Pobieranie prezentacji. Proszę czekać

Pobieranie prezentacji. Proszę czekać

Sprawa wymiaru podatku przy samowymiarze

Podobne prezentacje


Prezentacja na temat: "Sprawa wymiaru podatku przy samowymiarze"— Zapis prezentacji:

1 Sprawa wymiaru podatku przy samowymiarze

2 Samowymiar - pojęcie (1)
Nie jest wymagane uprzednie władcze działanie organu podatkowego (organ wkracza władczo tylko w celu weryfikacji prawidłowości samowymiaru) Wymiaru dokonuje podatnik Formą wymiaru jest deklaracja podatkowa, w której podatnik wykazuje kwotę podatku do zapłaty

3 Samowymiar - pojęcie (2)
w Polsce samowymiar dominuje - niewielka ilość zobowiązań wymierzanych decyzyjnie w systemie samowymiaru rośnie rola kontroli podatkowej, a postępowanie podatkowe - choć jego celem jest wymiar podatku - posiada swój przedmiot tylko w przypadku nieprawidłowego samowymiaru, a więc również ma charakter sui generis kontrolny (przy wymiarze decyzyjnym organ odpowiada za wymiar, w związku z czym prowadzi postępowanie dowodowe z własnej inicjatywy, gdyż leży to również w jego interesie) przekształcenie funkcji administracji podatkowej z kompetencji wymiarowych na kompetencje do kontroli

4 Formy prawne samowymiaru
Deklaracja korygująca z urzędu (art. 274 Op.) Deklaracja (art. 21 par. 2 Op) Autokorekta (art. 81 lub art. 274 par. 1 pkt 2 Op) Powstanie obowiązku podatkowego (art. 4 Op) Decyzja określająca (art. 21 par. 3 Op.)

5 Charakter prawny postępowania podatkowego przy samowymiarze
to wymiar o charakterze wtórnym - dokonywany przez organ podatkowy jako konsekwencja niewywiązania się z obowiązku wymiaru przez podatnika (tj. przez podmiot, na który przepisy nakładają taki obowiązek przy samowymiarze) wymiar następuje zatem nie tylko w trybie jurysdykcyjnego postępowania podatkowego (może być dokonywany również przez podatnika) – wymiar selektywny (nie dokonuje się go w każdym przypadku powstania obowiązku podatkowego) wymiar jest związany z weryfikacją prawidłowości samowymiaru (jest obligatoryjny w przypadku ustalenia, że samowymiar był nieprawidłowy) od wydania decyzji nie jest uzależniony obowiązek zapłaty zobowiązania wymierzonego w tej decyzji

6 Decyzja określająca a termin płatności
Termin złożenia deklaracji i termin płatności Zapłata zaległości wynikającej z decyzji ustalającej Faktyczne złożenie deklaracji i zapłata kwoty w niej wykazanej 30 kwietnia stycznia 2013 ODSETKI!!!!!

7 Postępowanie podatkowe a inne procedury podatkowe - przy samowymiarze
kontrola podatkowa wszczęcie postępowania podatkowego niezłożenie deklaracji czynności sprawdzające powstanie obowiązku podatkowego złożenie deklaracji z wykazanym podatkiem do zapłaty wszczęcie postępowania podatkowego czynności sprawdzające decyzja tzw. określająca (art. 21 § 3 Op) lub o umorzeniu (art. 208 § 1 Op) kontrola podatkowa ten diagram nie uwzględnia dopuszczalności złożenia autokorekty

8 Czynności sprawdzające
procedura uregulowana w dziale V Ordynacji podatkowej odrębna procedura od kontroli podatkowej (dział VI Op) oraz od postępowania podatkowego (dział IV Op) najczęściej w praktyce poprzedza kontrolę lub postępowanie podatkowe stosuje się zasady ogólne postępowania podatkowego

9 Cel czynności sprawdzających
Art. 272 Op: „Organy podatkowe pierwszej instancji, z zastrzeżeniem art. 272a, dokonują czynności sprawdzających, mających na celu: 1)   sprawdzenie terminowości: a)  składania deklaracji, b)  wpłacania zadeklarowanych podatków, w tym również pobieranych przez płatników oraz inkasentów; 2)   stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów wymienionych w pkt 1; 3)   ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami”.

10 Cel czynności sprawdzających (2)
ograniczony cel czynności sprawdzających ➞ ani nie jest to wymiar, ani pełna kontrola wymiaru (jak w przypadku kontroli podatkowej) to rodzaj „wstępnej” kontroli – niski stopień sformalizowania (np. brak formy wszczęcia czynności sprawdzających) zasadniczo tylko kontrola o charakterze formalnym (sprawdzanie, czy podatnik złożył deklarację ➞ § 1, sprawdzenie, czy deklaracja została wypełniona zgodnie z zasadami jej sporządzania ➞ § 2) poza zakresem czynności sprawdzających zasadniczo pozostaje badanie prawidłowości wymiaru ➞ ograniczona możliwość ustalenia stanu faktycznego

11 Postępowanie dowodowe w czynnościach sprawdzających
Postępowanie dowodowe w czynnościach sprawdzających – w zakresie weryfikacji wymiaru: 1) ustalenie stanu faktycznego jest ograniczone do przypadków wyraźnie wskazanych w przepisach o czynnościach sprawdzających 2) Ustalenie stanu faktycznego następuje wyłącznie za pomocą wyraźnie wskazanych w przepisach dowodów - przeprowadzenie dowodów (art Op) lub żądanie wyjaśnień (art. 274a § 2 Op)

12 Czynności sprawdzające - forma zakończenia i jego konsekwencje (1)
wezwanie do udzielenia wyjaśnień w sprawie niezłożenia deklaracji podatnik wyjaśnia, że nie dopełnił obowiązku podatnik wyjaśnia, że nie miał tego obowiązku organ nie uznaje tych wyjaśnień złożenie deklaracji organ uznaje te wyjaśnienia - brak kontroli lub postępowania wszczęcie kontroli lub postępowania

13 Czynności sprawdzające - forma zakończenia i jego konsekwencje (2)
wezwanie do udzielenia wyjaśnień w związku z wątpliwościami co do rzetelności deklaracji podatnik wyjaśnia, że w istocie dane w deklaracji są nierzetelne podatnik wyjaśnia, że wątpliwości organu są nieuzasadnione złożenie deklaracji korygującej organ nie uznaje tych wyjaśnień organ uznaje te wyjaśnienia - brak kontroli lub postępowania wszczęcie kontroli lub postępowania

14 Czynności sprawdzające - forma zakończenia i jego konsekwencje (3)
sprawdzenie uprawnienia do ulgi brak dokumentów przedstawienie tych dokumentów przez podatnika organowi podatkowemu organ stwierdza, że dokumenty przedstawione przez podatnika nie są wystarczające złożenie deklaracji korygującej organ stwierdza, że dokumenty potwierdzają prawo do ulgi - brak kontroli lub postępowania wszczęcie kontroli lub postępowania

15 Kontrola podatkowa w ramach kontroli podatkowej jest dopuszczalne prowadzenie tych samych dowodów, które mogą być prowadzone w toku postępowania podatkowego; w tym również dowodu z ksiąg podatkowych (ten sam zakres postępowania dowodowego, co w przypadku postępowania podatkowego) większy niż w postępowaniu podatkowym zakres uprawnień kontrolujących (art Op, np. wstęp do budynków, do dokumentów) sformalizowany tryb wszczęcia kontroli (upoważnienie do kontroli + okazanie legitymacji) forma zakończenia to protokół z kontroli (nie decyzja – kontrola podatkowa nie jest instrumentem wymiaru podatku)

16 Konsekwencje kontroli podatkowej (1)
kontrola podatkowa nie kończy się wymiarem podatku (protokół nie jest formą wymiaru podatku) w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości: - nie wystarczy ich ujęcie w protokole kontroli - konieczny jest wymiar (korekta deklaracji albo decyzja tzw. określająca)

17 Konsekwencje kontroli podatkowej (2)
korekta deklaracji wszczęcie postępowania podatkowego protokół kontroli, w którym stwierdzono nieprawidłowości korekta deklaracji uwzględniająca wszystkie ustalenia kontroli

18 Korekta deklaracji po kontroli
Art. 81b Op: „§ 1. Uprawnienie do skorygowania deklaracji: 1)   ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej - w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą; 2)   przysługuje nadal po zakończeniu: a)  kontroli podatkowej, b)  postępowania podatkowego - w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego. § 2. Korekta złożona w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1, nie wywołuje skutków prawnych. § 3. (uchylony)”. Korekta deklaracji w czasie trwania kontroli podatkowej jest nieskuteczna.

19 Korekta deklaracji po kontroli (2)
„Korzyści” dla podatnika z korekty deklaracji po kontroli podatkowej: - wyłączenie odpowiedzialności karnej skarbowej (art. 16a Kks) - odsetki za zwłokę podlegają zapłacie w pełnej wysokości

20 Korekta deklaracji po kontroli (3)
Złożenie korekty deklaracji: skutkuje obowiązkiem podatku wykazanego w deklaracji korygującej (art. 21 § 2 Op) uniemożliwia wszczęcie postępowania podatkowego - w przypadku uwzględnienia wszystkich ustaleń kontroli (art. 165b Op) uniemożliwia kwestionowanie ustaleń kontroli nie wyłącza kolejnej korekty deklaracji, w której podatnik „wycofa” się z korekty uwzględniającej ustalenia kontroli

21 Wszczęcie postępowania podatkowego po kontroli podatkowej
Art. 165b Op: § 1. W przypadku ujawnienia przez kontrolę podatkową nieprawidłowości co do wywiązywania się przez kontrolowanego z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego oraz niezłożenia przez podatnika deklaracji lub niedokonania przez niego korekty deklaracji w całości uwzględniającej ujawnione nieprawidłowości, organ podatkowy wszczyna postępowanie podatkowe w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej, nie później niż w terminie 6 miesięcy od zakończenia kontroli. § 2. Przepisu § 1 nie stosuje się w przypadku, gdy złożone przez kontrolowanego wyjaśnienia lub zastrzeżenia do protokołu kontroli zostały w całości uwzględnione przez kontrolujących. § 3. W przypadku, o którym mowa w § 1, postępowanie podatkowe może być wszczęte także po upływie 6 miesięcy od zakończenia kontroli podatkowej, jeżeli: 1)   podatnik dokona ponownej korekty deklaracji, w której nie zostaną uwzględnione nieprawidłowości ujawnione w kontroli podatkowej; 2)   organ podatkowy otrzyma informacje od organów podatkowych lub od innych organów, uzasadniające wszczęcie postępowania podatkowego.

22 Wszczęcie postępowania podatkowego po kontroli podatkowej (2)
art. 165b Op - przedawnienie prawa do wszczęcia postępowania podatkowego w przypadku: jego niewszczęcia po upływie 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli, o ile: w kontroli ujawniono nieprawidłowości kontrolowany nie złożył deklaracji korygującej uwzględniającej wszystkie ustalenia kontroli przedawnienie tego rodzaju nie znajduje zastosowania w przypadku, gdy w kontroli nie ujawniono nieprawidłowości - wówczas można wszcząć postępowania podatkowe, zaś przepisy nie przewidują w tym zakresie żadnych ograniczeń czasowych (art. 165b Op nie można interpretować rozszerzająco - co do zasady organ podatkowy może wszcząć postępowanie podatkowe)

23 Kolejność podejmowania procedur - formalna dopuszczalność
obowiązek złożenia deklaracji czynności sprawdzające kontrola podatkowa postępowanie podatkowe

24 Kolejność podejmowania procedur - jak powinna zostać zastosowana
obowiązek złożenia deklaracji czynności sprawdzające kontrola podatkowa postępowanie podatkowe

25 Tryb wszczęcia postępowania podatkowego
Art. 165. § 1. Postępowanie podatkowe wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. § 2. Wszczęcie postępowania z urzędu następuje w formie postanowienia. § 3. Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi podatkowemu, z zastrzeżeniem art. 165a. § 3a. O wszczęciu postępowania na wniosek jednej ze stron organ podatkowy zawiadamia wszystkie pozostałe osoby będące stroną w sprawie. § 3b. Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony wniesione za pomocą środków komunikacji elektronicznej jest dzień wprowadzenia żądania do systemu teleinformatycznego organu podatkowego. § 4. Datą wszczęcia postępowania z urzędu jest dzień doręczenia stronie postanowienia o wszczęciu postępowania.

26 Niedopuszczalność wszczęcia postępowania wymiarowego „na wniosek”
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 23 lipca 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 380/10: „ Podstawowe dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy było ustalenie, czy istnieje przepis materialnoprawny dający Skarżącej podstawę do żądania wszczęcia postępowania podatkowego. Sąd rozpoznający sprawę podziela wyrażany w doktrynie prawa administracyjnego pogląd, zgodnie z którym art. 165 o.p. nie stanowi samoistnej podstawy wszczęcia postępowania podatkowego” tylko w przypadku, gdy przepisy wyraźnie dopuszczają wszczęcie „na wniosek” jest ono dopuszczalne - np. art. 21a Op

27 Przesłanki wszczęcia postępowania podatkowego - przy samowymiarze
tak samo jak w sprawie wymiarowej przy wymiarze decyzyjnym, tj.: - nie zostały uregulowane w przepisach o wszczęciu postępowania podatkowego - dla postanowienia o wszczęciu postępowania podatkowego nie przewidziano wymagania uwzględnienia w jego uzasadnieniu przesłanek wszczęcia - postępowanie to powinno zostać wszczęte w każdym przypadku, gdy organ podatkowy stwierdzi okoliczności, wskazujące na powstanie obowiązku podatkowego, które nie znalazło odzwierciedlenia w samowymiarze (ten: albo nie został dokonany albo był nieprawidłowy)

28 Przesłanki wszczęcia postępowania wymiarowego (nieuregulowane w przepisach)

29 Termin wszczęcia postępowania
Art. 165b Op § 1. W przypadku ujawnienia przez kontrolę podatkową nieprawidłowości co do wywiązywania się przez kontrolowanego z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego oraz niezłożenia przez podatnika deklaracji lub niedokonania przez niego korekty deklaracji w całości uwzględniającej ujawnione nieprawidłowości, organ podatkowy wszczyna postępowanie podatkowe w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej, nie później niż w terminie 6 miesięcy od zakończenia kontroli. § 2. Przepisu § 1 nie stosuje się w przypadku, gdy złożone przez kontrolowanego wyjaśnienia lub zastrzeżenia do protokołu kontroli zostały w całości uwzględnione przez kontrolujących. § 3. W przypadku, o którym mowa w § 1, postępowanie podatkowe może być wszczęte także po upływie 6 miesięcy od zakończenia kontroli podatkowej, jeżeli: 1) podatnik dokona ponownej korekty deklaracji, w której nie zostaną uwzględnione nieprawidłowości ujawnione w kontroli podatkowej; 2) organ podatkowy otrzyma informacje od organów podatkowych lub od innych organów, uzasadniające wszczęcie postępowania podatkowego.

30 Przedmiot postępowania wyjaśniającego
okoliczności prawnie relewantne dla powstania obowiązku podatkowego oraz dane konieczne dla ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego przesądzają o tym przepisy materialnego prawa podatkowego powinny zostać ustalone przy wykorzystaniu dowodów (opodatkowanie na tzw. zasadach ogólnych)

31 Przedmiot postępowania wyjaśniającego - szacowanie
Art. 23 Op: § 1. Organ podatkowy określa podstawę opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli: 1)   brak jest ksiąg podatkowych lub innych danych niezbędnych do jej określenia lub 2)   dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania, lub 3)   podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania. § 2. Organ podatkowy odstąpi od określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli dane wynikające z ksiąg podatkowych, uzupełnione dowodami uzyskanymi w toku postępowania, pozwalają na określenie podstawy opodatkowania.

32 Przedmiot postępowania wyjaśniającego – szacowanie (2)
Art. 23 Op: § 3. Podstawę opodatkowania określa się w drodze oszacowania, stosując następujące metody: 1)   porównawczą wewnętrzną - polegającą na porównaniu wysokości obrotów w tym samym przedsiębiorstwie za poprzednie okresy, w których znana jest wysokość obrotu; 2)   porównawczą zewnętrzną - polegającą na porównaniu wysokości obrotów w innych przedsiębiorstwach prowadzących działalność o podobnym zakresie i w podobnych warunkach; 3)   remanentową - polegającą na porównaniu wartości majątku przedsiębiorstwa na początku i na końcu okresu, z uwzględnieniem wskaźnika szybkości obrotu; 4)   produkcyjną - polegającą na ustaleniu zdolności produkcyjnej przedsiębiorstwa; 5)   kosztową - polegającą na ustaleniu wysokości obrotu na podstawie wysokości kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwo, z uwzględnieniem wskaźnika udziałów tych kosztów w obrocie; 6)   udziału dochodu w obrocie - polegającą na ustaleniu wysokości dochodów ze sprzedaży określonych towarów i wykonywania określonych usług, z uwzględnieniem wysokości udziału tej sprzedaży (wykonanych usług) w całym obrocie. § 4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy nie można zastosować metod, o których mowa w § 3, organ podatkowy może w inny sposób oszacować podstawę opodatkowania. § 5. Określenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania powinno zmierzać do określenia jej w wysokości zbliżonej do rzeczywistej podstawy opodatkowania. Organ podatkowy, określając podstawę opodatkowania w drodze oszacowania, uzasadnia wybór metody oszacowania.

33 Przedmiot postępowania wyjaśniającego - szacowanie (3)
zadeklarowanie całego dochodu uzyskanie dochodu powstanie obowiązku podatkowego decyzja na podstawie art. 21 § 3 Op dowody na uzyskanie dochodów niezadeklarowanie dochodu w całości lub w części metody szacowania (art. 23 § 3 i 4 Op) brak danych niezbędnych

34 Przedmiot postępowania wyjaśniającego - szacowanie (4)
Procedura szacowania zakwestionowanie rzetelności lub niewadliwości ksiąg (art. 193 Op) brak dowodów, które - wraz z księgą - pozwolą na ustalenie rzeczywistej podstawy opodatkowania (art. 23 § 2 Op) zastosowanie metod szacowania - ustalenie podstawy opodatkowania najbardziej zbliżonej do rzeczywistej

35 Przedmiot postępowania wyjaśniającego - transferpricing
art. 25 ust ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: 1. Jeżeli: 1)   podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo 2)   osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo 3)   te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów - i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań. 2. Dochody, o których mowa w ust. 1, określa się, w drodze oszacowania, stosując następujące metody: 1)   porównywalnej ceny niekontrolowanej; 2)   ceny odprzedaży; 3)   rozsądnej marży ("koszt plus"). 3. Jeżeli nie jest możliwe zastosowanie metod wymienionych w ust. 2, stosuje się metody zysku transakcyjnego. nie jest to formalnie odrębna sprawa od sprawy podatku dochodowego od osób fizycznych (ustalenia zawarte w decyzji wydanej w tej sprawie), ale inny przedmiot postępowania wyjaśniającego (nie dochód rzeczywisty, ale dochód hipotetyczny)

36 Przedmiot postępowania wyjaśniającego - transferpricing (2)
niewykazywanie dochodu, który powinien zostać wykazany podmioty powiązane narzucenie warunków nierynkowych transakcji art. 25 updof lub art. 11 updop +rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych (Dz.U ) USTALENIE CENY RYNKOWEJ DOCHÓD = dochód wynikający z ceny rynkowej DOCHÓD > dochód rzeczywisty

37 Przedmiot postępowania wyjaśniającego - opodatkowanie dochodów nieujawnionych
art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Wysokość przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych ustala się na podstawie poniesionych przez podatnika w roku podatkowym wydatków i wartości zgromadzonego w tym roku mienia, jeżeli wydatki te i wartości nie znajdują pokrycia w mieniu zgromadzonym przed poniesieniem tych wydatków lub zgromadzeniem mienia, pochodzącym z przychodów uprzednio opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania. to formalnie odrębna sprawa podatkowa, a nie tylko odrębny od zasad ogólnych przedmiot postępowania wyjaśniającego (inne okoliczności prawnie relewantne)

38 Przedmiot postępowania wyjaśniającego - opodatkowanie dochodów nieujawnionych (2)
zadeklarowanie całego dochodu uzyskanie dochodu powstanie obowiązku podatkowego decyzja na podstawie art. 21 § 3 Op dowody na uzyskanie dochodów niezadeklarowanie dochodu w całości lub w części decyzja ws. dochodów nieujawnionych ujawnienie wydatków lub mienia nieznajdujące pokrycie

39 Przedmiot postępowania wyjaśniającego - porównanie procedur
zasady ogólne dział IV Op ogólny wzorzec wymiaru dowody szacowanie ogólny wzorzec wymiaru (+ , -) metody szacunkowe - probabilistyka transferpricing ceny rynkowe procedura ustalenia ceny rynkowej opodatkowanie dochodów nieujawnionych wydatki + zgromadzony majątek dowody na okoliczności tworzące wzorzec zastępczy

40 Rodzaje dowodów Najistotniejsze: materiały z kontroli podatkowej
księgi podatkowe

41 Księga podatkowa (1) art. 193 § 1 Op:
„Księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób niewadliwy stanowią dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów”. przepis ten określa moc dowodową księgi podatkowej ➔ „dowód” oznacza środek dowodowy (art. 180 § 1 i art Op), ale również moc dowodową (art § 1 Op)

42 Księga podatkowa (2) art. 193 Op:
§ 2. Księgi podatkowe uważa się za rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty. § 3. Za niewadliwe uważa się księgi podatkowe prowadzone zgodnie z zasadami wynikającymi z odrębnych przepisów. rzetelność i niewadliwość - to kryteria prawidłowości ksiąg podatkowych i - jednocześnie - kryteria uznania ich za dowód

43 Księga podatkowa (3) o ile księga podatkowa stanowiła podstawę sporządzenia deklaracji, to weryfikacja deklaracji wymaga weryfikacji rzetelności i niewadliwości księgi podatkowej niezbędny jest dostęp kontrolujących do księgi (art. 286 § 1 pkt 4 Op); w postępowaniu podatkowym organ nie ma uprawnienia do żądania przedstawienia/ okazania księgi podatkoawej

44 Księga podatkowa (4) Konsekwencje stwierdzenia nierzetelności lub wadliwości ksiąg w stopniu znaczącym: art. 193 § 6 Op: „Jeżeli organ podatkowy stwierdzi, że księgi podatkowe są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy, to w protokóle badania ksiąg określa, za jaki okres i w jakiej części nie uznaje ksiąg za dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów” możliwość szacowania - art. 23 § 1 pkt 2 Op: „Organ podatkowy określa podstawę opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania” niedopuszczalność szacowania, gdy księga razem z innymi dowodami pozwala na ustalenia podstawy opodatkowania - art. 23 § 2 Op: „Organ podatkowy odstąpi od określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli dane wynikające z ksiąg podatkowych, uzupełnione dowodami uzyskanymi w toku postępowania, pozwalają na określenie podstawy opodatkowania”.

45 Wykorzystanie materiałów z kontroli w postępowaniu podatkowym
art. 181 Op: Dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być w szczególności księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej, z zastrzeżeniem art. 284a § 3, art. 284b § 3 i art § 2, oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.

46 Wykorzystanie materiałów z kontroli w postępowaniu podatkowym (2)
kontrola podatkowa służy zgromadzeniu dowodów, które następnie mogą zostać wykorzystane w postępowaniu podatkowym, którego celem jest wymiar podatku dowody zgromadzone w toku kontroli podatkowej nie wymagają powtórzenia w postępowaniu podatkowym - ten sam organ jest organem kontroli, ten sam organ prowadzi postępowanie podatkowe, a zatem zostaje zachowana zasada bezpośredniości

47 Wykorzystanie materiałów z kontroli w postępowaniu podatkowym (3)
„inne dokumenty” to również protokoły z czynności kontrolnych (w tym np. z zeznań świadka, z przesłuchania strony) to również protokół z kontroli

48 Znaczenie protokołu kontroli jako dowodu w postępowaniu podatkowym (1)
protokół kontroli jest dokumentem urzędowym art. 194 § 1 i 3 Op: § 1 Dokumenty urzędowe sporządzone w formie określonej przepisami prawa przez powołane do tego organy władzy publicznej stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone. § 3. Przepisy § 1 i 2 nie wyłączają możliwości przeprowadzenia dowodu przeciwko dokumentom wymienionym w tych przepisach.

49 Znaczenie protokołu kontroli jako dowodu w postępowaniu podatkowym (2)
Postanowienie NSA z 28 maja 2010 r., II FSK 778/10: „(...) protokół nie jest aktem władczym organu rozstrzygającym o prawach i obowiązkach kontrolowanego; nie jest też do "niego" kierowany (...). Cel sporządzenia protokołu to utrwalenie danych dotyczących działalności kontrolowanego w celu ich wykorzystania do ewentualnego zweryfikowania przez organ kontroli deklarowanych zobowiązań podatkowych - w zależności od ustaleń kontroli - w drodze wydania decyzji wymiarowej bądź ograniczenia się do sporządzenia wyniku kontroli”.

50 Znaczenie protokołu kontroli jako dowodu w postępowaniu podatkowym (3)
Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp z dnia 22 czerwca 2011 r. (I SA/Go 363/11): „(...) różne są cele kontroli podatkowej i postępowania podatkowego. Celem kontroli podatkowej jest bowiem sprawdzenie, czy kontrolowany wywiązuje się z obowiązków nałożonych na niego w przepisach prawa podatkowego natomiast celem postępowania podatkowego jest określenie skutków prawnych niewywiązywania się przez stronę (podatnika, płatnika, inkasenta) z jej ustawowych obowiązków”. „Odmienność obu postępowań skutkuje również tym, że dokumenty zgromadzone w toku kontroli są jednym z dowodów w postępowaniu podatkowym (nie jedynym)”. „Dowodem takim nie są natomiast ustalenia kontrolujących. Podlegają one weryfikacji w toku postępowania podatkowego. (...) organy podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. Materiał dowodowy podlega w postępowaniu podatkowym nie tylko zebraniu, ale i weryfikacji, która umożliwia ustalenie stanu faktycznego, porównanie go ze stanem wzorcowym, określonym w przepisach prawa podatkowego, oraz wyciągnięcia stosownych wniosków oraz wydania rozstrzygnięcia. Kontrola podatkowa nie ogranicza dalszego zbierania kompletnego materiału dowodowego, niezbędnego do rozstrzygnięcia sprawy. Gdyby tak było, niepotrzebne byłoby postępowanie podatkowe. (...)”.

51 Postępowanie podatkowe - formy zakończenia
decyzja - zawsze! wymiarowa - określenie wysokości zobowiązania podatkowego (nieprawidłowość lub brak samowymiaru, choć powinien zostać dokonany o umorzeniu postępowania jako bezprzedmiotowego - brak ustalenia, że samowymiar był nieprawidłowy lub jego brak nie był uzasadniony ewentualnie: przedawnienie

52 Decyzja o umorzeniu a dopuszczalności wszczęcia postępowania w tej samej sprawie
wyrok WSA w Gliwicach z dnia 25 listopada 2013 r., sygn. akt I SA/Gl 909/13: „Przepis art. 21 § 3 o.p. nie wyklucza wydania opisanej tam decyzji w danej sprawie podatkowej, wobec przyjęcia przez organ podatkowy innej, niż dokonana wcześniej przez ten organ w postępowaniu zakończonym jego umorzeniem, oceny złożonej w takiej sprawie przez podatnika deklaracji (jej korekty) podatkowej”. „(...) decyzja orzekająca co do istoty sprawy nie jest tożsama z decyzją o umorzeniu postępowania”, gdyż tylko ta pierwsza wywołuje skutki o charakterze materialnoprawnym. Decyzja o umorzeniu postępowania podatkowego „nie przesądza o prawidłowości złożonych deklaracji podatkowych (ich korekt) i poprawności obliczenia podatku przez podatnika, co stanowi przedmiot orzekania decyzji wydanej na podstawie art. 21 § 3 o.p.”. „W znaczeniu materialnym umorzenie postępowania podatkowego w zakresie określenia zobowiązania z art. 21 § 1 pkt 1 o.p. oznacza, że w obrocie prawnym znajduje się (pozostaje) deklaracja (korekta) określająca to zobowiązanie, zaś jego wysokość nie jest inna niż wykazana w takiej deklaracji przez podatnika. Oznacza to, że do czasu wygaśnięcia takiego zobowiązania (art. 59 o.p.), organ podatkowy jest nie tylko uprawniony, ale i zobowiązany do wydania decyzji z art. 21 § 3 o.p. w warunkach tam uznanych i to bez względu na to, czy wcześniej umorzył postępowanie w sprawie zobowiązania określonego w takiej deklaracji, uznając jej prawidłowość”.

53 Decyzja określająca – skutki doręczenia
Stanowi podstawę prowadzenia egzekucji administracyjnej w zakresie zobowiązania w niej ustalonego, a jeszcze nieuiszczonego przez podatnika (art. 3 u.p.e.a.); chyba, że jest: 1) decyzją nieostateczną, której nie nadano rygoru natychmiastowej wykonalności (art. 239a Op), lub 2) decyzją ostateczną, której wykonanie wstrzymano (art. 239e Op). Moment jej doręczenia nie wyznacza terminu płatności podatku (w odróżnieniu od decyzji ustalającej). Jej doręczenie uniemożliwia złożenie jakiejkolwiek deklaracji podatkowej, w tym deklaracji korygującej (art. 81b § 1 pkt 2 Op). Stanowi podstawę wpisu hipoteki przymusowej (art. 35 § 2 pkt 1 lit. „b” Op). Stanowi podstawę wpisu zastawu skarbowego do rejestru zastawów skarbowych (art. 44 § 1 pkt 2 Op). Stanowi warunek wszczęcia postępowania podatkowego w sprawie odpowiedzialności osoby trzeciej (art. 108 § 2 pkt 2 lit. „a” Op).

54 Samowymiar – przedawnienie wymiaru i wykonania
Art. 70 o.p. Zapłata podatku Doręczenie decyzji określającej Pole oznaczone kolorem niebieskim wyznacza moment, z którym związane jest rozpoczęcie biegu terminu przedawnienia. Strzałka oznaczona kolorem niebieskim wyznacza moment, w którym upływa bieg terminu przedawnienia. Pola oznaczone kolorem czerwonym (+strzałki bordowe) wskazują okoliczność, która powoduje przerwanie biegu terminu przedawnienia przez organ podatkowy. Pole oznaczone kolorem pomarańczowym (+strzałka żółta) oznacza okoliczność powodująca wygaśnięcie zobowiązania podatkowego w sposób eliminujący przedawnienie. Pola białe oznaczają okoliczności niemające wpływu na bieg terminu przedawnienia. Strzałka w kolorze białym oznacza, że nie w każdym przypadku wystąpią wskazane okoliczności. Linia czerwona oznacza upływ okresu przedawnienia Złożenie deklaracji Autokorekta Zastosowanie środka egzekucyjnego Termin płatności

55 Przedawnienie wymiaru a zapłata podatku
Uchwała NSA z 29 września 2014 r., sygn. akt II FPS 4/13: „ W świetle art.70 § 1 i art. 208 § 1 oraz art § 1 pkt 2 lit. a) O.p. w brzmieniu obowiązującym od 1 września 2005r. po upływie terminu przedawnienia nie jest dopuszczalne prowadzenie postępowania podatkowego i orzekanie o wysokości zobowiązania podatkowego, które wygasło przez zapłatę (art. 59 § 1 pkt 1 O.p.)”


Pobierz ppt "Sprawa wymiaru podatku przy samowymiarze"

Podobne prezentacje


Reklamy Google