Usuwanie zębów u dorosłych, powikłania miejscowe i ogólne.

Prezentacja na temat: "Usuwanie zębów u dorosłych, powikłania miejscowe i ogólne."— Zapis prezentacji:

1 Usuwanie zębów u dorosłych, powikłania miejscowe i ogólne.
Seminarium.

2 Podział powikłań:

3 Wystąpienie powikłań należy brać pod uwagę praktycznie w trakcie każdego leczenia operacyjnego, a także po jego zakończeniu. - powikłania dzielimy na: - ogólne, - miejscowe: - podczas zabiegu, - po zabiegu: - wczesne - późne

4 Powikłania miejscowe – podczas zabiegu

5 1. Złamanie korony

6 - 2. Złamanie korzenia zęba
- postępowanie:

7 3. Zwichnięcie lub usunięcie zęba sąsiedniego

8 5. Usunięcie zawiązka zęba stałego.

9 6. Złamanie korony zęba sąsiedniego.

10 7. Uszkodzenie zęba przeciwwstawnego

11 8. Złamanie narzędzia.

12 9. Uraz tkanek miękkich:

13 9. Uraz tkanek miękkich: - ucisk - rozerwanie - zmiażdżenie - oparzenie - wbicie ostrza dźwigni w błonę śluzową wyrostka zębodołowego, policzka, wargi, podniebienia, nasady języka, dna jamy ustnej

14 10. Wtłoczenie korzenia zęba do okolicznych tkanek lub przestrzeni anatomicznych:

15 11. Przepchnięcie korzenia do kanału żuchwowego:

16 12. Uszkodzenie nerwów:

17 10. Wtłoczenie korzenia zęba do okolicznych tkanek lub przestrzeni anatomicznych (zatoka szczękowa, torbiel, błona śluzowa policzka, podniebienia, dno jamy ustnej) 11. Przepchnięcie korzenia do kanału żuchwowego (przy usuwaniu przedtrzonowców i trzonowców w żuchwie) 12. Uszkodzenie nerwów – zwłaszcza językowego i zębodołowego dolnego

18 13. Złamanie kości:

19 14. Zwichnięcie doprzednie żuchwy:

20 13. Złamanie kości: - a) blaszki kostnej wyrostka zębodołowego - b) przegrody międzykorzeniowej - c) odłamanie guza szczęki – częściowe -całkowite - d) złamanie żuchwy 14. Zwichnięcie doprzednie żuchwy

21 15. Połączenie ustno-zębodołowe-zatokowe –przyczyny:

22 15. Połączenie ustno-zębodołowe-zatokowe (comunicatio oro-alveolo maxillaris)
PRZYCZYNY: - a) anatomiczne (nisko schodzący zachyłek zębodołowy), - b) chorobowe ( zapalenie zatoki szczękowej, zmiany okołowierzchołkowe, guz, torbiel), - c) jatrogenne, - d) urazy (złamanie szczęki, guza szczęki),

23 15. Połączenie ustno-zębodołowe-zatokowe – objawy:

24 OBJAWY: - przechodzenie powietrza i płynów z jamy ustnej do nosa, - krwawienie z nosa, - „wpadnięcie” dźwigni czy łyżeczki zębodołowej do zatoki, - wyciek treści ropnej przez zębodół (przy zapaleniu zatoki), - wyciek płynu torbieli (w przypadku torbieli tkwiącej w świetle zatoki),

25 15. Połączenie ustno-zębodołowe-zatokowe – leczenie zachowawcze:

26 Po stwierdzeniu komunikacji z zatoką szczękową mogą zaistnieć następujące sytuacje:
- 1 -ząb usunięty w całości, zatoka bez zmian chorobowych – konieczne natychmiastowe zamknięcie połączenia (leczenie zachowawcze lub chirurgiczne) - 2-korzeń zęba wtłoczony do światła zatoki, zatoka bez zmian chorobowych – podjąć próbę usunięcia korzenia przez zębodół z zamknięciem połączenia -3 –ząb usunięty lub korzeń wtłoczony, ale zatoka zmieniona chorobowo – konieczny zabieg metodą Caldwell-Luca

27 Ocena stanu zatoki:

28 Stan zatoki ocenia się na podstawie:
- danych z wywiadu, - wyglądu popłuczyn z użyciem nadmanganianu potasu, - rtg.-zatok, rtg. wewnątrzustne przylegające (lokalizacja korzenia), - radiowizjografia, - USG, wziernikowanie,

29 Metody zamknięcia połączenia jamy ustnej z zatoką szczękową.

30 1. metoda Zangego.

31 2. metoda Wassmunda.

32 3. modyfikacja Borusiewicza.

33 1. metoda Zangego (obniżenie ścian zębodołu i zeszycie nad zębodołem),
2. metoda Wassmunda (wytworzenie płata trapezowatego, przecięcie okostnej na wysokości sklepienia przedsionka, zeszycie „na styk” z tkankami dziąsła podniebiennego), 3. modyfikacja Borusiewicza ( skośne ścięcie nabłonka od strony podniebienia, płat przedsionkowy przyszywa się zakładając go od góry),

34 4. modyfikacja Paweli.

35 4. modyfikacja prof. Paweli:
-a) -uformowanie płata przedsionkowego w sposób typowy, - b) - skośne ścięcie nabłonka na jego wolnym brzegu, - c) -odpreparowanie płata od strony podniebienia, - d) -wsunięcie płata przedsionkowego do wytworzonej kieszonki, e) -założenie szwów materacowych,

36 5. Operacja zatoki szczękowej metodą
Caldwell-Luca.

37 5. Operacja zatoki szczękowej metodą
Caldwell-Luca - wskazana przy zapaleniu przewlekłym, - wejście do zatoki przez fossa canina, - usunięcie zmienionej chorobowo wyściółki zatoki, - jeśli istnieje przetoka zatokowo ustna, wskazane jest utworzenie płata trapezowatego, - utworzenie szerokiego połączenia zatoki z jamą nosową w dolny przewodzie nosowym, w celu swobodnego drenażu,

38 Powstanie komunikacji ustno-zatokowej jest możliwe bez winy lekarza
Powstanie komunikacji ustno-zatokowej jest możliwe bez winy lekarza. Poważnym błędem jest nierozpoznanie tego powikłania i brak właściwego zaopatrzenia !

39 16. Przedostanie się ciała obcego do górnych dróg oddechowych.

40 16. Przedostanie się ciała obcego do górnych dróg oddechowych.
- ciało obce w krtani – powoduje jej obronny skurcz, zazwyczaj przy silnym odruchu kaszlowym pacjent wydala ciało obce, - jeśli tak się nie stanie następuje wdech i ciało obce wpada do tchawicy i oskrzela, co powoduje kaszel napadową duszność, świszczący oddech, czasami ból za mostkiem,

41 ALGORYTM POSTĘPOWANIA
- Natychmiastowe przerwanie zabiegu. - Usunięcie z jamy ustnej wszelkich innych ciał obcych. - Próba usunięcia ciała obcego.

42 - jeśli pacjent przyjmowany był pozycji leżącej – nie zmieniać pozycji na siedzącą,
- ułożyć chorego na boku, z głową poniżej fotela stomatologicznego, uderzyć w okolicę międzyłopatkową, zastosować ssak,

43 - w przypadku przedostania się ciała obcego u pacjenta przyjmowanego w pozycji siedzącej – głowę obniżyć do poziomu kolan i energicznie uderzać w okolicę międzyłopatkową, - wykonać manewr Heimlicha (uciskanie powłok brzusznych w kierunku przepony, co powoduje wzrost ciśnienia tłoczni brzusznej),

44 „Odzyskanie” ciała obcego
Konsultacja z lekarzem specjalistą

45 „Nieodzyskanie” ciała obcego
Wezwanie pomocy specjalistycznej. Opieka nad pacjentem do czasu przybycia specjalisty. Próba usunięcia ciała obcego przez wyspecjalizowany zespół (techniki inwazyjne – konikotomia, tracheotomia)

46 - Aspiracja jakichkolwiek ciał obcych do dróg oddechowych jest stanem naglącym i wymagającym natychmiastowej interwencji. - Całkowita niedrożność dróg oddechowych prowadzić może do śmierci pacjenta. - Prócz stanu bezpośredniego zagrożenia życia w wyniku aspiracji ciała obcego mogą pojawić się inne groźne powikłania jak: zapalenie płuc, niedodma, ropnie płuc.

47 17. Przedostanie się ciała obcego do przewodu pokarmowego.

48 17. Przedostanie się ciała obcego do przewodu pokarmowego.
- około 80 – 90% połkniętych ciał obcych przechodzi przez przewód pokarmowy nie powodując powikłań - w pozostałych przypadkach mogą pojawić się groźne komplikacje takie jak: rozdarcie przełyku, martwica ściany przełyku, odma śródpiersiowa, porforacja przewodu pokarmowego, ropień wewnątrzotrzewnowy czy zapalenie otrzewnej

49 Postępowanie: - przerwać zabieg, - podjąć próbę usunięcia, - w razie niepowodzenia skorzystać z pomocy specjalistycznej,

50 - ciało obce w przełyku – uczucie dyskomfortu, „pełności” przełyku,
- ciało obce w gardle: trudności w przełykaniu, uczucie pieczenia, nudności, wymioty - ciało obce w klatce piersiowej: ściskający ból, „świszczący” oddech, trudności w oddychaniu,

51 Powikłania po usunięciu zęba.

52 Powikłania po usunięciu zęba.
Mogą wystąpić na tle zmian miejscowych w ranie poekstrakcyjnej lub schorzeń ogólnych.

53 1)-ból poekstrakcyjny (dolor post extractionem):

54 2)- ciało obce w zębodole:

55 . 1)-ból poekstrakcyjny (dolor post extractionem):
- niewłaściwe zaopatrzenie zębodołu, - pozostawione zmiany, -ostre brzegi kostne, 2)- ciało obce w zębodole: – zębodół nie goi się, wypełniony jest bujającą ziarniną, ciała obce jak i martwaki usuwa się z zębodołu wraz z ziarniną,

56 3)-szczękościsk (trismus):

57 3)-szczękościsk (trismus):
– typowe powikłanie po usunięciu zębów trzonowych, sąsiadujących z mięśniem żwaczem i skrzydłowymi (odruchowy przykurcz lub zakażenie), Leczenie: - naświetlanie lampą Sollux, mechanoterapia, Mydocalm, - w razie zakażenia wskazane leczenie p/zapalne i p/bakteryjne,

58 4)-suche, bolesne(!), zapalenie zębodołu (alveolitis sicca dolorosa!):

59 4)-suche, bolesne(!), zapalenie zębodołu (alveolitis sicca dolorosa!):
- powstaje na skutek: - braku skrzepu w zębodole, - wypłukania skrzepu, - zbyt drastycznego łyżeczkowania po ekstrakcji, - chorób ogólnych: – cukrzyca, awitaminozy (B, C, D i K), miażdżyca,

60 Objawy: - bardzo silny ból, o charakterze neuralgicznym, - otoczenie zębodołu niezmienione zapalnie, - dno i ściany zębodołu bardzo wrażliwe na dotyk, - wnętrze zębodołu wypełnione szarobrunatnymi, cuchnącymi masami,

61 Leczenie: - delikatnie usunąć zalegające masy, - nie łyżeczkować zębodołu!!!!!!! - codziennie przepłukiwać ciepłym 3% roztworem dwuwęglanu sodu, - metronidazol, - do zębodołu zakładać Apernyl, Nipas, Solcoseryl, - laseroterapia, - leczenie trwa od 1 do 2 tygodni

62 5.- ropne zapalenie zębodołu (alveolitis purulenta)

63 5.- ropne zapalenie zębodołu (alveolitis purulenta)
- jest to ograniczone zapalenie kości - przyczyny – miejscowe - ogólne - objawy – jak w ASD - leczenie – jak w ASD - przy zapaleniu węzłów chłonnych wskazane podawanie niesterydowych leków p/zapalnych

64 6 .- powikłania zapalne

65 6.- powikłania zapalne – mogą być wynikiem wprowadzenia infekcji do zębodołu podczas ekstrakcji lub zaostrzenia istniejącego wcześniej stanu zapalnego, - mogą rozwijać się w bezpośrednim sąsiedztwie zębodołu lub w sąsiednich tkankach: - naciek zapalny, - ropień, - ropowica, - zapalenie kości, - posocznica,

66 7.- krwawienie po usunięciu zęba – etiologia – przyczyny miejscowe:

67 Etiologia: - przyczyny miejscowe: - uszkodzenie śluzówki i naczyń krwionośnych, - pozostawiona w zębodole ziarnina, - krwawienie atoniczne (po ustąpieniu działania środków obkurczających naczynia), - anomalie rozwojowe naczyń krwionośnych (przetoka tętniczo-żylna, naczyniak), - torbiel krwotoczna,

68 7.- krwawienie po usunięciu zęba – etiologia – przyczyny ogólne:

69 Przyczyny ogólne: - skazy krwotoczne - osoczowe - płytkowe - naczyniowe - choroby wątroby - nadciśnienie - miażdżyca - cukrzyca - miesiączka

70 Źródło krwawienia:

71 Czas wystąpienia:

72 Źródło krwawienia: - żylne - tętnicze - miąższowe - z tkanek miękkich i z kości Czas wystąpienia: - wczesne - do 24 godzin - późne – kilka dni po zabiegu (np. w hemofilii A w 5 lub 6 dobie)

73 Leczenie krwawień – miejscowe.

74 Leczenie krwawień – miejscowe.
- stwierdzenie źródła krwawienia, - ucisk, - zimny okład, - podwiązania lub podkłucie naczynia, - zmiażdżenie kości w miejscu krwawienia,

75 - tamponada zębodołu + trombina,
- płytka obturująca, - spongostan, - cyklonamina, - zeszycie zębodołu (z wyjątkiem hemofilii A)

76 W przypadku niepowodzenia leczenia miejscowego i przy podejrzeniu przyczyny ogólnej – niezwłocznie przewieść chorego do ośrodka specjalistycznego.

77 Powikłania ogólne.

78 1.Omdlenie (syncope)

79 1.Omdlenie (syncope) - nagła, krótkotrwała utrata przytomności, - na skutek przejściowego niedokrwienia mózgu, - reakcja układu nerwowo-wegetatywnego na bodziec psychiczny,

80 - zblednięcie powłok, osłabienie, nudności, poty,
- tętno zwolnione, słabo napięte, - spadek ciśnienia tętniczego krwi, - ułożyć chorego poziomo, podać tlen

81 2. Zapaść (collapsus)

82 2. Zapaść (collapsus) - ostra niewydolność krążenia pochodzenia naczyniowego, - zmniejszenie stosunku objętości krwi krążącej do pojemności układu naczyniowego, - tętno słabo napięte, nitkowate, przyspieszone, - obniżenie ciśnienia tętniczego

83 - zblednięcie i ochłodzenie powłok ,
- spłycenie oddechów, - położyć chorego, zabezpieczyć wkłucie do żyły, - podać np. dextran lub sól fizjologiczną, - wezwać karetkę

84 3. Atak dusznicy bolesnej ( angina pectoris)

85 3. Atak dusznicy bolesnej ( angina pectoris)
- silny, piekący ból w okolicy za mostkowej, - chorego ułożyć jak przy omdleniu, - podać tabletkę nitrogliceryny pod język, - przy dłużej trwającym bólu, konieczna interwencja lekarza internisty,

86 4. Zawał mięśnia sercowego (infarctus myocardii)

87 4. Zawał mięśnia sercowego (infarctus myocardii)
- silny, piekący ból za mostkiem, - promieniujący do szyi, lewej ręki lub nadbrzusza, - towarzyszy uczucie strachu, - ból nie przechodzi po nitroglicerynie, - konieczna natychmiastowa interwencja kardiologiczna,

88 5.Atak częstoskurczu napadowego (tachycardia paroxysmalis)

89 5.Atak częstoskurczu napadowego
(tachycardia paroxysmalis) - nagłe zastąpienie rytmu zatokowego, szybkim rytmem pozazatokowym (ok.180 –220/min., - szybkie kołatanie serca, niepokój, zasłabnięcie, - może wystąpić u osób zdrowych, młodych, nadpobudliwych, z nadczynnością tarczycy, wadą mitralną, - wskazana interwencja kardiologiczna

90 6.Atak dychawicy oskrzelowej (astma bronchiale)

91 6.Atak dychawicy oskrzelowej
(astma bronchiale) - silna duszność - niepokój - pozostawić chorego w pozycji siedzącej - podać tlen - salbutamol lub bezotec w aerozolu - hydrokortizon i.v. - relanium

92 7.Atak padaczki (epilepsja)

93 7.Atak padaczki (epilepsja)
- nagła utrata przytomności, - napad drgawek i skurczów tonicznych mięśni, - usunąć wszystkie ciała obce z jamy ustnej,

94 - zabezpieczyć chorego przed możliwością mechanicznych obrażeń głowy,
- zapobiec przygryzieniu języka, - napad powinien minąć sam, - jeśli przedłuża się, podać relanium,

95 Granice zabiegów ambulatoryjnych
Rodzaj i zakres zabiegu, jako kryteria dopuszczalności jego wykonania w trybie ambulatoryjnym jest uzależniona od: - doświadczenia operatora - warunków lokalowych - wyposażenia gabinetu - wyszkolenia personelu - obciążeń indywidualnych pacjenta