WALKA Z BÓLEM I CIERPIENIEM

Prezentacja na temat: "WALKA Z BÓLEM I CIERPIENIEM"— Zapis prezentacji:

1 WALKA Z BÓLEM I CIERPIENIEM
TERESA WEBER 2007

2 CZŁOWIEK JEST JEDYNĄ ISTOTĄ ŻYWĄ, KTÓRA WIE O TYM, ŻE UMRZE I POTRAFI
SNUĆ NA TEN TEMAT ROZWAŻANIA. PROF. TADEUSZ KIELANOWSKI

3 CYKL ŻYCIA dzieciństwo śmierć młodość starość choroby małżeństwo wnuki

4 KODEKS ETYKI LEKARSKIEJ:
ART. 29 GŁOSI MN. IN : „ LEKARZ WINIEN DO KOŃCA ŁAGODZIĆ CIERPIENIA CHORYCH W STANACH TERMINALNYCH I UTRZYMYWAĆ, W MIARĘ MOŻNOŚCI, JAKOŚĆ KOŃCZĄCEGO SIĘ ŻYCIA” KATECHIZM KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO: NAWET JEŚLI ŚMIERĆ JEST UWAŻANA ZA NIEUCHRONNĄ, ZWYKŁE ZABIEGI NIE MOGĄ BYĆ PRZERWANE. STOSOWANIE ŚRODKÓW PRZECIWBÓLOWYCH, BY ULŻYĆ CIERPIENIOM, NAWET ZA CENĘ SKRÓCENIA ŻYCIA, MOŻE BYĆ MORALNIE ZGODNE Z LUDZKĄ GODNOŚCIĄ, JEŻELI ŚMIERĆ NIE JEST ZAMIERZONA, ANI JAKO CEL ANI JAKO ŚRODEK, LECZ PRZEWIDYWANA JAKO NIEUNIKNIONA.

5 BÓL JEST DOŚWIADCZENIEM CZUCIOWYM I EMOCJONALNYM, SUBIEKTYWNIE ODBIERANYM JAKO NIEPRZYJEMNE.
JEST TYM, CO OPISUJE CHORY, A NIE TYM CO WYOBRAŻA SOBIE LEKARZ LUB JEGO OTOCZENIE.

6 KAŻDY CZŁOWIEK WIE, CO TO BÓL, JEDNAK NIKT ZDEFINIOWAĆ TEGO NIE POTRAFI
DLA PACJENTA BÓL OZNACZA CHOROBĘ LUB USZKODZENIE CIAŁA. DLA LEKARZA BÓL JEST OBJAWEM, Z KTÓRYM WALCZY. DLA FIZJOLOGA BÓL JEST RODZAJEM CZUCIA, KTÓRE JEST NIEZBĘDNE DO PRAWIDŁOWEGO FUNKCJONOWANIA ORGANIZMU.

7 BÓL JEST ZJAWISKIEM CZUCIOWO-ZMYSŁOWYM O NIEPRZYJEMNYM CHARAKTERZE, KTÓRE SPRAWIA CIERPIENIE.
NIE DA SIĘ BÓLU WYELIMINOWAĆ Z ŻYCIA CZŁOWIEKA I NIE TAKI JEST CEL MEDYCYNY. CHODZI O TO, ABY JEGO ODCZUWANIE NIE BYŁO CIERPIENIEM, KTÓRE WEDŁUG ALBERTA SCHWEIZERA MOŻE BYĆ GORSZE OD ŚMIERCI.

8 Według Cackowskiego cierpienie jest czymś innym
niż ból, a także czymś więcej niż ból. Powiada o cierpieniu, „że ludzkie cierpienie ma charakter wielowymiarowy: duchowy, moralny, estetyczny, egzystencjalny” Cierpienie jest kategorią /formą/ osobistego doświadczenia ludzkiego, która odnosi się przede wszystkim do czasu pozateraźniejszego, gdy tymczasem ból ma swój początek w teraźniejszości. [Cackowski Z. Ból, lęk, cierpienie. Wydawnictwo UMCS Lublin 1997, 33-36]

9 Prof. Łuczak - lekarz usiłuje ten fenomen istnienia człowieczego zdefiniować jako:
przykre, bolesne odczucia uwarunkowane utratą, chorobą, zwłaszcza długotrwałą, postępującą i zagrażającą życiu. Źródłem cierpienia są te wszystkie przykre zdarzenia, które obniżając jakość życia, wpływają dezintegrująco na całość osoby ludzkiej, obejmując wszelkie obszary ludzkiej egzystencji.

10 To cierpienia cielesne-
ciało niesprawne ogranicza autonomię jednostki ludzkiej, w tym utratę funkcji z powodu osłabienia, czy bólu. Inne źródło cierpień to nasza psychika i związane z nią emocje. Zaburzone więzi międzyludzkie, role jakie pełnimy w życiu innych i role innych w naszym życiu, mogą dostarczać cierpień o różnym natężeniu. Udręką są kolejne nieodwracalne straty: zdrowia, pracy, przyjaciół, zdolności tworzenia, utrata wiary w sens dalszego życia, utrata wiary w Boga to przyczyny cierpień duchowych-egzystencjalnych.

11 Fenomeny ludzkiego życia: cielesność, psychika, duchowość
Całościowa opieka nad osobą cierpiącymi, jeśli ma być prowadzona właściwie, powinna dotyczyć wszystkich sfer życia: ciała, psychiki, sfery socjalnej i duchowej. Fenomeny ludzkiego życia: cielesność, psychika, duchowość ciało duchowość sfera socjalna psychika Robert Twycross

12 Cielesność - ludzkie ciało od zewnątrz i wewnątrz,
ciało wyraża osobę, jest obszarem i środkiem ekspresji człowieka Człowiek jest ciałem i ma ciało.

13 Psychika obejmuje stany zintegrowane z cielesnością
wyrażające uczucia i emocje.

14 Sumienie motywacje dokąd idę ? czym jestem
Duchowość to element transcendentalny tj. Przekraczający to co empirycznie uchwytne. Składowe duchowości: świadomość wolność

15 Świadomość: Człowiek jest świadomy swojej cielesności Człowiek jest świadomy swojej psychiki Świadomość umożliwia człowiekowi poznanie prawdy Człowiek „przekracza siebie i otaczającą go rzeczywistość w kierunku prawdy Wolność: Dzięki wolnej woli człowiek stanowi o samym sobie Człowiek posiada zdolność samodzielnego wyboru Istnieje zależność woli od prawdy Integralna koncepcja człowieka to jedność cielesno- psychiczno-duchowa.

16 rozum wola

17 Duchowość polega na: poszukiwaniu sensu tj celu w życiu. odnoszeniu się do prawdy, piękna, dobra, miłości i innych wartości wyższych. umiejętności przebaczania, pojednanie z drugim człowiekiem i otaczającą rzeczywistością. wszystkich przejawach ludzkiego życia wykraczających poza zjawiska zmysłowe. - budowaniu nadziei.

18 Życie duchowe człowieka obejmuje zakres wyższych
form aktywności psychicznej, to jest: poznanie i przeżywanie emocji, których podmiotem są wartości takie jak: prawda, piękno, dobro, sprawiedliwość, miłość itp. Przejawem życia duchowego jest na przykład: kontemplacja piękna, poszukiwanie prawdy, przeżywanie osobowe miłości itp. Życie duchowe człowieka określają jego pragnienia i potrzeby zdobywania wartości, których mu brakuje. Duchowość nie jest synonimem religijności, a ludzie niewierzący mogą mieć bardzo rozbudowane życie duchowe.

19 CO TO JEST OPIEKA PALIATYWNA?

20 Opieka paliatywna i hospicyjna
zgodnie z definicją WHO stanowią ten sam rodzaj opieki, cechujący się wszechstronnością aktywnych działań (opieka holistyczna) mających na celu zaspokojenie wielorakich potrzeb chorych: fizycznych, psychicznych, socjalnych, duchowych kiedy choroba nie poddaje się leczeniu przyczynowemu, kiedy postępuje i zagraża życiu.

21 Proces umierania to czas w toku nieuleczalnej choroby, w którym leczenie przyczynowe nie ma już na nią wpływu. W stanach terminalnych łagodzenie cierpień jest ważniejsze niż przedłużanie życia kosztem działań niepożądanych i zagrożeń wynikających z terapii.

22 GRAFICZNE PRZEDSTAWIENIE CHOROBY TERMINALNEJ
ZDROWIE ŚMIERĆ CZAS OPIEKA PALIATYWNA

23 FILOZOFIA POSTĘPOWANIA W OPIECE PALIATYWNEJ
1. Akceptacja nieuchronności śmierci. 2. Akceptacja właściwej pory śmierci. 3. Poprawa jakości życia. 4. Opieka holistyczna, obejmująca wszystkie sfery życia. 5. Opieka nad rodziną w czasie choroby i po śmierci chorego.

24 Do zadań zespołu profesjonalnego i wolontariuszy należy leczenie bólu, duszności i innych dokuczliwych objawów, łagodzenie lęku i depresji, przeciwdziałanie osamotnieniu i izolacji, oraz zapewnienie wsparcia duchowego. Celem działań wielodyscyplinarnego zespołu jest poprawa jakości szybko uciekającego życia chorego oraz zapewnienie pomocy jego rodzinie.

25 Opieka paliatywna obejmuje wszystkich chorych w
terminalnej fazie choroby nowotworowej i AIDS. Ostatnio wg. zaleceń WHO opieką tą otaczani są również chorzy z nienowotworowymi, ograniczającymi życie schorzeniami jak: przewlekłe i postępujące choroby degeneracyjne, zapalne i niedokrwienne np. choroby mięśniowo- nerwowe, gościec, choroby niedokrwienne kończyn, przewlekłe zapalenie trzustki, stany po udarze mózgu, nie poddająca się leczeniu niewydolność krążenia, oddychania i nerek, choroba Alzheimera trudne do leczenia odleżyny.

26 Opieka paliatywna oznacza szczególny sposób opiekowania się chorymi, uznający nade wszystko ich autonomię i godność. Opieka ta oparta na empatii, odznacza się serdecznością, życzliwością i otwartością na cierpienie chorego i jego rodziny. Zmierza do leczenia wszystkich objawów postępującej choroby, przy poszanowaniu i zaakceptowaniu człowieka cierpiącego niezależnie od reprezentowanych przez niego poglądów, trybu życia, wyznawanej bądź nie religii.

27 Miejscem opieki winien być dom chorego,
miejsce które wiąże się z poczuciem własnego świata, bliskich ludzi, przeżytych zdarzeń i obecnych sprzętów. Atmosfera życia rodzinnego w domu, łączy się z całym szeregiem wrażeń i bodźców, odbieranych oraz przekazywanych otoczeniu, szczególnie bliskim osobom, co pomaga w borykaniu się z problemami życia codziennego.

28 Istota opieki, to częste –
nawet codzienne spotkania z cierpiącymi, zbliżającymi się do kresu życia chorymi, to cierpliwe słuchanie ich, by móc ulżyć w przykrych dolegliwościach.

29 Leczenie objawowe powinno obejmować:
Ocenę objawu, ponieważ leczenie zależy od mechanizmu patologicznego leżącego u podłoża objawu. Wyjaśnienie choremu w prosty sposób przyczyny objawów. Indywidualizacja leczenia polega na przedyskutowaniu, z każdym chorym oddzielnie różnych koncepcji leczenia. Monitorowanie leczenia polegające na stałej ocenie objawów i natychmiastowego reagowania na nowe dolegliwości.

30 Najczęstsze objawy zaobserwowane u 9000 chorych przyjętych do Hospicjum Św. Krzysztofa w Londynie w latach 1975–1994. - spadek wagi ciała 77% - brak apetytu 67% - duszność 51% - kaszel 50% - zaparcie 47% - osłabienie 47% - nudności, wymioty 40% - wodobrzusze, obrzęki 31% - bezsenność 29%

31 nietrzymanie moczu 23% - trudności w połykaniu 23%
- odleżyny 19% krwotoki 14 % - senność 10% - porażenia 8% - żółtaczka 6% - kolostomia 5% - biegunka 4%.

32 Walka z bólem u człowieka umierającego,
to nie tylko opanowanie dolegliwości, to również zapewnienie bezpieczeństwa, przez poznanie lęków chorego. To zaspokojenie potrzeby przynależności i miłości, przez „bycie przy” Każdy chory chce być ważny dla otoczenia, chce szacunku, chce stworzenia maksimum normalności w nienormalnej sytuacji.

33 Organizacja opieki paliatywnej.
Zgodnie z wytycznymi Światowej organizacji zdrowia, opieka paliatywna może być sprawowana w oddziałach stacjonarnych lub w warunkach ambulatoryjnych. Do leczenia paliatywnego przyjmowani są chorzy z zaawan-sowaną chorobą nowotworową, AIDS, oraz pacjenci w ter-minalnym stadium zwyrodnieniowych chorób neurolo-gicznych. Chorzy mogą zgłaszać się sami, mogą być zgłaszani przez rodziny i nie są wymagane żadne skierowania. Opieka domowa sprawowana jest przez wyjazdowe zespoły hospicyjno-paliatywne i polega na regularnych wizytach w domach pielęgniarek, lekarzy lub w razie potrzeby innych członków zespołu.

34 KAŻDEMU DAJ ŚMIERĆ JEGO WŁASNĄ
PANIE DAJ UMIERANIE, CO WYNIKA Z ŻYCIA GDZIE MIAŁ SWĄ MIŁOŚĆ, CEL I BIEDOWANIE. RAINER MARIA RILKE

35