Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej

Prezentacja na temat: "Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej"— Zapis prezentacji:

1 Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej
Warsztat specjalistyczny Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej Obowiązki, zadania i uprawnienia dyrektora placówki 2014

2 Podstawy prawne Ustawa o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (tekst jednolity: Dz. U r. Nr 101 poz. 926, z późn. zm.) Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 listopada 2006r. w sprawie nadania statutu Biuru Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (Dz. U. z 2006, Nr 203, poz. 1494) – art ustawy Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie wzorów imiennego upoważnienia i legitymacji służbowej inspektora Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 94, poz. 923) – art. 22a ustawy Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 100, poz. 1024) – art. 39a ustawy Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie wzoru zgłoszenia zbioru danych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 229, poz. 1536) – art. 46a ustawy. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

3 Podstawy prawne – definicje
Dane osobowe - wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej, jeżeli jej tożsamość można określić bezpośrednio lub pośrednio, w szczególności przez powołanie się na numer identyfikacyjny albo jeden lub kilka specyficznych czynników określających jej cechy fizyczne, fizjologiczne, umysłowe, ekonomiczne, kulturowe lub społeczne. WSZELKIE INFORMACJE (WIEDZA) Indentyfikacyjne Nazwisko, imię, adres , wiek, wizerunek, podpis Pesel, NIP, telefon, mail, IP komputera Wrażliwe Pochodzenie rasowe, etniczne, stan zdrowia, wyznanie Nałogi, życie seksualne, orzeczenia sądowe i admin. Pozostałe Wykształcenie, stan majątkowy, tryb życia, nawyki, Wyniki w nauce, osiągnięcia sportowe, inne … Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

4 Podstawy prawne – definicje
Dane wrażliwe – tylko i wyłącznie: dane o pochodzeniu rasowym lub etnicznym, poglądach politycznych, przekonaniach religijnych lub filozoficznych, przynależności wyznaniowej, partyjnej lub związkowej, jak również danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

5 Podstawy prawne – definicje
Administrator danych (ADO) - organ, jednostka organizacyjna, podmiot lub osoba, decydujące o celach i środkach przetwarzania danych osobowych. Administrator bezpieczeństwa informacji (ABI) - osoba nadzorująca stosowanie środków technicznych i organizacyjnych przetwarzanych danych osobowych, odpowiednich do zagrożeń oraz kategorii danych objętych ochroną. Przetwarzanie danych - jakiekolwiek operacje wykonywane na danych osobowych, takie jak zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie i usuwanie, a zwłaszcza te, które wykonuje się w systemach informatycznych. Zgoda osoby, której dane dotyczą – oświadczenie woli, którego treścią jest zgoda na przetwarzanie danych osobowych tego, kto składa oświadczenie. Zgoda nie może być domniemana lub dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

6 Przetwarzanie danych – art. 23
Przetwarzanie danych jest dopuszczalne, gdy spełniona jest przynajmniej 1 z 5 przesłanek: Osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę, chyba że chodzi o usunięcie dotyczących jej danych. Zgoda nie może być domniemana lub dorozumiana. CEL + ODBIORCY = ZGODA Jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. Ustawa o ochronie danych osobowych określa jedynie ogólne zasady przetwarzania danych osobowych, zaś, gdy istnieją inne – szczególne wobec ustawy przepisy prawa - mają one pierwszeństwo stosowania. Jest to konieczne do realizacji umowy, gdy osoba, której dane dotyczą, jest jej stroną lub gdy jest to niezbędne do podjęcia działań przed zawarciem umowy na żądanie osoby, której dane dotyczą. Jest niezbędne do wykonania określonych prawem zadań realizowanych dla dobra publicznego. Jest to niezbędne dla wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów, np.: marketing bezpośredni własnych produktów lub usług administratora danych oraz dochodzenie roszczeń z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

7 Obowiązek staranności – art.26
Administrator danych przetwarzający dane powinien dołożyć szczególnej staranności w celu ochrony interesów osób, których dane dotyczą, a w szczególności jest obowiązany zapewnić, aby dane te były: przetwarzane zgodnie z prawem, zbierane dla oznaczonych, zgodnych z prawem celów i nie poddawane dalszemu przetwarzaniu niezgodnemu z tymi celami, z zastrzeżeniem ust. 2, merytorycznie poprawne i adekwatne w stosunku do celów, w jakich są przetwarzane, przechowywane w postaci umożliwiającej identyfikację osób, których dotyczą, nie dłużej niż jest to niezbędne do osiągnięcia celu przetwarzania, Ilościowa Tylko dane konieczne do realizacji celu Czasowa Tylko tak długo jak trwa cel Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

8 Przetwarzanie danych – art. 27
Przetwarzanie danych jest zabronione w przypadku danych (wrażliwych) ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, jak również danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym. Przetwarzanie tych danych jest jednak dopuszczalne, jeżeli: osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę na piśmie, chyba że chodzi o usunięcie dotyczących jej danych, przepis szczególny innej ustawy zezwala na przetwarzanie takich danych bez zgody osoby, której dane dotyczą, i stwarza pełne gwarancje ich ochrony, Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

9 Obowiązek informacyjny – art.24
W przypadku zbierania danych od osoby, której te dane dotyczą Administrator danych jest zobowiązany poinformować tę osobę o: adresie swojej siedziby i pełnej nazwie, a w przypadku gdy Administratorem danych jest osoba fizyczna - o miejscu swojego zamieszkania oraz imieniu i nazwisku, celu zbierania danych, a w szczególności o znanych mu w czasie udzielania informacji lub przewidywanych odbiorcach lub kategoriach odbiorców danych, prawie dostępu do treści swoich danych oraz ich poprawiania, dobrowolności albo obowiązku podania danych, a jeżeli taki obowiązek istnieje, o jego podstawie prawnej. Podanych wyżej zasad nie stosuje się, jeżeli przepis innej ustawy zezwala na przetwarzanie danych bez ujawniania faktycznego celu ich zbierania lub jeżeli osoba, której dane dotyczą, posiada już te informacje. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

10 Obowiązki Administratora danych
Obowiązek prowadzenia dokumentacji Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

11 Zabezpieczenia – art. 36 – 39a
Art Administrator danych jest obowiązany zastosować środki techniczne i organizacyjne zapewniające ochronę przetwarzanych danych osobowych odpowiednią do zagrożeń oraz kategorii danych objętych ochroną, a w szczególności powinien zabezpieczyć dane przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną, przetwarzaniem z naruszeniem ustawy oraz zmianą, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem. 2. Administrator danych prowadzi dokumentację opisującą sposób przetwarzania danych oraz środki, o których mowa w ust. 1. 3. Administrator danych wyznacza administratora bezpieczeństwa informacji, nadzorującego przestrzeganie zasad ochrony, o których mowa w ust. 1, chyba, że sam wykonuje te czynności. Ważne: Wyrok WSA w Warszawie z 5 lipca 2012 r., sygn. akt II SA/Wa 630/12 ….. w każdej sytuacji, w której struktura organizacyjna administratora danych jest wieloosobowa, powinien on w ramach tej struktury wyznaczyć osobę fizyczną odpowiedzialną za wykonywanie czynności nadzorczych, powierzając jej obowiązki administratora bezpieczeństwa informacji, i to niezależnie od tego, czy administrator danych jest organem, jednostką organizacyjną, podmiotem czy osobą prawną. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

12 Zabezpieczenia – art. 36 – 39a
Art. 37 Do przetwarzania danych mogą być dopuszczone wyłącznie osoby posiadające upoważnienie nadane przez administratora danych. Art. 38 Administrator danych jest obowiązany zapewnić kontrolę nad tym, jakie dane osobowe, kiedy i przez kogo zostały do zbioru wprowadzone oraz komu są przekazywane. Art Administrator danych prowadzi ewidencję osób upoważnionych do ich przetwarzania, która powinna zawierać: 1) imię i nazwisko osoby upoważnionej, 2) datę nadania i ustania oraz zakres upoważnienia do przetwarzania danych osobowych, 3) identyfikator, jeżeli dane są przetwarzane w systemie informatycznym. 2. Osoby, które zostały upoważnione do przetwarzania danych, są obowiązane zachować w tajemnicy te dane osobowe oraz sposoby ich zabezpieczenia. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

13 Zabezpieczenia – art. 36 – 39a
Art. 39a Minister właściwy do spraw administracji publicznej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia i zakres dokumentacji, o której mowa w art. 36 ust. 2, oraz podstawowe warunki techniczne i organizacyjne, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych, uwzględniając zapewnienie ochrony przetwarzanych danych osobowych odpowiedniej do zagrożeń oraz kategorii danych objętych ochroną, a także wymagania w zakresie odnotowywania udostępniania danych osobowych i bezpieczeństwa przetwarzanych danych. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

14 Rozporządzenie - dokumentacja
§ 1 Rozporządzenie określa: sposób prowadzenia i zakres dokumentacji opisującej sposób przetwarzania danych osobowych oraz środki techniczne i organizacyjne zapewniające ochronę przetwarzanych danych osobowych odpowiednią do zagrożeń oraz kategorii danych objętych ochroną; … § 3 Na dokumentację, o której mowa w § 1 pkt 1, składa się polityka bezpieczeństwa i instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych, zwana dalej „instrukcją". Dokumentację, o której mowa w § 1 pkt 1, prowadzi się w formie pisemnej. Dokumentację, o której mowa w § 1 pkt 1, wdraża administrator danych. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

15 Schemat dokumentacji PODSTAWY PRAWNE, ZASADY PRZETWARZANIA DANYCH
ZAGROŻENIA , POSTĘPOWANIE W SYTUACJI NARUSZENIA BEZPIECZEŃSTWA POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA wykazy przetwarzanych zasobów środki organizacyjne środki techniczne INSTRUKCJA ZARZĄDZANIA SYSTEMEM INFORMATYCZNYM Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

16 Polityka bezpieczeństwa
Polityka bezpieczeństwa, o której mowa w § 3 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 100, poz. 1024) – art. 39a ustawy, zawiera w szczególności: wykaz budynków, pomieszczeń lub części pomieszczeń, tworzących obszar, w którym przetwarzane są dane osobowe; wykaz zbiorów danych osobowych wraz ze wskazaniem programów zastosowanych do przetwarzania tych danych; opis struktury zbiorów danych wskazujący zawartość poszczególnych pól informacyjnych i powiązania między nimi; sposób przepływu danych pomiędzy poszczególnymi systemami; określenie środków technicznych i organizacyjnych niezbędnych dla zapewnienia poufności, integralności i rozliczalności przetwarzanych danych. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

17 Instrukcja systemu informatycznego
Instrukcja, o której mowa w § 3 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 100, poz. 1024) – art. 39a ustawy, zawiera w szczególności: procedury nadawania uprawnień do przetwarzania danych i rejestrowania tych uprawnień w systemie informatycznym oraz wskazanie osoby odpowiedzialnej za te czynności; stosowane metody i środki uwierzytelnienia oraz procedury związane z ich zarządzaniem i użytkowaniem; procedury rozpoczęcia, zawieszenia i zakończenia pracy przeznaczone dla użytkowników systemu; procedury tworzenia kopii zapasowych zbiorów danych oraz programów i narzędzi programowych służących do ich przetwarzania; Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

18 Instrukcja systemu informatycznego
Instrukcja, o której mowa w § 3 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 100, poz. 1024) – art. 39a ustawy, zawiera w szczególności: sposób, miejsce i okres przechowywania: elektronicznych nośników informacji zawierających dane osobowe, kopii zapasowych, o których mowa w pkt 4, sposób zabezpieczenia systemu informatycznego przed działalnością oprogramowania, o którym mowa w pkt III ppkt 1 załącznika do rozporządzenia; sposób realizacji wymogów, o których mowa w § 7 ust. 1 pkt 4; procedury wykonywania przeglądów i konserwacji systemów oraz nośników informacji służących do przetwarzania danych. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

19 Powierzenie przetwarzania
Powierzenie przetwarzania danych osobowych Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

20 Powierzenie przetwarzania
Art Administrator danych może powierzyć innemu podmiotowi, w drodze umowy zawartej na piśmie, przetwarzanie danych. 2. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, może przetwarzać dane wyłącznie w zakresie i celu przewidzianym w umowie. 3. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany przed rozpoczęciem przetwarzania danych podjąć środki zabezpieczające zbiór danych, o których mowa w art , oraz spełnić wymagania określone w przepisach, o których mowa w art.39a. W zakresie przestrzegania tych przepisów podmiot ponosi odpowiedzialność jak administrator danych. 4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1-3, odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów niniejszej ustawy spoczywa na administratorze danych, co nie wyłącza odpowiedzialności podmiotu, który zawarł umowę, za przetwarzanie danych niezgodnie z tą umową. 5. Do kontroli zgodności przetwarzania danych przez podmiot, o którym mowa w ust. 1, z przepisami o ochronie danych osobowych stosuje się odpowiednio przepisy art Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

21 Obowiązki Administratora danych
Zgłaszanie zbiorów do ogólnokrajowego jawnego rejestru danych osobowych Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

22 Zbiory osobowe w placówkach
Zbiór danych - każdy posiadający strukturę zestaw danych o charakterze osobowym, dostępnych według określonych kryteriów Uczniowie Pracownicy Klienci Rekrutacja Dziennik Wycieczki Pomoc PPP … Kadry i płace ZUS SIO Komisja socjalna … Najem sal Faktury Przelewy Księgowość … Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

23 Zgłoszenia zbiorów – art. 40, 41
Art. 40 Administrator danych jest obowiązany zgłosić zbiór danych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 43 ust. 1. Art Zgłoszenie zbioru danych do rejestracji powinno zawierać: 1) wniosek o wpisanie zbioru do rejestru zbiorów danych osobowych, 2) oznaczenie podmiotu prowadzącego zbiór i adres jego siedziby lub miejsca zamieszkania, w tym numer identyfikacyjny rejestru podmiotów gospodarki narodowej, jeśli został mu nadany, oraz podstawę prawną upoważniającą do prowadzenia zbioru, a w przypadku podmiotu, o którym mowa w art. 31a, oznaczenie tego podmiotu i adres jego siedziby lub miejsce zamieszkania, 3) cel przetwarzania danych, 3a) opis kategorii osób, których dane dotyczą, oraz zakres przetwarzanych danych, Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

24 Zgłoszenia zbiorów – art. 40, 41
Art Zgłoszenie zbioru danych do rejestracji powinno zawierać: 4) sposób zbierania oraz udostępniania danych, 4a) informację o odbiorcach lub kategoriach odbiorców, którym dane mogą być przekazywane, 5) opis środków technicznych i organizacyjnych zastosowanych w celach określonych w art , 6) informację o sposobie wypełnienia warunków technicznych i organizacyjnych, określonych w przepisach, o których mowa w art. 39a, 7) informację dotyczącą ewentualnego przekazywania danych do państwa trzeciego. Art Administrator danych jest obowiązany zgłaszać Generalnemu Inspektorowi każdą zmianę informacji, o której mowa w ust. 1, w terminie 30 dni od dnia dokonania zmiany w zbiorze danych. Do zgłaszania zmian stosuje się odpowiednio przepisy o rejestracji zbiorów danych. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

25 Rejestr zbiorów – art. 42 Art Generalny Inspektor prowadzi ogólnokrajowy, jawny rejestr zbiorów danych osobowych. Rejestr powinien zawierać informacje, o których mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1-4a i Każdy ma prawo przeglądać rejestr, o którym mowa w ust Na żądanie administratora danych może być wydane zaświadczenie o zarejestrowaniu zgłoszonego przez niego zbioru danych, z zastrzeżeniem ust Generalny Inspektor wydaje administratorowi danych, o których mowa w art. 27 ust. 1, zaświadczenie o zarejestrowaniu zbioru danych niezwłocznie po dokonaniu rejestracji. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

26 Zwolnienia zgłoszeń – art. 43
Art Z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są administratorzy danych: 1) zawierających informacje niejawne, 1a) które zostały uzyskane w wyniku czynności operacyjno-rozpoznawczych przez funkcjonariuszy organów uprawnionych do tych czynności, 2) przetwarzanych przez właściwe organy dla potrzeb postępowania sądowego oraz na podstawie przepisów o Krajowym Rejestrze Karnym, 2a) przetwarzanych przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, 2b) przetwarzanych przez właściwe organy na potrzeby udziału Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Systemie Informacji Wizowej, Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

27 Zwolnienia zgłoszeń – art. 43
3) dotyczących osób należących do kościoła lub innego związku wyznaniowego, o uregulowanej sytuacji prawnej, przetwarzanych na potrzeby tego kościoła lub związku wyznaniowego, 4) przetwarzanych w związku z zatrudnieniem u nich, świadczeniem im usług na podstawie umów cywilnoprawnych, a także dotyczących osób u nich zrzeszonych lub uczących się, … Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

28 Uzasadnienie (źródło: giodo.gov.pl)
Czy prowadzony w postaci papierowej rejestr przychodzących i wychodzących pism jest zbiorem danych osobowych w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych i czy podlega zgłoszeniu do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych? Tak, gdyż jest to zbiór danych w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych i podlega zgłoszeniu do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych. Aby jakikolwiek zestaw danych zaklasyfikować jako zbiór w rozumieniu przepisów ustawy, wystarczające jest kryterium umożliwiające odnalezienie danych w zestawie. Możliwość wyszukiwania według jakiegokolwiek kryterium osobowego (np. imię. nazwisko, data urodzenia, PESEL) lub nieosobowego (data zamieszczenia danych w zbiorze) przesądza o uporządkowanym charakterze zestawu danych i tym samym umożliwia zakwalifikowanie tego zestawu jako zbioru danych w rozumieniu art. 7 pkt 1 ustawy. Skoro zatem ustawa o ochronie danych osobowych ma zastosowanie do omawianego zbioru danych to zbiór taki podlegać będzie również obowiązkowi rejestracji u Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, gdyż nie zachodzi żadna z okoliczności go zwalniających, wymienionych w art. 43 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

29 Uzasadnienie (źródło: giodo.gov.pl)
Czy biblioteki prowadzone przez szkoły podlegają obowiązkowi zgłoszenia zbiorów do rejestracji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych? Zgodnie z art. 40 ustawy o ochronie danych osobowych, administrator danych obowiązany jest zgłosić zbiór danych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych. Wyjątki w tym zakresie przewidziane są w art. 43 ust. 1 ustawy. Stosownie do pkt 4 powyższego artykułu, z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są administratorzy danych przetwarzanych w związku z zatrudnieniem u nich, świadczeniem im usług na podstawie umów cywilnoprawnych, a także dotyczących osób u nich zrzeszonych lub uczących się. Jeżeli zatem biblioteki prowadzone przez szkoły przetwarzają wyłącznie dane osób uczących się w nich, zatrudnionych w tych szkołach lub świadczących im usługi na podstawie umów cywilnoprawnych, to zwolnione są one z obowiązku zgłoszenia do rejestracji przedmiotowego zbioru danych. W przypadku, gdy w zbiorach takich znajdą się dane osób innych, niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy, będą one podlegały obowiązkowi zgłoszenia do rejestracji Generalnemu Inspektorowi. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

30 Uzasadnienie (źródło: giodo.gov.pl)
Czy dyrektor przedszkola ma obowiązek zgłaszać Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych zbiory danych rodziców przedszkolaków? Nie, gdyż ustawa o ochronie danych osobowych zwalnia administratorów danych takich zbiorów z obowiązku ich rejestracji. W myśl art pkt 4 uodo, z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są m. in. administratorzy danych prowadzący zbiory danych osób u nich uczących się. Treść przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji wskazuje, że dane rodziców, jako opiekunów prawnych, są przyporządkowane danym dzieciom, mają wobec nich charakter wtórny i są przetwarzane jedynie na potrzeby edukacji dzieci. A zatem, skoro w zbiorze przetwarzane są dane osób uczących się, a tak właśnie przepisy traktują dane uczęszczających do przedszkola dzieci, to zbiór ten nie podlega obowiązkowi zgłoszenia do rejestracji. Również zbiór rodziców i opiekunów prawnych dzieci, jako jedynie pomocniczy, ściśle związany ze zbiorem danych dzieci, traktowany jest jako zbiór zwolniony z obowiązku zgłoszenia GIODO do rejestracji. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

31 Uzasadnienie (źródło: giodo.gov.pl)
Czy zbiory danych zawierające podania o pracę powinny zostać zarejestrowane u Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych? Nie, gdyż dla tego rodzaju zbiorów ustawa o ochronie danych osobowych przewiduje wyłączenie z rejestracji. Stosownie do przepisu art. 40 ustawy o ochronie danych osobowych, administrator danych jest – co do zasady – zobowiązany zgłosić zbiór danych osobowych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych, chyba że zachodzi jedna z przesłanek zwalniających go z tego obowiązku, określonych w art. 43 ust. 1 tej ustawy. Ustawa o ochronie danych osobowych zwalnia z tego administratorów danych przetwarzanych np. w związku z zatrudnieniem u nich (art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy). Dotyczy to zbiorów aktualnych i byłych pracowników, a także kandydatów do pracy. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

32 Zwolnienia zgłoszeń – art. 43
5) dotyczących osób korzystających z ich usług medycznych, obsługi notarialnej, adwokackiej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, doradcy podatkowego lub biegłego rewidenta, 6) tworzonych na podstawie przepisów dotyczących wyborów do Sejmu, Senatu, Parlamentu Europejskiego, rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, wyborów na Urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, na wójta, burmistrza, prezydenta miasta oraz dotyczących referendum ogólnokrajowego i referendum lokalnego, 7) dotyczących osób pozbawionych wolności na podstawie ustawy, w zakresie niezbędnym do wykonania tymczasowego aresztowania lub kary pozbawienia wolności, 8) przetwarzanych wyłącznie w celu wystawienia faktury, rachunku lub prowadzenia sprawozdawczości finansowej, 9) powszechnie dostępnych, 10) przetwarzanych w celu przygotowania rozprawy wymaganej do uzyskania dyplomu ukończenia szkoły wyższej lub stopnia naukowego, 11) przetwarzanych w zakresie drobnych bieżących spraw życia codziennego. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

33 Zgłaszanie zbioru DRUK - załącznik do Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie wzoru zgłoszenia zbioru danych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 229, poz. 1536) lub ELEKTRONICZNIE - poprzez formularz elektroniczny na stronie: Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

34 Sankcje karne Sankcje karne nieprzestrzegania przepisów ustawy o ochronie danych osobowych Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

35 Sankcje karne Art. 12. Do zadań Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w szczególności należy: 1) kontrola zgodności przetwarzania danych z przepisami o ochronie danych osobowych, 2) wydawanie decyzji administracyjnych i rozpatrywanie skarg w sprawach wykonania przepisów o ochronie danych osobowych, 3) prowadzenie rejestru zbiorów danych oraz udzielanie informacji o zarejestrowanych zbiorach, 4) opiniowanie projektów ustaw i rozporządzeń dotyczących ochrony danych osobowych, 5) inicjowanie i podejmowanie przedsięwzięć w zakresie doskonalenia ochrony danych osobowych, 6) uczestniczenie w pracach międzynarodowych organizacji i instytucji zajmujących się problematyką ochrony danych osobowych. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

36 Sankcje karne Art. 14. W celu wykonania zadań, o których mowa w art. 12 pkt 1 i 2, Generalny Inspektor, zastępca Generalnego Inspektora lub upoważnieni przez niego pracownicy Biura, zwani dalej „inspektorami”, mają prawo: 1) wstępu, w godzinach od 6°° do 22°°, za okazaniem imiennego upoważnienia i legitymacji służbowej, do pomieszczenia, w którym zlokalizowany jest zbiór danych, oraz pomieszczenia, w którym przetwarzane są dane poza zbiorem danych, i przeprowadzenia niezbędnych badań lub innych czynności kontrolnych w celu oceny zgodności przetwarzania danych z ustawą, 2) żądać złożenia pisemnych lub ustnych wyjaśnień oraz wzywać i przesłuchiwać osoby w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego, 3) wglądu do wszelkich dokumentów i wszelkich danych mających bezpośredni związek z przedmiotem kontroli oraz sporządzania ich kopii, 4) przeprowadzania oględzin urządzeń, nośników oraz systemów informatycznych służących do przetwarzania danych, 5) zlecać sporządzanie ekspertyz i opinii. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

37 Sankcje karne Art Kto przetwarza w zbiorze dane osobowe, choć ich przetwarzanie nie jest dopuszczalne albo do których przetwarzania nie jest uprawniony, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Jeżeli czyn określony w ust. 1 dotyczy danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

38 Sankcje karne Art. 50. Kto administrując zbiorem danych przechowuje w zbiorze dane osobowe niezgodnie z celem utworzenia zbioru, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Art Kto administrując zbiorem danych lub będąc obowiązany do ochrony danych osobowych udostępnia je lub umożliwia dostęp do nich osobom nieupoważnionym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

39 Sankcje karne Art. 52. Kto administrując danymi narusza choćby nieumyślnie obowiązek zabezpieczenia ich przed zabraniem przez osobę nieuprawnioną, uszkodzeniem lub zniszczeniem, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Art. 53. Kto będąc do tego obowiązany nie zgłasza do rejestracji zbioru danych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Art. 54. Kto administrując zbiorem danych nie dopełnia obowiązku poinformowania osoby, której dane dotyczą, o jej prawach lub przekazania tej osobie informacji umożliwiających korzystanie z praw przyznanych jej w niniejszej ustawie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

40 Zmiany w ustawie, od 01.01.2015 r. Stan obecny Po zmianach
Konieczność powołania ABI Możliwość powołania Administratora bezpieczeństwa informacji (ABI) Brak regulacji Szczegółowe regulacje organizacyjne dot. powołania, odwołania ABI określono wprost w ustawie Administrator danych osobowych ADO, który nie powołał ABI musi sam nadzorować prowadzenie i aktualizację dokumentacji oraz zapewnić szkolenia ADO, który powołał ABI nie nadzoruje dokumentacji oraz nie musi zapewnić szkoleń (te zadania przejmuje ABI). ABI przeprowadza dla ADO tzw. Sprawdzania/kontrole, zgodnie z ustalonym/rocznym harmonogramem, zakończone sprawozdaniem. ABI może dokonywać sprawdzenia w placówce na polecenie GIODO (GIODO może też sam kontrolować). Sprawozdanie trafia do GIODO, jeśli sprawdzenie zlecił GIODO. Prowadzenie rejestru ABI przez GIODO Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

41 Zmiany w ustawie, od 01.01.2015 r. Stan obecny Po zmianach
Art – lista zwolnień Dodatkowe zwolnienie. Nie zgłasza się zbiorów przetwarzanych papierowo, z wyjątkiem zbiorów zawierających dane wrażliwe Dodatkowe zwolnienie dla ADO, którzy powołali ABI. Nie zgłasza się zbiorów przetwarzanych elektronicznie, z wyjątkiem zbiorów zawierających dane wrażliwe (art u.o.d.o) Art.48 – nieprecyzyjny Doprecyzowanie zasad przekazywania danych do państwa trzeciego Przepis przejściowy ABI powołany na podstawie obecnych przepisów może pełnić funkcję do czasu zgłoszenia go do GIODO, nie dłużej jednak niż do Do postępowań rejestracyjnych nie zakończonych przed r. mają zastosowanie dotychczasowe przepisy Brak zadań ABI Szczegółowe rozporządzenie określające zadania ABI Brak zasad organizacyjnych dla ABI Zasady organizacyjne dla ABI określone zostały wprost w ustawie Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

42 Zasady organizacyjne ABI (projekt)
Art. 36a ustawy o ochronie danych osobowych. Administrator danych może powołać administratora bezpieczeństwa informacji. Do zadań administratora bezpieczeństwa informacji należy: zapewnienie przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych, w szczególności przez: sprawdzanie zgodności przetwarzania danych osobowych z przepisami o ochronie danych osobowych oraz opracowanie w tym zakresie sprawozdania dla administratora danych, nadzorowanie opracowania i aktualizowania dokumentacji, o której mowa w art. 36 ust. 2, oraz przestrzegania zasad w niej określonych, zapewnienie zapoznania osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych z przepisami o ochronie danych osobowych, prowadzenie jawnego rejestru zbiorów danych przetwarzanych przez administratora danych, zawierającego nazwę zbioru oraz informacje, o których mowa w art. 41 ust. 1 pkt 2–4a i 7 Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

43 Zasady organizacyjne ABI (projekt)
Administrator danych może powierzyć administratorowi bezpieczeństwa informacji wykonywanie innych obowiązków, jeżeli nie naruszy to prawidłowego wykonywania zadań, o których mowa w ust. 2. Administratorem bezpieczeństwa informacji może być osoba, która: ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych, posiada odpowiednią wiedzę w zakresie ochrony danych osobowych, nie była karana za przestępstwo popełnione z winy umyślnej. Administrator danych może powołać zastępców administratora bezpieczeństwa informacji, którzy spełniają warunki określone w ust. 4. Administrator bezpieczeństwa informacji podlega bezpośrednio kierownikowi jednostki organizacyjnej lub osobie fizycznej będącej administratorem danych, którzy zapewniają środki i organizacyjną odrębność administratora bezpieczeństwa informacji niezbędne do niezależnego wykonywania przez administratora bezpieczeństwa informacji zadań, o których mowa w ust. 2. Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia zadania ABI. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

44 Zadania ABI (projekt) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI w sprawie trybu i sposobu realizacji zadań przez administratora bezpieczeństwa informacji (streszczenie projektu) Sprawdzenie zgodności przetwarzania danych osobowych z przepisami o ochronie danych osobowych, następuje: gdy zwróci się o to Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, cyklicznie na podstawie rocznego programu sprawdzeń, opracowanego przez ABI i przedłożonego do zatwierdzenia ADO (do końca roku poprzedzającego), doraźnie, jeżeli ABI uzyska informacje wskazujące na występowanie istotnych zagrożeń naruszenia ochrony danych osobowych, w szczególności bezpieczeństwa tych danych. Zakres sprawdzenia określa § 6 rozporządzenia. Po przeprowadzeniu sprawdzenia w terminie 14 dni ABI opracowuje sprawozdanie dla administratora danych z przeprowadzonego sprawdzenia, a jeżeli zwrócił się o nie GIODO, kopia trafia również do GIODO. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

45 Zadania ABI, cd (projekt)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI w sprawie trybu i sposobu realizacji zadań przez administratora bezpieczeństwa informacji (streszczenie projektu) ABI monitoruje na bieżąco zaplanowane procesy przetwarzania danych osobowych w celu stwierdzenia konieczności opracowania dokumentacji w tym zakresie. ABI nadzoruje opracowanie dokumentacji i przestrzeganie zasad w niej określonych ABI monitoruje na bieżąco aktualność dokumentacji. Aktualizacja powinna być wykonana w terminie 7 dni od dnia wystąpienia zmiany stanu faktycznego w procesie przetwarzania danych osobowych. ADO przedstawia ABI dokumentację. ABI wnosi na piśmie uwagi lub zastrzeżenia. W przypadku stwierdzenia naruszenia zasad określonych w dokumentacji, ABI sporządza raport zawierający zakres naruszenia oraz propozycje sposobu jego usunięcia i przedstawia go ADO. Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014

46 DZIĘKUJĘ inż. Adam Korzuch tel. (32) ; INTERNET COMMUNITY Ochrona danych osobowych w placówce oświatowej 2014