Jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu?

Prezentacja na temat: "Jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu?"— Zapis prezentacji:

1 Jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu?
Kurs na innowacje Jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu?

2 Autorzy raportu: Tomasz Geodecki Grzegorz Gorzelak Jarosław Górniak Jerzy Hausner Stanisław Mazur Jacek Szlachta Janusz Zaleski

3 GŁÓWNE TEZY RAPORTU Polska znajduje się rozwojowym dryfie.
Na świecie rozlewa się długotrwały kryzys, z którym świat sobie nie radzi. Kryzys szczególnie dotyka Europy, w tym w szczególności państw strefy euro. Powinniśmy dążyć do ukształtowania w Polsce innego, nowego modelu rozwoju społeczno-gospodarczego.

4 GŁÓWNE TEZY RAPORTU (2) Modelu bazującego na formule dyfuzji kreatywnej i wykorzystującego potencjał trzech (prywatnej, obywatelskiej i państwowej), a nie tylko jednej (prywatnej) sfery ładu społecznego. To wymaga przeprowadzenia głębokich zmian instytucjonalnych i strukturalnych. Także innego podejścia do integracji europejskiej i naszego członkostwa w UE oraz innego podejścia do wykorzystania środków unijnych.

5 GŁÓWNE TEZY RAPORTU (3) Mamy znacznie większy potencjał rozwojowy, którego nie potrafimy wykorzystać. Bariery tkwią głównie po stronie państwa. Nie mamy jednak skutecznych politycznych mechanizmów korekty złej polityki i wprowadzania niezbędnych zmian instytucjonalnych.

6 MOLEKULARNY MODEL ROZWOJU POLSKI
Rozkwit sfery prywatnej. Rozrost i postępująca degeneracja sfery państwowej. Osłabienie i zastój sfery obywatelskiej.

7 ROZWOJOWY DRYF Eksploatacja dostępnych (własnych, krajowych) i pozyskanych (unijnych) zasobów w sposób coraz bardziej ekstensywny (czyli nieefektywnie – przy coraz wyższym koszcie i rosnących efektach ubocznych) oraz w niewielkim stopniu je pomnażający.

8 ROZWOJOWY DRYF (2) Dotychczasowy molekularny model rozwoju społeczno-gospodarczego Polski wyczerpuje stopniowo swoją moc. A to oznacza, że jeśli go nie zmodyfikujemy, to dynamika wzrostu i rozwoju będzie się wyraźnie obniżać i z czasem przestaniemy skracać dystans do najsilniejszych gospodarczo państw europejskich.

9 Dla krajów naszego regionu typowy jest model „dyfuzji naśladowczej”

10 Kres modelu doganiania przez dyfuzję naśladowczą:
Wzrost produktywności i wydajności pracy jest w Polsce szybszy niż w krajach zachodnioeuropejskich W wielu podobnych krajach wzrost wydajności pracy jest jednak większy Skracanie dystansu rozwojowego nie będzie możliwe w modelu „dyfuzji naśladowczej” Stymulowanie innowacyjności przez dotacje na inwestycje w B + R nie przynosi istotnych efektów

11 REGUŁY MYŚLENIA I POSTĘPOWANIA
Przestańmy utożsamiać nakłady na B+R z innowacjami. Innowacyjność jest zaraźliwa. Rozpowszechnia się poprzez demonstrację i dyfuzję. Ale tylko w odpowiednim społecznym środowisku, w którym występują niezbędne katalizatory. Żadna, nawet najbardziej sprawna biurokracja, nie wymusi innowacyjności. Podmiotem innowacyjności są przedsiębiorcze jednostki i organizacje.

12 REGUŁY MYŚLENIA I POSTĘPOWANIA (2)
Najsilniejszym czynnikiem przedsiębiorczości jednostek jest ich kreatywność. Najsilniejszym czynnikiem przedsiębiorczości organizacji jest przymus ekonomiczny. Koniecznie także konsumenci muszą zostać praktycznie uznani za pomysłodawców i twórców innowacji. Nie pomoże żaden Wielki Wszechogarniający Plan. Potrzebujemy wielu cząstkowych, ale równoczesnych, zmian systemowych (instytucjonalnych), spójnie ukierunkowanych. Kluczowe punkty przyłożenia.

13 REGUŁY MYŚLENIA I POSTĘPOWANIA (3)
Myśl główna – wyzwolić wszędzie własny potencjał rozwojowy. Praktycznie najważniejsze jest wzmacnianie enklaw kreatywności. Niezbędna jest do tego publiczno-obywatelska, a nie tylko partyjno-rządowa perspektywa programowania i uruchamiania przedsięwzięć rozwojowych.

14 PROBLEMY ZE WZROSTEM Krótki horyzont – utrzymanie względnej równowagi makroekonomicznej. Średni horyzont – utrzymanie wysokiego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego struktura – orientacja proeksportowa, finansowanie – oszczędności krajowe. Długi horyzont – wykreowanie strukturalnej konkurencyjności i znalezienie się w gospodarczym trzonie UE.

15 CO ROBIĆ? PUNKTY PRZYŁOŻENIA
Stworzenie możliwości i wspieranie tworzenia nowej generacji instytucji pośredniczących między biznesem i nauką, koniecznie z finansowym udziałem kapitału prywatnego (brokerzy innowacyjności, Centra Technologii i Rozwoju). Reanimacja Ministerstwa Gospodarki oraz wypracowanie krajowego średniookresowego programu polityki strukturalnej. Program ukierunkowany na tworzenie strukturalnych warunków dla kreatywności i przedsiębiorczości.

16 CO ROBIĆ? PUNKTY PRZYŁOŻENIA (2)
Przeformułowanie szkolnictwa – w kierunku zdolności do kształtowania współcześnie najważniejszych kompetencji, w tym krytycznego odbierania informacji, komunikowania się i zbiorowego działania. Uruchomienie szerokiego programu edukacji kulturalnej. Adekwatne i zrównoważone (w relacji do różnych grup społecznych – twórców, producentów i użytkowników) uregulowanie praw własności intelektualnej.

17 CO ROBIĆ? PUNKTY PRZYŁOŻENIA (3)
Odpartyjnienie i uobywatelnienie mediów publicznych. Zmodyfikowanie istniejących i uruchomienie nowych mechanizmów generowania wiedzy społecznej. Reanimacja dialogu społecznego. Systematyczne i rzetelne prowadzenie niezależnych badań postlegislacyjnych. Wypracowanie narodowej strategii integracji europejskiej i członkostwa Polski w UE.

18 CZEGO SZCZEGÓLNIE NIE ROBIĆ, ZANIECHAĆ?
Nie uprawiać polityki innowacyjnej, czyli odgórnego, administracyjnego wtłaczania innowacji do przedsiębiorstw. Skończyć z kultem absorpcji środków unijnych i filozofią „wyciskania brukselki”. Nie szukać i aktywizować pól konfrontacji (animować pola możliwej kooperacji oczywiście z tymi, którzy tego chcą).

19 MYŚL KOŃCOWA (ZAMIAST PODSUMOWANIA)
Przestańmy szukać winnych, szukajmy praktycznych rozwiązań, stosunkowo dobrze zdefiniowanych już naszych problemów z kreatywnością, innowacyjnością i rozwojem.

20 Dziękuję bardzo za zaproszenie i uwagę.
Raport w wersji elektronicznej dostępny na stronie: Raport powstał dzięki wsparciu Telekomunikacji Polskiej S.A.