Ewaluacja szkolnych programów profilaktyki

Prezentacja na temat: "Ewaluacja szkolnych programów profilaktyki"— Zapis prezentacji:

1 Ewaluacja szkolnych programów profilaktyki
Program zrealizowany na podstawie umowy z Biurem Polityki Społecznej Urzędu m. st. Warszawy, we współpracy z Wydziałem Spraw Społecznych i Zdrowia dla Dzielnicy Mokotów Jan Latkowski Tomasz Kowalewicz

2 Tematyka prezentacji Analiza SPP przeprowadzona na podstawie dokumentów, w kontekście wypowiedzi dyrektorów i psychologów/pedagogów szkolnych Odbiór przez młodzież SPP realizowanego w roku szkolnym 2004/2005 Diagnoza rozmiarów i intensywności doświadczeń młodzieży ze środkami psychoaktywnymi (oddzielna prezentacja)

3 Schemat badawczy pilotaż pretest posttest czerwiec’05 jesień’05
realizacja SPP w szkołach pilotaż pretest posttest ocena efektywności SPP porównanie wyników uzyskanych przez uczniów w badaniach kwestionariuszowych testowanie narzędzi badawczych czerwiec’05 jesień’05 czerwiec’06

4 Część I Analiza SPP przeprowadzona na podstawie dokumentów, w kontekście wypowiedzi dyrektorów i psychologów/ pedagogów szkolnych

5 Badane szkoły szkoła A liceum szkoła B szkoła C gimnazjum szkoła D
typ szkoły szkoła A liceum szkoła B szkoła C gimnazjum szkoła D szkoła E

6 Wykaz aktów prawnych będących podstawą sporządzenia inwentarza
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. nr 51 , poz. 458 z późn. zm). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. Nr 61, poz. 624 z późn. zm) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 11, poz. 114) Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. Nr 26, poz 226)

7 Kryteria wynikające z uwzględnionych aktów prawnych
przyjęcie SPP w prawem przewidzianej formie (uchwała rady pedagogicznej po zasięgnięciu opinii rady rodziców i samorządu uczniowskiego); powiązanie SPP ze Statutem Szkoły; zdiagnozowanie środowiska ucznia (a przynajmniej w stosunku do dzieci i młodzieży „zagrożonych uzależnieniem” dodatkowo „systematyczne rozpoznanie i diagnozowanie zagrożeń”) dostosowanie SPP do potrzeb rozwojowych uczniów i potrzeb danego środowiska; opisanie w SPP w sposób całościowy wszystkich treści i działań o charakterze profilaktycznym; objęcie działaniami SPP co najmniej uczniów, nauczycieli i rodziców; organizowanie różnych form pomocy psychologicznej; przynajmniej w odniesieniu do „młodzieży zagrożonej” – dokonywanie systematycznej oceny efektów podejmowanych działań

8 SPP z zapis SPP "zapis SPP" "SPP"
utrwalona na piśmie i przyjęta w trybie przewidzianym prawem wersja SPP "SPP" wersja programu rozumiana mniej formalnie, możliwa do ustalenia na podstawie zapisu SPP oraz wywiadów z dyrektorem szkoły i pedagogiem/ psychologiem szkolnym

9 Tryb przyjęcia SPP, forma zapisu SPP
Analiza formalna SPP Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E 1 Tryb przyjęcia (uchwalenia) - na podstawie analizy zapisu SPP prawid-łowy rada pedagogiczna brak zapisu 2 Tryb przyjęcia - po rozmowie z dyrektorem, pedagogiem, analizie dodatkowych dokumentów 3 Wzmianka o SPP w statucie szkoły prawid-łowa 4 Podanie podstaw prawnych w SPP 5 Określenie czasu obowiązywania rok szkolny 6 Określenie trybu wprowadzania zmian prawid-łowe 7 Uwagi - * * Zapis SPP wiąże Program z Programem (Planem) Wychowawczym Szkoły poprzez określenie celów SPP w P(P)WSz. Forma zapisu SPP Opisowa + Tabelaryczna

10 Rozpoznanie i diagnoza
Diagnoza środowiska; systematyczne rozpoznanie i diagnozowanie zagrożeń Rozpoznanie i diagnoza Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E 1 Zapis SPP brak wzmianki +(*) 2 Wywiady ankieta wśród uczniów brak diagnozy ewalua-cja SPP; ankieta wśród uczniów ankieta wśród uczniów, rodziców i nau-czycieli * program uwzględnia badania środowiska szkolnego - diagnoza systemu wartości uczniów, badania socjometryczne klas; w celach - diagnoza - rozpoznanie sytuacji trudnych dla ucznia.

11 Dostosowanie SPP do potrzeb rozwojowych uczniów
Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E Zapis SPP brak wzmianki

12 Działania na podstawie zapisu SPP
Obszar przewidzianych w SPP działań na podstawie zapisu SPP Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E przeciwdziałanie narkomanii tak nie przeciwdziałanie alkoholizmowi przeciwdziałanie nikotynizmowi profilaktyka uzależnień (łączona) przeciwdziałanie HIV/AIDS przeciwdziałanie przemocy w szkole przeciwdziałanie przemocy w rodzinie przeciwdziałanie demoralizacji propagowanie zdrowego stylu życia

13 Działania na podstawie zapisu SPP - cd.
Obszar przewidzianych w SPP działań na podstawie zapisu SPP Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E kształtowanie poczucia oparcia w rodzinie i wartościach wyniesionych z domu tak nie profilaktyka zawodowa pomoc materialna kształtowanie systemu wartości uczniów sprzyjającego właściwym zachowaniom społecznym przygotowanie do życia w świecie współczesnym doskonalenie umiejętności wychowawczych nauczycieli zachęcanie do aktywnego udziału uczniów w lekcjach religii i etyki zwiększanie zdolności interpersonalnych uczniów zajęcia integracyjne dla klas I znajomość norm prawa i zasad współżycia umiejętności komunikacji umiejętności rozwijania problemów umiejętności samooceny umiejętności rozpoznawania emocji prowadzenie oddziaływań dostarczających wiedzy o przyczynach i skutkach zagrożeń kształcenie umiejętności ułatwiających adekwatne zachowania w sytuacjach trudnych wsparcie psychologiczn-pedagogiczne i prawne kształtowanie systemu wartości, który sprzyja właściwym zachowaniom społecznym fizjologia dojrzewania przeciwdziałanie agresji, przemocy fizycznej, psychicznej

14 Działania SPP na podstawie wywiadów
Obszar przewidzianych w SPP działań na podstawie wywiadów Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E przeciwdziałanie narkomanii tak przeciwdziałanie alkoholizmowi przeciwdziałanie nikotynizmowi profilaktyka uzależnień (łączona) przeciwdziałanie HIV/AIDS przeciwdziałanie przemocy w szkole przeciwdziałanie przemocy w rodzinie

15 Odbiorcy SPP Odbiorcy SPP uczniowie rodzice
Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E uczniowie tak rodzice odsetek rodziców biorących - zdaniem pedagoga - udział w SPP 90% 5 do 10 % 15% 80% 50% nauczyciele odsetek nauczycieli biorących - zdaniem pedagoga - udział w SPP 100% personel administracyjny szkoły nie inni środowisko lokalne* *) - OPS, kuratorzy sądowi, radni, mieszkańcy okolicy szkoły

16 Poziomy działań profilaktycznych
Poziomy przewidzianych działań Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E profilaktyka I rzędowa tak profilaktyka II rzędowa (adresowana tylko do uczniów zagrożonych) nie jeśli tak, to do jakiej grupy uczniów 15 3 2 profilaktyka III rzędowa (adresowana do uczniów z objawami patologicznymi)

17 Współpraca z instytucjami zewnętrznymi
Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E poradnia psychologiczno-pedagogiczna tak OPS nie Policja Straż Miejska organizacje pozarządowe rada dzielnicy ognisko wychowawcze świetlica MOPSu sąd rodzinny (kuratorzy sądowi)

18 Ocena efektów podejmowanych zadań
Ocena efektów podejmowanych działań Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E zapis SPP brak zapisu obserwacja, analizy zeszytów interwencji, analiza interwencji, ankiety ankieta, analiza zachowań trudnych wywiady monitorowanie diagnozowa-nie, ankiety, arkusze diagnostyczne nie dokonano ankiety i opracowanie ankiet (jakość pracy szkoły)

19 Dokumentacja programu
Szkoła A Szkoła B Szkoła C Szkoła D Szkoła E Statut Szkoły tak Szkolny program profilaktyczny (SPP) Priorytety SPP nie Szkolny program wychowawczy (SPW) Priorytety wychowawcze Diagnoza problemów szkoły Sprawozdanie za rok 2004/2005 pedagoga/psychologa szkolnego dla klas objętych badaniem klasowy program wychowawczy (kpw) klasowy program profilaktyczny (kpp) sprawozdanie z kpw za rok 2004/2005 sprawozdanie z kpp za rok szkolny 2004/2005

20 Część II Odbiór przez młodzież oddziaływań profilaktycznych prowadzonych w roku szkolnym 2004/2005

21 Struktura próby szkoła A liceum 2 drugie, 1 trzecia 69 szkoła B
typ szkoły klasy ilość uczniów szkoła A liceum 2 drugie, 1 trzecia 69 szkoła B 3 drugie 60 szkoła C gimnazjum 3 trzecie 65 szkoła D szkoła E 75 pilotaż szkoła F 1 trzecia 25 szkoła G 1 pierwsza 29 N=392

22 Profilaktyka antynikotynowa
Tylko w szkole A mniej niż 90% dobrze poinformowanych Zróżnicowane przekonanie czy były zajęcia - problem generalny - zajęcia nie są identyfikowane przez część młodzieży - bo najczęściej trwają 1-2 godziny w roku szkolnym. Prawie 2/3 czuje niedosyt

23 Profilaktyka antynikotynowa - ocena zajęć

24 Profilaktyka antyalkoholowa

25 Profilaktyka antyalkoholowa - ocena zajęć

26 Profilaktyka antynarkotykowa

27 Profilaktyka antynarkotykowa - ocena zajęć

28 Rozwój osobisty

29 Rozwój osobisty - ocena zajęć

30 Przemoc i agresja

31 Przemoc i agresja - ocena zajęć

32 Ocena zajęć - podsumowanie

33 Ocena skuteczności różnych form działań profilaktycznych

34 Zainteresowanie profilaktyką w roku szkolnym 2005/2006

35 Zainteresowanie profilaktyką w roku szkolnym 2005/2006