Farmakoterapia lęku i pobudzenia psychoruchowego w stomatologii.

Prezentacja na temat: "Farmakoterapia lęku i pobudzenia psychoruchowego w stomatologii."— Zapis prezentacji:

1 Farmakoterapia lęku i pobudzenia psychoruchowego w stomatologii.
Lek. Melania Mikołajczyk Klinika Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Farmakologii Klinicznej UM w Łodzi

2 Lęk -definicja Zaburzenie emocjonalne występujące w postaci przewlekłej lub okresowo nasilającej się, a także w postaci gwałtownych napadów; przeżywany jest w sytuacjach ocenianych jako bolesne, groźne lub przykre, a także zakłócających ogólne samopoczucie pacjenta i relacje społeczne

3 Fobia-definicja Szczególny rodzaj lęku , który pojawia się jako intensywny irracjonalny strach przed konkretnymi przedmiotami lub sytuacjami, poziom lęku jest nieproporcjonalnie wysoki w stosunku do rzeczywistego niebezpieczeństwa W stomatologii mówimy o szczególnym rodzaju fobii – dentofobii

4 Lęk obejmuje triadę objawów:
Psychiczne (uczucie napięcia, niepokoju, skrępowania, poczucia zagrożenia) Behawioralne (niepokój manipulacyjny, lokomocyjny, drżenie rąk) Wegetatywno-somatyczne (rozszerzenie źrenic, suchość błon śluzowych, potliwość, przyspieszenie oddechu, akcji serca, wzmożona perystaltyka jelit, parcie na mocz)

5 Źródła dentofobii złe doświadczenia stomatologiczne
poczucie bezsilności obawa przed bólem strach przed igłą strach przed wiertłem hałas turbiny zapach środków stomatologicznych

6 Terapia lęku w praktyce stomatologicznej
Leki ziołowe Hydroksyzyna Pochodne benzodwuazepin Barbiturany Neuroleptyki (leki przeciwpsychotyczne)

7 Ad 1. Najczęściej stosowane leki ziołowe o łagodnym działaniu uspakajającym (premedykacja):
KALMS - tabl. (kozłek lekarski, proszek chmielowy, wyciąg z korzenia goryczki, sacharoza, dwutlenek tytanu) MELISAL, MELISSED – syrop uspokajający przeznaczony głównie dla dzieci (ziele melisy, ziele dziurawca, kwiatostan głogu, kwiatostan lipy, koszyczki rumianku, korzeń arcydzięgla) NEOSPASMOL – krople zawierające wyciągi etanolowe z korzenia kozłka oraz z owoców głogu NERVOMIX – kaps. (korzeń kozłka lekarskiego, szyszki chmielowe, liść melisy, ziele diurawca) NERVOSOL – nalewka zawierająca wyciągi z korzenia arcydzięgla, szyszek chmielu, ziela melisy, kwiatu lawendy, korzenia kozłka PERSEN – draż. (wyciąg z korzenia kozłka lekarskiego, ziele melisy, liście mięty pieprzowej)

8 cd. TABLETKI USPOKAJAJĄCE – tabl. (liście melisy, ziele serdecznika, korzeń kozłka lekarskiego, szyszki chmielu) VALDISPERT – draż. (suchy wyciąg z korzenia kozłka lekarskiego) VALIRAN – krople (wyciąg etanolowy z szyszek chmielu, ziela melisy, kwiatku nagietka, liści mięty) VALUSED – nalewka zawierająca wyciągi z ziela mączennicy, z szyszek chmielu i korzenia kozłka

9 Ad.2 Hydroksyzyna Nieselektywny antgonista receptorów histaminowych, dodatkowo działa depresyjnie na OUN Działania niepożądane: Zawroty głowy Senność Pobudzenie patologiczne Tachykardia Reakcje alergiczne Zaburzenia krzepnięcia Lek bezpieczny, można go stosować nawet u dzieci < 6r.ż.

10 Ad.3 Pochodne benzodwuazepin
Najskuteczniejsze w napadach lęku Miejsce działania: OUN gł. układ limbiczny i podwzgórze, czyli struktury regulujące czynności emocjonalne Mechanizm działania: modulują receptor GABA-ergiczny, co powoduje zwiększenie powinowadztwa tegoo receptora do kwasu γ –aminomasłowego, który jest endogennym neuroprzekaźnikiem hamującym

11 Przykłady : Oksazepam Temazepam Chlordiazepoksyd Medazepam Bromazepam Alprazolam Midazolam droga podania p.o. Diazepam Klobazam Klonazepam droga podania i.v./i.m.

12 Działania niepożądane:
Senność Zaburzenia koncentracji Niepamięć wsteczna Zaburzenia myślenia Niepokój ruchowy Wzrost pobudliwości Reakcje alergiczne Zaburzenia widzenia Zaburzenia ze strony układu oddechowego i sercowo naczyniowego (po dużych dawkach) Antidotum: flumazenil <Anexate>

13 Ad.4 Barbiturany Praktycznie nie stosowane, wyparte przez benzodwuazepiny Miejsce działania: OUN Mechanizm działania: bezpośrednio wpływają na receptor GABA-ergiczny (działanie niezależne od obecności kwasu γ –aminomasłowego Działania niepożądane: podobne jak po benzodwuazepinach, jednak wyższe ryzyko wystąpienia i stopień nasilenia działań niepożądanych

14 Ad.5 Neuroleptyki (leki przeciwpsychotyczne)
Zastosowanie: doraźne, w celu uspokojenia pacjenta, droga pozajelitowa Haloperidol <Haloperidol WZF> 2-10mg i.m. Droperidol <Droperidol> 25mg i.m. Chlorpromazyna <Fenactil> 25-50mg i.m. Działania niepożądane: Nadmierna senność Zespół parkinsonowski: dyskinezy, kurcze rąk, stóp Objawy cholinolityczne: suchość w jamie ustnej, zaburzenia akomodacji, gorąca i suchha skóra, zatrzymanie perystaltyki, trudności w oddawaniu moczu

15 Po zastosowaniu u pacjenta leku uspokajającego należy go pouczyć, by nie prowadził pojazdów i nie obsługiwał urządzeń mechanicznych!

16