Główny Instytut Górnictwa

Prezentacja na temat: "Główny Instytut Górnictwa"— Zapis prezentacji:

1 Główny Instytut Górnictwa
Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Aspekty społeczne w procesie opracowywania metodologii określenia wpływu istniejących mechanizmów prawnych i finansowych na wybory źródeł energii użytkowanych w eksploatacji budynków Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie Gliwice, r. PROGRAM STRATEGICZNY NCBiR– ZINTEGROWANY SYSTEM ZMNIEJSZENIA EKSPLOATACYJNEJ ENERGOCHŁONNOŚCI BUDYNKÓW ZADANIE NR 3 – „Zwiększenie wykorzystania energii z odnawialnych źródeł energii w budownictwie”

2 Zakres przedmiotowy badań
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Zakres przedmiotowy badań Trzy główne bloki tematyczne: Ogólne uwarunkowania wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE) (stosunek do ochrony środowiska naturalnego i wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE)). Poziom wiedzy i postawy wobec możliwości zastosowania określonych rozwiązań technologicznych wykorzystania energii z OZE w budownictwie. Poziom wiedzy i ocena funkcjonujących rozwiązań stymulujących wykorzystanie energii z OZE w budownictwie, a także preferowane rozwiązania w tym obszarze. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

3 Zakres przestrzenny badań
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Zakres przestrzenny badań Prace prowadzone były w grupie interdyscyplinarnej. Zakres przestrzenny badań społecznych ograniczono do obszaru województwa śląskiego, uwzględniono również: Podział na subregiony w ramach prowadzonej polityki rozwojowej w regionie i wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego (subregion: centralny, północny, zachodni i południowy). Podział na tereny wiejskie i miejskie. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

4 Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych
Grupy docelowe: właściciele lokali mieszkalnych w zabudowie jednorodzinnej (budynki wolnostojące) zarządzający budynkami wielorodzinnymi , w tym: licencjonowani zarządcy nieruchomości, przedstawiciele/pracownicy spółdzielni mieszkanio-wych, przedstawiciele jednostek zarządzających komunalnymi zasobami mieszkaniowymi i TBS-ami oraz deweloperzy zarządzający budynkami użyteczności publicznej - przedstawiciele władz samorządowych Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

5 Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych
Techniki badawcze Specyfika badanego problemu oraz wybrane grupy docelowe wymagały zastosowania różnych technik badawczych: Technika CATI (z ang. Computer-Assisted Telephone Interviewing) – w odniesieniu do grupy właścicieli lokali mieszkalnych w zabudowie jednorodzinnej (budynki wolnostojące). Technika wywiadu kwestionariuszowego - w odniesieniu do grupy zarządzających budynkami wielorodzinnymi. Technika wywiadu pogłębionego - w odniesieniu do grupy zarządzających budynkami użyteczności publicznej (przedstawicieli władz samorządowych). Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

6 Przyjęty dobór próby dla badań techniką CATI
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Przyjęty dobór próby dla badań techniką CATI Próba warstwowa proporcjonalna (probabilistyczny dobór próby). Wielkość populacji generalnej – wyznaczono w oparciu o liczbę budynków mieszkalnych z 1 mieszkaniem w woj. śląskim zarejestrowaną w NSP 2002r. Niezbędną wielkość próby wyliczono według wzoru: (założenia: N= 310 804, d= 4% (0,04), P= 0,95, zα= 1,96) Wielkość próby właścicieli budynków mieszkalnych z 1 mieszkaniem w województwie śląskim wynosi nb = 599,1. Liczebność warstw wyznaczono w oparciu o przyjęte kryteria: subregion województwa oraz podział na gminy miejskie i wiejskie, według wzoru na proporcjonalną alokację próby. Operat losowania stanowił spis telefonów stacjonarnych, a pytanie selekcyjne: „Czy jest to budynek mieszkalny – 1 mieszkanie (budynek jednorodzinny)?”, pozwolił zlokalizować jednostki populacji. N n b = 4d 2 (N – 1) 1 + z ? Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

7 Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych
Przyjęty dobór próby dla badań techniką wywiadu kwestionariuszowego i pogłębionego Próba celowa (warstwowa) (nieprobabilistyczny dobór próby). Wielkość populacji generalnej grup oszacowano m.in. na podstawie danych Ministerstwa Infrastruktury, stowarzyszeń, przeglądu stron internetowych podmiotów, BIP-u. Zarządzający budynkami wielorodzinnymi, założona wielkość próby N= 100 (warstwy wyznaczone w oparciu o kryterium - subregion województwa): Licencjonowani zarządcy nieruchomości: 25 osób (w tym: centralny – 15 osób, północny – 3 osoby, zachodni – 3 osoby, południowy – 4 osoby). Przedstawiciele/pracownicy spółdzielni mieszkaniowych: 25 osób (w tym: centralny – 15 osób, północny – 3 osoby, zachodni – 3 osoby, południowy – 4 osoby). Przedstawiciele/pracownicy jednostek zarządzających komunalnymi zasobami mieszkaniowymi i TBS-ami: 25 osób (w tym: centralny – 13 osób, północny – 2 osoby, zachodni – 3 osoby, południowy – 3 osoby oraz przedstawiciele TBS-ów - 4 osoby (po 1 osobie z subregionu)). Deweloperzy: 25 osób (w tym: centralny – 15 osób, północny – 3 osoby, zachodni – 3 osoby, południowy – 4 osoby). Zarządzający budynkami użyteczności publicznej, wielkość próby N=36 (liczebność próby jest funkcją liczby jednostek samorządu na poziomie powiatu w województwie śląskim (17 powiatów i 19 miast na prawach powiatu)). Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

8 Opracowane narzędzia badawcze
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Opracowane narzędzia badawcze Dla badań techniką CATI przygotowano kwestionariusz ankiety do badań telefonicznych (ograniczona liczba pytań, pytania zamknięte). Dla badań techniką wywiadu kwestionariuszowego - odrębne narzędzia dla poszczególnych podgrup (różnice dotyczą kafeterii odpowiedzi, sposobu sformułowania pytań oraz tzw. pytań metryczkowych). Dla badań techniką wywiadu pogłębionego (częściowo strukturalizowanego) przygotowano listę pytań problemowych. We wszystkich narzędziach badawczych zachowano porównywalny zakres zagadnień, ujęty w blokach tematycznych: Blok A. Stosowanie OZE. Blok B. Wiedza dotycząca rozwiązań służących wykorzystaniu OZE i źródła informacji. Blok C. Uwarunkowania pozatechniczne stosowania OZE w budownictwie. Blok D. Wsparcie stosowania OZE w budownictwie. Blok E. Metryczka. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

9 Organizacja badań społecznych
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Organizacja badań społecznych Realizację badań społecznych zlecono profesjonalnej firmie ankieterskiej. Ze względu na przewidziany koszt realizacji badań ( zł) wykonawca wyłoniony został w ramach wymaganej procedury zapytania ofertowego. Założony w zleceniu termin końcowy realizacji badań to sierpień 2011r. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

10 Wybrane wyniki badań społecznych
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wybrane wyniki badań społecznych Stosowanie OZE w poszczególnych grupach: Właściciele domów jednorodzinnych - 35,5% badanych (głównie: instalacje do spalania biomasy (66,7% stosujących OZE), panele fotowoltaiczne (około 25% stosujących OZE), pozostałe rozwiązania stosuje około 10% i mniej badanych). Zarządzający budynkami wielorodzinnymi: Licencjonowani zarządcy nieruchomości – 12% badanych (głównie: panele fotowoltaiczne, pompy ciepła gruntowe, kolektory słoneczne). Przedstawiciele/pracownicy spółdzielni mieszkaniowych – OZE nie stosował żaden z badanych. Przedstawiciele jednostek zarządzających komunalnymi zasobami mieszkaniowymi i TBS-ami – 8% badanych (głównie: pompy ciepła gruntowe, kolektory słoneczne). Deweloperzy % badanych (głównie: kolektory słoneczne, pompy ciepła gruntowe, instalacje do spalania biomasy). Zarządzający budynkami użyteczności publicznej z ramienia powiatu –58,3% badanych (głównie: kolektory słoneczne, rzadziej pompy ciepła w budynkach szkół, domach pomocy społecznej, szpitalach, obiektach sportowych czy też siedzibach urzędów/starostw). Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

11 Wybrane wyniki badań społecznych (c.d)
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wybrane wyniki badań społecznych (c.d) Poziom zainteresowania wdrożeniem OZE: Właściciele budynków jednorodzinnych: ponad połowa obecnie niestosujących OZE (54,6%). Preferowane rozwiązania: kolektory słoneczne (93,9%), instalacje do spalania biomasy (14%), panele fotowoltaiczne (13,6%), pompy ciepła gruntowe (13,1%). Licencjonowani zarządcy nieruchomości – 13,6% badanych. Przedstawiciele/pracownicy spółdzielni mieszkaniowe - 32% badanych. Przedstawiciele jednostek zarządzających komunalnymi zasobami mieszkaniowymi i TBS-ami – 26,1% badanych. Deweloperzy – 40,9% badanych. Podstawowe przyczyny nie wdrażania OZE: Brak środków finansowych/wysokie koszty (np. wysoki koszt rozwiązania, inwestycji wraz z całą infrastrukturą i długi okres zwrotu nakładów). Inne potrzeby inwestycyjne związane z poprawą stanu technicznego budynków (np. usunięcie azbestu, ocieplenie budynku, itp.) Zwiększenie kosztów wytworzenia mieszkań, przy równoczesnym braku zainteresowania ze strony klientów (deweloperzy). Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

12 Wybrane wyniki badań społecznych (c.d.)
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wybrane wyniki badań społecznych (c.d.) Najważniejsze uwarunkowania pozatechniczne stosowania OZE w budownictwie według poszczególnych grup: Właściciele domów jednorodzinnych: obniżenie kosztów eksploatacji domu, pozytywny wpływ na środowisko naturalne w najbliższym otoczeniu, czystość eksploatacji, dofinansowanie inwestycji. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

13 Wybrane wyniki badań społecznych (c.d.)
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wybrane wyniki badań społecznych (c.d.) uwarunkowania pozatechniczne: Zarządzający budynkami wielorodzinnymi: Licencjonowani zarządcy nieruchomości: mała uciążliwość związana z odpadami i koniecznością ich utylizacji, wygoda w eksploatacji, dofinansowanie inwestycji, obniżenie kosztów eksploatacji budynku. Przedstawiciele/pracownicy spółdzielni mieszkaniowych: obniżenie kosztów eksploatacji budynku, dofinansowanie inwestycji, wsparcie przy oszacowaniu inwestycji i wyborze rozwiązań. Przedstawiciele jednostek zarządzających komunalnymi zasobami mieszkaniowymi i TBS-ami: obniżenie kosztów eksploatacji budynku, dofinansowanie inwestycji, wygoda w eksploatacji, pozytywny wpływ na środowisko naturalne w najbliższym otoczeniu. Deweloperzy: obniżenie kosztów eksploatacji budynku, wygoda w eksploatacji, dofinansowanie inwestycji. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

14 Wybrane wyniki badań społecznych (c.d.)
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wybrane wyniki badań społecznych (c.d.) Preferowane formy wsparcia stosowania OZE w budownictwie: Właściciele domów jednorodzinnych: dofinansowanie/dotacje ze środków publicznych, ulgi podatkowe, pomoc w oszacowaniu kosztów inwestycyjnych zastosowania OZE. Zarządzający budynkami wielorodzinnymi: Licencjonowani zarządcy nieruchomości: dofinansowanie inwestycji, ulgi podatkowe, preferencyjne kredyty/linie kredytowe. Przedstawiciele/pracownicy spółdzielni mieszkaniowych: dofinansowanie inwestycji, ulgi podatkowe, dopłaty do kredytów. Przedstawiciele jednostek zarządzających komunalnymi zasobami mieszkaniowymi i TBS-ami: dofinansowanie inwestycji, działania informacyjne o lokalnych możliwościach stosowania OZE, preferencyjne kredyty/linie kredytowe, dopłaty do kredytów. Deweloperzy: dofinansowanie inwestycji, dopłaty do kredytów, ulgi podatkowe. Zarządzający budynkami użyteczności publicznej: dofinansowanie inwestycji. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

15 Wnioski i rekomendacje
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wnioski i rekomendacje Potrzebne są działania, inicjowane i prowadzone przez samorząd lokalny, promujące wśród mieszkańców wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii w budownictwie jednorodzinnym. W województwie śląskim przeważają domy jednorodzinne w których nie wykorzystuje się OZE. To właśnie urzędy gmin/miast kojarzone są przez wielu właścicieli domów jednorodzinnych jako jedyne źródło wsparcia finansowego inwestycji wykorzystujących energię odnawialną w budownictwie jednorodzinnym. Działania na poziomie lokalnym nie powinny ograniczać się do działań informacyjnych. Promocja jest potrzebna, ale nie ograniczona wyłącznie do prowadzenia akcji uświadamiających korzyści wynikające ze stosowania OZE we własnym domu. Ważna jest w tym wypadku nie tylko przysłowiowa sama „wędka”, czyli kanały przekazu, treść przekazu, ale również przyczepiona do jej haczyka ryba w postaci materialnych zachęt. Mówiąc o zachętach dla właścicieli domów jednorodzinnych trzeba mieć na uwadze instrumenty ekonomiczne, takie jak są wykorzystywane np. w polityce energetycznej, tj. podatki (np. podatek od nieruchomości) i opłaty lokalne, ustalane przez radę gminy. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

16 Wnioski i rekomendacje (c.d)
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wnioski i rekomendacje (c.d) W przypadku zarządzających budynkami wielorodzinnymi i deweloperów zadeklarowany pozytywny stosunek do kwestii ochrony środowiska powinien stanowić swoiste wsparcie idei rozszerzenia zakresu stosowania OZE w budownictwie wielorodzinnym. Znacznie bardziej rozbudowanych działań promocyjno-informacyjnych wymagają postawy mieszkańców, a zwłaszcza nabywców nowych nieruchomości. Brak zainteresowania ze strony klientów powoduje brak popytu na zastosowanie odnawialnych źródeł energii w nowych budynkach wielorodzinnych. Rysująca się na podstawie przeprowadzonych badań sytuacja w zakresie stosowania OZE w budownictwie wielorodzinnym nie może napawać optymizmem. Stosowanie OZE można uznać za wręcz sporadyczne i dodatkowo ograniczające się do kilku relatywnie popularnych rozwiązań takich jak kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne, czy też pompy ciepła. Formułowanie dalszych działań wspierających stosowanie OZE w budynkach wielorodzinnych powinno uwzględnić konieczność położenia większego nacisku na promowanie dostępnych rozwiązań technicznych. Istotne są zwłaszcza możliwości wykorzystania większej liczby rozwiązań OZE w jednym budynku, co może zwiększać skalę uzyskiwanych korzyści. Kwestie te są ważne zwłaszcza w przypadku nowo oddawanych do użytkowania budynków już na etapie ich projektowania. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

17 Wnioski i rekomendacje (c.d.)
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wnioski i rekomendacje (c.d.) Skala zainteresowania wdrożeniem OZE w budynkach wielorodzinnych nie jest bardzo duża, tym niemniej około 1/3 badanych brało pod uwagę możliwość ich zastosowania. Poziom zainteresowania był wyższy wśród deweloperów, co należy uznać za korzystne zjawisko. Tym niemniej barierą dla szerszego stosowania OZE jest stan techniczny budynków wielorodzinnych określający priorytety inwestycyjne. Czynnik ten należy wziąć pod uwagę prowadząc swoisty bilans stosowania OZE w obecnym potencjale zasobów mieszkaniowych. Warto podkreślić, iż w badaniach pojawiła się kwestia problemów związanych z wdrażaniem OZE w sytuacji podłączeń budynków do centralnego ogrzewania zbiorowego. Obowiązujące rozwiązania powinny ułatwiać dywersyfikację źródeł. Główne pozatechniczne uwarunkowania dla wdrażania OZE w budynkach jedno- i wielorodzinnych związane są z wymiarem ekonomicznym. Wynika to ze stanu technicznego zarządzanych budynków oraz bieżących potrzeb inwestycyjnych, które realizowane są przy zewnętrznym wsparciu finansowym, a nie w oparciu o własne fundusze. W przypadku nowych budynków wielorodzinnych wdrażanie OZE powoduje wzrost cen, przy braku zainteresowania nabywców tego typu rozwiązaniami. Sytuacja ta „wzmacnia” bariery finansowe dla wdrażania OZE. Rozwiązania wspierające powinny minimalizować stopień obciążeń finansowych nabywców oraz mieszkańców budynków wielorodzinnych. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

18 Wnioski i rekomendacje (c.d.)
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wnioski i rekomendacje (c.d.) Działania wspierające wdrażanie OZE powinny uwzględniać czynniki pozatechniczne ważne przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu OZE w budownictwie wielorodzinnym. Najważniejsze związane są ze sferą finansową inwestycji: obniżenie kosztów eksploatacji budynków, dofinansowanie wdrożeń, wsparcie przy oszacowaniu inwestycji i wyborze rozwiązań. Istotne wydaje się opracowanie kalkulatorów lub programów umożliwiających symulację kosztów oraz efektów wdrożenia OZE w podstawowych typach budynków wielorodzinnych wraz z możliwością uzyskania informacji o lokalnych uwarunkowaniach/potencjale stosowania OZE. Ważnym uwarunkowaniem pozatechnicznym stosowania OZE jest również wygoda eksploatacji rozwiązań. Ten czynnik powinien być podkreślany przy promocji rozwiązań wykorzystujących OZE, a także przy dalszych pracach modyfikujących dostępne rozwiązania techniczne. Jedną z podstawowych modyfikacji działań zmierzających do zwiększenia zakresu wykorzystania OZE w budynkach jedno i wielorodzinnych powinna być poprawa systemu informacji o funkcjonujących formach wsparcia. Dalsze zmiany powinny obejmować rozwiązania organizacyjne i wymiar formalny (zmniejszenie liczby wymaganych formalności, uproszczenie procedur, obniżenie stopnia pracochłonności przygotowania dokumentacji projektu). Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

19 Wnioski i rekomendacje (c.d.)
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wnioski i rekomendacje (c.d.) W ramach funkcjonujących obecnie form wsparcia zastosowania OZE w budynkach wielorodzinnych rozważyć należy modyfikacje zmierzające do zniwelowania sygnalizowanych barier w uzyskaniu kredytów preferencyjnych (zbyt wysokie zabezpieczenia/niekorzystne formy zabezpieczenia kredytu) oraz rozszerzenia zakresu instytucji finansowych (banków) współpracujących z instytucjami publicznymi (mała ilość banków współpracujących z instytucjami oferującymi wsparcie rodzi problemy organizacyjne dla potencjalnych inwestorów). System wsparcia zakresu stosowania odnawialnych źródeł energii w budownictwie wielorodzinnym powinien odnieść się do rozwiązań preferowanych przez zarządzających budynkami wielorodzinnymi oraz deweloperów. Ograniczony zakres przeprowadzonych badań nie pozwala na pełne uogólnianie uzyskanych wyników, warto jednak rozważyć zgłoszone propozycje rozwiązań wspierających stosowanie OZE, przede wszystkim: bezpośrednie dofinansowanie inwestycji ze środków publicznych, dopłaty do kredytów, udzielanie pomocy fachowej przez ekspertów/wsparcie projektowe we wprowadzaniu rozwiązań wykorzystujących odnawialne źródła energii. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

20 Wnioski i rekomendacje (c.d.)
Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych Wnioski i rekomendacje (c.d.) Wyniki badania z udziałem zarządzających budynkami użyteczności publicznej pokazały, że zastosowanie OZE nie jest powszechne. Chcąc zmienić obecny stan rzeczy należałoby – zgodnie z sugestiami respondentów – dokonać w szczególności zmian w obowiązujących: a) instrumentach finansowych w odniesieniu do: kwoty dotacji/dofinansowania: zwiększenie (minimalny pułap to 30%), zobowiązań fiskalnych: obniżenie podatku na inwestycje w OZE, formy wsparcia: wprowadzenie w miejsce kredytów dotacji/dotacji bezzwrotnych, umorzeń, stosowanie niższych progowych wartości inwestycji; b) regulacjach prawnych, czyli wprowadzenie: prawnego obowiązku stosowania rozwiązań OZE w budownictwie, prawnego obowiązku posiadania przez starostwo powiatowe projektu założeń do zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i gaz, przepisów umożliwiających wspólnotom mieszkaniowym występowania o dofinansowanie inwestycji tego typu; c) procedurach: uproszczenie procedur, dokumentowania wniosku o dotację czy kredyt na inwestycje w OZE. Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie

21 Główny Instytut Górnictwa, Zakład Badań Ekonomicznych i Społecznych
Dziękuję za uwagę Etap 13. Opracowanie metodologii oceny wpływu pozatechnicznych kryteriów podejmowania decyzji o wyborze źródeł energii w budownictwie