Biznes elektroniczny Prof. zw. dr hab. Witold Chmielarz

Prezentacja na temat: "Biznes elektroniczny Prof. zw. dr hab. Witold Chmielarz"— Zapis prezentacji:

1 Biznes elektroniczny Prof. zw. dr hab. Witold Chmielarz
Wydział Zarządzania UW ...Człowiek rozsądny dostosowuje się do otoczenia, nierozsądny próbuje je zmieniać. Więc postęp zawdzięczamy nierozsądnym... George Bernard Shaw

2 Cel wykładu Ugruntowanie podstawowej wiedzy na temat podstaw informatyki w zakresie informacji i jej reprezentacji w komputerze, sprzętu, oprogramowania, sieci i systemów informatycznych. Zdobycie umiejętności rozróżniania podstawowych kategorii teoretycznych z zakresu informatyki Nabycie umiejętności dobrej komunikacji z głównymi użytkownikami na rynku informatycznym W szczególności: charakterystyka warunków powstania, rozwoju i funkcjonowania systemów elektronicznego biznesu, główny nurt rozważań – koncentracja na ekonomicznej stronie zagadnienia konstruowania społeczeństwa informacji i wiedzy poprzez: sytuowanie zjawiska EB w określonym otoczeniu społeczno-organizacyjnym, rozpatrywanie głównie sfery związanej z EB pomiędzy firmą a szeroko pojętym klientem oraz między firmami, prezentowanie drogi rozwojowej biznesu elektronicznego oraz korzyści i przeciwwskazań do jego stosowania.

3 Efekty przedmiotu Wiedza – student ma wystarczająco pogłębioną wiedzę z zakresu wybranej specjalności na kierunku finanse i rachunkowość umożliwiającą napisanie pracy dyplomowej (licencjackiej) i podjęcia działalności zawodowej, Umiejętności - potrafi efektywnie studiować na kierunku „finanse i rachunkowość” – wykorzystać nabytą wiedzę, umiejętności i kompetencje z zakresu przedmiotów podstawowych, do wyboru, konwersatoriów specjalistycznych do napisania pracy dyplomowej, podjęcia pracy zawodowej czy uruchomienia własnej działalności biznesowej Kompetencje społeczne - posiada zdolność doskonalenia i poszerzania nabytej wiedzy w trakcie studiów i osiągniętych umiejętności

4 Skrócony opis przedmiotu:
Wykład zawiera analizę powstania i etapy rozwoju biznesu elektronicznego, jego typologię oraz wady i zalety. Następnie charakteryzowane są transakcje i narzędzia dwóch podstawowych form biznesu elektronicznego B2B oraz B2C. Wszelkie rozważania teoretyczne uzupełniono statystycznymi analizami rozwoju biznesu elektronicznego w Polsce i na świecie.

5 Plan szczegółowy (z sylabusa):
Charakterystyka pojęć i typologii związanych z handlem elektronicznym, genealogii i rozwoju handlu elektronicznego, infrastruktury technicznej handlu elektronicznego; 3 godz. Zalety i wady stosowania handlu elektronicznego - ukazanie korzyści i wad związanych ze stosowaniem handlu elektronicznego z punktu widzenia klienta, firmy i społeczeństwa; 3 godz. Transakcje pomiędzy przedsiębiorstwem a konsumentem w handlu elektronicznym (B2C) - charakterystyka i funkcjonowanie sklepów internetowych, klientów sklepów elektronicznych, marketingu w sieci, aspektów prawnych handlu elektronicznego; 3 godz. Transakcje pomiędzy przedsiębiorstwami w handlu elektronicznym (B2B) - przedstawienie podstawowych pojęć tradycyjnego handlu elektronicznego, standardów wymiany dokumentów, wykorzystania Internetu w tradycyjnym handlu elektronicznym oraz przykładów zastosowań tradycyjnego handlu elektronicznego w gospodarce; 3 godz. Bezpieczeństwo transakcji elektronicznych - charakterystyka zagrożeń występujących w sieci oraz metod zabezpieczeń przed zagrożeniami; 1 godz. Handel elektroniczny w Polsce i na świecie - analiza miejsca Polski w handlu elektronicznym na świecie, handlu elektronicznego w Polsce w ujęciu statystycznym oraz analiza rozwoju przedsiębiorstw w handlu elektronicznym w Polsce i na świecie. 2 godz.

6 Bibliografia Literatura podstawowa:
W. Chmielarz: Systemy biznesu elektronicznego, Difin, Warszawa, 2007, Wielki J.: Modele wpływu przestrzeni elektronicznej na organizacje gospodarczej, Wydawnictwa Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2012. Literatura uzupełniająca A. Małachowski: Środowisko wirtualnego klienta, Wydawnictwa Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2006 U. Świerczyńska-Kaczor:, e-marketing przedsiębiorstwa w społeczności wirtualnej, Difin, Warszawa, 2012

7 Wprowadzenie Społeczeństwo informacyjne środowiskiem działania biznesu elektronicznego

8 Społeczeństwo informacyjne – terminem określa się społeczeństwo, w którym towarem staje się informacja traktowana jako szczególne dobro niematerialne, równoważne lub cenniejsze nawet od dóbr materialnych, przewiduje się rozwój usług związanych z 3P (Przechowywanie, Przesyłanie, Przetwarzanie informacji) Społeczeństwo, w którym większość działalności gospodarczej społecznej odbywa się przy pomocy systemów informatycznych tradycyjnych i sieciowych Teorie rozwoju społecznego tłumaczą społeczeństwo informacyjne jako kolejny etap rozwoju społecznego, po społeczeństwie przemysłowym Nazywane jest również mianem społeczeństwa post-nowoczesnego, ponowoczesnego lub poprzemysłowego Z punktu widzenia społecznego podziału pracy, społeczeństwem informacyjnym będzie nazywana zbiorowość w której 50% plus jedna osoba lub więcej, spośród zawodowo czynnych, zatrudnionych jest przy przetwarzaniu informacji. Termin został wprowadzony w 1963 roku przez Japończyka T.Umesao (wersja oryginalna "jōhōka shakai") w artykule o teorii ewolucji społeczeństwa opartego na technologiach informatycznych, a spopularyzowany przez K. Koyama w 1968 roku w rozprawie pt. "Wprowadzenie do Teorii Informacji" (Introduction to Information Theory).

9 W Japonii powstał "Plan utworzenia społeczeństwa informacyjnego, jako cel narodowy na rok 2000” - w 1972 roku Yoneji Masuda opracował plan przeobrażania wszystkich obszarów życia społecznego w kontekście rozwoju sfery informacji Była to realna strategia zakładająca informatyzację kraju, prowadzącą do rozwoju intelektualnego kraju oraz tworzenia wiedzy, a nie tylko dalsze uprzemysławianie kraju i wzrost dóbr materialnych

10 Plan Masuda Okres I 1945 -1950 komputeryzacja wielkiej nauki
Okres I  komputeryzacja wielkiej nauki Okres II  komputeryzacja zarządzania Okres III  komputeryzacja informacji społecznej Okres IV  komputeryzacja działań jednostkowych Cel Wspomaganie badań naukowych Produkt narodowy brutto Dobrobyt, opieka społeczna Zadowolenie Skala wartościowania Prestiż narodowy Wzrost gospodarczy Dobrobyt społeczny Rozwój osobowości Podmiot Kraj Przedsiębiorstwo Ludność Osoba prywatna Przedmiot Nauka Organizacja i instytucje Społeczeństwo Jednostka ludzka Nauka podstawowa Fizyka, chemia, biologia, astronomia Nauki o zarządzaniu Nauki społeczne Nauki o zachowaniu jednostki Wzorzec informacyjny Osiąganie celów naukowych Wydajność Rozwiązywanie problemów społecznych Twórczość intelektualna

11 Cechy charakterystyczne społeczeństwa informacyjnego to m.in.:
wysoko rozwinięty sektor usług, przede wszystkim sektor usług nowoczesnych (bankowość, finanse, telekomunikacja, informatyka, badania i rozwój oraz zarządzanie), w niektórych krajach w tym sektorze pracuje przeszło 80% zawodowo czynnej ludności, przy czym sektor usług tradycyjnych przekracza nieznacznie 10%, gospodarka oparta na wiedzy, wysoki poziom skolaryzacji społeczeństwa , postępujący proces decentralizacji społeczeństwa , renesans społeczności lokalnej, urozmaicanie życia społecznego.

12 Właściwości społeczeństwa informacyjnego:
wytwarzanie informacji – masowy charakter generowanych informacji, masowe zapotrzebowanie na informację i masowy sposób wykorzystywana informacji przechowywanie informacji – techniczne możliwości gromadzenia i nieograniczonego magazynowania informacji przetwarzanie informacji – opracowywanie technologii i standardów umożliwiających m.in. ujednolicony opis i wymianę informacji przekazywanie informacji – przekazywanie informacji bez względu na czas i przestrzeń pobieranie informacji – możliwość odbierania informacji przez wszystkich zainteresowanych wykorzystywanie informacji – powszechne, otwarte i nielimitowane korzystanie z Internetu jako źródła informacji

13 Funkcje społeczeństwa informacyjnego:
edukacyjna – upowszechnienie wiedzy naukowej oraz uświadamianie znaczenia podnoszenia kwalifikacji komunikacyjna – Społeczeństwo informacyjne ma za zadanie stworzenie możliwości komunikowania się wielu różnorodnych grup w obrębie całości społeczeństwa globalnego socjalizacyjna i aktywizująca – mobilizacja osób czasowo lub stale wyłączonych z możliwości swobodnego funkcjonowania społeczeństwa. Cechuje się także wykonywaniem zawodu bez konieczności wychodzenia z domu i aktywizacją niepełnosprawnych. partycypacyjna – możliwość prowadzenia debat i głosowania w Internecie organizatorska – tworzenie warunków konkurencyjności na rynku ochronna i kontrolna – stworzenie mechanizmów obrony obywateli i instytucji przed wirtualną przestępczością

14 Rozwój społeczeństwa informacyjnego obejmuje:
pełną liberalizację rynku rozległą infrastrukturę telekomunikacyjną spójne i przejrzyste prawodawstwo nakłady finansowe na badania i rozwój nieskrępowany dostęp do sieci wszystkich operatorów szeroki i tani dostęp do Internetu publiczny dostęp do informacji umiejętność wymiany danych bez względu na odległość wysoki odsetek zatrudnienia w usługach

15 Rozwój społeczeństwa informacyjnego w Europie
Za początek tworzenia społeczeństwa informacyjnego w Europie uznaje się rok 1994 – publikacja Raportu Martina Bangemena (Europa i Społeczeństwo Globalnej Informacji. Zalecenia dla Rady Europy). Raport stał się przyczyną publicznej debaty na temat społeczeństwa informacyjnego. Zaproponowano w nim 10 inicjatyw w celu rozwoju nowoczesnych technik teleinformacyjnych. Obejmuje on obszary: telepraca , szkolenia na odległość , sieci łączące uczelnie i jednostki badawcze, usługi teleinformatyczne dla małych i średnich przedsiębiorstw, zarządzanie ruchem drogowym kontrolę ruchu powietrznego sieci na użytek sektora zdrowia komputeryzację sektora zamówień publicznych transeuropejską sieć administracji publicznej infostradę dla obszarów miejskich .

16 Filarem ekonomicznym, na którym opiera się rozwój społeczeństwa ekonomicznego jest BIZNES ELEKTRONICZNY

17 IDEA I ROZWÓJ ZJAWISKA BIZNESU ELEKTRONICZNEGO - Pojęcia i typologie elektronicznego biznesu
…e-Business – to bezpieczne, elastyczne i zintegrowane podejście do dostarczania zróżnicowanych dodatkowych wartości biznesowych drogą połączenia tradycyjnych systemów opisujących podstawowe procesy biznesowe organizacji z możliwościami uproszczenia dostępu do nich jakie daje technologia sieci… (IBM 1997 r.)

18 Pojęcia i typologie elektronicznego biznesu
E-business – …to wynik kombinacji zasobów informacyjnych systemów tradycyjnych z szerokimi możliwościami sieci poprzez rozszerzenie ich krytycznych, wąskich gardeł – kontaktów klientów, dostawców i zatrudnionych – za pomocą sieci intranetów, ekstranetów i Internetu… (J.Wielki) E-biznes – „...każda działalność (przedsięwzięcie) prowadzone za pomocą i/lub w przestrzeni mediów elektronicznych (telekomunikacyjnych i teleinformatycznych) na własny rachunek, generujące określone przychody, mająca na celu osiągnięcie zysku... (...) ...forma działalności stricte gospodarczej opartej na wykorzystaniu technologii internetowo-komputerowych oraz zasobów informacji i wiedzy... (A.Małachowski)

19 Pojęcia i typologie elektronicznego biznesu
Biznes elektroniczny to: wszelkie formy transakcji związanych z komercyjnym wykorzystaniem indywidualnych i instytucjonalnych podmiotów gospodarczych bazujących na cyfrowym przetwarzaniu i transmisji danych[1]; biznes prowadzony w sieciach komputerowych, takich jak Internet, z uwzględnieniem towarzyszącej mu infrastruktury pokrewnej[2]; produkcja, dystrybucja, marketing i sprzedaż dóbr i usług z wykorzystaniem sieci teleinformatycznych[3] [1] OECD: Measuring Electronic Commerce, Organisation for Economic Cooperation and Development, OECD, Brussel, 1997. [2] OECD: 1998, [3] Światowa Organizacja Handlu (WTO), materiały Committe on Trade and Development, November, 1998.

20 Pojęcia i typologie elektronicznego biznesu
Handel elektroniczny (e-commerce) – ..zawiera w sobie wymianę dóbr i usług pomiędzy klientami, partnerami biznesowymi i dostawcami za pośrednictwem drogi elektronicznej... Są to wszystkie transakcje pomiędzy organizacją, a jakąkolwiek trzecią stroną, która w tym uczestniczy. Transakcje odbywają się na zasadzie wymiany informacji rozpowszechnianej przez sieci elektroniczne na jakimkolwiek szczeblu łańcucha dostaw, czy wewnątrz organizacji, pomiędzy przedsiębiorstwami, przedsiębiorstwami a klientami lub pomiędzy sektorem prywatnym a publicznym, w sposób płatny lub bezpłatnie H. Deitel, P. Deitel, K. Steinbuhler: e-Business&e-Commerce for Managers, Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey, 2001 r.

21 HANDEL ELEKTRONICZNY wprowadzona do praktyki koncepcja opisującą proces kupna, sprzedaży i dostawy produktów, usług, informacji przez partnerów handlowych (indywidualnych i/lub grupowych oraz przedsiębiorstwa elektroniczne) [1], prowadzony jest lokalnie (na terenie kraju, gminy, miasta, osiedla) lub pomiędzy rezydentami dwóch lub więcej krajów (handel międzynarodowy lub globalny), zabezpieczany jest za pomocą środków płatności (tradycyjnych i elektronicznych), dokonywany jest przy pomocy infrastruktury techniczno-organizacyjnej, w tym głównie sieci komputerowych z Internetem włącznie, prowadzony dla osiągnięcia określonych zysków[2]. [1] E. Turban, J. Lee J., D. King, H. Chung: Electronic Commerce. A Managerial Perspective, Pearson Education, 2000. [2] W. Chmielarz: Handel elektroniczny nie tylko w gospodarce wirtualnej, Wydawnictwa WZ UW, Warszawa, 2001 r.

22 HANDEL ELEKTRONICZNY Handel elektroniczny to „...bazująca na technologii sieciowej koordynacja przepływu materiałów, procesów i ludzi ułatwiająca wymianę handlową ...” W jej skład wchodzą takie rozwiązania jak: elektroniczna wymiana dokumentacji, elektroniczny transfer środków pieniężnych, interaktywne systemy informacji wizualnej i głosowej, elektroniczne zakupy, elektroniczna bankowość i inne dziedziny gospodarki, w coraz większym stopniu zależnej od środków teleinformatycznych[1] [1] M. Goliński: Od rynków elektronicznych do gospodarki elektronicznej. Podstawowe aspekty teoretyczne. Implikacje gospodarcze, raport badawczy, Katedra Informatyki Gospodarczej, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa, 1999.

23 e-Biznes a e-Handel 1.  Biznes elektroniczny 2. Handel elektroniczny
3.

24 TYPOLOGIA HANDLU ELEKTRONICZNEGO
według kryterium sposobu relacji do łańcucha dostaw w sieci: bezpośredni (direct e-commerce) – czyli taki, w którym cała transakcja handlowa od wyszukania w sieci i wypełnienia oraz potwierdzenia zamówienia do realizacji płatności wraz z dostawą zamówienia odbywa się tylko i wyłącznie w sposób elektroniczny za pośrednictwem sieci (transport w formie elektronicznej), pośredni (indirect e-commerce) – handel elektroniczny, w którym wyszukiwanie towarów, usług, nowych kontrahentów, przesłanie dokumentów i płatności odbywa się przez sieć, część pozostała – czyli produkcja i dostawa zamówionego towaru, czy usługi odbywa się w tradycyjny sposób (kurierem, przez firmy spedycyjne, własną wysyłką, przez kontakt bezpośredni ze sprzedawcą w magazynie lub firmie/biurze dostawcy itp.). hybrydowy (hybrid e-commerce) – gdzie następuje czasowe zastępowanie form elektronicznych przez tradycyjne, np. oprócz płatności wszystkie pozostałe czynności odbywają się za pośrednictwem sieci.

25 PRZEDSIĘBIORSTWO ELEKTRONICZNE
Przedsiębiorstwo elektroniczne (electronic enterprise, virtual company) ...przedsiębiorstwo zdolne do wymiany wartości – środków pieniężnych, dóbr, usług czy informacji – na drodze elektronicznej... Poglądy na przedsiębiorstwo elektroniczne wahają się od jednolitej, stałej w czasie struktury organizacyjno-prawnej, zarządzanej jednoosobowo, posługującej się w kontaktach z klientami i dostawcami kanałami elektronicznymi – do sieci niezależnych partnerów, ad hoc zamierzających współpracować ze sobą w celu wykonania wspólnego przedsięwzięcia do momentu, aż będzie to opłacalne (organizacja wirtualna).

26 Wirtualna organizacja
„...Wirtualna organizacja jest to organizacja tworzona na zasadzie dobrowolności. Jej uczestnicy wchodzą ze sobą w różnego typu związki dla realizacji wspólnego celu. Uczestnictwo w organizacji nie wymaga formalnego zawarcia umów cywilno-prawnych. Czas trwania związku ustalany jest przez każdego z uczestników tworzącego organizację (...) okres trwania tego związku może być bardzo krótki, podobnie jak i czas realizacji zadań...” [1] „...Czasowa sieć niezależnych przedsiębiorstw - dostawców, klientów, nawet wcześniejszych konkurentów, połączonych technologią informacyjną w celu dzielenia umiejętności i kosztów dostępu do nowych rynków...”[2] [1] J. Kisielnicki; H. Sroka: Systemy informacyjne biznesu. Informatyka dla zarządzania, Placet, Warszawa, 2005 r., Wydanie III uzupełnione i zmienione, str. 227. [2] J. A. Byrne, R. Brandt: The Virtual Corporation, Business Week, r., str. 8.

27 Organizacja wirtualna nazywana jest również organizacją sieciowa
„...Jest to taki model organizacji, w której nastąpiło połączenie zasobów współpracujących ze sobą firm, realizujących wspólne przedsięwzięcia w celu, który ma przynieść im korzyści, większe niż wtedy gdyby działały w sposób tradycyjny...”. Wirtualna organizacja to jednostka, która wchodzi do rzeczywistości bardzo szybko, realizując cele członków. Wirtualna organizacja nie tylko rewolucjonizuje drogę projektowania produktów i produkcji, dostarczanych serwisów, ale może gruntownie zmienić drogę elementów składowych organizacji i ich strukturę [1]… [1] W. Szymanowski, R. Perkowski: Przedsiębiorstwo wirtualne, jego cechy szczególne, w red. Z. Cygan: Wirtualizacja działań małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), rozdz. 1.2., Wydawnictwo WSEI, Warszawa, 2003 r. str

28 Cztery cechy charakteryzujące organizację wirtualną
jej części nie muszą i często nie znajdują się w bliskiej odległości, w określonym czasie realizacją wyspecyfikowanych celów zajmuje się wyspecjalizowana grupa pracowników posiadająca wysokie kwalifikacje i ściśle określone umiejętności, jest właściwie zaprojektowaną infrastrukturą służącą podejmowaniu decyzji, produkcyjnych, dystrybucyjnych i obsługi serwisowej, zwraca się uwagę na wysokie morale postępowanie wzbudzające zaufanie, zarówno partnerów, jak i klienta [1] [1] Ch. Handy: Trust and the Virtual Organization, Harward Business Review, V-VI, 1995 r.

29 Gospodarka elektroniczna
„...system gospodarczy, w którym decydującą rolę odgrywają podmioty i struktury wykorzystujące techniki informacyjne dla realizacji procesów gospodarczych...”[1] „... konsekwencja rozwoju technologicznego i konwergencji, czyli połączenia się i przenikania: technik przetwarzania danych, telekomunikacji i wiedzy...[2]” [1] M. Goliński: Od rynków elektronicznych do gospodarki elektronicznej. Podstawowe aspekty teoretyczne. Implikacje gospodarcze, raport badawczy, Katedra Informatyki Gospodarczej, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa, 1999, str. 10. [1] [2] J. Kisielnicki; H. Sroka: Systemy informacyjne biznesu. Informatyka dla zarządzania, Placet, Warszawa, 2005 r., Wydanie III uzupełnione i zmienione, str. 219.

30 Komunikacja społeczna
konsument - konsument (C2C) – polegające na wymianie informacji i usług pomiędzy poszczególnymi członkami społeczeństwa informacyjnego (narzędziem jest tu np. portale społecznościowe, forum, itp..), media infrastruktury publicznej – media infrastruktury publicznej (P2P) – zapewniająca sprawniejsze i szybsze przekazywanie i przetwarzanie informacji pomiędzy organami rządowymi, samorządowymi i innymi organami użyteczności publicznej.

31

32 Rynek elektroniczny Rynek elektroniczny (electronic market, e-market, virtual market, cyber market) - powinien być rozumiany jako sieć interakcji i powiązań - miejsce - gdzie spotykają się oferenci i klienci w celu dokonania transakcji sprzedaży i zakupu w dowolnej sieci teletransmisyjnej, często rozległej – globalnej - gdzie dokonywane są transakcje biznesu elektronicznego[1] [1] E. Turban, E. McLean, J. Wetherbe: Information Technology for Management; John Wiley & Sons. Inc., NY, 1999 r.,

33 Transformacja rynków elektronicznych
Struktury: hierarchiczna – gdzie z oferty i usług pojedynczego dostawcy korzystało poprzez infrastrukturę telekomunikacyjną wielu klientów, przeważnie z jego branży, sieciowa („rynkową”) – łączącą wielu dostawców z wieloma klientami poprzez mechanizmy telekomunikacyjne, gdzie powstaje rynek dostawców konkurujących pomiędzy sobą nie tylko możliwością dostępu do sieci, ale także asortymentem, powiązaniami, cenami i innymi atrybutami ekonomicznymi oraz multimedialnymi, spersonalizowana – gdzie mechanizmy telekomunikacyjne systemu sieciowego zawierają dodatkowe filtry (np. w postaci semantycznej) pozwalające na zaspokojenie szczególnych potrzeb indywidualnego klienta zarejestrowanego w określonym serwisie.

34 Elementy rynku elektronicznego
szeroko rozumiany towar (w tym: informacja, usługa), kontrahenci (oferenci, konsumenci i ich relacje wzajemne, znani sobie lub anonimowi), elektroniczny pieniądz (póki co wspomagany gotówkowym pieniądzem tradycyjnym i kartami, występuje w postaci elektronicznych płatności (cyberpłatności)), elektroniczny dokument (we wszystkich możliwych standardach), elektroniczna transakcja (procedura rozliczeniowa w sieci pomiędzy kontrahentami realizowana za pomocą płatności tradycyjnych lub cyberpłatności.

35

36 Ze względu na kontrahentów uczestniczących w procesie komunikacji gospodarczej w gospodarce elektronicznej wyróżnia się następujące sfery: transakcji zachodzących między przedsiębiorstwami (business-to-business, B2B) – w zakresie zamówień, sprzedaży, dystrybucji itp., transakcji zachodzących między przedsiębiorstwem a konsumentem (business-to-customer, B2C) – handel elektroniczny – głównie sprzedaż - w postaci detalicznej, operacji zachodzących pomiędzy przedsiębiorstwem a sferą użyteczności publicznej (business-to-public, B2P) – wzajemna wymiana informacji niezbędnych dla funkcjonowania przedsiębiorstw, instytucji publicznych i ich potencjalnych klientów, operacji zachodzących pomiędzy konsumentem a mediami infrastruktury publicznej (consumer-to-public, C2P) – przesunięcie wymiany informacji ze sfera publiczną z klienta zinstytucjonalizowanego na indywidualnego i rozszerzenie sfery zastosowań na inne dziedziny życia publicznego, operacji pomiędzy konsumentem a firmą (C2B) - niezwiązany bezpośrednio z przebiegiem transakcji handlowych, zespół przedsięwzięć służących budowaniu zaufania klienta do firmy: wizerunku, logo, nazwy lub samej promocji towarów lub usług.

37 B2B Sektor operacji między przedsiębiorstwami dotyczący kontaktów handlowych, polegających nie tylko na zawieraniu transakcji, ale także na poszukiwaniu partnerów do rozwijania przedsięwzięć inwestycyjnych i innowacyjnych, budowania sieci dostawców i odbiorców, poszukiwania informacji handlowych, budowania sieci kooperacyjnych i podwykonawczych, zdobywania wiedzy know-how i innych czynności. Prowadzenie działalności w tej sferze jest zabezpieczane przeważnie za pomocą systemu elektronicznego przesyłania dokumentacji (EDI), bezpieczniejszego z natury ze względów dostępności niż aplikacje internetowe. W warunkach niedorozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej, łączność z niektórymi partnerami czy kontrahentami instytucjonalnymi uzupełniana jest przez tradycyjne media i oddziaływania typu: osobiste wizyty, telefon, faks. itp. Zamiast dokumentacji papierowej takiej jak zamówienia, faktury, dokumenty odprawy celnej wymieniane są komunikaty elektroniczne w standaryzowanej postaci. Aby transakcje mogły zachodzić niezbędne jest uprzednie zawarcie pomiędzy stronami odpowiednich umów o współpracy i zakresie odpowiedzialności.

38 B2C Sektor transakcji przedsiębiorstwo-konsument (nazywany wąskim lub klasycznym handlem elektronicznym) zawiera w sobie wszelkie formy sprzedaży towarów, usług i informacji nabywcom indywidualnym. Jest to sprzedaż detaliczna z użyciem sieci. Nie musi być poprzedzona wcześniejszymi porozumieniami pomiędzy stronami transakcji, jednak w niektórych systemach płatności elektronicznych, występuje porozumienie dotyczące regulowania wzajemnych zobowiązań za pośrednictwem specjalnych instytucji zabezpieczających proces dokonania operacji płatności i dostarczenia towaru odbiorcy.

39 Handel elektroniczny, ze względu na sposób pozyskania zysków przez elektroniczne przedsiębiorstwa można też podzielić na takie, które: pozyskują go dzięki temu, że same tworzą elektroniczny rynek (np. dostawcy usług internetowych (Internet service providers), całkowicie wirtualne banki czy sklepy itp.), stanowią narzędzia rynku elektronicznego wspomagające tylko proces tworzenia zysku firmy (poszukiwanie informacji w Internecie, kontakt ze współpracownikami itp.). Według kryterium wykorzystania sieci handel elektroniczny jest dzielony na: tradycyjny handel elektroniczny (traditional e-commerce) – gdzie sieć teletransmisyjna służy tylko przesyłaniu danych pomiędzy elementami rynku - w dominującej części oparty o sieci komercyjne, internetowy handel elektroniczny (Internet e-commerce) – gdzie sieć teletransmisyjna stanowi jednocześnie medium przesyłania danych i globalny rynek.

40 Kryteria porównania Tradycyjny e-commerce (systemy interorganizacyjne) Internetowy e-commerce Stosunki między kontrahentami Relacje pomiędzy kontrahentami, są z góry określone jeszcze przed realizacją transakcji, włącznie z powiązaniami wielorakimi. Relacje pomiędzy kontrahentami mogą być ustanowione w czasie transakcji, również tylko i wyłącznie dla tej jednej transakcji Zakres transakcji Tylko kontakty między firmami Wszystkie sfery gospodarki elektronicznej Infrastruktura sieci Systemy budowane w oparciu o prywatne, zamknięte, zastrzeżone sieci komercyjne oraz sieci publicznie dostępne Sieci publicznie dostępne Uczestnicy transakcji Zamknięte, branżowe lub specyficzne stowarzyszenie wybranych firm Rynek otwarty o globalnym zasięgu Rola firm zewnętrznych w e-biznesie Jeżeli w budowę sieci telekomunikacyjnej zaangażowane są firmy zewnętrzne, to realizują one usługi przesyłania informacji między firmami do swoich typowych usług Jeżeli w budowę sieci telekomunikacyjnej zaangażowane są firmy zewnętrzne, to występują oni na ogół jako dostawcy (providers) usług on-line Formalizacja transakcji Rodzaj transakcji, formaty dokumentów i rodzaje płatności są wynikiem umów zawartych między kontrahentami. Sprzedawcy wraz z dostawcami usług internetowych określają, jaki rodzaj transakcji będą prowadzić. Ilość partnerów Liczba partnerów ograniczona umowami lub ilością firm działających w branży Nieograniczona liczba partnerów Rodzaj sieci Umowy między kontrahentami z góry określają rodzaj sieci używanych w trakcie komunikacji Konsumenci i sprzedawcy niezależnie określają, które komunikacyjne sieci będą używali w trakcie uczestnictwa w rynku elektronicznym. Mogą one zmieniać się w kolejnych transakcjach. Stopień zaufania pomiędzy kontrahentami Znani i zaufani partnerzy Znani i nieznani partnerzy Ustalenia przed transakcją Wspólne porozumienia są tak skonstruowane, że każda strona wie, w jaki sposób system będzie użyty i czego się po nim spodziewać Żadne wstępne ustalenia nie są z góry podejmowane Bezpieczeństwo Sieć częściowo zabezpieczona przed dostępem z zewnątrz Konieczność autoryzacji i zabezpieczenia transmisji danych Dostępność rynku Rynek o ograniczonym dostępie. Sieć jest jedynie medium dla przesyłania danych. Cała sieć jest jednocześnie rynkiem

41 Powstanie i ewolucja systemów elektronicznego biznesu
Okres systemów transferu funduszy finansowych ( ) Zastosowania biznesu elektronicznego rozpoczęły się na początku lat siedemdziesiątych wraz z intensywnym rozwojem aplikacji finansowych, głownie w sferze bankowości. Przeznaczenie olbrzymich środków na badania naukowe w wiodących wówczas krajach europejskich (Francja, Belgia) oraz Stanach Zjednoczonych zaowocowało – oprócz utworzenia systemów dla banków centralnych i komercyjnych wprowadzeniem do powszechnego użytku sieci elektronicznych obsługujące transfer środków płatniczych pomiędzy bankami, a przedsiębiorstwami. Zasięg projektowanych przedsięwzięć był bardzo różny – od obejmującego całe miasto, region, kraj do projektów globalnych. Były to pierwsze zrealizowane na taką skalę zamierzenia, transfer funduszy w parę lat później miał zrewolucjonizować cały rynek finansowy, a niektóre z tych projektów w nieco zmienionej formie trwają do dziś.

42 Powstanie i ewolucja systemów elektronicznego biznesu
Okres systemów transferu funduszy finansowych ( ) cd… Innowacje te były jednak ograniczone głównie do wielkich banków, korporacji i najwybitniejszych, szybko rozwijających się średnich firm (głównie z sektora elektronicznego) z powodu relatywnie wysokich kosztów wdrożenia i eksploatacji. Nie były pozbawione też początkowo licznych wad i błędów transmisji spowodowanych słabościami infrastrukturalnymi. Jednak z powodu prostoty rozwiązań (okupionej co prawda mała wygodą użytkowania) – małe pojemnościowo, jednoznaczne ściśle dopasowane komunikaty, obejmujące z góry określoną sytuację koncepcja ta jest wykorzystywana do dziś. Postęp technologiczny sprawił zaś, że szybkość, niezawodność i bezpieczeństwo dokonywanych transferów są coraz większe. Wykorzystywane są obecnie również w systemach obsługi kart kredytowych.

43 Minitel - wideotekstowy – prekursor Internetu (1982-2012)
Możliwości masowego wykorzystania informacyjnych systemów wideotekstowych (videotex), które w kilka lat później stanowiły niewątpliwy wzorzec koncepcyjny dla wielu usług oferowanych przez systemy internetowej bankowości. Wideotekst generalnie oznacza tu usługę dwustronnego (two-way) przesyłania stron do użytkownika w postaci cyfrowej, które przeważnie są wyświetlane na ekranie telewizyjnym, terminalu użytkownika itp. Historycznie koncepcja powstała w 1969 r. w Wielkiej Brytanii (eksperymenty w 1972 r.) W późnych latach siedemdziesiątych usługę bazującą jednocześnie o TV i telefon udostępniono w Kanadzie (pod nazwą Telidon). W USA rozprzestrzeniły się w latach między innymi do obsługi zleceń finansowych, szybko zaniechane z powodu wolnej transmisji i wysokich kosztów Jedyną przedinternetową usługą wideotekstową on-line, która zakończyła się pełnym sukcesem. był francuski Minitel.

44 Minitel - wideotekstowy – prekursor Internetu (1982-2012)
Minitel system wideoteksowy działający w trybie on-line i dostępny za pośrednictwem linii telefonicznych, wprowadzony we Francji w 1982 roku przez France Télécom oraz La Poste. Minitel działał dzięki sieci telefonicznej, a połączenie z siecią polegało na zadzwonieniu pod odpowiedni numer. Nie była to usługa tania, jednak w latach 90. pod względem opłat i możliwości Minitel pozostawał konkurencyjny w stosunku do Internetu. Do korzystania z tego systemu potrzebny był specjalny terminal, składający się z klawiatury połączonej z niewielkim monitorem i modemem. Terminale te były dystrybuowane za darmo przez France Telecom, a dopiero korzystanie z nich wiązało się z opłatami. Z ich pomocą użytkownicy mogli wyszukiwać dowolne informacje, przeglądać elektroniczne wydania gazet, rezerwować bilety kolejowe oraz korzystać z książki telefonicznej.

45 Minitel - wideotekstowy – prekursor Internetu (1982-2012)
gdy zdalny dostęp do rachunków poprzez Minitel udostępniło siedem największych banków francuskich, system ten zaczął odgrywać znaczącą rolę także w bankowości elektronicznej. początkowy zakres: książka telefoniczna, bankowość on line, dostęp do gazet online, czaty, serwisy ogłoszeniowe, możliwość sprawdzania danych encyklopedycznych, pogody, wyników sportowych. czaty erotyczne i anonse towarzyskie – to właśnie usługi dla dorosłych odpowiadały w 1990 roku za połowę połączeń, później system oferował usługi podobne, jak Internet: bezpośrednie (bezpłatne) usługi telefoniczne, zamówienia detaliczne (późniejszy e-commerce), zakup biletów kolejowych i lotniczych, usługi informacyjne, dostęp do baz danych oraz wysyłanie komunikatów, wykorzystywany jeszcze w 2005 roku — użytkownicy spędzili na nim 18 milionów godzin — mimo że Internet już się we Francji zadomowił. Trudno uwierzyć, że w roku wybuchu Web 2.0 ktoś wciąż z tego systemu korzystał…

46 Co Minitel oferował użytkownikom?
kich banków, które jednocześnie zaczęły udostępniać obsługę kont za pomocą terminalu. Co Minitel oferował użytkownikom? film na:

47 Minitel - wideotekstowy – prekursor Internetu (1982-2012)
Przez całe lata Minitel skutecznie konkurował z Internetem, w końcu lat dziewięćdziesiątych France Telecom oceniało system na 9 mln terminali (25 mln użytkowników na 60 mln mieszkańców) i 250 mln połączeń miesięcznie. Minitel miał wiele zalet: wprowadził Francję bezproblemowo w zasady postępowania w Internecie, nie zmuszał do zakupu własnego komputera osobistego, w sieci występowały mniejsze problemy z bezpieczeństwem podczas płatności kartą kredytową i przekazywaniem prywatnych informacji. Minitel uznawany jest za najbardziej udaną usługę sieciową, jaka istniała na świecie przed rozpowszechnieniem się Internetu. Jednak jego specyficzne ograniczenia (brak graficznego interfejsu oraz zasięg wyłącznie na obszarze Francji) spowodowały, że ostatecznie został on wyparty przez bardziej wszechstronną i ogólnoświatowa sieć, jaką jest Internet. W 2012 roku we Francji wciąż używanych było terminali. Obsługa systemu zakończona została 30 czerwca 2012 roku

48 Okres dominacji systemów elektronicznej wymiany dokumentacji (Electronic Data Interchange - EDI) i poczty elektronicznej (electronic mail, ) ( ) Najszybszy postęp miał miejsce we wczesnych latach osiemdziesiątych. Związane to było głównie z przyczynami: technologicznymi - ekspansją systemów elektronicznej wymiany dokumentów (EDI) rozszerzających zastosowania ze sfery transakcji finansowych na inne rodzaje transakcji przetwarzania: w przemyśle, handlu detalicznym itp., rosnącą jakością usług, malejącą błędogennością, ekonomicznymi – dalszym względnym potanieniem usług sieciowych i aplikacji ich obsługujących, spowodowanych rosnącą masowości ich usług i znaczącym zmniejszeniem kosztów korespondencji, politycznych – zaostrzenie sytuacji politycznej w Europie Centralnej i Wschodniej i związanym z tym zwiększeniem środków przeznaczonych na realizację szybkiej komunikacji sieciowej.

49 Okres dominacji systemów elektronicznej wymiany dokumentacji (Electronic Data Interchange - EDI) i poczty elektronicznej (electronic mail, ) ( ) Zastosowanie technologii EDI i poczty elektronicznej pozwalało na znaczące zmniejszenie krążących w obiegu dokumentów w formie papierowej oraz zwiększenie szybkości, wydajności i skuteczności wymiany komunikatów, zwłaszcza handlowych. Transfer typowych, standardowych dokumentów firmowych, takich jak: zamówienia, rachunki, faktury w formie elektronicznej, zamiast papierowej stał się w tym czasie szybsze, dokładniejsze, łatwiejsze i – przede wszystkim - tańsze. Rosnący postęp technologiczny zwiększający niezawodność urządzeń technicznych oraz ich łatwość obsługi nawet dla użytkownika niewykwalifikowanego pozwoliła na skrócenie czasu dokonywania modyfikacji, poprawek i niezbędnych korekt w przesyłanych między kontrahentami dokumentach handlowych. To powodowało z kolei zmniejszenie kosztów ostatecznych transakcji. Z perspektywy czasu najistotniejszą wówczas innowacją było wprowadzenie poczty elektronicznej jako elementu systemów sieciowych

50 Okres rozwoju Internetu w komunikacji elektronicznej (1991-1996)
Prawdziwą rewolucją stało się jednak rozpowszechnienie komunikacji elektronicznej spowodowane wprowadzeniem infrastruktury internetowej od początku lat dziewięćdziesiątych. Oraz oczywiście rozwojem jego usług cywilnych, oprócz poczty elektronicznej, takich jak: grupy dyskusyjne, protokoły przesyłania plików (file transfer protocol - FTP), telekonferencje itp. Łatwość – w porównaniu z sieciami handlowymi – dostępu do sieci, rosnąca popularność, a więc i powszechność użytkowania, realizowana ideologia bezpłatnego dostępu do usług informacyjnych – wszystko to powodowało dalsze obniżenie kosztów eksploatacyjnych. Pozwalało to na korzystanie z usług komunikacji internetowej nie tylko mniejszych i całkiem małych firm, ale i klientów indywidualnych.

51 Okres rozwoju Internetu w komunikacji elektronicznej (1991-1996) cd…
To zjawisko kolejny raz popularyzowało rynek i zwiększając ilość użytkowników wpływało na zmniejszenie kosztów. Dodatkowym czynnikiem przyspieszającym przemiany było oczywiście stworzenie i rozpowszechnienie prostych narzędzi obsługi aplikacji sieciowych, takich np. jak HTMP i współpracującego z nim w ramach komputerów personalnych oprogramowania. W sposób policzalny zaczęły się również zwiększać korzyści z zastosowania biznesu elektronicznego – zwłaszcza marketingu internetowego (produkcja i dystrybucja tańsza niż dokumentów papierowych), zmiana image firmy na nowoczesną i nadążającą za postępem. Firmy starające wyprzedzić konkurencję (czy nawet pozostać na rynku) zaczęły stosować komunikacje przy pomocy Internetu jako istotny element strategii rozwoju.

52 W porównaniu z komunikacją typu EDI największym jednak problemem komunikacji internetowej i związanego z nią biznesu elektronicznego okazały się sprawy dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa przepływu informacji. Dlatego w tym okresie takie duże znaczenie przywiązywano do metod i technik kodowania danych oraz poświadczania ich autentyczności. Następstwem szybkiego rozwoju technik informacyjnych w tej dziedzinie stało się przekształcanie lub dostosowywanie do zaistniałych możliwości struktur administracyjnych i ustawodawstwa (liberalizacja prawa handlowego i podatkowego, przepisów dotyczących importu i eksportu oraz transportu). Za tym pojawiły się liczne teoretycznymi rozwiązania w sferze finansowej. Instytucje finansowe zaczęły dostrzegać korzyści płynące z zastosowania biznesu elektronicznego wprowadzając coraz doskonalsze i bezpieczniejsze systemy realizowania elektronicznych płatności, zintegrowane z sieciami już istniejącymi, co z kolei zwiększyło możliwości rozwoju sektora sprzedaży detalicznej (B2C). Równolegle, poprzez sieci lokalne, następowała integracja systemów wewnętrznych w firmach i coraz częściej – integracja tych systemów i związanych z nimi baz danych z siecią Internet, co umożliwiło udostępnienie niezbędnych informacji klientom i partnerom firm. Powoli, tam gdzie było to możliwe, następowała też wymiana tradycyjnych systemów przesyłania danych na tańsze i efektywniejsze sieci internetowe, które dzięki niższym kosztom stały się dostępne dla mniejszych przedsiębiorstw. Polska była jednym z tych krajów, które na skutek niedostatku – w latach osiemdziesiątych – sieci prywatnych i komercyjnych rozpoczęły rozwój rozwiązań w sektorze B2B w oparciu o sieć Internet.

53 Okres globalizacji biznesu elektronicznego (1997-2000)
W końcówce lat dziewięćdziesiątych nastąpił burzliwy i niekontrolowany rozwój biznesu elektronicznego oparty głównie o sieć Internet. Spowodowany był względami niejako ideologicznymi: pełnym otwarciem Internetu na usługi biznesowe, agresywną kampanią prasową propagującą, interesy w sieci, głoszenie rozpoczęcia Nowej Informacyjnej Ery Gospodarki (Nowej Ekonomii), wreszcie postępującym za tym, znaczącym wzrostem nakładów inwestycyjnych w tej sferze na rozwój infrastruktury. Przejawiło się to w tworzeniu rozległych sieci dystrybucji i gwałtownym wzroście liczby, zakresu i wartości transakcji lokalnych, krajowych oraz międzynarodowych. Konsekwencją licznych opracowań i raportów na temat kierunków rozwoju zastosowań globalnych informatyki na świecie było przyśpieszenie prac nad aspektem prawnym elektronicznego handlu w krajach Unii Europejskiej.

54 Okres globalizacji biznesu elektronicznego (1997-2000)
Te firmy, które będą chciały się utrzymać na rynku w najbliższych latach i rozwijać, będą tym wymaganiom musiały sprostać. Wraz z początkiem roku 2000 rozwój handlu elektronicznego zaczął dodatkowo przyspieszać w związku z przesunięciem do tej dziedziny części zasobów finansowych i ludzkich, dotąd zaangażowanych w rozwiązywanie informatycznych problemów związanych z rokiem dwutysięcznym. Przyspieszają też czynniki integracyjne tej sfery z punktowymi, tradycyjnymi systemami informatycznymi firm i sieciami lokalnymi. Cały czas maleją względne koszty działalności, co zachęca nowe podmioty do inwestowania w tej sferze. jednocześnie po raz pierwszy od dekady zaczynają się pojawiać symptomy nadchodzącego kryzysu.

55 Okres kryzysu biznesu elektronicznego (2001-2004)
Okres ten był swoistą reakcją na hurraoptymistyczny wydźwięk lat poprzednich. Przełom wieków spowodował „znormalnienie” podejścia do handlu elektronicznego, okazało się, że zjawisko Nowej Ekonomii polega głównie na wykorzystaniu nowej infrastruktury internetowej w komunikacji z kontrahentem, nie zaś na wprowadzeniu nowych imperatywów gospodarczych. Sfera biznesu elektronicznego podlega zaś normalnym i sprawdzonym zasadom ekonomii. Liczne upadki firm internetowych zarówno w Stanach Zjednoczonych jak i krajach europejskich spowodowane: złymi relacjami inwestycji i kosztów realizacji zamówień w stosunku do zysków, nielogicznej (często ciągniętej poniżej poziomu kosztów wytworzenia) konkurencji cenowej w ramach danej branży, złej logistyki dostaw (powodowanej przeświadczeniem, że firma w Internecie powinna być tylko pośrednikiem, o dostawy niech się martwią inni), niskim poziomem organizacyjnym pracy (często firmy tworzone ad hoc, na bazie powiązań rodzinnych, bez posiadania podstawowych umiejętności z dziedziny zarządzania firmą rachunkowości itp.,

56 Okres kryzysu biznesu elektronicznego (2001-2004)
złego rozeznania rynków (inni zarobili na księgarniach internetowych – zaróbmy i my) niechęć do działań związanych z rozpoznaniem rynku, wciąż słabej infrastruktury technicznej (szeroki front inwestycji z lat dopiero zaczynał przynosić powoli efekty) czynnikami społeczno-kulturowymi – brak tradycji sprzedaży zdalnej, opór przed zmianami i tradycje. Od drugiej połowy 2001 r. do połowy 2002 r. nastąpiło szybkie wyjście z kryzysu – upadły firmy najsłabsze, pozostałe zmieniały asortyment na inny lub różnorodny, łączyły się z przedsięwzięciami tradycyjnymi, łączyły się ze sobą, zaczęto dbać o własną logistykę, powstawały alternatywne systemy dystrybucji, rozwinęły się systemy elektronicznych płatności. Pomimo kryzysu nastąpił relatywny, a później i rzeczywisty wartościowy, a potem i ilościowy wzrost zjawiska biznesu elektronicznego, powodowany rosnącymi zakupami w sieci i zacieśniającymi się relacjami między przedsiębiorstwami.

57 Okres „totalny” biznesu elektronicznego (od 2004)
O rozwoju biznesu elektronicznego zaczyna decydować kilka dominujących tendencji. Pierwszą z nich jest niewątpliwie rozwój aplikacji mobilnych, począwszy od biznesu realizowanego za pomocą laptopów lub palmtopów łączących się z Internetem poprzez łącza radiowe (WiFi), po realizację e-biznesu przy pomocy telefonów komórkowych. Druga szybko postępująca tendencja to sterowanie urządzeń komunikacyjnych głosem. Trzecia – łączenie wszystkiego ze wszystkim. W szczególności od firm będzie się wymagać dostarczania informacji bezpośrednio do aplikacji klienckich, do dowolnego narzędzia, którym klienci będą się posługiwać od notebooków, do telefonów komórkowych, z serwera na serwer, z sieci lokalnej do globalnej, z aplikacji stacjonarnych do mobilnych.

58 Okres „totalny” biznesu elektronicznego (od 2004)
Nastąpi pełna personalizacja kontaktów handlowych uczestników indywidualnych i zbiorowych handlu elektronicznego oraz pełna integracja z pozostałymi systemami firmy, przy pomocy dowolnych narzędzi multimedialnych oraz – czynione w razie zaistnienia takiej potrzeby - rozpoznanie lokalizacyjne za pomocą systemów przestrzennych. Nastąpi pełne rozpowszechnienie usług i rynków elektronicznych, ich całkowite połączenie z rynkami tradycyjnymi we wszelkich przejawach ich działalności, transfer objawów komunikacji elektronicznej do wszelkich przejawów życia społecznego. Doczeka się realizacji idea społeczeństwa informacyjnego oraz społeczeństwa opartego na wiedzy.

59 Organizacyjno-ekonomiczne przesłanki zastosowania e-biznesu
w dziedzinie dostępu do informacji – szeroka dostępność do sieci Internetu potencjalnie umożliwia znalezienie dowolnej informacji niezbędnej do prowadzenia biznesu, np. tańszego dostawcy, masowego odbiorcy, teoretycznie bez względu na lokalizację, po niskich kosztach. Tendencją już przeciwdziałającą tej przesłance jest rosnąca komercjalizacja sieci wyrażająca się wprowadzaniem szeregu opłat za informacje naprawdę istotne (wciąż jednak jest to relatywnie tanie) oraz zaśmiecanie Internetu informacją nikomu niepotrzebną,

60 Organizacyjno-ekonomiczne przesłanki zastosowania e-biznesu
w obszarze logistyki i dystrybucji – koordynacja z zaawansowanymi systemami zarządzania logistyką i zapasami (systemy klasy e-ERP - Enterprise Resource Planning oraz e-CRM – Customer Relationship Management) sprawiają, że pojawia się możliwość przechowywania minimalnych (o ile jest to oczywiście w interesie przedsiębiorstwa) stanów zapasów, co obniża znacznie koszty magazynowania i transportu. Łańcuch logistyczny rozpoczyna się wtedy od złożenia zamówienia przez Internet, następnie zamówienie jest realizowane w linii produkcyjnej. Jeżeli występują problemy z realizacją zamówienia (np. kształt, kolor, wzór, rozmiar) lub opóźnienia produkcyjne możliwości zmian są uzgadniane przez sieć z klientem. Dzięki sieci firmy mogą też połączyć swoje systemy logistyki, co pozwala na automatyzacje nie tylko zakupów, ale też skraca i łączy łańcuchy dostaw, umożliwiając w praktyce realizacje koncepcji just-in-time.

61 Organizacyjno-ekonomiczne przesłanki zastosowania e-biznesu
w zakresie badań rynku i promocji – informacje o kliencie gromadzone w trakcie sprzedaży dóbr i usług oraz łączone z informacjami zawartymi w systemach stacjonarnych CRM spowodują obniżkę kosztów promocji i marketingu. Daje to też możliwość dotarcia do klientów indywidualnych wg ich indywidualnych preferencji i sprzyja pogłębieniu lojalności wobec firm. Jednak nadmierne i nachalne wykorzystywanie tych możliwości powoduje frustrację potencjalnych klientów, zmęczenie tą formą marketingu i pogarszającą się opinię o jego skuteczności, w zarządzaniu personelem – wirtualizacja firm, ruchomy i dowolny lokalizacyjnie czas pracy, potencjalne zatrudnianie dowolnych osób pracujących o dowolnych porach – w rezultacie w ciągu całej doby (przekrój przez sfery czasowe), do specjalnie wybranych zadań, mit merytokracji – ludzie zaczynają być oceniani nie według tego kim są, a tego co potrafią, okupione problemami nadzoru i kontroli realizacji oraz pogłębiającą się alienacją z grup zawodowych,

62 Organizacyjno-ekonomiczne przesłanki zastosowania e-biznesu
w dziedzinie finansów – wirtualizacja określonych funkcji przedsiębiorstwa pociąga za sobą zmniejszenie kosztów: kosztów stałych (bezpośrednio przez redukcję powierzchni biurowej, parkingowej magazynowej, handlowej itp., pośrednio przez zmniejszenie mobilności, a za tym popyt na paliwo), kosztów obsługi transakcji (obniżka kosztów realizacji zleceń, przyspiesza czas realizacji zamówień, zmniejsza koszty osobowe obsługi), kosztów transakcji bankowych (przez powszechne zastosowanie bankowości elektronicznej – otwieranie, zamykanie rachunków, monitorowanie rachunków, wykonywanie operacji na nich, realizacja przelewów itp.). Z drugiej strony należy zdawać sobie sprawę z coraz wyższych kosztów wkroczenia na ten rynek i czasami wieloletniemu oczekiwaniu na opłacalność realizowanego przedsięwzięcia, w zakresie wydajności pracy – następuje zwiększenie efektywności i wydajności pracy każdego z pracowników, dzięki dostarczenia im wieloplatformowego, nowoczesnego środowiska informacyjnego służącego podejmowaniu decyzji zarządczych, minimalizując koszty ryzyka nietrafnych działań. Nieumiejętne zastosowanie tego narzędzia daje jednak efekty wręcz przeciwne, a pamiętać trzeba, że w okresie początkowym (przyzwyczajenia się użytkownika do aplikacji) daje się nawet zauważyć przejściowy spadek wydajności pracy.

63 Konsekwencją przesłanek są zjawiska
powszechna już niemal zmiana tożsamości firmy wyrażająca się dążeniem do postrzegania jej jako działającej w przestrzeni elektronicznej, nawet jeżeli zakres jej działalności jest niewielki, dążenie do powszechnej (w pewnym sensie globalnej) integracji, poprzez zespolenie funkcji globalnej sieci i systemów tradycyjnych oraz upowszechnienie takich zjawisk organizacyjnych jak: telepraca, fuzje i przejęcia, przesunięcia zatrudnienia, outsourcing itp., pogłębiająca się (o ile to jeszcze możliwe) specjalizacja, powodująca generalnie obniżkę kosztów i postępujące zadowolenie klientów, chociaż kryzys na rynkach elektronicznych nie potwierdził do końca tej tezy, decentralizacja struktur zarządzania i podejmowania decyzji – opierająca się na sieciach szerokopasmowych transmisja szeroko pojętej informacji (z telekonferencjami włącznie) oraz mobilnego dostępu do aplikacji stacjonarnych firmy, przyspieszy możliwości lokalizacji działów wykonawczych (produkcyjnych) firmy, tam gdzie jest najtańsza siła robocza, umożliwiając zarządzanie nią z innego kontynentu i w miarę zmiany warunków przenoszenie jej do innych krajów w skali globu.

64 Konsekwencją przesłanek są zjawiska
kompletna automatyzacja handlu (koncepcja tzw. silent commerce – handel bezkontaktowy), polegająca na wykorzystaniu oprogramowania agentów inteligentnych do negocjacji warunków sprzedaży i dostawy na rynkach lokalnych. Oprogramowanie to instalowane na komputerach kontrahentów będzie negocjowało warunki i terminy dostaw, posługując się wprowadzonymi przez dostawców, odbiorców oraz klientów danymi (typu ceny minimalne, ceny przeciętne, relacje cen do ilości towaru, warunki dostawy itp.), wprowadzenie nowych modeli zarządzania – pogłębiający się rozdźwięk pomiędzy przyspieszającym wciąż rozwojem technologii informacyjnych, a jego możliwościami aplikacyjnymi (w tym prawem) jest już tak wielki, że osiągnięta masa krytyczna (olbrzymia szybkość przepływu informacji, zmienność i płynność rynków wymusza uelastycznienie struktur i procedury postępowania) zaczyna owocować stosowaniem nowych, wynikających z praktyki paradygmatów zarządzania. Z drugie strony istniejące technologie informacyjne, wspierające z jednej strony aplikacje internetowe, a drugiej strony aplikacje użytkowe tradycyjnych systemów zintegrowanych powodują nowy podział obowiązków, odpowiedzialności i delegowania uprawnień.

65 BE narusza uprzednie paradygmaty rozwoju organizacji:
dezintegracji pionowej (wydzieleniem firmy z otoczenia) – wiązane było dotąd z dużą samodzielnością działania firm i swoistym jej autarkizmem działania. Biznes elektroniczny podważając tą zasadę, powoduje otwarcie firmy na zewnątrz, czyniąc ją wielokrotnie tańszą od wykorzystania własnych zasobów. Dzięki czemu można konstruować sieć optymalnych kooperantów, niestety kosztem trudniejszego zarządzania całością, prymat posiadania środków materialnych (im większe aktywa materialne tym ważniejsza firma). Dla rozwoju przedsiębiorstwa oprócz środków materialnych zawsze potrzebne były nowoczesne i sprawdzające się projekty produktów, innowacji technologicznych, know-how, rozpoznania rynków i silne związki z klientami, ale wiedza nie stanowiła źródła dochodów. Dzięki biznesowi elektronicznemu czerpane są dochody bezpośrednio z posiadanych wartości niematerialnych, a gospodarka taka zaczyna być nazywana gospodarką opartą na wiedzy. Rywalizacja przesuwa się w kierunku wartości wirtualnych,

66 BE narusza uprzednie paradygmaty rozwoju organizacji:
efektu skali (zyski rosną, do momentu gdy wzrost przychodów przestaje przekładać się na wzrost zysków). W gospodarce elektronicznej prawo to przestaje działać z powodu błyskawicznego przemieszczania się informacji. W przypadku inwestycji w sektor badania i rozwoju, czy technologii informacyjnych cena każdej następnej wytworzonej jednostki jest taka sama (w przypadku usług opartych o czystą informację nieznacznie wyższa od zera), a wartość jednostkowa wzrasta wraz z rozpowszechnieniem węzłów i klientów sieci (efekt sieci). efektu posiadania informacji (kto ma informację ten rządzi). W Internecie kontrahenci mogą szybciej, lepiej i taniej znaleźć wzajemną informację o sobie i swoich walorach (z porównaniem cen dostępnych w sieci i poza siecią włącznie). W ten sposób klienci – dzięki posiadaniu pełnej informacji zyskali zrównanie w możliwościach operowania na rynku ze sprzedającymi, a coraz bardziej wyrafinowane narzędzia wyszukiwania inteligentni agenci (np. porównywarki) zapobiegają nadmiernemu podwyższaniu cen w Internecie, stabilności organizacyjnej (względna stałość strukturalna oraz decyzyjna jest podstawą nienaruszalności pozycji firmy, wejście na rynek zabierało dużo czasu i pieniędzy). W gospodarce elektronicznej następuje zdynamizowanie działania, a nawet struktur organizacji (wirtualizacja organizacji). W sieci koordynację można osiągnąć po stosunkowo niskim koszcie, a łańcuchy dostaw mogą być realizowane bardzo szybko. Z tego punktu widzenia dystans przestaje być dla klienta czynnikiem istotnym, ponieważ są spełniane jego oczekiwania w zakresie jakości, ceny i obsługi, niezależnie od odległości.

67 Korzyści z B2C dla organizacji
internetowy handel elektroniczny zmniejsza koszty tworzenia, przetwarzania, dystrybucji, przechowywania i uaktualniania w stosunku do informacji na nośnikach papierowych. To samo mówiono o tradycyjnych systemach informatycznych. I jedno i drugie okazało się nieprawdą, na początku koszty rosną, zwłaszcza związane z budową infrastruktury e-biznesu, ale ponieważ wygodniej było nie brać ich pod uwagę, przedstawiano na ogół przesadzone korzyści z niego wynikające, żeby nakręcić koniunkturę. Już po wdrożeniu rozwiązań sieciowych i kilku latach eksploatacji, rzeczywiście koszty te są porównywalnie mniejsze, szczególnie w sferze B2B, pozwala na redukcję zapasów magazynowych, ponieważ opiera się na łańcuchu dostaw rozpoczynających się od zamówienia klienta. Minimalizacja zapasów nie zawsze jest korzystna w niektórych sektorach gospodarki, również elektronicznej. Są takie rynki np. ziarna kakaowego, gdzie bardziej opłaca się kupić w danym czasie i przechowywać w magazynach przez pewien okres niż dokonywać zakupu dopiero po uzyskaniu zamówienia. Opłaca się też mieć własne magazyny i dystrybucję przed spodziewanymi spiętrzeniami zamówień (np. Świętami Bożego Narodzenia). Tym niemniej potencjalne zyski w tym zakresie są nadal możliwe.

68 Korzyści z B2C dla organizacji
zmniejsza czas pomiędzy poniesieniem nakładów kapitałowych a otrzymaniem produktów i usług. Jest to stwierdzenie prawdziwe w momencie, gdy działa już infrastruktura techniczna chociażby dlatego, że następuje przyspieszenie obrotu. Jednak nadmierna wiara w to, że i ona podlega tym samym prawom była jednym z zasadniczych powodów kryzysu biznesu elektronicznego początku wieku, ponieważ gdy z końcem lat dziewięćdziesiątych poniesiono znaczne nakłady na budowę linii światłowodowych, to zwrot tych inwestycji z powodu niższej dynamiki handlu elektronicznego niż przewidywano, nastąpił dopiero w pięć lat później (czyli około 2003 r.). I oczywiście walnie przyczynił się do likwidacji samego kryzysu. wspiera przemiany całościowe organizacji typu daleko posuniętej modernizacji lub reengineeringu (w lżejszej postaci Business Process Reengineering – BPR). Jest to oczywiste ponieważ przyczynia się do tego sam rozwój technologii informacyjnej, umożliwiając przełamywanie tradycyjnych przemian organizacyjnych i paradygmatów zarządzania. Technologie internetowe, zwłaszcza w połączeniu z zintegrowanymi systemami punktowymi rozszerzają możliwości działania przedsiębiorstwa na zewnątrz zawierania przez nie aliansów strategicznych oraz działania w sposób dotąd nieosiągalny zmniejsza koszty telekomunikacji. Rzeczywiście i w porównaniu z tradycyjnymi środkami komunikacji i nawet w porównaniu z sieciami prywatnymi i komercyjnymi Internet jest dalece tańszy. Niestety wszystko ma swoją cenę – różnica ta się zdecydowanie zmniejsza jeżeli weźmiemy pod uwagę cenę jaką należy ponieść za zapewnienia bezpieczeństwa działania w Internecie (nie zawsze wyrażalną w pieniądzu – np. bardziej skomplikowane operacje niż w sferze realnej powodują odejście potencjalnych klientów od tej technologii),

69 Korzyści z B2C dla organizacji
wspomaga konkurencyjność małego biznesu w stosunku do wielkich przedsiębiorstw, pozwala na pozyskanie klienta na zewnątrz organizacji przy minimum kosztów własnych. Gdyby nie możliwości, które daje wizualizacja informacyjna Internetu, wiele małych firm nie miałoby nawet szansy na zaistnienie na szerszych rynkach niż ściśle lokalne. Względna taniość marketingu internetowego szanse te jedynie potęguje. Jednak najlepsze skutki marketing internetowy daje w połączeniu ze środkami tradycyjnymi. A to kosztuje, trudno więc mówić o minimalizacji kosztów, są to jednak niewątpliwie koszty niższe niż standardowe środki marketingowe. umożliwia organizacji zwiększyć zasięg dostawców, zmniejszając przez to koszty dostaw i usług. Jest to możliwe głównie dzięki nowym środkom komunikacji, trzeba brać jednak pod uwagę pewne okoliczności dodatkowe. Otóż przy operowaniu środkami materialnymi, szczególnie o znacznym ciężarze własnym nie jest obojętna lokalizacja dostawcy, a za transport się płaci. Do tego mogą dojść koszty związane z dostarczeniem przesyłki przez granicę. pozwala na tworzenie efektywnych rynków w sferze przemysłowej, na których zarówno oferenci, jak i klienci mogą dzielić zyski. Szeroki dostęp do informacji pozwala na rozeznanie rynku i jego potrzeb. Wybór wśród dostawców i odbiorców nawet na rynku regionalnym może przynieść korzyści, chociaż czasami będą one chwilowe (do momentu wyrównania cen), umożliwia firmom na szybką sprzedaż nadwyżek czy przestarzałych produktów. Jest to również dostępne za sprawą szybkiej komunikacji, co najmniej na trzy różne sposoby: rozesłanie owego zawiadomienia, zorganizowanie aukcji internetowej, umieszczenie ogłoszenia w Internecie. ułatwia powstanie globalnego handlu i penetrację rynków zagranicznych. Oczywiście póki co, jest to pieśń przyszłości: ani stan prawny, ani stopień rozwoju tej sfery, ani wreszcie chęci i możliwości większości uczestników biznesu elektronicznego nie predestynują do szybkiego rozwoju tego zakresu usług.

70 Korzyści z B2C dla konsumentów
dostarcza konsumentom większej możliwości wyboru spośród wielu dostawców i większej ilości produktów. Jest to prawdziwe tylko na niektórych rynkach produktów i usług i co ważniejsze dopiero od pewnego określenie wysokiego poziomu rozwoju biznesu elektronicznego. Drugim czynnikiem ograniczającym jest panujący w Internecie bałagan informacyjny oraz słabe możliwości dostępnych obecnie wyszukiwarek internetowych. Trzecim – celowe ograniczanie przez niektóre witryny zakresu oferowanych towarów i usług do rozprowadzanych przez dostawców, którzy zapłacili za umieszczenie ich w serwisie, klient może uzyskać istotną i szczegółową informację raczej w sekundach niż dniach czy tygodniach, a sieć Internet zapewnia często produkty i usługi po mniejszej cenie, poprzez umożliwienie dokonywania zakupów w wielu miejscach naraz i przeprowadzenie szybkich porównań. Rozwój technologii inteligentnych agentów internetowych, co najmniej w postaci automatycznych porównywarek, rzeczywiście pozwala na uzyskanie tego rodzaju korzyści o ile biorą pod uwagę ceny z dostawą i dodatkowymi warunkami sprzedaży (upusty, obciążenia). Pod warunkiem też, że oferowane w Internecie ceny są prawdziwe (nie zaś np. ograniczone do określonej jedynie, małej próbki produktów),

71 Korzyści z B2C dla konsumentów
w niektórych przypadkach pozwala na szybszą dostawę produktów i usług. Dlatego jedynie w niektórych, bo przy obecnym rozwoju handlu tradycyjnego – duża gęstość sieci sklepowych, wielu sklepów czynnych całą dobę, coraz powszechniejszych dostaw do domu zamawianych telefonicznie – znacznie szybciej w przypadku np. artykułów powszechnego użytku można się w nie zaopatrzyć w sposób konwencjonalny, umożliwia klientom dokonywanie zakupów 24 godziny na dobę, przez cały rok, z niemal każdej lokalizacji. To stwierdzenie nigdy dotąd nie było prawdziwe. W większości przypadków w biznesie elektronicznym w sposób ciągły można dokonywać jedynie zamówień, nie zaś je realizować. Realizacja jest ograniczona często do godzin otwarcia sklepów i magazynów. Ta sama zależność odnosi się do płatności drogą elektroniczną, których realizacja jest zależna od godzin działania systemu clearingowego (np. w Polsce Krajowej Izby Rozliczeniowej),

72 Korzyści z B2C dla konsumentów
umożliwia klientom dostęp do zróżnicowanych produktów, od komputerów po samochody, po konkurencyjnych cenach. To stwierdzenie prawdziwe jest również od pewnego określonego poziomu rozwoju rynku elektronicznego. Sieci super i hipermarketów stosują skuteczną konkurencję cenową nawet z handlem elektronicznym rozwijając np. produkcję na własny użytek. Masowość sprzedaży pozwala na serwowanie bardzo niskich cen. Niższych czasem niż w Internecie, przede wszystkim tam gdzie rozwój sprzedaży elektronicznej nie jest zbyt wysoki. Dochodzi do tego sprawa następująca – w niektórych asortymentach sprzedaż tradycyjna ma przewagę nad elektroniczną – tam gdzie towary można przymierzyć, spróbować, powąchać itp., stwarza możliwość partycypacji w wirtualnych aukcjach. Aukcji internetowych – będących odzwierciedleniem rzeczywistych - jest coraz więcej i cieszą się one niesłabnącym zainteresowaniem (np. w Polsce większość dochodów z e-biznesu pochodzi z aukcji). Stanowią źródło atrakcyjnych zakupów i informacji o ich możliwości. Ograniczane są przez pewne niebezpieczeństwo braku gwarancji zawieranych tam transakcji, pozwala na interakcję pomiędzy klientami, polegającą na wymianie zarówno elektronicznych komunikatów, jak i porównania idei czy doświadczeń. Realizowane jest to np. przez fora internetowe, gdzie można dzięki współdziałaniu z innymi klientami zebrać informacje na temat dowolnej interesującej nas dziedziny, rzeczy, usługi itp.

73 Korzyści z B2C dla społeczeństwa
umożliwia większej ilości osób pracę w domu i dzięki temu pozwala mniej się przemieszczać, zwiększa więc stabilizację, zmniejsza ruch uliczny i poziom zanieczyszczenia powietrza. Takie były przynajmniej szczytne zamierzenia związane z telepracą. Rzeczywistość pokazała jednak, że telepraca ma również pewne wady: po początkowym wzroście wydajności pracy, zaczyna ona gwałtownie spadać, rozluźniają się więzi społeczne pomiędzy pracownikami, spada tożsamość grupowa i identyfikacja z firmą, postępuje konflikt ról społecznych związanych z pracą w domu i prowadzeniem domu, zmniejsza się poczucie bezpieczeństwa socjalnego itp. Zaś korzyści związane z ochroną środowiska okazały się słabo policzalne i mało wymierne. pozwala by niektóre towary mogły być sprzedawane po niższych cenach, co zwiększa ilość ludzi mogących kupić więcej i podwyższyć standard ich życia codziennego. Jest to znowu prawdziwe na niektórych rynkach, tam gdzie ceny towarów w Internecie są mniejsze niż na rynkach rzeczywistych. Limitowane przez politykę sieci handlowych, co opisano już wcześniej, dostarcza ludziom z tzw. trzeciego świata lub terenów rolniczych usługi lub dobra w inny sposób dla nich niedostępne. Jest to prawdziwe głównie dla możliwości nauki niedostępnego dotąd zawodu czy zdobywania niedostępnych dotąd kwalifikacji zawodowych, jednak mocno ograniczone jest dostępnością do Internetu, inną skalą preferencji zamieszkującej tam ludności itp., ułatwia dostarczanie usług publicznych, redukując koszty dystrybucji i zwiększając jakość działania tego systemu. Niestety też wszędzie tylko tam, gdzie rozwinięte są usługi związane z e-government i występuje szeroki dostęp do sieci.

74 Korzyści z B2B zwiększa on w sposób znaczący ilość i jakość wysyłanych i otrzymywanych informacji dotyczących rutynowych transakcji, potencjalnie w dowolnym miejscu na świecie i w dowolnym czasie, następuje obniżenie kosztów połączeń telekomunikacyjnych, ponieważ nawet używanie sieci interorganizacyjnych jest bardziej korzystne od korzystania z telefonów stacjonarnych, czy mobilnych, zmniejszają się względne koszty marketingu (w stosunku do przyrostu sprzedaży), nawet jeżeli nie tak bardzo jak obiecywano na początku rozwoju e-biznesu, to jednak w sposób znaczący, redukcja wystąpień błędów i zwiększenie dokładności przekazywanych informacji, jako że raz wprowadzana do sieci informacja funkcjonuje już dalej w postaci elektronicznej, jest łatwiej modyfikowalna i łatwiej panować nad jej obiegiem, informacje mogą przepływać pomiędzy różnymi partnerami w sposób spójny, co zapewniają wspólne wzorce dokumentów i swobodny (w ramach powziętych ustaleń), przedsiębiorstwa mają dostęp do wspólnych baz danych (oszczędności na archiwizacji, dalsze zmniejszenie ilości błędów), dzięki czemu mogą na bieżąco uaktualniać i gromadzić standardowe transakcje, przyspieszony jest dostęp do informacji handlowych (swobodny dostęp do zewnętrznych informacji gospodarczych i możliwość ich wymiany pomiędzy partnerami, zwłaszcza w powiązaniach branżowych), redukcja kosztów biurowych i operacyjnych na poszczególnych stanowiskach roboczych,

75 Korzyści z B2B zmniejszenie zależności od rynku lokalnego (regionalny i ponadregionalny zasięg sieci branżowych) i sezonowych zmian zbytu niektórych towarów, prawne powiązania pomiędzy partnerami w ramach systemów interorganizacyjnych, skłaniają do długoterminowego inwestowania i udoskonalania systemu w czasie, zdobycie informacji o konkurencji i śledzenie jej poczynań (wydaje się, że jedynie o tyle o ile jest to możliwe dzięki łączności z siecią Internet), wzmocnienie pozycji na rynku lokalnym wobec konkurencji (często chwilowe, a na dokładkę zmniejszające się wraz z masową dostępnością do Internetu) , możliwość wprowadzenia – przynajmniej częściowo - telepracy (teleworking), efektywniejsze wykorzystanie zatrudnionego personelu, zwiększenie wydajności poszczególnych stanowisk pracy, usprawnienie obiegu dokumentacyjnego w trakcie budowy systemu elektronicznej wymiany dokumentacji, oszczędności wynikające ze zmniejszenia obiegu dokumentacji papierowej (lokalne przepisy mogą powodować jedynie ograniczenie ilości przepływającej dokumentacji), ze względu na elektroniczną postać dokumentu, dane w nim zawarte po ewentualnej konwersji, mogą być natychmiast używane do dalszego przetworzenia, wszelkie informacje dotyczące zapotrzebowania, zamówień, sprzedaży, reklamacji itp. są dostarczane do przedsiębiorców, spedytorów i hurtowni niemal natychmiast.

76 Techniczne ograniczenia, wady i bariery prowadzenia biznesu elektronicznego
brak niezawodnego systemu bezpieczeństwa transakcji, pełnej niezawodności działania, ogólnych standardów i jednolitych protokołów prewencji komunikacji, na wielu obszarach niedostateczna lub o niskiej jakości sieć telekomunikacyjna, braki nowoczesnej infrastruktury komunikacyjnej, gwałtowne ewolucje i wielokierunkowe zmiany narzędzi programowania, służących do tworzenia witryn internetowych, trudności w zintegrowaniu oprogramowania systemów elektronicznego biznesu z wieloma istniejącymi stacjonarnymi aplikacjami tradycyjnymi i obsługującymi je bazami danych, brak dostatecznie uniwersalnych platform integracyjnych, potencjalne możliwości niedostosowania oprogramowania systemów biznesu elektronicznego do niektórych rodzajów sprzętu, czy systemów operacyjnych, dostęp do Internetu jest jeszcze w wielu krajach relatywnie drogi ze względu na koszty sprzętu i oprogramowania lub niewygodny dla użytkownika, jeżeli bierze pod uwagę możliwości korzystania z pozadomowych źródeł dostępu.

77 Ograniczenia pozatechniczne - prawne, psychologiczne, socjologiczne, organizacyjne:
w ustawodawstwie wielu krajów nie są dotąd rozwiązane liczne problemy prawne związane z biznesem elektronicznym istniejące rozwiązania organizacyjno-prawne nie są wystarczająco dopasowane do wielu przypadków działalności zachodzących w gospodarce elektronicznej, zyski spowodowane możliwości reklamy w Internecie są kategorią trudno mierzalną, a dodatkowo zachodzi podejrzenie, że są znacznie mniejsze niż się ogólnie przypuszcza, wszelkie metodologie uzasadniające korzyści płynące z zastosowań biznesu elektronicznego są nadal w stadium rozwoju, zjawisko biznesu elektronicznego nadal jest w fazie szybkich zmian. Wiele firm nie nadąża za szybko postępującymi zmianami, czeka na stabilizację sytuacji na określonym etapie rozwoju, który niestety nie nadchodzi, nadal istniejący i wcale specjalnie w obecnym pokoleniu nie malejący opór klienta przeciwko zmianom jakie niesie biznes elektroniczny, bardzo często pomoc przy wprowadzaniu biznesu elektronicznego ze strony organizacji go wprowadzających jest – z powodów oszczędnościowych - dalece niewystarczająca, istnieje nieuzasadniona do końca, a podsycana relacjami medialnymi, społeczna świadomość wśród wielu ludzi, że biznes elektroniczny jest usługą drogą i niebezpieczną, co wystarcza by z niego nie chcieli korzystać, rynek elektroniczny wciąż nie jest na tyle obszerny (w sensie dostatecznej masy krytycznej) by operacje biznesu elektronicznego były relatywnie bardzo zyskowne, rozszerzenie biznesu elektronicznego może potencjalnie naruszyć istniejące, tradycyjne nawiązujące się w trakcie transakcji więzi międzyludzkie, brak, jak dotąd, organizacyjnej i kulturowej akceptacji tej formy sprzedaży, ponieważ klienci bardziej obie cenią kontakt z rzeczywistym sprzedawcą oraz z rzeczywiście istniejącym towarem.

78 Biznes elektroniczny w Polsce na tle tendencji światowych
Internet – na całym świecie liczy już prawie dwa miliardy użytkowników. Określa się, że ponad 1648,1 mln osób używa go regularnie, W 2007 r. USA miały jeszcze największą populację internautów 195, 8 mln, drugie miejsce zajmowały dopiero są Chiny z 141,5 mln użytkowników. W rok później sytuacja się zmieniła. Ponad 4,248 bln euro (1,900 bln euro w 2005 r.) był wart w 2010 r. globalny rynek usług i sprzętu teleinformatycznego. W Europie odpowiednio wielkość ta wyniosła w 2010 r mld euro.

79 W 2007 r. sytuacja wyglądała następująco:
W dziedzinie wiodących usług telekomunikacyjnych przoduje nadal USA z 37% (wobec 35, 4% jakie przypisane jest do Europy . Zwraca też uwagę rosnący udział innych krajów, wśród których coraz częściej oprócz Japonii mówi się o Chinach, Indiach i Korei 90% z 13,4%

80 Internet 2008 Z danych firmy badawczej BDA China wynika, że w 2008 r. Chiny miały więcej internautów niż USA. Liczba korzystających z Sieci obywateli Państwa Środka wynosiła a koniec 2008 r. około 237 milionów. Liu Bin, analityk BDA China mówi, że do końca 2009 roku ich liczba wzrośnie do 280 milionów. Po raz pierwszy od powstania Internetu Stany Zjednoczone utraciły 1. miejsce na liścia państw z największa liczbą internautów. Chińczycy coraz chętniej zaglądają do Sieci. Pod koniec 2007 roku korzystało z nich 210 milionów obywateli Chin, czyli o 53% więcej niż pod koniec 2006 roku.

81 Internauci na świecie 2010 r.
Comscore World Metrix

82 Użytkownicy Internetu w podziale na regiony w roku 2010.

83

84 Penetracja Internetu w regionach świata. Dane z 31 grudnia 2011r
Penetracja Internetu w regionach świata. Dane z 31 grudnia 2011r. (%% do liczby ludności)

85 Użytkownicy Internetu na świecie grudzień 2012

86 Dostęp gospodarstw domowych do Internetu w Europie (w procentach) w wybranych krajach (2010-2011)

87 Dostęp gospodarstw domowych do szerokopasmowego Internetu w Europie wybranych (w procentach) w

88 Liczba łączy szerokopasmowych na świecie w 2009 roku

89 Internet Users in the World by Region, 2012

90 Internet Penetration Rates (users per capita citizens) by Region, 2012

91 Students using internet for posting messages to social media sites or instant messaging (%)

92 Dynamika wzrostu rynku technologii informacyjnych na świecie w %%

93 Wydatki per capita w euro na technologie informacyjne w Europie w 2008 r. wg poszczególnych krajów

94 Podział na cztery grupy krajów:
kraje ustabilizowane – głównie kraje skandynawskie (Szwecja, Dania, Finlandia) ale również Wielka Brytania i Holandia - gdzie występuje niska dynamika wzrostu, na osiągniętym wysokim poziomie, który dorównuje amerykańskiemu w liczbach względnych, a rynek technologii teleinformacyjnej zajmuje wysoką pozycję w obrotach krajowych (około 2-2,5 tys. euro na głowę mieszkańca), kraje dążące do dominacji lub przewodnictwa technologicznego w Europie – (Niemcy, Francja, Szwajcaria, Belgia/Luksemburg, Austria, Irlandia) – gdzie dynamika wzrostu jest nadal wysoka i jednocześnie istnieje wysoki bezwzględny poziom technologii informacyjnej i telekomunikacyjnej, w przypadku Niemiec i Francji szybki rozwój infrastrukturalny jest związany z walka o dominującą pozycję w jednoczącej się Europie (około 1,5 do 2 tys. euro na głowę mieszkańca), kraje rozwijające się – znajdujące się poniżej średniej europejskiej kraje, gdzie występuje wysoka stopa wzrostu skojarzona z niskim poziomem bezwzględnym usług informacyjno-telekomunikacyjnych (Hiszpania, Włochy,) lub kraje o niskim potencjale rynku (Portugalia, Grecja) – od 759 do 1200 euro per capita, kraje nowoprzyjęte (post socjalistyczne) – o nadal wysokiej dynamice wzrostu i niskim poziomie wydatków na technologie informacyjne ( euro na głowę mieszkańca).

95 Dane statystyczne o rozwoju e-biznesu w zjednoczonej Europie
średnio 83% populacji posługuje się telefonami komórkowymi, średnio 43% gospodarstw domowych posiada dostęp do Internetu, 89% wszystkich przedsiębiorstw Unii Europejskiej (UE) ma dostęp do Internetu, 87% dużych przedsiębiorstw w UE (ponad 250 zatrudnionych), 71 % średnich ( zatrudnionych) i 52% małych firm ma szerokopasmowy dostęp do Internetu, 8,6 % populacji ma szerokopasmowy dostęp do Internetu, 40% wszystkich usług publicznych w krajach UE jest dostępnych w trybie interaktywnym.

96 Odsetek internautów kupujących w sieci w wybranych krajach Europy w 2008 r.

97 Internauci w sieci Największy dostęp do Internetu występuje na Islandii, gdzie w 86% gospodarstw znajduje się komputer, a 81% obywateli korzysta w domu z Internetu. Mieszkańcy Wielkiej Brytanii kupują w sieci najwięcej – średnie roczne wydatki przekroczą w tym roku 1,7 tys. euro, a za pięć lat mają dojść do 2,4 tys. euro i prawie równie chętnie - 71% internautów robi zakupy w sieci. Na drugim miejscu w udziale internautów w zakupach internetowych są Szwedzi (64%), na trzecim są Niemcy (59%), przewyższający Szwedów wartością zakupów. Polska z 33% internautów robiących zakupy (czyli dwa razy mniej niż wiodąca trójka), ma większy udział aktywnych handlowo użytkowników Internetu niż występuje w Hiszpanii (19%) i we Włoszech (25%). Na drugim biegunie znajdują się takie kraje jak Turcja, gdzie jedynie 10% gospodarstw domowych ma komputer, z czego jedynie 7% dostęp do Internetu. Niewiele lepiej sprawa przedstawia się w Rumunii, gdzie komputer znajdziemy w 12% gospodarstw domowych, a Internet w 6%. W Bułgarii wygląda to odpowiednio 15% i 10% W ciągu ostatnich dwóch lat liczba kupujących w Internecie w Europie wzrosła o 37 %, w tej chwili jest szacowana na około 100 mln (z przeciętnymi wydatkami rocznymi na głowę użytkownika Internetu robiącego w nim zakupy rzędu 1000 euro), a do 2011 r. ma wzrosnąć do 174 mln (z przeciętnymi rocznymi wydatkami na e-zakupy ponad 1500 euro)

98 Ilość sklepów internetowych w Polsce 1996-2010
Wg danych GUS – 3500 Wg danych InternetStandard.pl – 5600

99 Obroty polskiego elektronicznego biznesu B2C w latach w sklepach z witrynami internetowymi i na internetowych platformach aukcyjnych w mln zł

100 Determinanty rozwoju e-biznesu w Polsce
Przyrosty roczne były bardziej niż proporcjonalne, prognozy wskazują, że trend ten prawdopodobnie utrzyma się w ciągu następnych trzech lat Znacząca wielkością okazały się tu obroty w serwisach aukcyjnych, przewyższające w kolejnych latach coraz bardziej obroty uzyskane ze sprzedaży na witrynach internetowych W 2005 r. wyniosły one 1,8 mld zł, głównie dzięki działalności serwisu Allegro – 1,5 mld zł (820 mln zł w 2004 r.) Po raz pierwszy obroty te przekroczyły jeden procent całości obrotów detalicznych, a około 3% pieniędzy wydawanych w Polsce na towary i usługi Jeżeli trend ten się utrzyma w 2008 r. osiągniemy ponadwukrotny wzrost i zakończy ten rok wysokością 7,9 mld zł obrotu w Internecie Do głównych czynników, które jednak spowalniają rozwój w tym kierunku należy zaliczyć: ciągłą dominację rynkową TP S.A., relatywnie niewielką (np. w porównaniu z USA) liczbę profesjonalnych dostawców Internetu, brak zaufania i tradycji uczestniczenia w zakupach internetowych.

101 Użytkownicy Internetu w 2009r (marzec) – odsetek populacji

102 Odsetek gospodarstw domowych w Polsce wyposażonych w komputer i mających dostęp do Internetu

103 Dostęp do Internetu w przedsiębiorstwach według rodzaju działalności w 2010r, opracowanie własne na podstawie GUS 2010

104

105 Udział e-booków w amerykańskim runku sprzedaży książek w latach 2006-2012

106

107 Witold Chmielarz - Wydział Zarządzania UW
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! Witold Chmielarz - Wydział Zarządzania UW