Pismo greckie Według opowiadań zostało stworzone przez greckich bogów. Zapewne jest to tylko mitem!!!

Prezentacja na temat: "Pismo greckie Według opowiadań zostało stworzone przez greckich bogów. Zapewne jest to tylko mitem!!!"— Zapis prezentacji:

1 Pismo greckie Według opowiadań zostało stworzone przez greckich bogów. Zapewne jest to tylko mitem!!!

2 Język dusza narodu  Grecy byli plemionami indoeuropejskimi, które przybyły z obszarów naddunajskich na teren północnej Grecji w III tysiącleciu przed naszą erą, a następnie przesunęły się na południe, zajmując Grecję Środkową i Peloponez. W czasie długich wieków obcej dominacji Grecy zdołali zachować swój język, który towarzyszy im nieprzerwanie od 4000 lat. Nigdy nie napisano takiego mnóstwa dzieł o nieprzemijającej wartości dla całej ludzkości, wykorzystując tak wiele różnorodnych stylów jednego języka, jak w Atenach w okresie ich największej świetności. Dzieła te odzwierciedlają potężne niepokoje, które równie dobrze można śledzić w innych dziedzinach. Ich szczególną cechą pozostaje jednak to, że literatura jest rezultatem wolności i zwycięskiej pewności siebie, nie zaś efektem potęgi militarnej. Utrata niezależności politycznej nie umniejszyła natomiast możliwości tego, co dziś nazywamy literaturą. W późniejszych czasach trudno znaleźć pokolenie, w którym nie napisano by czegoś wartościowego po grecku. W miarę jak świat stawał się coraz bardziej uniwersalny, mieszały się prądy w literaturze. Neoklasyczne pisma greckie w Imperium Rzymskim są wykwintne i piękne; jeszcze dziś z przyjemnością czyta się dzieła Lukiana z Samosat, a wiele prac Plutarcha zarówno z przyjemnością, jak i z pożytkiem dla nauki- zwłaszcza te z nich, które wykorzystał Szekspir. Dzieła późniejszych Greków nie reprezentowały już jednak najwyższego poziomu i Szekspir zdołał je przewyższyć nie zrozumiawszy ich w pełni

3 Alfabet grecki Alfabet grecki – powstały ok. IX w. p.n.e. Alfabet służący do zapisu języka greckiego i języków kilku ludów znajdujących się pod wpływem kultury greckiej. Jego znaki służyły Grekom także do zapisu liczb. We wczesnej starożytności istniało wiele form alfabetu greckiego, wypartych w okresie klasycznym przez formę jońską (zachodnią), której w niezmienionej postaci używa się do dziś do zapisu języka nowogreckiego.

4 Pismo greckie  Α α ἄ λφα (wym. alpha)  Β β ϐ β ῆ τα (wym. beta)  Γ γ γάμμα (wym. gamma)  Δ δ δέλτα (wym. delta)  Ε ε ἒ ψιλόν (wym. e epsilon)  Ζ ζ ζ ῆ τα (wym. dzeta)  Η η ἦ τα (wym. eta)  Θ θ ϑ θ ῆ τα (wym. theta)  Ι ι ἰῶ τα (wym. iota)  Κ κ ϰ κάππα (wym. kappa)  Λ λ λάμβδα (wym. lambda)  Μ μ μ ῦ (wym. my)  Ν ν ν ῦ (wym. ny)  Ξ ξ ξ ῦ (wym. ksy),  Ο ο ὂ μικρόν (wym. o mikron)  Π π ϖ π ῖ (wym. pi),  Ρ ρ ϱῥῶ (wym. rho)  Σ σ ϲ ςσίγμα, σ ῖ γμα (wym. sigma)  Τ τ τα ῦ (wym. tau)  Υ υ ϒὖ ψιλόν, ὒ ψιλόν (wym. y psilon)  Φ φ ϕ φ ῖ (wym. phi),  Χ χ χ ῖ (wym. khi),  Ψ ψ ψ ῖ (wym. psi),  Ω ω ὦ μέγα (wym. o mega)  Alfabet

5 Materiał pisarski  Materiał używany przez starożytnych Greków do utrwalania tekstu był bardzo różnorodny, począwszy od liści palmowych, kory drzew, płótna, skończywszy na papirusie tabliczkach metalowych lub drewnianych. Te ostatnie cieszyły się większą popularnością w życiu codziennym. Sposób utrwalania myśli ludzkiej na tabliczkach drewnianych przetrwał aż do średniowiecza. Najczęściej malowano je na biało, aby pismo było lepiej widoczne, następnie pokrywano warstwą wosku, który ułatwiał pisanie. Stopniowo nauczono się łączyć tabliczki w wiązki, co było wygodne w użyciu, zarówno dla ucznia, jak i kupca. Niestety pismo na takiej tabliczce nie należało do starannych i wyraźnych. Poza wymienionymi sposobami materiał ten używano również do zapisywania rachunków, korespondencji, zaklęć i modlitw. Ograniczona ilość miejsca do pisania uniemożliwiła rozpowszechnienie się tabliczek jako nośnika długich tekstów. Jednak wiązka tabliczek stała się prototypem postaci książki - kodeksu, który zdobył popularność około III i IV w. p.n.e.drewnianych kodeksu

6 Narzędzia pisarskie W starożytnej Grecji używano różnorodnych przyrządów (zależnie od sposobu użycia). Pisząc na papirusie posługiwano się skośnie ściętą trzcinką, którą stopniowo modyfikowano poprzez rozszczepianie końcówki, co dawało efekt cienkiego pisma. Pióro takie zwano calamus. Pisząc na tabliczce woskowej posługiwano się metalowym rylcem, spłaszczonym w górnym końcu do zacierania błędów. Do pisania na pergaminie używano również trzcinki, później (ok. V w. n.e.) zaczęto stosować pióra ptaków (głównie gęsie), które ścinano i rozszczepiano na końcu podobnie jak trzcinkę. Pisarz grecki posługiwał się także liniałem (podobnie jak skryba w Mezopotamii), który służył do nadawania kierunku wierszom i kolumnom. Atrament sporządzano sadzy, wody gumy, później używano atramentu wyrabianego z galasówek o ciemnobrunatnym odcieniu. Stosowano też atrament czerwony i podobnie jak robili to Egipcjanie zabarwiano nim tytuły i nagłówki. Do usuwania błędów służyła gąbka.podobnie jak skryba w MezopotamiiEgipcjanie

7 Różne rodzaje pisma Pismem pochodzącym bezpośrednio z pisma greckiego posługuje ludzkość w Europie, Ameryce, dużej części Afryki i Azji (z pisma greckiego wywodzi się pismo łacińskie). Na piśmie greckim i aramejskim oparte jest częściowo pismo armeńskie. Z dawnego pisma palestyńskiego (związanego z fenickim) wywodzi się pismo paleohebrajskie, którego najstarsza inskrypcja pochodzi z IX w. p.n.e. Z tego pisma wywodzą się: pismo samarytańskie i pismo aramejskie (podstawa współczesnego pisma hebrajskiego).Europie AmeryceAfrykiAzji

8 Inne języki zapisywane za pomocą alfabetu greckiego Większość języków Azji Mniejszej Większość języków Azji Mniejszej Lidyjski i frygijski Lidyjski i frygijski Języki paleobałkańskie Języki paleobałkańskie Język tracki i macedoński Język tracki i macedoński Język galijski Język galijski Hebrajski Hebrajski Baktryjski Baktryjski Język nubijski Język nubijski Język turecki Język turecki Albański Albański Aromański Aromański Język gagauski Język gagauski Urum Urum Surguch Surguch

9 Język frygijski Język frygijski - wymarły indoeuropejski język Frygów, używany w starożytnej Anatolii. Uważa się, że język ten był genetycznie bliski językowi trackiemu, posiada również liczne cechy wspólne z greką i językiem ormiańskim. Język ten rozwinął się najprawdopodobniej pod koniec II tysiąclecia p. n. e. w związku z wędrówką ludów z terenów Tracji do Azji Mniejszej. W późniejszych stuleciach był językiem zaawansowanego cywilizacyjnie królestwa Frygii, stracił jednak na ważności po podbojach perskich w VI w. p. n. e. i późniejszych greckich. Wymarł ostatecznie w VI w. n. e. Do naszych czasów zachowały się nieliczne inskrypcje z IX w. p. n. e. (język starofrygijski, rozpadający się na kilka dialektów) w alfabecie frygijskim oraz z początków naszej ery (język nowofrygijski) w alfabecie greckim.indoeuropejski FrygówAnatoliijęzykowi trackiemu grekąjęzykiem ormiańskimTracjiAzji MniejszejFrygiiperskichgreckichalfabecie frygijskimalfabecie greckim

10 Modlitwa Pańska System monotonicznySystem monotoniczny Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς αγιασθήτω το όνομά σου· ελθέτω η βασιλεία σου· γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ και επί της γης· τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον· και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών· και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού. αμήν.Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς αγιασθήτω το όνομά σου· ελθέτω η βασιλεία σου· γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ και επί της γης· τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον· και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών· και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού. αμήν. System politonicznySystem politoniczny Πάτερ ἡ μ ῶ ν ὁ ἐ ν το ῖ ς ο ὐ ρανο ῖ ς ἁ γιασθήτω τ ὸ ὄ νομά σου· ἐ λθέτω ἡ βασιλεία σου· γενηθήτω τ ὸ θέλημά σου, ὡ ς ἐ ν ο ὐ ραν ῷ κα ὶ ἐ π ὶ τ ῆ ς γ ῆ ς· τ ὸ ν ἄ ρτον ἡ μ ῶ ν τ ὸ ν ἐ πιούσιον δ ὸ ς ἡ μ ῖ ν σήμερον· κα ὶ ἄ φες ἡ μ ῖ ν τ ὰ ὀ φελήματα ἡ μ ῶ ν, ὡ ς κα ὶ ἡ με ῖ ς ἀ φίεμεν το ῖ ς ὀ φειλέταις ἡ μ ῶ ν· κα ὶ μ ὴ ε ἰ σενέγκ ῃ ς ἡ μ ᾶ ς ε ἰ ς πειρασμόν, ἀ λλ ὰ ρ ῦ σαι ἡ μ ᾶ ς ἀ π ὸ το ῦ πονηρο ῦ. ἀ μήν.Πάτερ ἡ μ ῶ ν ὁ ἐ ν το ῖ ς ο ὐ ρανο ῖ ς ἁ γιασθήτω τ ὸ ὄ νομά σου· ἐ λθέτω ἡ βασιλεία σου· γενηθήτω τ ὸ θέλημά σου, ὡ ς ἐ ν ο ὐ ραν ῷ κα ὶ ἐ π ὶ τ ῆ ς γ ῆ ς· τ ὸ ν ἄ ρτον ἡ μ ῶ ν τ ὸ ν ἐ πιούσιον δ ὸ ς ἡ μ ῖ ν σήμερον· κα ὶ ἄ φες ἡ μ ῖ ν τ ὰ ὀ φελήματα ἡ μ ῶ ν, ὡ ς κα ὶ ἡ με ῖ ς ἀ φίεμεν το ῖ ς ὀ φειλέταις ἡ μ ῶ ν· κα ὶ μ ὴ ε ἰ σενέγκ ῃ ς ἡ μ ᾶ ς ε ἰ ς πειρασμόν, ἀ λλ ὰ ρ ῦ σαι ἡ μ ᾶ ς ἀ π ὸ το ῦ πονηρο ῦ. ἀ μήν.

11 Kilka zagadek, do których rozwiązania będziecie potrzebować poniższego alfabetu Zagadka Rozwiążcie ją

12 Rozwój kultury Helleńskiej jak i również pisma greckiego Na skutek podbojów kolonizacyjnych Wschodu przez Greków pochodzących z różnych stron Hellady oraz powstania odrębnego społeczeństwa zaczęła wytwarzać się na Wschodzie odmienna kultura Grecka. Lata 750- 500 p.n.e. nazwane są wiekami kolonizacji oraz rozwoju kulturowego Grecji o czym świadczy powstanie wielu dzieł literackich, prądów filozoficznych, styli architektonicznych, jak również rozwój religii, teatru oraz życia politycznego miast-państw. Wszystkie wyżej wymienione czynniki oraz wiele innych składających się na kulturę Helleńską.