Transparentne IT w ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych Warszawa, 2014.

Prezentacja na temat: "Transparentne IT w ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych Warszawa, 2014."— Zapis prezentacji:

1 Transparentne IT w ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych Warszawa, 2014

2 Ok. 630 000 000 dokumentów zgłoszeniowych Płatnika i Ubezpieczonego
Kompleksowy System Informatyczny Kompleksowy System Informatyczny Skala systemu w liczbach – aspekt biznesowy 35 tys. użytkowników 2 miliony płatników opłacających składki za 15 mln Ubezpieczonych 7 mln Emerytów i Rencistów 200 modułów ściśle ze sobą zintegrowanych i wspierających procesy biznesowe Zakładu Skala zadań realizowanych przez ZUS nie mająca precedensu w Polsce Produkcyjna baza danych 60TB+ 10TB produkcyjna baza Repliki KSI wykorzystywana przez systemy zewnętrzne (np. PUE) Dane wrażliwe w bazach ze zbiorami liczącymi nawet 90 miliardów zapisów w tabelach Dane o zobowiązaniach płatników oraz zapisach na kontach ubezpieczonych na ponad 2 biliony złotych Rozliczanie rocznie ponad 120 miliardów złotych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne Ok dokumentów zgłoszeniowych Płatnika i Ubezpieczonego Ok dokumentów rozliczeniowych Płatnika i Ubezpieczonego

3 Skala systemu w liczbach
Kompleksowy System Informatyczny Kompleksowy System Informatyczny Skala systemu w liczbach Na złożoność systemu KSI ZUS składa się: 900 komponentów aplikacyjnych (programów/serwerów), ok tablic; indeksów; obiektów, blisko usług interakcyjnych, ponad transakcji wsadowych realizowanych w ciągu sekundy; odwołań do bazy na sekundę; ponad programów wsadowych  w tygodniu; 850 transakcji interakcyjnych na sekundę, Pojemność: 800 TB na macierzy IBM dla platformy MF (w tym NROI) 125 TB dla kanału przekazywania dokumentów EWD 350 TB macierzy dla systemów UNIX / LINUX 190 TB macierzy dla platformy Windows możliwości archiwizacji danych w ilości ponad 9 PT (petabajtów) – po kompresji moc obliczeniowa MF ponad 20 000 MIPS moc obliczeniowa systemów HP-UX – 23 000 000 tpmc moc obliczeniowa systemów AIX – 14 000 000 tpmc

4 Inne: Skala systemu w liczbach Kompleksowy System Informatyczny
Technologia: heterogeniczne środowisko składające się z wiodących dostawców technologii na rynku takich jak HP, IBM, ORACLE, Microsoft, RedHat 7 różnych systemów baz danych (ADABAS, DB2, INFORMIX, MSSQL, MYSQL, POSTGRESS, SUN_LDAP) 6 różnych mechanizmów wirtualizacyjnych ponad 8000 usług TUXEDO – technologia pośrednicząca (middleware) silnik transakcyjny w architekturze rozproszonej główna baza danych jest podzielona na roczniki. Każdy rocznik składa się z około 3000 tablic, 4000 indeksów  Inne: ponad 40 projektów technologicznych i modyfikacji oprogramowania prowadzonych jednocześnie ponad 300 lokalizacji ilość usług ponad 400 i 2800 pod usług IT (świadczone usługi dla biznesu) niespełna 500 procesów biznesowych związanych bezpośrednio i pośrednio z obsługą klienta ponad 400 komponentów aplikacyjnych niespełna 70 aplikacji krytycznych

5 Złożoność NPI w CFP – ok. 3 000 CFP
Złożoność Systemów IT Przeciętna złożoność dużego systemu na rynku liczona w CFP – – CFP Złożoność NPI w CFP – ok CFP Złożoność EPWD w CFP – ok CFP Złożoność KSI ZUS w CFP– ok CFP

6 zrealizowanych 500 zmian legislacyjnych – ostatnie 10 lat
Kompleksowy System Informatyczny Kompleksowy System Informatyczny Dynamika zmian … zrealizowanych 500 zmian legislacyjnych – ostatnie 10 lat (przepisy prawne w obszarze ubezpieczeń społecznych ulegają wyjątkowo częstym zmianom, które powodują konieczność modyfikacji kodu KSI) cykl wytwórczy modyfikacji KSI zwykle trwa od 6 do 12 miesięcy, (co więcej nie są rzadkie przypadki, gdy kolejne zmiany dotyczą modułów będących przedmiotem zmian jeszcze niezakończonych (kolizje zmian)) Właśnie stawianie wysokich (ale obiektywnych) wymagań podmiotowych jak i przedmiotowych umożliwia Zakładowi zrealizowanie np. OFE, wdrożenie pierwszego etapu w bardzo krótkim okresie czasu.

7 Projekt OFE Projekt OFE Dużym wyzwaniem była akcja przejęcia składek z OFE i związana z tym modyfikacja systemów informatycznych Zakładu w określonych ramach czasowych. Rozpoczęcie procedury przetargowej Zawarcie umowy z wybranym wykonawcą (Asseco Poland S.A) Wdrożenie I części projektu

8 Projekt OFE Projekt OFE Zagrożenie w realizacji projektu związane z zasobami infrastruktury technicznej - wzrost obciążenia Czasowy związany z inicjalnym przetwarzaniem Zebranie masowych oświadczeń o wyborze przez ubezpieczonych -członków OFE Przyjęcie i ewidencja danych o zwrotach składek z OFE Trwały związany z wprowadzeniem funkcjonalności „suwaka” Trwały związany z dodatkową obsługa na subkontach

9 1997 2010 Sytuacja do 2010 roku Kompleksowy System Informatyczny
Rozwój i utrzymanie KSI realizowany przez Asseco Poland S.A. (wcześniej Prokom Software S.A.) 2010 Stan prawny na podstawie umów – projekt wykonania KSI od 13 lat w toku… Co podlegało ochronie? – wszystkie formy wyrażania programu/systemu, w szczególności mający tekstową postać kod źródłowy Monopol Wykonawcy na wiedzę i doświadczenie związane z eksploatacją i rozwojem systemu Brak pełnej dokumentacji analitycznej i technicznej w rękach ZUS – brak możliwości opisania przedmiotu zamówienia na dalszy rozwój i utrzymanie KSI dla trybu konkurencyjnego Kilkadziesiąt istotnych zmian legislacyjnych wynikających ze zmian prawa krajowego i Unii Europejskiej z terminem realizacji i implementacji w Systemie w roku 2011

10 Kompleksowy System Informatyczny Kompleksowy System Informatyczny
Autorskie prawa majątkowe do Systemu – możliwe do przekazania ZUS dopiero po zakończeniu projektu i umowy z 1997r. prawo do trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie prawo do przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym, prawo do rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii W związku z tym ZUS nie posiadał praw do: rozpowszechniania modyfikacji zwielokrotniania dekompilacji, oraz wykorzystywania informacji o szczegółach działania programu przekazywania informacji o działaniu programów i systemu innym podmiotom

11 Kroki podjęte w zakresie dywersyfikacji
Co zostało zrobione przez okres trzech ostatnich lat w zakresie „otwierania się na rynek” 2010 2013 Proces informacyjny (w zakresie eksploatowanych przez Zakład systemów): coroczne spotkania z Dostawcami z zakresu decyzji architektonicznych Zakładu oraz podejścia przetargowego konferencje branżowe z zakresu IT konferencje/spotkania prasowe dla mediów (w tym w szczególności dla mediów i dziennikarzy specjalizujących się w tematyce IT) Konsultacje z Prezesem Urzędu Zamówień Publicznych Przygotowanie „wolnej ręki” w KSI ZUS na nowych zasadach określonych przez Zakład Uruchomienie otwartych postępowań przetargowych (KSI Rozwój, KSI Utrzymanie, EPWD wraz z CRKZ, Hurtownia Danych, SWEZ, Archiwum) Cykliczny udział w posiedzeniach KRMC (np. prezentacja na temat postępowań przetargowych w Zakładzie – lipiec 2013)

12 Kroki podjęte w zakresie dywersyfikacji
Wprowadzenie jednolitych standardów analitycznych i architektonicznych budowy systemów Nadzór architektoniczny i analityczny nad projektami: Architektura korporacyjna Standardy produkcyjne i eksploatacyjne IT: Model usługowy (SLA) umowy utrzymaniowej Wprowadzenie zunifikowanego języka UML Pozyskiwanie dokumentacji analitycznej i technicznej – ujednoliconej Metoda wymiarowania oprogramowania COSMIC Nadzór analityczny i architektoniczny w zakresie: nacisku na integrację systemów (eliminacja silosów) ochrony inwestycji (wykorzystanie posiadanych rozwiązań) zastosowania metody wymiarowania Wykorzystanie EA i nadzór Głównego Architekta stanowią nową jakość w projektowaniu systemów informatycznych w Zakładzie, a elementy takie jak repozytorium Architektoniczne pomagają w przekrojowym planowaniu (różne perspektywy).

13 Kompleksowy System Informatyczny
Dywersyfikacja Dostawców w komunikatach ZUS Umowy na modyfikację i administrowanie KSI zawarte Asseco deponuje w banku kody źródłowe do KSI ZUS podpisał umowę na audyt KSI Audyt, którego przedmiotem była identyfikacja oraz ocena funkcjonalności realizowanych przez KSI ZUS zdecydował o przyszłości KSI Nieprzedłużenie przez ZUS umowy głównej w zakresie budowy KSI zawartej z firmą Asseco ZUS podpisał umowę z Asseco Ostateczne zamykając umowę na budowę KSI z roku 1997 r. Zakład przejął kody źródłowe i autorskie prawa majątkowe do utworów powstałych w trakcie realizowania umowy. Dodac wdrozenie COSMIC

14 1997 - 2010 2010 - 2013 2013 -> KSI KSI EMIR / RENTIER
Postęp dywersyfikacji 2013 -> KSI Rozwój KSI KSI KSI Utrzymanie SWEZ SWEZ EMIR / RENTIER EMIR / RENTIER EPWD z CRKZ Hurtownia Danych EMIR / RENTIER Archiwum EMIR / RENTIER EMIR / RENTIER Asseco / ZETO Dywersyfikacja

15 Podmioty realizujące usługi na rzecz IT w ZUS
Postęp dywersyfikacji Podmioty realizujące usługi na rzecz IT w ZUS

16 Nakłady na utrzymywanie głównych systemów Zakładu
Utrzymanie głównych systemów Nakłady na utrzymywanie głównych systemów Zakładu Dzięki dywersyfikacji głównych dostawców oraz optymalizacji kosztów utrzymania i rozwoju systemów Zakład jest w stanie realizować coraz większą ilość zadań w obszarze IT przy utrzymanych nakładach na informatyzację.

17 Porównanie kosztów ZUS do kwot wypłacanych świadczeń
Koszty IT w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Porównanie kosztów ZUS do kwot wypłacanych świadczeń 193 mld PLN Środki wypłacane przez ZUS w formie świadczeń 4,2 mld PLN (2,17%) Wydatki na funkcjonowanie ZUS 750 mln PLN (0,38%) Wydatki na IT w ZUS 17

18 Wspieranie postępowań – Rozwój i Utrzymanie KSI ZUS
Postępowania przetargowe w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Wspieranie postępowań – Rozwój i Utrzymanie KSI ZUS Grupa doradcza SIENNA – w zakresie prawa zamówień publicznych Żebrowski i Wspólnicy – w zakresie umów informatycznych 300D&C – w zakresie wsparcia merytorycznego IT Works S.A. – wsparcie merytoryczne w przygotowaniu SIWZ i ocenie złożonych ofert Politechnika Warszawska – weryfikacja realizowanych zadań przez Oferentów 18

19 Wymagania stawiane Wykonawcom w zakresie Zespołów
Wymagania w największych projektach, bezpośrednio ze sobą zintegrowanych W utrzymaniu KSI BRAK KWESTIONOWANYCH założeń przez Wykonawców na etapie postepowania KSI Rozwój KSI Utrzymanie EPWD wraz z CRKZ na etapie postepowania 52 osoby w dedykowanych zespołach projektowych (zakres minimalny dedykowany na potrzeby ZUS) na etapie postepowania i podpisania umowy 87 osób w dedykowanych zespołach projektowych (zakres minimalny dedykowany na potrzeby ZUS) na etapie postepowania 17 osoby w dedykowanych zespołach projektowych (zakres minimalny dedykowany na potrzeby ZUS) na etapie podpisania umowy co najmniej 108 osób Precyzyjne wymagania techniczne w zakresie kompetencji utrzymaniowych oraz bezpieczeństwa (technolodzy, eksperci w zakresie wykorzystywanych platform w projekcie) Precyzyjne wymagania techniczne w zakresie kompetencji utrzymaniowych oraz bezpieczeństwa (technolodzy i eksperci w zakresie wykorzystywanych platform w projekcie) Wysokie wymagania wobec zespołów kwestionowane przez Wykonawców projektowych przeszły pozytywną weryfikację w KIO Wymagania pokrywające zakres wykorzystywanych technologii Wymagania gwarantujące zapewnienie ciągłości działania Wymagania proporcjonalne do skali przedsięwzięcia Wymagania adekwatne do ryzyka projektowego

20 GDDKIA Oddział w Warszawie: Roboty w zakresie budowy autostrad, dróg:
Wymagania stawiane Wykonawcom w zakresie Zespołów GDDKIA Oddział w Warszawie: Roboty w zakresie budowy autostrad, dróg: 1. osoba proponowana do pełnienia funkcji Dyrektora Kontraktu 2. osoba proponowana do pełnienia funkcji Kierownik Budowy 3. osoba proponowana do pełnienia funkcji Kierownika Robót Drogowych 4. osoba proponowana do pełnienia funkcji Kierownika Robót Mostowych 5. osoba proponowana do pełnienia funkcji Kierownika Robót Konstrukcyjnych 6. osoba proponowana do pełnienia funkcji Kierownika Robót Telekomunikacyjnych 7. osoba proponowana do pełnienia funkcji Kierownika Robót Gazowych 8. osoba proponowana do pełnienia funkcji Kierownika Robót Elektrycznych 9. osoba proponowana do pełnienia funkcji Kierownika Robót Wod-Kan 10. osoba proponowana do pełnienia funkcji Głównego Projektanta Drogowego 11. osoba proponowana do pełnienia funkcji Głównego Projektanta Mostowego 12. osoba proponowana do pełnienia funkcji Głównego Projektanta Konstrukcyjnego

21 Podsumowanie postepowań przetargowych KSI
Zakończone postepowania i podpisane umowy w trybie otwartym na rozwój i utrzymanie KSI Październik 2010 Zakończenie umowy z 1997 roku realizowanej przez Asseco - przejęcie autorskich praw majątkowych, własności do wszystkich produktów łącznie z kodami źródłowymi w 2010 roku. Październik-listopad 2013 Podpisanie nowych umów na utrzymanie oraz rozwój systemów KSI. Wykonawców usług wyłoniono w drodze otwartych przetargów publicznych, co przy dodatkowo zastosowanych rygorystycznych standardach oceny ofert spowodowało, że zawarte na 4 lata umowy są tańsze od obowiązujących wcześniej.

22 Modyfikacja i rozwój KSI
Podsumowanie postępowań przetargowych KSI Modyfikacja i rozwój KSI Podpisanie umowy ramowej – 8 listopada 2013 r. Konsorcjum firm: Hewlett-Packard Polska Sp. z o.o. oraz KAMSOFT S.A. Capgemini Sp. z o.o. ASSECO POLAND S.A. Korzyści z podpisanej umowy dywersyfikacja wykonawców, niższa cena CFP, wprowadzenie mechanizmów konkurencyjności – umowy wykonawcze, rozszerzenie produktów cyklu wytwórczego – dokumentacja projektowa i ujednolicona dokumentacja analityczna. 108 osób dedykowanych na potrzeby projektu zaangażowanych po stronie każdego z Wykonawców 22

23 Podsumowanie postępowań przetargowych KSI
Utrzymanie KSI Podpisanie umowy – 9 października 2013 r. z Asseco Poland S.A Korzyści z podpisanej umowy niższa cena usług utrzymania, szerszy zakres świadczonych Usług, wprowadzenie funkcji Integratora, wyższe parametry dostępności utrzymywanych systemów – SLA, zwiększony poziom kar za niedotrzymanie parametrów. Czy nie dodadc informacji o mniejszej kwocie ?? 87 osób dedykowanych na potrzeby projektu zaangażowanych po stronie Wykonawcy 23

24 Najwyższa Izba Kontroli
Kontrole postępowań przetargowych w ZUS Kontrole Najwyższa Izba Kontroli Corocznie w okresie od stycznia do kwietnia, NIK przeprowadza w Centrali Zakładu kontrolę wykonania budżetu państwa w cz. 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych, wykonania planów finansowych FUS, FRD i ZUS jako osoby prawnej. W ramach tej kontroli, każdorazowo NIK bada wydatki ZUS, w tym wydatki związane z przeprowadzonymi postępowaniami o zamówienie publiczne. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Kontrola w zakresie „wybranych aspektów zarządzania systemami i zasobami IT w latach 2008 – 2013 (z możliwością zasięgnięcia informacji z okresów wcześniejszych)” została przeprowadzona w okresie od lipca do listopada 2013 r. Obecnie trwa opracowywanie wystąpienia pokontrolnego przez KPRM. 24

25 Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
Kontrole postępowań przetargowych w ZUS Kontrole Prezes Urzędu Zamówień Publicznych Kontrola postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na świadczenie usług administrowania i eksploatowania wydzielonymi obszarami KSI w ZUS (TZ 370/105/08) – kontrola w 2010 r. Kontrola postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na modyfikację, rozbudowę i konserwację oprogramowania KSI w ZUS (TZ 370/97/08) – kontrola w 2010 r. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych  Kontrola postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na modyfikację i rozbudowę oprogramowania KSI w ZUS  (TZ/370/59/10)  - kontrola w 2012 r. Kontrola postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na usługę wsparcia eksploatacji i utrzymania KSI ZUS  (TZ 370/88/10) – kontrola w 2012 r. 25

26 Centralne Biuro Antykorupcyjne
Kontrole postepowań przetargowych w ZUS Kontrole Centralne Biuro Antykorupcyjne W dniu r., na żądanie CBA, Zakład przekazał dokumentację dotyczącą postępowań o zamówienie publiczne przeprowadzonych w 2013 r.: zakup szkoleń związanych z modyfikacją i rozbudową oprogramowania Kompleksowego Systemu Informatycznego ZUS (TZ/370/40/13) modernizacja systemu Komputera Centralnego ZUS wraz z zakupem licencji (TZ/370/41/13) opieką serwisową sprzętu i oprogramowania HP w Centrali ZUS (TZ/370/87/13) 26

27 Rozwój i utrzymanie EPWD, budowa CRKZ
Podsumowanie postępowań przetargowych KSI Rozwój i utrzymanie EPWD, budowa CRKZ Stan aktualny: odbyła się rozprawa w KIO ze względu na odwołania AMG.net oraz Comarch S.A., nastąpiło odczytanie wyroku, natomiast ZUS nie otrzymał do chwili obecnej pisemnego wyroku. Procedura przetargowa została formalnie wstrzymana, jednak Zakład przygotowuje się do niezwłocznego uruchomienia dalszego procesu w przypadku otrzymania formalnego wyroku z Sądu. Cele strategiczne Zapewnienie ciągłości działania poprzez świadczenie usług utrzymania Wykonanie i wdrożenie Centralnego Rejestru Klientów Zakładu Dodanie nowych funkcjonalności mających na celu zelektronizowanie obiegu dokumentów papierowych – obsługa procesów biznesowych Zwiększenie efektywności oraz zapewnienie ergonomii użytkowania m.in. SOK, KOS Przygotowanie interfejsów wymiany danych z innymi instytucjami m.in. PFRON, PIP, US, ABW, sądy 27

28 Korporacyjna Hurtownia Danych
Podsumowanie postępowań przetargowych KSI Korporacyjna Hurtownia Danych Stan aktualny: opublikowana short-lista: Atos IT Services Sp. z o.o., SAS Institute Sp. z o.o., Hewlett-Packard Polska Sp. z o.o., Sygnity S.A. z Indra Sistemas oraz Ericpol sp. z o.o., Infovide-Matrix S.A. Firmy które odpadły z przetargu: Qumak S.A. wraz z PWPW S.A., SAP Polska Sp. z o.o., NextiraOne Polska Sp. z o.o. wraz z Teradata Polska Sp. z o.o., Pentacomp Systemy Informatyczne S.A., AMG.net S.A. wraz z Bull SAS, LST Sp. z o.o., Comarch S.A. 28

29 Podsumowanie postępowań przetargowych KSI
Archiwum zakładowe Stan aktualny: do wykonawcy mogli składać odwołania na wybór wykonawców do „krótkiej listy”. Nikt nie złożył odwołania. Short-lista: IBM, HP wraz z SAPERION AG Niemcy, ERICPOL Sp. z o.o. wraz z INDRA Systems Hiszpania, Comarch. Z udziału odpadli: Atos IT Services Sp. z o.o., ARCUS, Capgemini. 29

30 Ocena Zakładu na zewnątrz
Potwierdzeniem właściwego kierunku zmian są liczne wyróżnienia i nagrody, jakie przyznano Zakładowi za osiągnięcia w zakresie IT: w 2011 roku kapituła XI Konkursu Businessman.pl TELEINFO 100 uznała ZUS za jedną z najlepiej zinformatyzowanych instytucji w Polsce. w roku 2012 w konkursie „Lider Informatyki 2012” ZUS zwyciężył w kategorii Sektor publiczny. Nagroda została przyznana za uruchomienie Platformy Usług Elektronicznych (PUE). PUE zostało też uznane przez specjalistów firmy Software AG Polska za najlepszy projekt e-administracji w Europie. Organizacja Pracodawców Rzeczpospolitej Polskiej przyznała Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych w konkursie Wektory 2012 nagrodę za uruchomienie Platformy Usług Elektronicznych i udowodnienie, że administracja publiczna może wprowadzać nowoczesne narzędzia przyjazne zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorcom. w grudniu 2013 jury konkursu „CIO Roku” uhonorowało wiceprezesa ZUS Diamentem "Przywódca zmian".

31 Dywersyfikacja IT w mediach
Kompleksowy System Informatyczny Dywersyfikacja IT w mediach Media o postępowaniach przetargowych IT w ZUS Przebieg i rozstrzygnięcie przetargów na rozwój i utrzymanie KSI Prasa podkreśla nowe otwarcie w podejściu ZUS do przetargów informatycznych

32 Dywersyfikacja IT w mediach
Kompleksowy System Informatyczny Dywersyfikacja IT w mediach Media o postępowaniach przetargowych IT w ZUS Prasa pozytywnie reaguje rozstrzygnięcie największego przetargu w branży

33 Kompleksowy System Informatyczny
Czasem pojawia się argument, że za cenę KSI Amerykanie wysłali sondę Pathfinder na Marsa. Owszem, tylko, że: wydatki na KSI obejmują okres 16 lat (w tym wymiany i modernizacje sprzętu) i najważniejsze – gdyby Amerykanie nie trafili w Marsa, wysłaliby tam drugą sondę, natomiast zastanówmy się co by było gdyby KSI przestał działać na kilka tygodni (może nawet krócej)??? Czy zatem poprawnym jest porównywanie sondy Pathfinder wielkości pudełka do butów z systemem KSI ZUS?

34 Dziękuję za uwagę Zakład Ubezpieczeń Społecznych