Biblioterapia wychowawcza jako metoda kształtowania empatii

Prezentacja na temat: "Biblioterapia wychowawcza jako metoda kształtowania empatii"— Zapis prezentacji:

1 Biblioterapia wychowawcza jako metoda kształtowania empatii
i zachowań prospołecznych Program realizowany w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym nr 2 Warszawa ul. Strażacka 57 Autorki programu: Anna Sadowska Grażyna Sobieska-Szostakiewicz

2 Biblioterapia jest zamierzonym działaniem przy wykorzystaniu książki lub materiałów niedrukowanych (obrazów, filmów, utworów muzycznych), prowadzącym do realizacji celów: ogólnorozwojowych profilaktycznych rewalidacyjnych resocjalizacyjnych (E. Tomasik „Czytelnictwo i biblioterapia w pedagogice specjalnej” Warszawa 1994)

3 Historia metody biblioterapii w MOW nr 2:
W latach w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym Nr 2 w Warszawie, ul. Strażacka 57, pracownicy naukowi Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej oraz Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Warszawskiego zaprosili nas do udziału w eksperymentalnym programie biblioterapii. W ramach projektu badawczego „Biblioterapia jako metoda pedagogiki specjalnej” powierzyli nam przeprowadzenie zajęć warsztatowych z wychowankami placówki resocjalizacyjnej. W wyniku przeprowadzonego eksperymentu wprowadziliśmy nową metodę pracy wychowawczej, wykorzystując jej aspekty resocjalizacyjne.

4 Według opinii uczestniczek programu biblioterapii były to ciekawe zajęcia, wypełniające ich czas wolny. Niemałą atrakcję dla grupy eksperymentalnej stanowiła współpraca z osobami spoza Ośrodka, a także ciekawe wyjścia i imprezy organizowane w ramach programu. Zadowoleni z efektów działań, na stałe włączyliśmy biblioterapię do metod pracy z młodzieżą w naszej placówce. Najtrudniejszym zadaniem okazało się znalezienie atrakcyjnego sposobu prowadzania zajęć. Sposób musiał być niekonwencjonalny, nie stosowany wcześniej na innych zajęciach. W czasie kilku lat wypracowaliśmy styl pracy, dzięki któremu wychowanki chętnie przychodziły na zajęcia i aktywnie uczestniczyły w proponowanych działaniach.

5 Główne założenia programu
Literatura, spektakl teatralny, sztuki plastyczne, muzyka mogą kształtować postawy i zmieniać zachowanie człowieka. Poprzez odpowiednio zaplanowane niekonwencjonalne działania oparte o tekst literacki (zawierający ważny dla uczestników problem) zostają uruchomione osobiste doświadczenia i emocje, które skłaniają do refleksji i mogą motywować do zmiany postaw. Wspólna działalność i zabawa sprzyja nawiązywaniu satysfakcjonujących kontaktów z innymi, sprzyja pracy nad umiejętnościami społecznymi, potrzebnymi między innymi do konstruktywnego rozwiązywania sytuacji trudnych.

6 zajęcia muzyczno – ruchowe (np. tańce integracyjne),
Wybrane metody pracy z tekstem literackim wykorzystywane w trakcie zajęć „Biblioterapii wychowawczej jako metody kształtowania empatii i zachowań prospołecznych”: drama, zajęcia muzyczno – ruchowe (np. tańce integracyjne), techniki plastyczne, elementy treningu twórczości, techniki teatralne, zabawy, gry i ćwiczenia o charakterze socjoterapeutycznym.

7 Argumenty uzasadniające prowadzenie programu w naszej placówce:
Wyniki eksperymentu z lat 1991 – 1992 Praca magisterska Magdaleny Habiery, napisana pod kierunkiem dr Ewy Tomasik „Wpływ biblioterapii na obraz siebie w grupie dziewcząt z MOW nr 2 w Warszawie” , Praca licencjacka Joanny Słowikowskiej napisana pod kierunkiem dr Grażyny Walczewskiej –Klimczak „Najważniejsze jest niewidoczne dla oczu. Wykorzystanie tekstu literackiego w pracy z dziewczętami z MOW nr 2 w Warszawie”, Opinie nauczycieli po zrealizowaniu w ich placówkach projektów uwzględniających program biblioterapii, Wypowiedzi i opinie uczestniczek zajęć, a także listy absolwentek naszego ośrodka, Praca licencjacka Doroty Kaczmarek „Wpływ udziału w projekcie animacyjnym Pozytywnie Zakręcone - tańce etniczne w kręgu" na budowanie więzi międzypokoleniowej.

8 W ramach programu realizujemy następujące projekty:
Jestem fajna, bo pomagam – działania w placówkach opiekunczo-wychowawczych, Czytaj dzieciom całym sercem – działania w przedszkolach, szkołach, placówkach opiekuńczo –wychowawczych, w akcjach „Polskiego Stowarzyszenia Pedagogów i Animatorów KLANZA” oraz w „Centrum Wolontariatu”, Piękno młodości, mądrość starości – działania w Domach Pomocy Społecznej, na spotkaniach z seniorami w Domach Kultury (w tym „Pozytywnie zakręcone – etniczne tance w kręgu”), W pracowni filozofa – warsztaty ze studentami lub wspierającymi dorosłymi oraz działania z rówieśnikami z poza placówki.

9 Spodziewane korzyści dla wychowanki biorącej udział w zajęciach z biblioterapii
Oswajanie z książką i innymi dziełami kultury (film, teatr, muzyka, sztuki plastyczne). Uczenie formułowania myśli, wzbogacanie słownictwa Poznanie siebie i innych. Dowartościowanie m.in. poprzez otrzymywanie pozytywnych wzmocnień od rówieśników i dorosłych. Budowanie pozytywnego obrazu siebie, rozumienie siebie (jaka jestem, jaka mogę być, jaka chcę być). Budowanie empatii. Uczenie współpracy w grupie, poprzez działania przy realizacji zadania. Poznawanie konstruktywnych sposobów wyjścia z trudnej sytuacji (budowanie motywacji do zmiany). Kształtowanie postaw prospołecznych – uczenie pomagania poprzez wolontariat. Rozwijanie kreatywności. Przełamywanie nieśmiałości, nawiązywanie dobrych relacji z innymi. Relaks, odreagowanie napięcia. Przygotowanie do pełnienia roli matki.

10 Wypowiedzi i opinie uczestniczek zajęć:
„Nigdy nie przejdę obojętnie obok drugiego człowieka, który potrzebuje pomocy.” „Nauczyłam się pomagać dzieciom i niektórym starszym osobom. Dzięki zajęciom uwierzyłam, że nie jestem sama na świecie i że mogę liczyć pomoc tak jak i ja mogłam pomagać innym.” „W czasie zajęć zrozumiałam dlaczego popełniałam błędy życiowe i dlaczego źle postępowałam. Polubiłam czytanie książek.” „Nauczyłam się, że nie muszę się wstydzić. Jestem mało rozmowna, ale te zajęcia pomogły mi w tym, że teraz potrafię porozmawiać odważnie z osobami dorosłymi.” „Nauczyłam się szacunku do ludzi.” „Już wierzę w siebie.”

11 „Jestem fajna, bo pomagam”- zajęcia biblioterapeutyczne z dziećmi z Zespołu Szkół Specjalnych nr 98 w Warszawie

12 Nasz pomysł na „Dzień Dziecka” w Przedszkolu w Ząbkach

13 Zabawa w „teatr z gazet”– Przedszkole w Ząbkach

14 Zajęcia biblioterapeutyczne w Przedszkolu w Ząbkach

15 Bal karnawałowy w Przedszkolu

16 Animacje Polskiego Stowarzyszenia Pedagogów i Animatorów KLANZA w Stowarzyszeniu Rodzin Zastępczych – wychowanki jako wolontariuszki.

17 Piknik rodzinny w bibliotece
Piknik rodzinny w bibliotece. Wychowanki jako wolontariuszki Polskiego Stowarzyszenia Pedagogów i Animatorów KLANZA

18 Udział w akcji społecznej z seniorkami „Na Mikołajki włącz książkę, włącz czytanie” Zabawa z fotografowaniem „Portret - dama z czytnikiem”

19 Udział w akcji społecznej „Na Mikołajki włącz książkę, włącz czytanie” Zabawa w fotografowanie „Portret - dama z czytnikiem”

20 „Pozytywnie zakręcone” uroczyste „Mikołajki” - wychowanki obdarowały seniorki własnoręcznie wykonanymi upominkami.

21 Impreza integracyjna „Powitanie lata” w Domu Pomocy Społecznej w Mieni

22 Zajęcia biblioterapeutyczne w Zespole Szkół Specjalnych Nr 98 w Warszawie

23 Udział w akcji społecznej „Na Mikołajki włącz książkę, włącz czytanie” w Zespole Szkół Specjalnych nr 98, dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym oraz z autyzmem.

24 W Zespole Szkół Specjalnych nr 98 w Warszawie – zajęcia ruchowe w sali gimnastycznej

25 W Zespole Szkół Specjalnych nr 98 - po przeczytanej opowieści wspólne rysowanie

26 W Zespole Szkół Specjalnych nr 98 – ciekawe rekwizyty powodują, że dzieci są bardzo zainteresowane naszymi zabawami.

27 W Zespole Szkół Specjalnych nr 98 w Warszawie - po przeczytanej opowieści wspólnie rysujemy