3
Ogólna charakterystyka Miasta Ustki ………………… 22 Warunki życia w Mieście Ustka ………………………… 47 Jakość życia w Mieście Ustka w opinii mieszkańców …… 112 Perspektywy na przyszłość w opinii mieszkańców ……… 118 Podsumowanie ………………………………………… 120 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

3 1.1. Wprowadzenie.Cel badania
Przedmiotem niniejszego badania była pogłębiona analiza i rozpoznanie problemów społecznych Miasta Ustka. Cele szczegółowe badania obejmowały: Rozpoznanie najważniejszych problemów społecznych w opinii mieszkańców Miasta Ustka. Rozpoznanie najważniejszych problemów społecznych Miasta Ustka w oparciu o istniejące dokumenty, statystyki i wszelkie wcześniejsze badania dotyczące obszaru objętego badaniem. Wskazanie grup społecznych szczególnie doświadczających rozpoznanych problemów społecznych. Diagnoza możliwości zastosowania rozwiązań problemów społecznych (jakie instytucje, jakimi dysponują możliwościami stosowania poszczególnych rozwiązań). Należy podkreślić, że diagnoza koncentruje się niemal wyłącznie na kwestiach problematycznych dla Ustki, nie zaś na potencjale, jakim – niewątpliwie miasto – dysponuje . Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

4 1.2. Metodologia badania 1.2.1. Źródła danych
Przedstawione wyżej cele badania wymuszały triangulację źródeł danych. W badaniu wykorzystano pięć głównych źródeł danych: wywiady kwestionariuszowe z mieszkańcami Ustki – 400 wywiadów; wywiady kwestionariuszowe z uczniami szkół ponad gimnazjalnych i gimnazjalnych– 200 wywiadów; wywiady grupowe z mieszkańcami i przedstawicielami organizacji pozarządowych – 4 wywiady, 32 osoby badane; wywiady indywidualne pogłębione z przedstawicielami wybranych instytucji – 7 wywiadów; dokumenty zastane (dokumenty urzędowe, sprawozdania, statystyki, itp.). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

5 1.3. Metodologia badania 1.3.2. Przebieg badania
Badanie terenowe realizowano w terminie od 5 stycznia do 27 lutego 2009, poprzedzono je pracami przygotowawczymi (zwłaszcza przygotowanie narzędzi badawczych, wstępne poszukiwania danych wtórnych). Wywiady realizowano przede wszystkim w godzinach popołudniowych i w dni wolne od pracy, aby w próbie mogły znaleźć się osoby uczące się i pracujące. W doborze próby do badania empirycznego uwzględniono cechy demograficzne mieszkańców miasta. Dobór próby miał charakter losowy – każdy z mieszkańców miał takie samo prawdopodobieństwo znalezienia się w próbie. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

6 2. Ogólna charakterystyka Miasta Ustki
Nie bez znaczenia dla zrozumienia problemów społecznych Miasta Ustki jest poznanie cech miasta innych niż tylko te wynikające z badania empirycznego. W tym celu kolejno przyglądamy się: historii i położeniu Ustki – wyłącznie w poszukiwaniu odpowiedzi o to, co jest korzystną cechą, a co nie; sytuacji demograficznej Miasta sytuacji gospodarczej Miasta wybranym elementom polityki miasta Wszystkie te elementy zostają bardziej szczegółowo scharakteryzowana w Strategii. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

7 2. Ogólna charakterystyka Miasta Ustki 2.1. Rys historyczny
Historia Ustki sięga wczesnego średniowiecza. W jej okolicach archeologowie znaleźli liczne ślady świadczące o tym, że na jej terenie na jakiś czas zatrzymali się wędrujący po całej Europie Goci. Po ich odejściu pojawiają się Słowianie. W późniejszych wiekach Ustka germanizuje się na tyle, że gdy w roku 1945 przechodzi w ręce Polski nie ma w niej ludności polskiej. Cały okres istnienia Ustki cechują dwa fakty, które mają swoje przełożenie na obecną sytuację miasta i jej plany i aspiracje przyszłe. Pierwszym faktem jest powiązanie z morzem – Ustka od średniowiecza jest portem morskim – którego funkcjonowanie miało swoje lepsze i gorsze chwile, ale tego aspektu nie sposób pominąć analizując historię miasta. Rozwój portu w Ustce dziś stanowi jedną z istotnych strategii miasta na najbliższe lata. Po drugie Ustkę łączyły więzy z sąsiednim Słupskiem. Więzy te w czasach obecnych nabierają szczególnego nasilenia czego realnym objawem jest podpisanie w roku 2003 umowy o wspólnych przedsięwzięciach w ramach tzw. „dwumiasta”. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

8 2. Ogólna charakterystyka Miasta Ustki 2. 2
2. Ogólna charakterystyka Miasta Ustki 2.2. Cechy położenia geograficznego Ustka leży na Pomorzu Zachodnim nad ujściem rzeki Słupi do Bałtyku. Jej charakterystyki geograficzne pozwalają Ustce na posiadanie jednocześnie statusu kąpieliska morskiego, uzdrowiska oraz portu morskiego. Z położenia wynikają też słabe strony. Duża odległość do dużych ośrodków miejskich powoduje między innymi, że poszukiwanie pracy poza Ustką może wiązać się z koniecznością wyemigrowania z niej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

9 2.3 Sytuacja demograficzna
Ludność miasta Ustki wynosi blisko 16,5 tys. i w swoim profilu jest zbliżona do populacji całej Polski. Warto jednak zwrócić uwagę na pewne różnice w proporcjach wiekowo-produkcyjnych. W Ustce mieszka stosunkowo więcej niż w całym kraju osób w wieku produkcyjnym a mniej wieku przed i poprodukcyjnym. Relatywnie mniejsza liczba osób w wieku produkcyjnym jest stanem korzystnym podobnie jak większa liczba osób w wieku przedprodukcyjnym. Trendy relacji wykazują jednak stopniowe zbliżanie się proporcji między trzema kategoriami do takich jak występują w całym kraju. Korzystnym zjawiskiem jest rosnąca liczba zawieranych małżeństw – jest przesłanką do przewidywania większego przyrostu naturalnego, który obecnie oscyluje około 0 z tendencją do ujemnego (w przeciwieństwie do dodatniego bilansu w całym woj. Pomorskim). Wydawać by się mogło, że Ustka jako niewielkie, lecz atrakcyjnie położone miasto może być atrakcyjnym celem migracyjnym dla mieszkańców okolicznych wsi. Nawet jeżeli tak jest to „ucieczki” z Ustki przewyższają ruch do nich dając ujemne saldo. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

10 2.3.1 Przyrost naturalny Przyrost naturalny Ustki od kilku lat oscyluje wokół 0. Przyrost bliski 0 jest cechą całego kraju, ale w roku 2006 i 2007 dla całego kraju daje się zauważyć przełamanie tendencji do lekkiego wzrostu. Tendencja ta nie dotyczy w analizowanym okresie Ustki. Spadający przyrost naturalny to przesłanka do przewidywania w przyszłości problemów społecznych związanych ze starzeniem się społeczeństwa i niekorzystnymi z punktu widzenia rynku pracy i systemu ubezpieczeń społecznych proporcji grup wiekowych. Źródło: GUS, bank danych regionalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

11 2.3.2 Kategorie wiekowe Obecnie (do roku 2007) proporcje grup wiekowych przedstawiają się jeszcze korzystnie. Udział osób w wieku produkcyjnym jest wyższy niż średnia krajowa, a osób w wieku poprodukcyjnym nieznacznie niższy niż średnia krajowa. Ale widać też, że odsetek osób w wieku przedprodukcyjnym jest niższy dla Ustki niż dla całego kraju. Źródło: GUS, bank danych regionalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

12 Migracje Ustkę charakteryzuje ujemne saldo migracji w przeciwieństwie do całego województwa pomorskiego. W chwili obecnej możemy wnioskować, że Ustka nie wykorzystuje wystarczająco dobrze swojego potencjału do przyciągania nowych mieszkańców w liczbie przewyższającej liczbę opuszczających miasto. Ujemne saldo migracji to zjawisko niekorzystne. Źródło: GUS, bank danych regionalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

13 Migracje Hipoteza mówiąca, że ujemne saldo migracji w mieście Ustka jest spowodowane przenoszeniem się jej mieszkańców do domów poza granicami miasta znajduje potwierdzenie w danych GUS. Widać, że z roku na rok wzrasta liczba wymeldowań z Miasta Ustki na wieś, natomiast rośnie liczba zameldowań z miast w Gminie Ustka. Dodatkowo widzimy, że mimo wzrastającej liczby wymeldowań z Gminy Ustka saldo migracji na jej obszarze pozostaje dodatnie dzięki przewadze nowych zameldowań. Źródło: GUS, bank danych regionalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

14 2.3.4 Podział na płeć Wśród mieszkańców nieznacznie dominują kobiety (stanowią 52,5% mieszkańców). Ich przewaga liczebna nad mężczyznami jest wyższa niż średnia dla Polski. Źródło: GUS, bank danych regionalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

15 2.3.5 Wielkość rodzin, liczba rozwodów (dane dla woj. pomorskiego)
W woj. pomorskim w ostatnich latach nieznacznie spada liczebność osób w gospodarstwach domowych. Jednocześnie relatywnie więcej osób z gospodarstw pracuje a mniej pobiera świadczenia. Jest to trend pozytywny, gdyż oznacza większy stopień uniezależnienia rodzin od pomocy zewnętrznej. Jednocześnie w roku 2007 spadła liczba rozwodów w powiecie słupskim przerywając wzrastający od roku 2003 trend. Źródło: GUS, bank danych regionalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

16 2.3.6 Poziom wykształcenia (pow. słupski)
W Ustce najliczniejsza jest grupa osób z wykształceniem podstawowym i niepełnym podstawowym (36%) mieszkańców, drugą liczną grupą są osoby z wykształceniem zawodowym (23,2%), dalej ze średnim i policealnym, a najmniej liczną grupę stanowią osoby z wykształceniem wyższym. Taka struktura wykształcenia jest nieco nietypowa – więcej niż średnio dla Polski jest tu osób z wykształceniem średnim, a mniej z wyższym i zawodowym. Źródło: GUS, bank danych regionalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

17 2.4. Sytuacja gospodarcza (pow. słupski)
KOMENTARZ ANDRZEJA Liczba i ruch w ewidencji przedsiębiorstw jest jednym z kluczowych wskaźników kondycji gospodarczej miasta. W przypadku Ustki liczba przedsiębiorstw utrzymuje się od kilku lat na względnie stałym poziomie przy czym w roku 2008 więcej firm zostało wykreślonych z rejestru niż wpisanych do niego (odwrotnie niż w roku 2007). Biorąc pod uwagę sytuację makroekonomiczną można spodziewać się kontynuacji tego niekorzystnego trendu w roku Kluczowy będzie rozmiar zjawiska. Zamykanie przedsiębiorstw (nawet jeżeli są to jednoosobowe działalności gospodarcze) zwiastować będzie zwiększenie zagrożenia problemami społecznymi: bezrobociem, biedą, patologiami. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

18 2.4.1 Liczba przedsiębiorstw
KOMENTARZ ANDRZEJA Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

19 2.4.2 Charakterystyka zatrudnienia
KOMENTARZ ANDRZEJA Przegląd ogłoszeń pracy zamieszczanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Słupsku – Filia w Ustce z ostatnich 4 lat pozwala wyznaczyć cechy charakterystyczne ruchu na usteckim rynku pracy. Główną charakterystyką jest sezonowość. W pierwszej połowie każdego roku następuje zwiększenie ofert na zawody kelner, pomoc kuchenna, robotnik gospodarczy. Do roku 2008 podobnej sezonowości ulegała liczba ofert na zawód sprzedawcy, potem jednak trend zapotrzebowania na sprzedawców uległ spłaszczeniu, co oznacza, że zapotrzebowanie na sprzedawców bardziej niż przez sezonowość w turystyce jest uwarunkowane koniunkturą w gospodarce w ogóle. Porównanie liczby ofert z pierwszej dziesiątki zawodów z ogólną liczbą ofert składanych w PUP pokazuje jak bardzo ustecki rynek pracy uzależniony jest od kilku kluczowych zawodów. Na przykład w II połowie roku 2008 globalnie spadła liczba ofert, na co główny wpływ miał brak ofert na zawód przetwórcy ryb Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

20 2.4.2 Charakterystyka zatrudnienia
KOMENTARZ ANDRZEJA TOP 10 – zawody, w których suma ofert z I i II półrocza 2008 była najwyższa. Źródło: PUP w Słupsku – Filia w Ustce Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

21 2.4.2 Charakterystyka zatrudnienia
KOMENTARZ ANDRZEJA Źródło: PUP w Słupsku – Filia w Ustce Połowa zawodów na liście najbardziej poszukiwanych są ściśle związane z turystycznym charakterem miasta i sezonem letnim (kucharz, pokojowe, pomoc kuchenna, kelner). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

22 2.5. Wybrane elementy polityki miasta 2.5.1. Kierunki rozwoju miasta
KOMENTARZ ANDRZEJA Plan Rozwoju Lokalnego na lata 2004 – 2014 przewiduje m.in.: - uzupełnienie niedostatków w infrastrukturze turystycznej, - lepsze wykorzystanie terenów o rozwoju turystycznego, - rozwój usług turystycznych i małej gastronomii, - rozwijanie turystyki na bazie atrakcyjnych obiektów zabytkowych i rewitalizowanych, ochronę walorów turystycznych wypoczynkowych miasta. Nastawienie na turystykę jest w przypadku Ustki tyleż naturalnym kierunkiem rozwoju co złożonym. Z jednej strony Polacy mają coraz lepszy dostęp (finansowy i organizacyjny) do zagranicznych obiektów turystycznych, z drugiej strony Polska jest coraz bardziej dostępna dla turystów z zagranicy. Istotne jest to, że rozwój branży turystycznej wymaga z jednej strony rozwiązania niektórych problemów społecznych (np.: przestępczości czy biedy, które odstraszają turystów). Z drugiej strony przyczynia się do zmniejszenia bezrobocia Źródło: „STRATEGIA ROZWOJU TURYSTYKI GMINY MIASTO USTKA NA LATA ” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

23 2.5.1. Kierunki rozwoju miasta
2.5.1 „Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Miejskiej Ustka zakłada: Realizację zadań UE w zakresie zwalczania długotrwałego bezrobocia oraz umożliwienia ludziom młodym wejście w życie zawodowe, Realizację zadań UE odnośnie obszarów miejskich, Niedostatki w infrastrukturze turystycznej, Niewykorzystanie terenów dla rozwoju zagospodarowania turystycznego, Zapewnienie ładu przestrzennego i estetyki, Rekultywacja terenów zdewastowanych i zdegradowanych w wyniku eksploatacji surowców mineralnych oraz innej działalności gospodarczej, Rozwój usług turystycznych i małej gastronomii, Rozwijanie turystyki na bazie atrakcyjnych obiektów zabytkowych i rewitalizowanych, Ochrona walorów turystycznych i wypoczynkowych miasta.” Przynajmniej dwa punkty w/w listy odnoszą się do rozwiązywania problemu bezrobocia. Pierwszy z nich mówi wprost o konieczności oddziaływania na dwie kategorie społeczne: długotrwale bezrobotnych oraz młodych wchodzących na rynek pracy. Drugi punkt mówiący o pobudzaniu aktywności ludzkiej w zakresie tworzenia firm nastawionych na turystykę i małą gastronomię wskazuje jedną z realnych dróg rozwiązywania bezrobocia w Ustce poprzez tworzenie miejsc pracy wymagających być może gruntownego przeszkolenia, ale już nie wysokich kwalifikacji. Jest to istotne, gdyż w Ustce połowa bezrobotnych (50,1%) to osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym lub gimnazjalnym i niższym. Źródło: „Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Miejskiej Ustka” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

24 2.5.1. Kierunki rozwoju miasta
Rozwój turystyki wymaga przeprowadzenia projektów modernizacyjnych. Jednym z nich jest projekt rewitalizacji zabytkowego centrum miasta. W dokumentacji projektu czytamy, że: „Celem nadrzędnym programu rewitalizacji jest kompleksowa odnowa przestrzenna, gospodarcza i społeczna wyznaczonego obszaru miasta do rewitalizacji obejmującego kwartał znajdujący się w granicach ulic Promenada Nadmorska, Mikołaja Kopernika, Grunwaldzka i Marynarki Polskiej.” W analizie SWOT jako zagrożenia programu rewitalizacji wskazano: emigrację mieszkańców i związane z tym wyludnienie tego terenu oraz ryzyko wytworzenia się dzielnicy upośledzonej z dużym odsetkiem przestępstw i dziedziczeniem biedy. Źródło: „Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Miejskiej Ustka” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

25 2.5.1. Kierunki rozwoju miasta
Dokument „Strategia rozwoju portu morskiego w Ustce do roku 2021” przedstawia możliwe scenariusze zagospodarowania i rozwoju portu morskiego w Ustce. Pomyślna realizacja tego projektu niewątpliwie przyczyniłaby się przede wszystkim do zmniejszania rozmiarów bezrobocia w mieście, gdyż wzrost znaczenia portu wiązać się musi ze zwiększonym zatrudnieniem przy jego obsłudze. Niemniej powodzenie przedsięwzięcia jest uzależnione od pozyskania dużych (wobec budżetu miasta Ustki) środków finansowych ze źródeł zewnętrznych. Źródło: „Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Miejskiej Ustka” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

26 2.5.2. Polityki szczegółowe miasta. Polityka mieszkaniowa
Politykę mieszkaniową Ustki wyznacza dokument z roku 2003 „Wieloletni program gospodarowania zasobem mieszkaniowym Gminy Miejskiej Ustka w latach 2003 – 2008”. Zarząd nad zasobami mieszkaniowymi gminy został przekazany Usteckiemu Towarzystwu Budownictwa Mieszkaniowego. Dokument nie pozostał „martwy” i w ostatnich latach zostały wybudowane nowe mieszkania na potrzeby socjalne. W dokumencie akcent został położony na potrzebę inwestycji w rozbudowę i rewitalizację bazy mieszkaniowej miasta w celu zaspokojenia potrzeb oraz przeprowadzenie rewitalizacji niektórych budynków (prawie wszystkie budynki będące w zasobach komunalnych wybudowane zostały około 100 lat temu i część z nich wymaga rewitalizacji, a niektóre po prostu nadają się do rozbiórki). Rewitalizowanie – czyli rozbiórka i odbudowa – wymaga relokacji przynajmniej czasowej rodzin – a to z kolei pozyskania nowych lokali na potrzeby socjalne. Pytaniem otwartym pozostaje polityka zasiedlania budynków komunalnych, która być może powoduje zbyt duże zagęszczenie rodzin mających problemy w samodzielnym egzystowaniu. Stwarza to niebezpieczeństwo wytworzenia się „getta” – czyli dzielnicy o zwiększonym nasilenie problemów społecznych i patologii – w konsekwencji stan taki może prowadzić do powielania się zjawisk niekorzystnych. Niebezpieczeństwo zaistnienia tego typu scenariusza dostrzegają również mieszkańcy Ustki co ujawniło się w jakościowym module badania. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

27 2.5.2. Polityki szczegółowe miasta. Polityka mieszkaniowa
Źródło: „Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Miejskiej Ustka” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

28 2.5.2. Potencjał instytucjonalny do rozwiązywania problemów społecznych
Wyznaczenie formalnych ram współpracy między samorządem terytorialnym i organizacjami pozarządowymi działającymi na jego terenie jest wymuszone przepisami prawa. W Ustce dokument ten mówi między innymi, że: „1. Samorząd i organizacje pozarządowe współpracować będą w 2009 r. w szczególności w zakresie: 1) upowszechniania kultury fizycznej i sportu – w szczególności dzieci i młodzieży oraz organizacji imprez sportowych, 2) krajoznawstwa oraz wypoczynku dzieci i młodzieży – m.in. organizacja masowych imprez z zakresu turystyki kwalifikowanej o dużej nośności promocyjnej dla mieszkańców miasta i wypoczywających gości, 3) kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji – m.in. organizacja wystaw, pomoc finansowa w realizacji zadań placówek kultury, w tym związanych z konserwacją i zakupem eksponatów muzealnych, działalnością edytorsko-wydawniczą, 4) pomocy społecznej, ochrony i promocji zdrowia – m.in. realizacja projektów w zakresie bezdomności, prozdrowotnych i profilaktycznych oraz osób starszych zagrożonych wykluczeniem społecznym.” Ważne jest to, że w przypadku Ustki współpraca taka rzeczywiście funkcjonuje w zakresie rozwiązywania problemu bezdomności (Stowarzyszenie Bene Vita). Wydaje się jednak, że zakres tej współpracy mógłby jeszcze być większy. Każda organizacja pozarządowa ma duże znaczenie profilaktyczne w zakresie walki z problemami społecznymi, ponieważ zwiększa integrację społeczną i daje większe możliwości oddolnego radzenia sobie z przeciwnościami. Na terenie Ustki działają 4 organizacje (wg informacji UM), które w swoich założeniach nastawione są na rozwiązywanie problemów społecznych. Czy to dużo – czy mało? To zależy od skali zapotrzebowania. Wydaje się, że możliwości jakie dają w walce z problemami społecznymi formuła organizacji pozarządowej nie są w Ustce do końca wykorzystane. Źródło: Uchwała Nr XXVIII / 222 / 2008 Rady Miasta Ustka z dnia 23 grudnia 2008 r. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

29 2.5.2. Potencjał instytucjonalny do rozwiązywania problemów społecznych
Praktyczny wymiar do strategii współpracy z organizacjami wyznaczają kwoty przewidziane w budżecie gminy na poszczególne obszary. Pozwalają one stwierdzić, które dziedziny działalności pozarządowej mają dla gminy kluczowe znaczenie. Z budżetu na rok 2009 wynika, że największe kwoty przeznaczone zostaną dla organizacji sportowych oraz na partnerskie działania związane z przeciwdziałanie alkoholizmowi oraz turystykę. Świadczy też o tym, że w dziedzinach, które zostały nazwane w budżecie i wskazane do współpracy publiczno-społecznej Urząd Miasta Ustki posiada nawiązane i sprawdzone kontakty z organizacjami pozarządowymi. Źródło: Budżet Miasta Ustki na rok 2009 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

30 Rozdział 3 Warunki życia w Ustce w opinii mieszkańców
3. Warunki życia w Mieście Ustka Sytuacja ekonomiczna rodzin Sytuacja mieszkaniowa Dostęp do edukacji, kultury i sportu Dostęp do opieki zdrowotnej Dostęp do opieki społecznej Bezpieczeństwo publiczne Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

31 3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3.1.1. Bezrobocie
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

32 3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3.1.1. Bezrobocie
Stopa bezrobocia w styczniu 2009 w pow. Słupskim 18,1% Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

33 3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3.1.1. Bezrobocie
Działania wspierające PUP w Słupsku – Filia w Ustce - Pośrednictwo w pracy. Liczba ofert pracy w roku 2008 była niższa niż w 2007 (1444 oferty zgłoszone do PUP). Zapotrzebowanie zakładów pracy głównie dotyczyło zawodów niżej kwalifikowanych i związanych z sektorem usług turystycznych i gastronomicznych. Specyfiką Ustki jest to, że zapotrzebowanie na pracowników wzrasta w sezonie wakacyjnym. - EURES – informowanie bezrobotnych o ofertach pracy z zagranicy (w 2008 roku 313 ofert na 3702 wakaty) - warsztaty dla osób poszukujących pracy za granicą (18 osób). - Poradnictwo zawodowe: W tym informacja zawodowa (168 osób); poradnictwo indywidualne (136 osób); poradnictwo grupowe (68 osób). - Klub pracy – działania aktywizacyjne głównie dla grup szczególnego ryzyka (długotrwale bezrobotni, absolwenci szkół) – w roku 2008 objął 90 osób. - Szkolenia – 84 osoby. - Prace interwencyjne – 54 osoby. - Staże – 56 osób (w tym 21 osób w ramach programów współfinansowanych z EFS); - Przygotowanie do wykonywania zawodu u pracodawcy – 8 osób; - Refundacja kosztów zatrudnienia – 38 osób; - Roboty publiczne – 14 osób; - Dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej – 14 osób; - Prace społecznie użyteczne – 6 osób; - Program Gryf – aktywizacja zawodowa w oparciu o kulturowe, przyrodnicze i gospodarcze walory regionu. W ramach Gryfa zrealizowano następujące projekty: „Poławiacze sukcesu” – 41 osób; „Halsowanie” 20 osób. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

34 3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3.1.1. Bezrobocie
Szeroki katalog działań PUP w Słupsku – Filii w Ustce wskazuje na to, że pracownicy tej instytucji podejmują udane próby wdrażania działań aktywizacyjnych nie ograniczając się do biernego pośredniczenia między pracodawcami i bezrobotnymi w nawiązaniu kontaktu. Projekty z udziałem pracodawców (dotyczące przeszkolenia na stanowisku pracy) wskazują na umiejętność pozyskania przez PUP innych podmiotów do współpracy. Dobry poziom tych działań został potwierdzony wyróżnieniem w ramach konkursu organizowanego przez Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku dla Programu „Gryf” w 2008 roku. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

35 3. 1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3. 1. 1. Obecność na rynku pracy
3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin Obecność na rynku pracy. Wyniki badań Wśród badanych mieszkańców osoby zatrudnione i nie pracujące (bezrobotni, emeryci, renciści, osoby uczące się) pojawiły się w niemal równych proporcjach (nie był to zabieg zamierzony). Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

36 3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3.1.1. Bezrobocie. Wyniki badań
Należy podkreślić, że bezrobocie cechujące badanych ma charakter względnie trwały – w przypadku 88% trwa ono dłużej niż rok. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

37 3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3.1.1. Bezrobocie. Wyniki badań
Co więcej długotrwałość bezrobocia wiąże się jednocześnie z biernością osób, których dotyka. Spośród bezrobotnych objętych badaniem jedynie 7,1% (to jest zaledwie 14 osób) poszukiwało aktywnie pracy w ostatnim kwartale, przy czym połowa z nich szukała pracy w Ustce. Poszukiwania te we wszystkich przypadkach zakończyły się niepowodzeniem z powodu zbyt wysokich , w opinii badanych, wymagań pracodawców bądź nieatrakcyjności oferty finansowej. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

38 3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin 3.1.1. Bezrobocie. Wyniki badań
Nakreślany dotąd obraz należy uzupełnić jeszcze cechami gospodarstwa domowego: w wielu zbadanych gospodarstw domowych tylko jedna dorosła osoba jest aktywna zawodowo; bezrobocie domowników ma podobny charakter jak bezrobocie badanych, tzn. nie łączy się z aktywnym poszukiwaniem pracy albo poszukiwanie pracy ma charakter symboliczny (ogranicza się tylko do Ustki) Wśród badanych bezrobotne są częściej: - osoby w wieku produkcyjnym, tzw. niemobilnym (45-60) – ponad połowa z nich (53% ) nie pracuje - osoby młode (w wieku lata) – w tej grupie ponad 70% nie ma zatrudnienia – chociaż dotyczy to głównie osób, które kontynuują naukę; warto zwrócić jednak uwagę, że 40% zbadanych młodych dorosłych nie ma zatrudnienia i nie kontynuuje nauki - osoby z wykształceniem podstawowym , zawodowym i średnim - osoby samotne - kobiety. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

39 3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin 3.1.1. Kondycja materialna rodzin
Średnie przychody gospodarstw domowych Źródło: GUS, bank danych regionalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

40 3. 1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3. 1. 1. Kondycja materialna
3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin Kondycja materialna. Wyniki badań Prawie co dziesiąta rodzina w Ustce ma dochody netto wysokości do 1000 zł (w tej grupie najliczniej występują gospodarstwa jednoosobowe, prowadzone przez kobiety, w wieku poprodukcyjnym., o niskim wykształceniu). Połowa rodzin ma dochody netto wysokości od 1000 do 2000 zł. Takie dochody ma 70% rodzin dwuosobowych i ponad połowa rodzin liczących 4 i więcej osób Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

41 3. 1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3. 1. 1. Kondycja materialna
3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin Kondycja materialna. Wyniki badań Zdecydowana większość badanych (63%) ocenia, że dochody wystarczają im na zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb. Zwróćmy jednak uwagę, że co 9 badany ocenia, że dochody nie wystarczają nawet na to, ale jednocześnie prawie co trzeci z badanych jest ze swojej kondycji materialnej zadowolony. W grupie osób, które nie mogą zaspokoić swoich potrzeb podstawowych, znalazły się zwłaszcza osoby po 45 roku życia, z niskim wykształceniem, obecnie niezatrudnione, częściej kobiety niż mężczyźni, samotne lub prowadzące bardzo liczną rodzinę, mieszkające w mieszkaniu komunalnym, o dochodach niższych niż 1500 zł. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

42 3. 1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3. 1. 1. Kondycja materialna
3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin Kondycja materialna. Wyniki badań Bardziej zadowoleni z sytuacji własnej rodziny są młodzi ludzie, którzy częściej niż dorośli mieszkańcy Ustki oceniają, że dochody rodziny nie tylko wystarczają na potrzeby podstawowe, ale też na oszczędności. Jednak badanie młodzieży potwierdza charakter grup narażonych na ubóstwo . Na niemożność zaspokojenia nawet podstawowych potrzeb wskazują dzieci z rodzin niepełnych lub z rodzin, w którym przynajmniej jedno z rodziców nie pracuje zawodowo i cechuje się niskim wykształceniem. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

43 3. 1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3. 1. 1. Kondycja materialna
3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin Kondycja materialna. Wyniki badań Zarówno większość dorosłych mieszkańców Ustki, jak i uczniów ostatnich klas sądzi, że ich rodziny nie odróżniają się od pozostałych rodzin w Ustce. Częściej oceny negatywne formują osoby z rodzin niepełnych, o niskich dochodach, w których rodzinie przynajmniej jedno z rodziców nie pracuje. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

44 3. 1. Sytuacja ekonomiczna rodzin. 3. 1. 1. Kondycja materialna
3.1. Sytuacja ekonomiczna rodzin Kondycja materialna. Wyniki badań W 2/3 rodzin (65,75%) dominują dochody z pracy zarobkowej, A w przypadku pozostałych rodzin przeważają źródła niezarobkowe dochodów rodziny. Dotyczy to nie tylko emerytów, ale zwłaszcza rodzin o dochodach poniżej 1500 zł i badanych powyżej 45 roku życia nieaktywnych zawodowo , ale także osoby aktywne zawodowo (nawet zatrudnione na pełny etat). Ta sama grupa osób częściej niż pozostali mieszkańcy wskazuje, że stale bądź okresowo korzysta z pomocy społecznej. Co piąta rodzina w Ustce musiała w ostatnim roku ograniczyć część swoich potrzeb ze względu na sytuację materialną rodziny. Rezygnowano przede wszystkim z telefonu, zakupów „luksusowych” artykułów spożywczych, wprowadzono ograniczenia w zakupach odzieży i leków. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

45 3.2. Sytuacja mieszkaniowa
Źródło: GUS, bank danych regionalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

46 3.2. Sytuacja mieszkaniowa
Średni metraż mieszkania w Ustce oraz liczba m2 na osobę jest większy niż średnia krajowa. Nie są to jednak różnice duże. Swoistą specyfikę posiada Ustka w zakresie proporcji między rodzajami własności mieszkań. W Ustce znacznie mniej niż średnio w kraju jest mieszkań należących do osób fizycznych. Natomiast wyraźnie więcej jest mieszkań spółdzielczych oraz należących do TBS. Ta ostania statystyka potwierdza dużą aktywność i znaczenie na lokalnym rynku mieszkaniowym Usteckiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Źródło: GUS, bank danych regionalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

47 3.2. Sytuacja mieszkaniowa rodzin. Wyniki badań
Nieco ponad połowa zbadanych mieszkańców Ustki zamieszkuje własne mieszkanie lub dom. Mieszkania komunalne częściej zamieszkiwane są przez osoby o niskim dochodach i wykształceniu oraz zredukowanej aktywności zawodowej. W wynajętych mieszkaniach mieszkają przede wszystkim ludzie młodzi (gł. w wieku lata). W mieszkaniach TBS mieszkają ludzie młodsi, co jest potwierdzeniem zasad przyjmowania do programu UTBS. Nie ma natomiast żadnych prawidłowości związanych z cechami właścicieli mieszkań bądź mieszkańców mieszkań spółdzielczych. 8% badanych otrzymuje dofinansowanie do kosztów utrzymania mieszkania. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

48 3.2. Sytuacja mieszkaniowa rodzin. Wyniki badań
W połowie badanych rodzinach średni metraż mieszkań na pojedynczego członka gospodarstwa domowego to m2. Średni metraż przypadający na osobę w badanych gospodarstwach to 21,2 m2 – to wartość bardziej zbliżona do wyników ogólnopolskich. Średnia wielkość mieszkania, do jakiego dotarliśmy w badaniu to 44,7 m2. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

49 3.3. Dostęp do edukacji, kultury i sportu
W Ustce funkcjonują następujące placówki edukacyjne: Żłobek miejski 3 przedszkola miejskie 2 szkoły podstawowe Gimnazjum, Społeczne Gimnazjum Liceum ogólnokształcące Zespół Szkół Technicznych, obejmujący: Szkołę Zasadniczą Zawodową, Technikum, Szkołę Policealną Uniwersytet Trzeciego Wieku Akademia Marynarki Wojennej W pobliskim Słupsku funkcjonują trzy uczelnie wyższe: Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania – Wydział Zamiejscowy w Słupsku – oferujący studia na poziomie licencjackim (i na wybranych kierunkach inżynierskim) Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku ; Hanzeatycka Wyższa Szkoła Zarządzania Są tam także umiejscowione 2 szkoły policealne, z których jedna oferuje kształcenie o profilu innym niż szkoła ustecka. Ten slajd zostanie uzupełniony o informacje na temat liczby dzieci/uczniów w poszczególnych placówkach i o liczbie osób, które nie kontynuują nauki Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

50 3.3. Dostęp do edukacji, kultury i sportu
Realizacja obowiązku szkolnego w Mieście Ustka Źródło: UM Ustka Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

51 3.3. Dostęp do edukacji, kultury i sportu
Realizacja obowiązku szkolnego w Mieście Ustka W roku 2004 podjęto próbę utworzenia w ramach Zespołu Szkół Technicznych w Ustce szkoły policealnej o profilu turystycznym. Niestety oferta nie spotkała się z zainteresowaniem, nie udało się dokonać naborów w wyniku czego w roku 2007 szkoła została rozwiązana bez podjęcia działalności. W uzasadnieniu do uchwały rozwiązującej napisano m. in., że „szkoły policealne funkcjonujące na terenie miasta Słupska zapewniają ofertę zgodną z potrzebami i oczekiwaniami absolwentów szkół ponadgimnazjalnych” (Źródło: Uchwała Nr VI / 48 / 2007 Rady Powiatu Słupskiego z dnia 27 lutego 2007 r.). Źródło: UM Ustka Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

52 3.3.1. Dostęp do edukacji. Wyniki badań
Jednym z mierników dostępu do edukacji jest to, czy mieszkańcy Ustki kontynuują naukę. Spośród osób badanych jedynie 12% kontynuuje naukę w jakiejś formie. Są to zwłaszcza osoby z wykształceniem średnim, młodzi (do 25 roku życia) mężczyźni, na ogół w szkołach wyższych lub policealnych. Duża część z nich (34%) kontynuuje naukę w Słupsku lub w innym dużym mieście (38%), a tylko co 17 z tych osób kontynuuje naukę w szkole policealnej w Ustce. Głównym motywem podjęcia dalszej nauki jest podniesienie kwalifikacji. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

53 3.3.1. Dostęp do edukacji. Wyniki badań
Wydaje się dość symptomatyczne, że jeszcze mniej osób planuje dalszą naukę – zaledwie 8% deklaruje, że ma takie plany. Plany takie formują właściwie wyłącznie ludzie młodzi – najliczniejsza grupa w tym gronie to osoby w wieku lata, a na drugim miejscu 25-34latkowie, częściej mężczyźni, obecnie nie zatrudnieni . Badani planują podjęcie studiów wyższych i zaledwie jedna osoba w całej próbie zadeklarowała, że chciałaby podjąć kurs zawodowy. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

54 3.3.1. Dostęp do edukacji. Wyniki badań
Kontynuowanie nauki przez dorosłych nie należy do zjawisk powszechnych - jedynie w dwóch przypadkach inny dorosły członek gospodarstwa domowego planuje podjecie dalszej nauki (w obu przypadkach to krewni dorosłych, którzy już podjęli naukę). O ile obraz edukacji dorosłych, jaki wyłania się z badania, jest wyraźnie negatywny, o tyle obraz edukacji dzieci i młodzieży (w oczach dorosłych) jest dość pozytywny. Z badania dowiadujemy się przede wszystkim, że dzieci i młodzież na ogół nie wypada z systemu szkolnego (tylko w jednym wypadku dziecko porzuciło naukę, żeby podjąć atrakcyjną pracę). Prawie połowa dzieci w wieku przedszkolnym z badanych rodzin korzysta z opieki instytucjonalnej (żłobka, przedszkola). Nie można tego jednoznacznie interpretować jako wskaźnik tego, czy jest to wyraz ograniczonego dostępu do instytucji edukacyjnych bowiem żadne z rodziców dzieci w wieku poniżej 6 roku życia, które nie korzystają z przedszkolnej oferty edukacyjnej , nie próbowało dzieci umieścić w takiej instytucji. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

55 3.3.1. Dostęp do edukacji. Wyniki badań
Bardziej krytyczny jest stosunek do możliwości edukacyjnych Ustki młodzieży. Ponad połowa badanych uczniów wprawdzie uważa, że w Ustce można poszerzać wiedzę (chociaż 45% z zastrzeżeniem, że dotyczy to tylko wybranych dziedzin), ale prawie 37% uczniów uważa, że takich możliwości nie ma. To opinia zwłaszcza uczniów gimnazjum i liceum. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

56 3.3.1. Dostęp do edukacji. Wyniki badań
Badana młodzież jest jednak podzielona w ocenie tego, czy oferta edukacyjna Ustki może zaspokoić ich potrzeby. Nieznacznie tylko w badaniu przeważały osoby, które oceniają ofertę edukacyjną jako niewystarczającą. Wśród tych, którzy z oferty są zadowoleni, wyróżniają się uczniowie ZST, którzy gotowi są zatrzymać się na obecnie uzyskiwanej edukacji. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

57 3.3.1. Dostęp do edukacji. Wyniki badań
W zajęciach pozalekcyjnych uczestniczy blisko 60% badanych uczniów. Młodzież na ogół uczestniczy w zajęciach uzupełniających lub rozszerzających program szkolny. Są to zajęcia językowe, sportowe, przygotowujące do matury, artystyczne. Marginalnie podejmowane są zajęcia na rzecz innych (działania w organizacjach, itp.) – robi to, co 100 z badanych. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

58 3.3.1. Dostęp do edukacji. Wyniki badań
Nieco ponad połowa badanych uczniów sądzi, że w Ustce można zdobyć umiejętności pomocne w przyszłej pracy zawodowej. Jedną z okazji do pozyskiwania odpowiedniej wiedzy jest praktyka zawodowa – ta odbywana jest na ogół w Ustce, bardzo rzadko poza nią lub zagranicą. Większość młodzieży, która ma jakieś doświadczenia zawodowe, pracowała w Ustce sezonie wakacyjnym. Podejmują pracę dowolną (niezgodną z przyszłym zawodem), na ogół, żeby mieć pieniądze na własnej przyjemności, rzadziej, żeby mieć środki na niezbędne wydatki (13%) lub żeby wspomóc rodzinę (2 osoby). Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

59 Dostęp do kultury Na terenie Ustki działa kilka instytucji kulturalnych: Dom Kultury Bibliotek Miejska Muzeum Ziemi Usteckiej (powołane z inicjatywy organizacji pozarządowej) Muzeum Chelba Kino „Delfin” Podstawową instytucją odpowiadającą za działalność kulturalną jest Dom Kultury: Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

60 3.3.2 Dostęp do kultury Zestawienie numeryczne w tabeli nie oddaje oczywiście jakości oferty kulturalnej w Ustce. Tym bardziej, że kultura to dziedzina życia, którą trudno opisać za pomocą danych ilościowych. Bardziej pasuje tu analiza jakościowa. Dobrym materiałem do jej przeprowadzenia jest sprawozdanie roczne z działalności Usteckiego Domu Kultury. Pokazuje ono na przykładzie tylko jednej instytucji, że oferta kulturalna dla Ustki jest dosyć obszerna (jak na wielkość miasta) i przystosowana do różnych grup wiekowych i docelowych. W obszarze zainteresowań DK znajdują się zarówno ludzie młodzi jak i seniorzy oraz osoby zagrożone wykluczeniem społecznym (spotkania AA). W ofercie znajdują się wydarzenia z obszaru kultury wysokiej oraz spotkania o charakterze kulturalno-integracyjnym. Wydaje się, że dostęp do oferty kulturalnej w Ustce nie stanowi problemu. Należy zwrócić uwagę, że w ramach współpracy ze Słupskiem (umowa o dwumieście) zostało między innymi zawarte zobowiązanie do takiego układania grafiku imprez, aby nie przeprowadzać ich w tym samym terminie. Jak widać włodarze obu miast zakładają, że oferta kulturalna każdego z nich jest przeznaczona dla mieszkańców zarówno Słupska jak i Ustki. Bliskość geograficzna i dobre połączenia komunikacyjne urealniają ten postulat. Ofertę Domu Kultury uzupełniają także imprezy organizowane przez Bibliotekę Miejską. Można by więc uznać, że brak wydarzeń kulturalnych nie stanowi tematu do rozpatrywania w kontekście problemów społecznych miasta, gdyby nie fakt, że jako istotny problem jest on wskazywany przez mieszkańców. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

61 3.3.2 Dostęp do kultury Oferta kulturalna w Ustce wydaje się być bogata, jeżeli wziąć pod uwagę kalendarz imprez i zajęć oferowanych przez Dom Kultury i Bibliotekę Miejską. Z badań wynika, że ta oferta nie znajduje odbicia w ocenie dostępu do kultury wśród mieszkańców. Wydaje się, że problem może tkwić w następujących obszarach obszarach: Brak odpowiedniej promocji oferty kulturalnej. Mieszkańcy mogą po prostu nie mieć wystarczającej informacji o tym, co organizują instytucje kulturalne w mieście lub oferta ta, na podstawie informacji, które posiadają może wydawać im się nieatrakcyjna. W ofercie kulturalnej może brakować zajęć dla pewnych kategorii społecznych. Dane, do których udało się dotrzeć wskazują, że problemów ze zorganizowaniem swojego czasu wolnego nie powinni mieć w Ustce seniorzy. Ofertę skierowaną specjalnie do nich możemy znaleźć zarówno w Domu Kultury jak i w działaniach Stowarzyszenia Bene Vita. Jeżeli dołączymy jeszcze Uniwersytet III wieku to możemy stwierdzić, że obszar ten jest dobrze zabezpieczony. W ofercie Domu Kultury znajdujemy również działania nakierowane na grupy najmłodszych uczestników życia kulturalnego – wydaje się jednak, że z większym naciskiem na dzieci. I tu dochodzimy do tych aspektów życia kulturalnego, które mogą generować problemy społeczne. Chodzi o ofertę kulturalną dla młodzieży. Przegląd organizacji pozarządowych pokazuje nam dużą (a na pewno wystarczającą) liczbę klubów sportowych. Przyjmujemy założenie, że organizacje o charakterze sportowym kierują swoją ofertę głównie do młodzieży. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

62 3.3.2. Dostęp do kultury. Wyniki badań
Mieszkańcy oceniają możliwości zagospodarowania czasu wolnego bardzo negatywnie. Z wywiadów kwestionariuszowych wynika że prawie 70% uważa, że możliwości spędzania czasu wolnego w Ustce dla młodzieży (65% dla dzieci i 54% la dorosłych) nie są wystarczające. Opinie te znalazły potwierdzenie w wywiadach grupowych, w których podkreślano zwłaszcza, że działalność kulturalna instytucji lokalnych sprowadzająca się do organizowania imprez (nawet licznych i masowych) nie daje możliwości stałego, codziennego zagospodarowania czasu. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

63 3.3.2. Dostęp do kultury. Wyniki badań
Zwróćmy jednak uwagę, że ponad połowa mieszkańców w ostatnim kwartale (a więc po sezonie wakacyjnym, w którym liczba imprez kulturalnych i sportowych się nasila) korzystała z oferty kulturalnej Ustki. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

64 3.3.2. Dostęp do kultury. Wyniki badań
Pewne potwierdzenie dla negatywnych ocen możliwości zagospodarowania czasu wolnego w Ustce wyrażanych przez dorosłych mieszkańców znajdujemy w odpowiedziach młodzieży, która czas wolny spędza przede wszystkim na spotkaniach ze znajomymi, ogląda telewizję, słucha radia, korzysta z internetu, natomiast tylko co 10 z nich bierze udział w zajęciach sportowych a co5 wykorzystuje czas na zajmowanie się hobby, niekoniecznie korzystając przy tym z instytucji kulturalnych. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

65 3.3.2. Dostęp do kultury. Wyniki badań
Tylko co 5 absolwent szkoły uważa, że możliwości jakie oferuje w tym względzie Ustka są wystarczające. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

66 3.3.2. Dostęp do sportu. Wyniki badań
Gorzej jeszcze niż dostęp do instytucji kulturalnych oceniają mieszkańcy dostęp do infrastruktury sportowej. Prawie 70% mieszkańców uważa, że możliwości z tym związane są ograniczone i niewystarczające, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży, ale także – co podkreślano w wywiadach grupowych – dla dorosłych mieszkańców. Tylko nieliczni badani (ok. 30%) korzystają z obiektów sportowych, gł. z basenu krytego. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

67 3.3.2. Dostęp do sportu. Wyniki badań
W wywiadach grupowych podkreślano problem braku infrastruktury sportowej, ale też brak dostępu do obiektów istniejących (np. niemożność korzystania przez mieszkańców z wyposażenia ośrodków wczasowych i rehabilitacyjnych). To dość istotne ustalenie, zwłaszcza wobec dużej liczby organizacji, które zajmują się w Ustce promowaniem sportu. Nie jest dostrzegana rola OSiR w mieście – w wywiadach pomijano Ośrodek jako centrum sportowe – co jest dość zaskakujące wobec faktu, że to właśnie w Ośrodku trwa (relacjonowana w lokalnej prasie) dyskusja o kierunku inwestycji sportowych. Mieszkańcy w wywiadach podkreślali zwłaszcza, że oczekują powstania obiektów, które będą wielofunkcyjne – będą umożliwiały różne formy spędzania czasu, będą użyteczne dla mieszkańców, ale jednocześnie mogą uczynić Ustkę atrakcyjniejszą dla turystów (wielokrotnie pojawiał się jako przykład takiego obiektu aquapark, połączony z kręgielnią, salą do gier zespołowych, siłownią, kawiarniami, elementy spa, jak „Berlińska wyspa tropikalna”). Mieszkańcy oczekują jednocześnie, że byłyby to rozrywki i możliwości dostępne dla nich finansowo. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

68 Dostęp do sportu Wykaz usteckich organizacji pozarządowych zajmujących się promocją sportu. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

69 Dostęp do sportu Możemy przyjąć, że zajęcia o charakterze sportowym pełnią pozytywną rolę w zagospodarowywaniu energii młodzieży. Należy jednak wziąć pod uwagę, że oferta sportowa musi być uzupełniona przez ofertę kulturalną. Ważne jest również to, że oferta kulturalna musi mieć wysoką jakość. Można zaryzykować stwierdzenie, że młodzież to najbardziej wymagający odbiorca oferty kulturalnej. Odbiorca w tym wieku ma jednocześnie bardzo duży krytycyzm wobec otoczenia, potrzebę autorytetów przy jednoczesnej silnej tendencji do ich testowania. Generuje to potrzebę przygotowywania zajęć ciekawych, niekonwencjonalnych prowadzonych przez osoby o silnej osobowości i cechach przywódczych. Z punktu widzenia problemów społecznych zagospodarowanie czasu młodzieży jest szczególnie istotne. Pozostawienie osób w wieku gimnazjalnym i licealnym bez takiej ofert stanowi pole do rozwoju problemów z obszaru bezpieczeństwa publicznego, popadania w nałogi (alkoholizm, narkomania). W przyszłości brak styczności z kulturą może przyczynić się do niskiej wrażliwości emocjonalnej, a co w konsekwencji do trudności w nawiązywaniu relacji (rozpady rodzin, przemoc w rodzinie). Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

70 3.4. Dostęp do opieki zdrowotnej
Dostęp do podstawowych świadczeń zdrowotnych w Ustce nie odbiega od średniej dla woj. pomorskiego. W ostatnich latach postało kilka niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz zwiększyła się liczba zarejestrowanych praktyk lekarskich. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

71 3.4. Dostęp do opieki zdrowotnej
W świetle trendów demograficznych prowadzących do zwiększającej się liczby osób w wieku poprodukcyjnym bardzo ważnym aspektem jest dostęp do usług opiekuńczych dla osób starszych, chorych i samotnych. Obecnie pomoc taką prowadzi Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

72 3.4. Dostęp do opieki zdrowotnej. Wyniki badań
W ocenie dostępu do publicznej i niepublicznej opieki zdrowotnej, przeważają pozytywne opinie na temat dostępu do opieki niepublicznej. Dotyczy to zwłaszcza dostępu do prywatnej opieki zdrowotnej. W przypadku opieki zdrowotnej publicznej mniej niż połowa badanych ocenia dostęp jako odpowiadający ich potrzebom. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

73 3.4. Dostęp do opieki zdrowotnej. Wyniki badań
To o tyle istotna ocena, że co trzeci badany dzieli gospodarstwo domowe z osoba przewlekle chorą, wymagającą specjalistycznego leczenia. A w przypadku 81% badanych ktoś z członków rodziny korzystał z opieki zdrowotnej w ciągu ostatniego półrocza. W wywiadach grupowych – chociaż badani są podzieleni w ocenie opieki zdrowotnej – podkreślano przede wszystkim jako mankament tego rodzaju usług w Ustce brak specjalistów, długi czas oczekiwania na wizytę, a także niemożność wykonania kompleksowych badań (brak zalecza laboratoryjnego i diagnostycznego). Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

74 3.4. Dostęp do opieki zdrowotnej. Wyniki badań
Bardzo niewielu badanych mieszkańców stale lub przez część czasu zajmuje się osobą starszą lub niedołężną. Badani ci wskazują jednak, że pomoc jaką w tym otrzymują rozmija się z ich oczekiwaniami – przede wszystkim w zakresie opieki medycznej. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

75 3.5. Dostęp do pomocy społecznej
Rodzaje i rozmiar świadczeń udzielanych przez MOPS Źródło: Dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ustce Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

76 3.5. Dostęp do pomocy społecznej
Jakościowa samoocena pracy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej wskazuje, że główne grupy wymagające pomocy w Ustce to: - bezdomni – problem jest rozwiązywany poprzez działanie noclegowni prowadzonej przez Stowarzyszenie BeneVita – udział MOPS polega na dofinansowaniu oraz oddelegowaniu pracownika socjalnego do obsługi podopiecznych noclegowni. - osoby uzależnione od alkoholu – jeden z trudniejszych do rozwiązania z powodu braku narzędzi. Konieczność wypłacania zasiłku stałego dla osób ze stwierdzoną chorobą alkoholową obniża notowania MOPS w oczach opinii mieszkańców (funkcjonowanie określenia dla zasiłku stałego: „renta alkoholowa” – wskazuje na pejoratywne postrzeganie tego typu działań); niestety w tym przypadku (jak i w kilku innych) działania te są mocno obwarowane przepisami odgórnymi. - samotne matki. - bezrobotni – problem ściśle powiązany z charakterem gospodarki Ustki. Działania aktywizacyjne utrudnia sezonowość wielu stanowisk pracy i praca „na czarno”. Wiele osób ubiega się o świadczenia socjalne i podejmuje jednocześnie pracę „na czarno”. To obniża wiarygodność działań instytucji. - ludzie stale wymagający opieki – niepełnosprawni i seniorzy – problem wydaje się dość dobrze opanowany przez MOPS. Ocena ta przekłada się na charakter udzielanych świadczeń, które prezentowane są poniżej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

77 3.5. Dostęp do pomocy społecznej
Zasiłki MOPS związane z urodzeniem i wychowaniem dzieci. Źródło: Dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ustce Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

78 3.5. Dostęp do pomocy społecznej
Dofinansowania MOPS do mieszkań, opału, celowa związana z mieszkaniami (np. pożar). Źródło: Dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ustce Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

79 3.5. Dostęp do pomocy społecznej
Działania instytucjonalne na rzecz rozwiązywania problemów społecznych są wspierane przez działania organizacji pozarządowych: LP Grup lub obszar problemowy Instytucje zaangażowane w problem 1 Samotne matki MOPS 2 Bezdomni Bene Vita; MOPS 3 Uzależnieni od alkoholu Dom Kultury; MOPS 4 Osoby ciężko chore i niepełnosprawne MOPS; (Stowarzyszenie DOMINO – obszar działalności statutowej) 5 Przemoc w rodzinie MOPS, Policja, Straż Miejska 6 Problemy bezpieczeństwa publicznego Policja, Straż Miejska 7 Bezrobocie PUP Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

80 3.5. Dostęp do pomocy społecznej
Na podstawie analizy dokumentów i wywiadów z przedstawicielami instytucji można stwierdzić, że dość dobrze zabezpieczone są obszary związane z bezdomnością, pomocą ciężko chorym i niepełnosprawnym oraz pomocy samotnym matkom (o ile nie występuje przemoc). Brak zadawalających rezultatów widać w zakresie bezrobocia (sezonowość i uzależnienie od dwóch branż: turystyki i przetwórstwa ryb); przemocy w rodzinie (brak prawnych narzędzi do podjęcia skutecznych działań); problemy bezpieczeństwa publicznego (duża liczba zdarzeń z udziałem nieletnich i pełnoletniej młodzieży). Prowadzone są działania w zakresie rozwiązywania problemu alkoholizmu – problem jest trudny i jego nierozwiązywalność nie wynika raczej ze niewystarczających działań instytucji (jest to raczej problem kulturowy). Niezależnie od zakresu, w jakim instytucje radzą sobie z problemami społecznymi miasta Ustki dotyczącymi osób, które już kwalifikują się jako wykluczone społecznie – ważny jest poziom oddziaływania instytucji na obszarze granicznym – wspieranie osób zagrożonych, ale jeszcze nie wykluczonych społecznie. Dwa obszary, które wymagają największej aktywności i zaangażowania to: 1) Zagrożenie bezrobociem w niektórych zawodach, niwelowanie zjawiska sezonowości na ryku pracy. 2) Zwiększenie jakości oferty kulturalnej dla młodzieży. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

81 3.6. Bezpieczeństwo publiczne
Rodzaje czynów karalnych w tym popełnianych przez nieletnich. Źródło: Dane Straży Miejskiej w Ustce. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

82 3.6. Bezpieczeństwo publiczne
Wzrastająca liczba przestępstw narkotykowych z udziałem nieletnich niesie ze sobą dwie informację: - o wzrastającej skali tej patologii; - o wzrastającej skuteczności Policji w zakresie ścigania tego rodzaju przestępstw. Niewątpliwie nasuwa jednak postawić wniosek o rosnącej skali problemu narkotyków i alkoholu wśród młodzieży. Źródło: Dane Policji w Ustce. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

83 3.6. Bezpieczeństwo publiczne
Z danych dotyczących interwencji Policji wynika potrzeba zwrócenia szczególnej uwagi na problem przemocy w rodzinie. Liczba interwencji w przypadkach przemocy jest na tyle duża, żeby wywołać postulat zwiększonej aktywności instytucji w tym zakresie. Postulat ten wydaje się tym bardziej uzasadniony, że liczba interwencji w przypadkach przemocy wzrosła w roku 2008 mimo spadku liczby interwencji w ogóle (nie była więc pochodną globalnego zwiększenia aktywności Policji). Źródło: Dane Policji w Ustce. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

84 3.6. Bezpieczeństwo publiczne
Z wywiadu pogłębionego przeprowadzonego w MOPS wynika natomiast, że problem przemocy w rodzinie jest praktycznie nierozwiązywany. Używając metafory medycznej można by powiedzieć, że interwencje Policji są tylko doraźnym leczeniem objawowym. Istnieje wprawdzie narzędzie o nazwie „Niebieska karta”, ale jest to narzędzie diagnostyczne, które lepiej lub gorzej opisuje przypadek. Brakuje natomiast narzędzi, które pozwoliłyby podjąć działania na podstawie „Niebieskiej karty”. W wielu przypadkach potrzebna byłaby pomoc psychologa albo czasowe przeniesienie poszkodowanych członków rodziny do innego mieszkania. W dodatku takie działania powinny być podejmowane szybko. Tymczasem instytucje, w których kompetencji leży działanie w przypadku przemocy w rodzinie nie posiadają takich narzędzi. Z kolei malejąca liczba przypadków przestępstw popełnianych pod wpływem alkoholu może być jedną z przesłanek do stwierdzenia zmniejszania się skali pijaństwa (ale już niekoniecznie alkoholizmu). Duża liczba przestępstw narkotykowych może jednak sugerować, że zmienia się jedynie środek odurzający natomiast skala patologii nie. Ostatnia informacją z danych Policji dającym obraz problemów społecznych w Ustce jest duża liczba przestępstw popełnianych przez uczniów. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

85 3.6. Bezpieczeństwo publiczne
Źródło: Dane Policji w Ustce. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

86 3.6. Bezpieczeństwo publiczne
Ostatnia informacją z danych Policji dającym obraz problemów społecznych w Ustce jest duża liczba przestępstw popełnianych przez uczniów. Źródło: Dane Policji w Ustce. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

87 3.6. Bezpieczeństwo publiczne. Wyniki badań
Z wywiadów grupowych wyłania się obraz Ustki niejednoznaczny jeśli chodzi o poziom bezpieczeństwa w mieście. Z jednej strony zwraca się uwagę, że na ogół miasto jest bezpieczne – problematyczne są jedynie grupy nastolatków, którzy nie mają miejsc, w których mogliby spędzać czas wolny i „wysiadują na klatkach schodowych”, chociaż w opinii większości nie stanowią oni zagrożenia, a jedynie utrudnienie codziennego funkcjonowania. Mieszkańcy podkreślali, że inaczej sytuacja wygląda w sezonie wakacyjnym, w którym – w ich przekonaniu – nasilają się kradzieże i rozboje. Z drugiej jednak strony, mieszkańcy zwracali uwagę na to, że miasto nie jest monitorowane a służby porządkowe mają słaby ogląd tego, co w mieście się dzieje, reaguje powolnie i niechętnie na zgłoszenia. Pojawiało się także u części mieszkańców rozczarowanie rolą tych służb – zwłaszcza straży miejskiej, której rola (w opinii mieszkańców) ogranicza się do nękania mieszkańców mandatami za złe parkowanie. Badanie nie pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy te opinie są powszechne czy odosobnione. Niepokojące są wypowiedzi młodzieży, które przedstawiamy poniżej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

88 3.6. Bezpieczeństwo publiczne. Wyniki badań
Badana młodzież na ogół czuje się bezpiecznie w Ustce. Chociaż co 4 młody człowiek ma poczucie zagrożenia w Ustce. Jednocześnie jednak co trzeci z młodych badanych zna ofiarę przestępstwa, co jest sygnałem, że Ustka nie jest całkowicie bezpiecznym miejscem. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

89 3.6. Bezpieczeństwo publiczne. Wyniki badań
Ważniejsze jednak, co młodzież mówi o własnych doświadczeniach. Zwróćmy uwagę, że prawie połowa badanych zrobiła coś niezgodnego z prawem. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

90 3.6. Bezpieczeństwo publiczne. Wyniki badań
O bezpieczeństwie w mieście świadczy też skala problemu alkoholizmu i narkomanii. Problemy narkomanii jest stosunkowo rzadko zauważany przez mieszkańców. Natomiast ok. 40% mieszkańców dostrzega alkoholizm jako problem miasta. Badani deklarują jednocześnie, że członków ich rodziny problem ten nie dotyczy (99,2% badanych). Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

91 3.6. Bezpieczeństwo publiczne. Wyniki badań
Problem alkoholizmu jest jednak – zdaniem mieszkańców – rozwiązywalny. Istnieją w Ustce już instytucje i działania, które umożliwiają wyjście z nałogu (to zdanie 56% badanych). Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

92 3.6. Bezpieczeństwo publiczne. Wyniki badań
Alkoholizm i narkomania nie są też udziałem młodzieży. Powszechne jest palenie papierosów – pali dość często lub regularnie ok. 30% osób. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

93 3.6. Bezpieczeństwo publiczne. Wyniki badań
Młodzież deklaruje, że alkohol pije raczej okazjonalnie. Tylko 8,2% w ogóle nie pije alkoholu, a 5% dostrzega, że ich koledzy nie pijają alkoholu. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

94 3.6. Bezpieczeństwo publiczne. Wyniki badań
Prawie 80% młodzieży nigdy nie zażywała narkotyków, co dziesiąty badanie zażywa narkotyki od czasu do czasu, ale 3,3% deklaruje, że zażywa narkotyki regularnie. Jest to deklaracja nie weryfikowalna w tym badaniu. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

95 4. Jakość życia w Mieście Ustka. Wyniki badań
W badaniu pojawiają się dwa rodzaje pytań testujących ocenę jakości życia w mieście. Pytanie wprost (kierowane do młodzieży) jest mniej dla respondentów wymagające i dostarcza jednoznacznej odpowiedzi. Jest to jednak rodzaj deklaracji, którą dość łatwo sformułować respondentom, a nie musi mieć ona silnego związku z rzeczywistymi ocenami. Natomiast druga grupa pytań testuje te ocenę jakości życia w Ustce pośrednio (i daje bardziej wiarygodny wynik) – są to pytania o to, czy w Ustce będzie się żyło coraz lepiej, czy mieszkańcy rozważają możliwość wyjazdu z Ustki, czy chcieliby, żeby ich dzieci mieszkały w Ustce. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

96 4. Jakość życia w Mieście Ustka. Wyniki badań
W odczuciu mieszkańców Ustka to dobre miejsce do życia – 80% badanych nie widzi w niej takich cech, które zmuszałyby ich do opuszczenia miasta. To istotne w powiązaniu z wcześniej prezentowanymi danymi, wskazującymi, że wg prawie połowy mieszkańców w najbliższych latach nic się w Ustce nie zmieni. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

97 4. Jakość życia w Mieście Ustka. Wyniki badań
Znajduje to częściowo potwierdzeniu w podzielanym przez połowę respondentów przekonaniu, że Ustka to dobre miejsce do życia także dla ich dzieci. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

98 4. Jakość życia w Mieście Ustka. Wyniki badań
Same dzieci w większości pozytywnie ocenia jakość życia w Ustce albo nie dostrzegają Ustki jako miejsca gorszego, czy w większym stopniu ograniczającym możliwości niż inne miejsca w Polsce. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

99 4. Problemy społeczne Ustki. Wyniki badań
Mieszkańcy za najważniejszy problem Ustki oceniają bezrobocie i jego konsekwencję – ubóstwo, alkoholizm i migracje z Ustki w poszukiwaniu pracy. Do tego katalogu na wywiadach grupowych dodano jeszcze brak rozwiązań infrastrukturalnych (np. brak placów zabaw, świetlic dla młodzieży, dostępnych obiektów sportowych), wysokie koszty utrzymania. Na ogół jednak mieszkańcy podkreślają, że problemy te w małym stopniu dotykają ich bezpośrednio. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

100 4. Problemy społeczne Ustki
W tym kontekście szczególnie ważne staje się to, jak postrzegane i oceniane są działania podejmowane przez Miasto, aby omawiane problemy rozwiązać. 75% mieszkańców w ogóle nie dostrzega takich działań. Pozostali natomiast zauważają przede wszystkim działania służące estetyzacji miasta oraz rozwój infrastruktury drogowej. Mieszkańcy nie potrafili ocenić, czy te działania mogą skutecznie rozwiązać problemy społeczne Ustki. Wywiady grupowe wskazują na to, że tę niemożność oceny należy wiązać przede wszystkim z niskim poziomem wiedzy mieszkańców o podejmowanych w Mieście działaniach. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

101 5. Perspektywy na przyszłość
Zdecydowana większość dorosłych mieszkańców wiąże swoją przyszłość ze Ustką i chciałaby w Ustce widzieć w przyszłości swoje dzieci jako mieszkańców miasta. Zgoła inaczej widzą to sam dzieci. Badana młodzież – dokładnie odwrotnie – w 75% - widzi swoją przyszłość poza Ustką, chociaż część z nich decyzję o opuszczeniu Ustki podejmuje niechętnie. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

102 5. Perspektywy na przyszłość
Co musi się zmienić w Ustce, żeby mieszkańcy oceniali jakość życia jako lepszą? Przede wszystkim mieszkańcy oczekują zlikwidowania najważniejszego problemu miasta – bezrobocia. Ale też – podkreślmy – zwracają uwagę, że ważne aby miasto się rozwijało od względem ekonomicznym i infrastruktury technicznej , tak aby można było budować tu bezpieczną i wygodną przyszłość. Znalazły się tu też ogólne zalecenia dla władz miasta: operatywności, skuteczności działania, konsekwencji działania, myślenia o „szarych obywatelach”. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

103 6. Podsumowanie Ze zgromadzonych materiałów empirycznych rysuje się dość dramatyczny obraz Ustki. Prawie 61% badanych żyje w ubóstwie lub jest na nie narażonych. To osoby, które – w przeważającej mierze – wyłączone są z rynku pracy, zależne są od stałych bądź okresowych zasiłków, mają dochody netto na członka rodziny niższe niż 583 złote i własną sytuację oceniają jako złą. Na kolejnych stronach pokazujemy bliższy obraz tych cech. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

104 6. Podsumowanie Jak pokazywano już wcześniej problem całkowitego wyłączenia z rynku pracy dotyka najczęściej młodych dorosłych (74,42%, w tym blisko 10% trwale) i osób w wieku produkcyjnym niemobilnym (54,61%). Uczestnictwo w rynku pracy wiek: przedziały związane z aktywnością zawodową młodzi dorośli osoby w wieku prodykcyjnym (25-44 lata) osoby w wieku produkcyjnym niemobilne (45-64) osoby w wieku poprodukcyjnym zatrudnienie na pełny etat 26,19 80,95 41,13 1,47 zatrudnienie nie w pełnym wymiarze 2,04 4,26 niepracujący od (max.) roku 9,52 6,12 6,38 2,94 bez pracy dłużej niż rok 64,29 10,88 48,23 95,59 Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

105 6. Podsumowanie Ponad połowa badanych mieszkańców ma niskie lub bardzo niskie dochody, a jedynie co 5 rodzina ma dochody wysokie (definiowane tu jako dochód powyżej 939 zł na osobę). Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

106 6. Podsumowanie W przypadku prawie 40% rodzin muszą one łączyć dochody z wynagrodzenia o pracę z dochodami niezarobkowymi. Od zasiłków stałych zależnych jest 34% rodzin. Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

107 6. Podsumowanie Ponad 2/3 rodzin ocenia swoją sytuację materialną jako złą lub bardzo złą, co oznacza, że dochody nie pozwalają rodzinie zaspokoić podstawowych potrzeb (w sposób niezmienny) lub pozwalają im zaspokoić jedynie takie potrzeby przy jednoczesnych ograniczeniach i negatywnym trendzie (ich sytuacja nie zmienia się lub pogarsza w ostatnich latach). Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

108 6. Podsumowanie Kim są wykluczeni (osoby doświadczające) deprywacji materialnej ? Są to: osoby w wieku poprodukcyjnym i w wieku późnym produkcyjnym (powyżej 45 roku życia) wyłączeni z rynku pracy, podobnie jak (w przypadku 81%) inni członkowie rodziny poszukujący pracy w Ustce bądź nie podejmujący takiego wysiłku w ogóle w takim samym stopniu kobiety, jak i mężczyźni osoby z wykształceniem niższym niż średnie członkowie dużych rodzin – rodzice trójki i większej liczby dzieci z utrudnionym dostępem do opieki zdrowotnej (oceniana jest przez 68% jako zły lub bardzo zły) nie korzystający z infrastruktury sportowej (dostęp do niej jako zły lub bardzo zły ocenia 98,8% z nich) nie kontynuujący nauki w żadnej formie Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

109 6. Podsumowanie Kto jest narażony na wykluczenie? Są to:
młodzi dorośli kobiety z bardzo niskim wykształceniem (podstawowe, zawodowe) z rodzin wielodzietnych wyłączeni z rynku pracy, na ogół jako jedyni w gospodarstwie domowym nie poszukujący pracy w Ustce bądź poszukujący pracy w Ustce z utrudnionym, ale nie niemożliwym dostępem do opieki zdrowotnej nie korzystający z infrastruktury sportowej (dostęp do niej jako zły lub bardzo zły ocenia 73,1% z nich) w większości (83%) nie kontynuujący nauki w żadnej formie i nie planujący jej podjęcia (z wyjątkiem 12,6%) Żródło: Badania własne, Pracownia Badań Soma, Ustka 2009. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

110 6. Podsumowanie Podsumowując, miasto Ustka nie odbiega pod względem charakteru i skali problemów, od innych miast w Polsce – czego świadomość mają badani mieszkańcy. Jednym z głównych problemów Ustki, na który wskazują mieszkańcy, jest brak pracy. Zwróćmy uwagę, że bezrobocie w Ustce ma charakter trwały, łączy się z biernością i z niekorzystnymi cechami społecznymi (niskie wykształcenie, niskie kwalifikacje, płeć, wiek). Bezrobocie łączy się z ubóstwem i nierzadko patologiami (chociaż to nie jest i nie musi być reguła). Towarzyszy temu słabo rozbudowana oferta edukacyjna dla osób dorosłych, co przy niskiej motywacji mieszkańców do podnoszenia kwalifikacji, powoduje, że mieszkańcy Ustki nie są atrakcyjnymi pracownikami dla ewentualnych pracodawców. Daje to także niewielkie szanse na endogenny rozwój gospodarczy miasta (rozwój działalność gospodarczej mieszkańców). Pozostałe problemy, na które wskazują mieszkańcy to: ograniczony dostęp do opieki zdrowotnej brak całorocznej (ciągłej) oferty kulturalnej i brak możliwości zagospodarowania czasu wolnego dla wszystkich grup wiekowych brak dostępu do infrastruktury sportowej brak oferty edukacyjnej dla młodzieży Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

111 6. Podsumowanie Problemy, które wymieniają mieszkańcy nie wyczerpują listy problemów społecznych Ustki, są jedynie sygnałem dotyczącym tego, które z istniejących problemów miasta są dla nich najbardziej uciążliwe. Wymieniane problemy mają ponadto charakter uniwersalny – w tym sensie, że – w świadomości osób badanych – występują także w innych miejscach w Polsce, a zatem nie są specyficzne dla Ustki i nie czynią jej mniej atrakcyjnym miejscem do życia. Wręcz przeciwnie: skoro w Ustce występują problemy podobne do tych z innych miast, to jej atutem Ustki staje się zakorzenienie, więzi społeczne łączące mieszkańców, jej walory przyrodnicze. Podkreślmy, że przy wrażliwości na pewne niedogodności codziennego życia, mieszkańcy cenią sobie możliwość mieszkanie w Ustce, podobnie jak ich dzieci. Zdecydowana większość mieszkańców wyraża przekonanie, że żyje się im w Ustce dobrze, a połowa z nich wiąże przyszłość dzieci z Ustką – to bardzo znaczący wskaźnik pozytywnej oceny Ustki. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

112 6. Podsumowanie Niepokojąca jest natomiast bierność mieszkańców. Wszystkie swoje nadzieje na zmianę lokują we władzach miasta, i tylko w nich (sic!). Jednocześnie jednak – jak wynika z naszych badań – mieszkańcy mają bardzo niską świadomość działań, jakie podejmowane są w celu rozwiązywania ich problemów oraz niską świadomość funkcji i możliwości instytucji pomocowych. Tym ważniejsza jest rola instytucji publicznych i tych o charakterze społecznym w rozwiązywaniu problemów społecznych i w angażowaniu mieszkańców do tych działań. Wyniki analizowanych danych wskazują jednak, że potencjał instytucjonalny nie jest w pełni wykorzystany: część z nich nie wypracowała skutecznych mechanizmów rozwiązywania problemów społecznych (np. rozwiązywanie problemów alkoholowych) część stosowanych rozwiązań ma ograniczony zasięg i możliwość oddziaływania (np. działania aktywizujące bezrobotnych) część stosowanych rozwiązań ma charakter pozorny (np. tzw. „renty alkoholowe”) część rozwiązań w czasie wdrażania zmienia swój pierwotny cel nie prowadząc do rozwiązania problemów (np. młodzieżowy ośrodek socjoterapeutyczny) część działań naprawczych przynosi, w sposób niezamierzony, nowe problemy społeczne (np. tworzenie skoncentrowanego - izolowanego społecznie - osiedla mieszkań socjalnych dla ubogich) Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego


Pobierz ppt "Opracowany przez : Pracownię Badań Społecznych i Marketingowych „Soma”"

Podobne prezentacje


Reklamy Google