Systemy Wspomagania Dyspozytorów

Prezentacja na temat: "Systemy Wspomagania Dyspozytorów"— Zapis prezentacji:

1 Systemy Wspomagania Dyspozytorów
Wykład III mgr inż. Tomasz Zdun GM pok. 3B

2 Zadanie operatora Ciągła obserwacja pracy sieci Ocena stanu
Wprowadzanie bieżących zmian Dostarczenie energii elektrycznej Dotrzymanie parametrów jakościowych Dotrzymanie parametrów ilościowych mgr inż. Tomasz Zdun

3 System dyspozytorski Zespół środków technicznych i programowych przeznaczonych do sterowania procesem technologicznym mgr inż. Tomasz Zdun

4 Struktura hierarchiczna systemu dyspozytorskiego
KDM - kierowanie siecią podstawową + nadzór nad siecią regionalną ODM - kierowanie siecią regionalną + nadzór nad siecią lokalną + łączenia w sieci przesyłowej ZDR - kierowanie siecią lokalną + nadzór nad siecią rozdzielczą RDR - kierowanie siecią rozdzielczą mgr inż. Tomasz Zdun

5 Nowoczesny system dyspozytorski
SCADA SCADA SCADA SE SCADA SE SE NA MMI NA MMI AI MMI MMI SCADA- sterowanie i akwizycja danych SE - estymacja stanu NA - algorytmy analizy sieci AI - elementy sztucznej inteligencji MMI - interfejs użytkownika mgr inż. Tomasz Zdun

6 Funkcje systemu dyspozytorskiego - poziom nadrzędny
Planowanie generacji, wymiany na podstawie symulacji i z rynku energii elektrycznej (PKD) Monitorowanie stanu pracy sieci Sterowanie pracą sieci Koordynacja działania w sieci podrzędnej Nadzór nad przebiegiem realizacji kontraktów Nadzór nad przebiegiem realizacji programu ruchu Sporządzenie planów remontów Sprawozdawczość, archiwizacja danych mgr inż. Tomasz Zdun

7 Funkcje systemu dyspozytorskiego - poziom spółki dystrybucyjnej
Planowanie ruchu przy uwzględnieniu informacji przekazanych z poziomu nadrzędnego Optymalizacja pracy sieci 110 kV Monitorowanie przebiegu procesu na obszarze działania zakładu Sterowanie pracą sieci podrzędnych Sprawozdawczość, archiwizacja danych mgr inż. Tomasz Zdun

8 Funkcje systemu dyspozytorskiego - poziom stacji
Monitorowanie pracy stacji Sekwencyjne załączanie i wyłączanie elementów Kontrola przekroczeń wybranych parametrów Sprawozdawczość, archiwizacja danych mgr inż. Tomasz Zdun

9 SCADA - system telemechaniki
Supervisory Control And Data Acquisition (System Nadrzędnego Sterowania i Przetwarzania Danych) mgr inż. Tomasz Zdun

10 SCADA Zbieranie niezbędnych informacji o stanie pracy
Zdalne sterowanie Obróbka informacji Dostarczenie dowolnego, przetworzonego zestawu danych Brak analizy informacji mgr inż. Tomasz Zdun

11 SCADA telepomiary telesygnalizacja - przesyłanie i akwizycja informacji o zaistniałych zaburzeniach i zagrożeniach w pracy sieci telesterowanie - np. zdalna manipulacja łącznikami mgr inż. Tomasz Zdun

12 SCADA Podsystem obiektowy przetworniki pomiarowe przetworniki AC/DC
sterowniki procesowe (PLC - Programmed Logic Controllers) oraz stacje pomiarowe telemechaniki (RTU - Remote Terminal Unit) mgr inż. Tomasz Zdun

13 SCADA Łącza transmisyjne
łącza Elektroenergetycznej Telefonii Nośnej (ETN) linie dzierżawione łącza światłowodowe protokoły transmisyjne mgr inż. Tomasz Zdun

14 SCADA Podsystem centralny akwizycja danych
przetwarzanie i ulepszanie pomiarów monitorowanie i wizualizacja stanu sieci analiza, wspomaganie i doradztwo mgr inż. Tomasz Zdun

15 Przetworniki pomiarowe - przekładniki
Transformacja pierwotnych wartości prądów i napięć w celu umożliwienia pomiaru Stałość stosunku wartość pierwotna/wtórna w szerokim zakresie Przekładniki pomiarowe i zabezpieczeniowe mgr inż. Tomasz Zdun

16 Przetworniki pomiarowe - przekładniki do pomiarów
Przydatność do rozliczeniowych pomiarów energii Duża dokładność w stanie ustalonym (0.2 lub 0.1) Pomiary w zakresie (0, 1.2 wartości znamionowej) Właściwości dynamiczne - bez znaczenia mgr inż. Tomasz Zdun

17 Przetworniki pomiarowe - przekładniki do zabezpieczeń
Wierne przenoszenie przebiegów przejściowych Wystarczająca dokładność przy dużych przetężeniach (np. 15 * In) mgr inż. Tomasz Zdun

18 Przetworniki pomiarowe - przekładniki prądowe
Układy wielordzeniowe (zestaw niezależnych przekładników umieszczonych w jednej obudowie) Jeden rdzeń - przekładnik pomiarowy Dwa rdzenie - przekładnik zabezpieczeniowy Budowa: transformator pracujący w stanie zwarcia (obciążenie Sn = VA, prąd znamionowy wtórny 1 lub 5 A) Przerwa w obwodzie wtórnym - duża różnica potencjałów, łuk elektryczny mgr inż. Tomasz Zdun

19 Przetworniki pomiarowe - przekładniki napięciowe
Pomiar napięcia fazowego Przekładniki indukcyjne - transformator Przekładniki pojemnościowe - pojemnościowy dzielnik napięcia + transformaror Napięcie wtórne: 100/3 V Moc obciążenia: VA mgr inż. Tomasz Zdun

20 Światłowody - podstawy
Zjawisko odbicia  =  mgr inż. Tomasz Zdun

21 Światłowody - podstawy
Zjawisko załamania nI < nII sin a = nII/I sin b nI, nII - współczynnik załamania ośrodka względem próżni (>1) nII/I -współczynnik załamania ośrodka II względem ośrodka I mgr inż. Tomasz Zdun

22 Światłowody - podstawy
Całkowite wewnętrzne odbicie nI < nII sin a = nII/I sin 90 nII sin a = nI mgr inż. Tomasz Zdun

23 Światłowody - budowa mgr inż. Tomasz Zdun

24 Światłowody - rodzaje jednomodowy (rdzeń 15-11 m)
wielomodowy, skokowy (rdzeń 50 m) wielomodowy, gradientowy mgr inż. Tomasz Zdun

25 Światłowody - dyspersja
Współczynnik załamania jest funkcją częstotliwości Promienie padają pod różnym kątem Prędkość światła w ośrodku jest funkcją długości fali Rożne drogi rożnych modów Falowody wielomodowe - dyspersja modowa Falowody jednomodowe - dyspersja chromatyczna (niedoskonałość źródła i falowodu) mgr inż. Tomasz Zdun

26 Światłowody - straty Straty materiałowe Starty falowodowe
Absorbcja Fluktacja gęstości materiału Starty falowodowe Fluktacja współczynnika załamania, średnicy, zgięcia, Wady produkcyjne - mikropęknięcia, mikrozgięcia Łączenie światłowodów Absorbcja przy zanieczyszczeniu szkła metalami mgr inż. Tomasz Zdun

27 Światłowody - okna transmisyjne
mgr inż. Tomasz Zdun

28 Światłowody - okna transmisyjne
I okno transmisyjne: l = 0,85 mm tłumienie = 1 db/km zasięg transmisji do kilku kilometrów tanie źródła światła II okno transmisyjne: l = 1,3 mm tłumienie = 0,4 db/km zasięg transmisji 75 do 100 kilometrów mgr inż. Tomasz Zdun

29 Światłowody - okna transmisyjne
III okno transmisyjne: l = 1,55 mm tłumienie < 0,2 db/km, zasięg transmisji 150 do 200 kilometrów mgr inż. Tomasz Zdun

30 Światłowody - zalety odporność na zakłócenia elektromagnetyczne
brak generacji zakłóceń elektromagnetycznych brak prądów błądzących brak różnic potencjałów mała tłumienność duża trwałość, rzędu 25 lat mgr inż. Tomasz Zdun

31 Światłowody - zalety duża prędkość transmisji (rzędu dziesiątek Gb/s)
niski stopień awaryjności duże odległości między kolejnymi wzmacniaczami sygnału wysoka niezawodność transmisji mała waga małe wymiary mgr inż. Tomasz Zdun

32 Światłowody - przetworniki
Efekt Faraday’a - pole magnetyczne przyspiesza/zwalnia falę o polaryzacji kołowej przekładnik prądowy Efekt Pockels’a - pole elektryczne zmienia polaryzację kołową w eliptyczną w komórkach Pockels’a przekładnik napięciowy mgr inż. Tomasz Zdun

33 Światłowody - przetworniki
Prezentacja flash do pobrania ze strony producenta: mgr inż. Tomasz Zdun