Pobieranie prezentacji. Proszę czekać

Pobieranie prezentacji. Proszę czekać

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 „Środa z Funduszami.

Podobne prezentacje


Prezentacja na temat: "Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 „Środa z Funduszami."— Zapis prezentacji:

1 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 „Środa z Funduszami dla organizacji pozarządowych na aktywizację społeczną i zawodową” - Wsparcie kompleksowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych 1 Marcin Szumny Departament Programów Regionalnych Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego

2 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 2 Oś Priorytetowa 8. Konwersja 159,01 mln Euro

3 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 3 Działania w zakresie wsparcia rewitalizacji prowadzone w Osi Priorytetowej 8. Konwersja mają charakter podrzędny w stosunku do działań społecznych realizowanych w Osi Priorytetowej 6. Integracja. aspekt społecznyaspekt gospodarczyaspekt przestrzenny OP 6. Integracja: Aktywizacja społeczno-zawodowa Rozwój usług społecznych OP 8. Konwersja: Kompleksowa rewitalizacja

4 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 4 Rewitalizacja Kompleksowy proces zmierzający do ożywienia społeczno-gospodarczego danego obszaru, obejmujący wszelkie niezbędne działania, jak remonty, modernizacje i rewaloryzacje obiektów historycznych, wprowadzanie nowej zabudowy, a także działania zmierzające do ożywienia aktywności ludności zamieszkującej dany obszar oraz odnowę gospodarki na tym terenie poprzez np. redukcję bezrobocia, wspieranie inicjatyw gospodarczych, itp. Najważniejszym celem rewitalizacji jest poprawa jakości życia tych społeczności, które są niesamodzielne w warunkach gospodarki rynkowej zarówno z przyczyn zależnych, jak i niezależnych od siebie. Realizacja tego celu powinna być prowadzona przy współudziale społeczności lokalnej w oparciu o działania tak w sferze przestrzennej, gospodarczej, jak i społecznej.

5 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 5 KOMPLEKSOWA REWITALIZACJA PRZESTRZENNA - przywrócenie ładu przestrzennego EKONOMICZNA - ożywienie gospodarcze SPOŁECZNA - poprawa jakości życia mieszkańców +

6 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 6 Działanie 8.1. Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne - wsparcie dotacyjne Poddziałanie 8.1.1. Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne w miastach Obszaru Metropolitalnego Trójmiasta – mechanizm ZIT Poddziałanie 8.1.2. Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne w miastach poza Obszarem Metropolitalnym Trójmiasta Działanie 8.2. Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne - wsparcie pozadotacyjne Interwencja w zakresie kompleksowej rewitalizacji dotyczyć będzie nadawania i przywracania funkcji społecznych zdegradowanym obszarom w miastach. W ramach kompleksowych przedsięwzięć możliwa będzie modernizacja infrastruktury technicznej (wyłącznie, gdy przyczyni się to do fizycznej, gospodarczej i społecznej rewitalizacji i regeneracji obszarów miejskich jako elementu lokalnego programu rewitalizacji). Wszystkie realizowane projekty oprócz działań infrastrukturalnych muszą obejmować również bezpośrednio z nimi powiązane działania społeczne skierowane do mieszkańców zdegradowanych obszarów.

7 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 7 Realizowane będą przedsięwzięcia wynikające z Programów Rewitalizacji opracowanych, przyjętych i koordynowanych przez samorząd. Program Rewitalizacji: wieloletni program działań w sferze przestrzeni, środowiska, społeczeństwa i gospodarki, zmierzający do wyprowadzenia danego obszaru z sytuacji kryzysowej oraz stworzenia warunków do jego dalszego rozwoju, realizowany zgodnie z określonym harmonogramem czasowym i finansowany z określonych źródeł. Kryteria wyznaczania obszarów zdegradowanych w miastach: - kryteria społeczne, - kryteria ekonomiczne, - kryteria przestrzenne, uwzględniające stopień nasilenia problemów, związanych w szczególności z izolacją materialną i społeczną mieszkańców.

8 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 8 Ukierunkowanie terytorialne: Poddziałanie 8.1.1. Obszarami wyłącznie uprawnionymi do wsparcia są zdegradowane przestrzennie i społecznie obszary w miastach Obszaru Metropolitalnego Trójmiasta (projekty wynikające ze Strategii ZIT). Preferowane będą projekty zlokalizowane na: obszarach strategicznych rozwoju funkcji metropolitalnych lub w ich bezpośrednim otoczeniu, tj. Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Wejherowie, Tczewie i Pruszczu Gdańskim, zgodnie z ustaleniami Planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego. Poddziałanie 8.1.2. Obszarami wyłącznie uprawnionymi do wsparcia są zdegradowane przestrzennie i społecznie obszary w miastach poza Obszarem Metropolitalnym Trójmiasta. Preferowane będą projekty zlokalizowane w miastach rdzeniowych miejskich obszarów funkcjonalnych, tj. Chojnicach, Człuchowie, Malborku, Sztumie, Starogardzie Gdańskim, Kwidzynie, Lęborku, Słupsku, Ustce, Kościerzynie i Bytowie. Działanie 8.2. Obszarami wyłącznie uprawnionymi do wsparcia są zdegradowane przestrzennie i społecznie obszary w miastach. Dofinansowane będą wyłącznie przedsięwzięcia uzgodnione pomiędzy IZ RPO WP 2014-2020 a miastami uprawnionymi do wsparcia w ramach zintegrowanego projektu rewitalizacyjnego.

9 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 9 Typy projektów: renowacja, rewaloryzacja, przebudowa i remont istniejącej zabudowy (w tym zabytkowej), pełniącej funkcje edukacyjne, kulturalne, sportowe, rekreacyjne, gospodarcze oraz inne społeczne, także w uzasadnionych przypadkach wybrane elementy wspólne w budynkach mieszkalnych wraz z wyposażeniem i zagospodarowaniem bezpośredniego otoczenia, adaptacja historycznej zabudowy na cele: edukacyjne, kulturalne, sportowe, rekreacyjne, gospodarcze i inne społeczne wraz z wyposażeniem i zagospodarowaniem bezpośredniego otoczenia (prace konserwatorskie, prace restauratorskie, roboty budowlane), kompleksowe zagospodarowanie przestrzeni publicznych i półpublicznych o lokalnym charakterze (w tym: renowacja parków, skwerów, zieleńców) i odnowa istniejących terenów zielonych wraz z budową małej architektury wraz z tworzeniem zagospodarowania miejskiego dedykowanego rozwojowi drobnych usług ogólnomiejskich, budowa, rozbudowa i przebudowa podstawowej infrastruktury komunalnej (m.in. drogowej, rowerowej i pieszej, jak również sieci lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych lub telekomunikacyjnych) w celu zapewnienia dostępu obiektów i terenów rewitalizowanych do podstawowych usług komunalnych, budowa nowej, publicznej infrastruktury związanej z rozwojem funkcji m.in. gospodarczych, edukacyjnych, społecznych, rekreacyjnych (w szczególnych przypadkach).

10 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 10 Realizowane będą wyłącznie projekty: ukierunkowane na aktywizację społeczno-gospodarczą oraz poprawę warunków życia lokalnych społeczności, identyfikowane i realizowane z wykorzystaniem elementów podejścia oddolnego, integrującego aktywności wielu podmiotów w ujęciu wielosektorowym w oparciu o wspólną strategię działania, zakładające uspołecznienie wypracowania koncepcji i szczegółowych założeń oraz włączenie lokalnej społeczności zarówno na etapie planowania, jak i realizacji, uwzględniające zasady projektowania uniwersalnego (tzn. dostosowanie przestrzeni do potrzeb wszystkich użytkowników), komplementarne i bezpośrednio powiązane z interwencją prowadzoną w zakresie aktywnej integracji (Działania 6.1.) lub w zakresie rozwoju usług społecznych (Działanie 6.2.).

11 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 11 Preferowane będą projekty: 1)uwzględniające potrzeby osób dotkniętych i zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, w szczególności osób w wieku 50 lat i więcej oraz osób z niepełno- sprawnościami, 2)realizowane w partnerstwie publiczno-prywatnym, 3)przyczyniające się do zwiększenia zatrudnienia mieszkańców, 4)nawiązujące do historii, tradycji i tożsamości miejsca, 5)uwzględniające innowacyjne podejście, 6)przyczyniające się do rozwoju funkcji o oddziaływaniu ponadlokalnym, 7)będące kontynuacją realizowanych przedsięwzięć z zakresu kompleksowej rewitalizacji lub rozwoju przestrzeni publicznych, 8)zlokalizowane na terenach obecnie lub dawniej wykorzystywanych pod działalność gospodarczą, w tym zdegradowanych przestrzennie i ekologicznie.

12 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 12 Beneficjenci w ramach Działania 8.1.: Miasta działające w porozumieniach (partnerstwach) m.in. z: innymi jednostkami samorządu terytorialnego i ich jednostkami organizacyjnymi, związkami i stowarzyszeniami jednostek samorządu terytorialnego, organizacjami pozarządowymi, instytucjami pomocy i integracji społecznej, instytucjami kultury, kościołami i związkami wyznaniowymi, przedsiębiorcami, instytucjami edukacyjnymi, szkołami wyższymi, instytucjami rynku pracy, klubami sportowymi, wspólnotami i spółdzielniami mieszkaniowymi, towarzystwami budownictwa społecznego. Beneficjenci w ramach Działania 8.2.: Podmioty wdrażające instrumenty finansowe.

13 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 13 Zasady dotyczące realizacji projektów partnerskich Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 W celu wspólnej realizacji projektu może zostać utworzone partnerstwo przez podmioty wnoszące do projektu zasoby ludzkie, organizacyjne, techniczne lub finansowe, na warunkach określonych w porozumieniu albo umowie o partnerstwie. Porozumienie oraz umowa o partnerstwie określają w szczególności: 1)przedmiot porozumienia albo umowy, 2)prawa i obowiązki stron, 3)zakres i formę udziału poszczególnych partnerów w projekcie, 4)partnera wiodącego uprawnionego do reprezentowania pozostałych partnerów projektu, 5)sposób przekazywania dofinansowania na pokrycie kosztów ponoszonych przez poszczególnych partnerów projektu, 6)sposób postępowania w przypadku naruszenia lub niewywiązania się stron z porozumienia lub umowy.

14 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 14 Podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (tj. jednostka sektora finansów publicznych), dokonuje wyboru partnerów spoza sektora finansów publicznych z zachowaniem zasady przejrzystości i równego traktowania podmiotów. Podmiot ten, dokonując wyboru, jest obowiązany w szczególności do: ogłoszenia otwartego naboru partnerów na swojej stronie internetowej wraz ze wskazaniem co najmniej 21-dniowego terminu na zgłaszanie się partnerów, uwzględnienia przy wyborze partnerów: - zgodności działania potencjalnego partnera z celami partnerstwa, - deklarowanego wkładu potencjalnego partnera w realizację celu partnerstwa, - doświadczenia w realizacji projektów o podobnym charakterze, podania do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej informacji o podmiotach wybranych do pełnienia funkcji partnera. Wybór partnerów spoza sektora finansów publicznych jest dokonywany przed złożeniem wniosku o dofinansowanie projektu partnerskiego.

15 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 15 Warunki i planowany zakres stosowania cross-financingu W ramach Działania 8.1. wymaga się zastosowania cross-financingu (instrument elastyczności) dla wszystkich typów projektów. Realizowane w ramach cross-financingu działania społeczne dotyczyć powinny w szczególności kształtowania postaw społecznych i włączenia lokalnej społeczności w działania rewitalizacyjne. Maksymalna wartość wydatków w ramach cross-financingu wynosi 2% kosztów kwalifikowalnych projektu. Dopuszcza się możliwość realizacji zadań w ramach cross-financingu w formie projektu grantowego, pod warunkiem, że jego operatorem - beneficjentem projektu grantowego będzie uprawnione miasto.

16 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 „Środa z Funduszami dla organizacji pozarządowych na aktywizację społeczną i zawodową” - Możliwości realizacji projektów w ramach współpracy ponadnarodowej 16 Marcin Szumny Departament Programów Regionalnych Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego

17 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 17 Oś Priorytetowa IV. Innowacje społeczne i współpraca ponadnarodowa 711,40 mln Euro

18 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 18 Działanie 4.2. Programy mobilności ponadnarodowej Cel szczegółowy: Wzmocnienie kompetencji zawodowych i kluczowych osób z wykorzystaniem programów mobilności ponadnarodowej. Programy mobilności ponadnarodowej będą służyć nabyciu nowych umiejętności i kompetencji oraz ich doskonaleniu, a także zdobyciu doświadczenia zawodowego przez osoby na różnym etapie kształcenia i kariery zawodowej. Przyczynią się również do poprawy jakości funkcjonowania, w tym udoskonalenia metod pracy i zarządzania, podmiotów prywatnych i publicznych.

19 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 19 Typy projektów: 1)Programy mobilności ponadnarodowej na zasadach określonych dla programu Erasmus+, 2)Programy mobilności ponadnarodowej ukierunkowane na aktywizację zawodową osób młodych zagrożonych wykluczeniem społecznym, z możliwym wykorzystaniem konkursu skoordynowanego na poziomie UE, 3)Programy stypendialne i mobilności ponadnarodowej dla osób zaangażowanych w kreowanie i wdrażanie polityk publicznych, 4)Programy mobilności ponadnarodowej dla osób chcących podnieść swoje kompetencje lub kwalifikacje niezbędne do utrzymania lub podjęcia zatrudnienia.

20 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 20 Programy mobilności ponadnarodowej na zasadach określonych dla programu Erasmus+ Działania te będą miały charakter uzupełniający w stosunku do tych podejmowanych w programie Erasmus+ i będą zgodne z charakterem EFS - wsparciem zostaną objęci m.in studenci, uczniowie i absolwenci szkół zawodowych, a także pracownicy placówek kształcenia. Wsparcie będzie kierowane także do osób z ww. grup, znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji, w tym osób niepełnosprawnych i znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Typ beneficjenta: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. Grupy docelowe zgodne z zasadami programu Erasmus+ i obejmujące m.in.: studentów, uczniów, absolwentów oraz kadrę placówek kształcenia i szkolenia zawodowego, kadrę systemu oświaty.

21 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 21 Programy mobilności ponadnarodowej ukierunkowane na aktywizację zawodową osób młodych zagrożonych wykluczeniem społecznym, z możliwym wykorzystaniem konkursu skoordynowanego na poziomie UE Celem tych działań jest podjęcie zatrudnienia, szkolenia zawodowego lub dalszego kształcenia przez uczestników programów mobilności. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez zwiększenie wiedzy, umiejętności i kompetencji zdobytych w trakcie pobytu na zagranicznym stażu u pracodawcy. Typ beneficjenta: instytucje rynku pracy, instytucje pomocy i integracji społecznej, szkoły i placówki systemu oświaty, uczelnie, przedsiębiorstwa, partnerzy społeczni, organizacje pozarządowe, podmioty ekonomii społecznej, jednostki samorządu terytorialnego, federacje lub związki organizacji pozarządowych i podmiotów ekonomii społecznej. Grupa docelowa: osoby młode w wieku od 18 do 35 lat wykluczone społecznie lub zagrożone wykluczeniem społecznym.

22 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 22 Programy stypendialne i mobilności ponadnarodowej dla osób zaangażowanych w kreowanie i wdrażanie polityk publicznych Celem tego rodzaju działań jest wprowadzenie najlepszych praktyk (najbardziej efektywnych) w zakresie organizacji, administracji, finansowania, zarządzania sprawami publicznymi do praktyki polskich instytucji realizujących usługi publiczne, ich instytucji podległych i nadzorowanych, poprzez umożliwienie zapoznania się z rozwiązaniami stosowanymi w innych państwach w zakresie problemów i wyzwań, z którymi spotykają się oni w swoim miejscu pracy, a następnie wdrażanie zmian we własnej praktyce. Programy te obejmować będą takie działania, jak: - stypendia na zagranicznych uczelniach, - staże, - praktyki, - wymiana pracowników, - job-shadowing. Powyższe działania są skierowane zarówno do pracowników administracji publicznej, jak przedstawicieli organizacji pozarządowych, organizacji pracodawców, związków zawodowych itp.

23 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 23 Grupy docelowe: osoby zatrudnione w administracji publicznej mające wpływ na podejmowanie decyzji w zakresie sposobu kreowania i wdrażania polityk publicznych, których dotychczasowe doświadczenie zawodowe dowodzi zaangażowania w zakresie spraw publicznych, osoby zatrudnione w administracji państwowej szczebla centralnego lub regionalnego, zaangażowane w kreowanie lub wdrażanie polityk publicznych, organizacje pozarządowe, partnerzy społeczni, pracownicy podmiotów i instytucji działających na poziomie samorządu terytorialnego zaangażowani w kreowanie lub wdrażanie polityk publicznych. Typ beneficjenta: Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, organizacje pozarządowe, partnerzy społeczni, podmioty ekonomii społecznej, administracja publiczna, przedsiębiorstwa, uczelnie, jednostki samorządu terytorialnego, ogólnopolskie stowarzyszenia i związki jednostek samorządu terytorialnego, federacje lub związki organizacji pozarządowych i podmiotów ekonomii społecznej.

24 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 24 Programy mobilności ponadnarodowej dla osób chcących podnieść swoje kompetencje lub kwalifikacje niezbędne do utrzymania lub podjęcia zatrudnienia Grupa docelowa: indywidualne osoby chcące podnieść swoje kompetencje lub kwalifikacje w celu utrzymania lub podjęcia zatrudnienia Typ beneficjenta: administracja publiczna, instytucje rynku pracy, instytucje pomocy i integracji społecznej, jednostki samorządu terytorialnego, szkoły i placówki systemu oświaty, uczelnie, przedsiębiorstwa, podmioty ekonomii społecznej, partnerzy społeczni, organizacje pozarządowe, federacje lub związki organizacji pozarządowych i podmiotów ekonomii społecznej, ogólnopolskie stowarzyszenia i związki jednostek samorządu terytorialnego.

25 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 25 Działanie 4.3. Współpraca ponadnarodowa Cel szczegółowy: Wdrożenie nowych rozwiązań, w szczególności z zakresu aktywizacji zawodowej, kształcenia przez całe życie i tworzenia oraz realizacji polityk publicznych, dzięki współpracy z partnerami zagranicznymi. Współpraca z partnerami zagranicznymi przyczyni się do wymiany doświadczeń, wykorzystania rozwiązań niestosowanych dotychczas w Polsce, a także wypracowania nowych na szczeblu unijnym, zwiększając jakość podejmowanej interwencji. Jej realizacja będzie się odbywała poprzez wykorzystanie różnych schematów, m.in. budowaniu sieci współpracy, umożliwieniu rozszerzenia projektów realizowanych w ramach EFS o współpracę ponadnarodową, a także rozpoczęciu tego rodzaju przedsięwzięć. Ostateczny zakres i charakter współpracy będzie warunkowany możliwością współpracy z innymi państwami członkowskimi.

26 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 26 Typy projektów: 1)Projekty realizowane w ramach Common Framework, tj. konkursu skoordynowanego na poziomie europejskim, w którym określone zostaną główne zasady i obszary działania, 2)Projekty z komponentem ponadnarodowym realizowane poza Common Framework, 3)Rozszerzenie standardowych projektów (realizowanych również z ramach Regionalnych Programów Operacyjnych) o komponent ponadnarodowy, 4)Funkcjonowanie sieci współpracy w obszarach wsparcia EFS, umożliwiających wymianę doświadczeń i wzajemne uczenie się. W ramach typów projektów 1-4 możliwa jest realizacja następujących działań: wypracowanie nowych rozwiązań we współpracy z partnerem zagranicznym (powinny również obejmować wdrożenie), import i eksport nowych rozwiązań, ich zaadaptowanie (powinny również obejmować ich wdrożenie), wymiana informacji i doświadczeń, równoległe tworzenie nowych rozwiązań (powinny również obejmować wdrożenie), zainicjowanie współpracy ponadnarodowej ukierunkowanej na rozwiązywanie problemów z zakresu wsparcia EFS w szczególności aktywizacji zawodowej i społecznej, kształcenia przez całe życie i tworzenia oraz realizacji polityk publicznych.

27 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 27 Grupy docelowe: osoby/podmioty właściwe dla tematów współpracy ponadnarodowej wskazanych zgodnie z zasadami wdrażania PO WER, grupy docelowe właściwe dla projektów współfinansowanych z EFS realizowanych w ramach PO WER lub Regionalnego Programu Operacyjnego w przypadku rozszerzenia tych projektów o komponent ponadnarodowy oraz osoby/podmioty niezbędne dla realizacji współpracy ponadnarodowej. Typ beneficjenta: podmioty odpowiedzialne za kreowanie, realizację i monitorowanie polityk publicznych oraz kontrolę i nadzór nad tymi politykami, administracja publiczna, jednostki samorządu terytorialnego, instytucje rynku pracy, instytucje pomocy i integracji społecznej, szkoły i placówki systemu oświaty, uczelnie, przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe, podmioty ekonomii społecznej, ogólnopolskie stowarzyszenia i związki jednostek samorządu terytorialnego, partnerzy społeczni, federacje lub związki organizacji pozarządowych i podmiotów ekonomii społecznej.

28 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 28 Program Współpracy Transgranicznej POŁUDNIOWY BAŁTYK 2014-2020 Obszary objęte programem: w Polsce - podregiony miasto Szczecin, szczeciński, starogardzki, koszaliński, słupski, starogardzki, gdański, trójmiejski oraz elbląski.

29 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 29 Oś Priorytetowa 4: Wzmocnienie wydajności zasobów ludzkich na rzecz niebieskiej i zielonej gospodarki obszaru Priorytet Inwestycyjny 8 (EWT) - promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wspieranie mobilności pracowników poprzez integrację transgranicznych rynków pracy, w tym transgraniczną mobilność, wspólne lokalne inicjatywy na rzecz zatrudnienia, usługi informacyjne i doradztwo oraz wspólne szkolenia Rezultat: lepsze przygotowanie siły roboczej do pracy w sektorze „zielonym” i „niebieskim” na obszarze Południowego Bałtyku. Około 10% funduszy w ramach Programu, czyli 8,31 mln Euro, zostało przydzielone na wspierania gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia.

30 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 30 „Zielony wzrost” Termin opisujący ścieżkę wzrostu gospodarczego, wykorzystującą zasoby naturalne w sposób zrównoważony. Oznacza on stymulowanie wzrostu i rozwoju gospodarczego przy jednoczesnym zagwarantowaniu, że dobra naturalne będą mogły dostarczać zasobów i usług środowiskowych, od których zależy dobro obecnych i przyszłych pokoleń. Zgodnie z definicjami polityki i badań, Program obejmuje następujące sektory „zielonej gospodarki”: - energia odnawialna oraz efektywne wykorzystanie energii elektrycznej, - zielone budownictwo, - czysty transport, - zarządzanie środowiskiem, - rolnictwo, leśnictwo i gospodarka gruntami, - produkcja i przetwórstwo żywności, - zrównoważona ekoturystyka. Powyżej wspomniane sektory obejmują: oczyszczalnie, wytwórstwo, produkcję, handel, usługi publiczne, ramy rządowe i regulacyjne, a także usługi badawcze, projektowanie i doradztwo.

31 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 31 „Niebieski wzrost” Odnosi się do kwestii potencjału gospodarczego oceanów, mórz i obszarów przybrzeżnych w kontekście zrównoważonego rozwoju i tworzenia miejsc pracy, w harmonii ze środowiskiem morskim i poprzez współpracę pomiędzy partnerami publicznymi i prywatnymi, w tym MŚP. Termin „niebieska gospodarka” można odnieść do następujących sektorów: - przybrzeżnomorska energia wiatrowa, energia pływów i fal, przetwarzanie oceanicznej energii termalnej, - akwakultura, - turystyka morska, przybrzeżna i rejsowa, - żegluga dalekomorska i lokalna, - morskie zasoby mineralne (eksploatacja dna morskiego), - biotechnologia morska (np. zasoby dla przemysłu farmaceutycznego i kosmetycznego), - odsalanie, - ochrona obszarów przybrzeżnych, - bezpieczeństwo morskie oraz monitorowanie stanu środowiska, - morskie planowanie przestrzenne dla wykorzystania zasobów morskich.

32 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 32 Przykładowe działania: opracowanie, modyfikacja i przetestowanie wspólnych usług transgranicznych, łączących absolwentów szkół zawodowych i wyższych oraz pracodawców z niebieskiego i zielonego sektora gospodarki (np. transgraniczne platformy poszukiwania pracy, wielojęzykowe aplikacje o pracę, transgraniczne targi zatrudnienia, biura doradztwa zawodowego, dedykowane profile badawcze dla firm działających w niebieskim i zielonym sektorze, itp.), prowadzenie transgranicznych programów szkoleniowych (np. w zakresie umiejętności językowych i międzykulturowych) oraz kursów kwalifikacyjnych dla siły roboczej, w tym dla absolwentów szkół zawodowych i wyższych, w celu dopasowania potrzeb zatrudnienia w niebieskim i zielonym sektorze gospodarki, zapewnienie narzędzi lub programów harmonizacji i międzynarodowego uznawania kwalifikacji zawodowych w niebieskim i zielonym sektorze gospodarki,

33 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 33 Przykładowe działania (cd.): przygotowanie i wykorzystanie transgranicznych staży, praktyk i różnych form wymiany dla siły roboczej, ukierunkowanych na nabywanie kwalifikacji niezbędnych do podjęcia pracy w niebieskim i zielonym sektorze gospodarki na obszarze objętym programem, wspólne opracowanie modeli i rozwiązań wspierających samozatrudnienie absolwentów szkół pomaturalnych i uniwersytetów w niebieskim i zielonym sektorze gospodarki, transfer wiedzy i wymiana doświadczeń, w celu wzmocnienia wysiłków interesariuszy obecnych na rynku pracy w stymulowaniu zatrudnienia w niebieskim i zielonym sektorze gospodarki na obszarze Południowego Bałtyku, usługi informacyjne i doradcze dla potencjalnych pracowników transgranicznych w zakresie wymogów prawnych i warunków pracy w innych krajach regionu Południowego Bałtyku.

34 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 34 Przykładowe typy beneficjentów: władze lokalne i regionalne oraz ich zrzeszenia, biura zatrudnienia i administracja rynku pracy, związki zawodowe i organizacje pracodawców, instytucje szkolnictwa i instytucje badawczo-rozwojowe, stowarzyszenia formalne, klastry i sieci MŚP (posiadające osobowość prawną), izby handlowe, agencje rozwoju biznesu i inne organizacje wspierania biznesu, organizacje pozarządowe działające w dziedzinie szkolenia i podwyższania kwalifikacji siły roboczej.

35 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 35 Regionalny Punkt Kontaktowy ds. Europejskiej Współpracy Terytorialnej Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego ul. Okopowa 21/27, 80-810 Gdańsk Pokój 319 Osoby bezpośrednio zaangażowane w realizację Instrumentów Współpracy Terytorialnej w województwie pomorskim: Ludwik Szakiel (Kierownik Referatu) tel. 58 32 68 683 fax. 58 32 68 688 e-mail: l.szakiel@pomorskie.eu l.szakiel@pomorskie.eu Marta Bocianowska tel. 58 32 68 692 e-mail: m.bocianowska@pomorskie.eum.bocianowska@pomorskie.eu Paweł Zawadzki tel. 58 32 68 825 e-mail: p.zawadzki@pomorskie.eup.zawadzki@pomorskie.eu

36 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 36 Komponent 1. „Pamięć o przeszłości Europy” Komponent 2. „Zaangażowanie demokratyczne i aktywność obywatelska” - Partnerstwo miast - Sieci miast - Projekty społeczeństwa obywatelskiego Działanie horyzontalne: analiza, rozpowszechnianie i wykorzystanie wyników projektów dofinansowanych z Programu

37 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 37 Ogólne cele Programu: rozwijanie obywatelstwa europejskiego poprzez współpracę miedzy partnerami i uczestnictwo w budowaniu demokratycznej, różnorodnej kulturowo Europy, umacnianie poczucia odpowiedzialności za UE wśród obywateli oraz zachęcanie do szerszego zaangażowania w sprawy UE, zapewnienie lepszego rozumienia historii UE i źródeł jej powstania, pomoc obywatelom w lepszym zrozumieniu polityki UE i jej wpływie na ich codzienne życie.

38 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 38 Priorytety na rok 2015 - zgodnie z ogólnymi celami Programu jego roczne priorytety określa Komisja Europejska. Wnioskodawców zachęca się do opracowywania projektów zgodnych z celami programu i ukierunkowanie ich na aktualne roczne priorytety. Komponent 1. „Pamięć o przeszłości Europy”: W kontekście 70-lecia zakończenia II wojny światowej, priorytetowo traktowane będą projekty jej dotyczące, zwracające uwagę na postawy nietolerancji, które doprowadziły do zbrodni przeciwko ludzkości, a także na konsekwencje wojny dla kształtu Europy po jej zakończeniu - podziały geograficzne i „zimną wojnę” z jednej strony oraz integrację europejską i Deklarację Schumanna z 1950 r. z drugiej. Komponent 2. „Zaangażowanie demokratyczne i aktywność obywatelska”: W związku z kryzysem ekonomicznym oraz w kontekście niedawnych wyborów do Parlamentu Europejskiego za szczególnie ważne w 2015 r. uznano zagadnienia związane z debatą na temat przyszłości Europy w oczach jej obywateli. Debata ta powinna być oparta na dotychczasowych doświadczeniach Europy, a w szczególności - na osiągnięciach UE. Zadaniem projektów realizowanych w tym działaniu powinno być dalsze stymulowanie różnych form zaangażowania społecznego oraz włączanie do dyskusji nad przyszłością Europy także tych obywateli, którzy do tej pory nie angażowali się lub odrzucali ideę UE.

39 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 39 Kraje uczestniczące w Programie: 28 państw członkowskich UE: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania oraz Włochy, państwa przystępujące i kandydujące (Macedonia) oraz potencjalne kraje kandydujące do UE (Albania, Bośnia i Hercegowina oraz Kosowo), państwa EOG (Islandia, Norwegia i Liechtenstein). Podmioty nadzorujące: Komisja Europejska, Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego - odpowiadająca za sprawne wdrażanie i funkcjonowanie Programu, Państwa członkowskie i kraje uczestniczące - Punkty Kontaktowe Programu „Europa dla Obywateli” mające za zadanie rozpowszechnianie informacji na temat realizacji Programu, działań prowadzonych w jego ramach i możliwości finansowania.

40 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 40 Całkowity budżet Programu wynosi 185,46 mln Euro na okres siedmiu lat. - Komponent 1. „Pamięć o przeszłości Europy”: - 20% budżetu Programu - Komponent 2. „Zaangażowanie demokratyczne i aktywność obywatelska”: - 60% budżetu Programu - Działanie horyzontalne: - 10% budżetu Programu Wysokość dofinansowania wynosi od 25 tys. (Partnerstwo miast) do 150 tys. Euro (Projekty społeczeństwa obywatelskiego, Sieci miast).

41 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 41 Komponent 1. „Pamięć o przeszłości Europy” 1)Działania podkreślające wspólne wartości i różnorodności, 2)Zachęcanie do refleksji nt. przyczyn reżimów totalitarnych oraz upamiętnienie ofiar reżimów, 3)Promocja działań na rzecz formowanie postaw tolerancji i wzajemnego zrozumienia (szczególnie wśród młodszego pokolenia). Projekty odzwierciedlające przyczyny reżimów totalitarnych w historii nowożytnej Europy (faszyzmu, nazizmu, stalinizmu i totalitarnych reżimów komunistycznych) oraz upamiętnienie ofiar zbrodni. Projekty dotyczące innych momentów i ważnych wydarzeń w najnowszej historii Europy - w szczególności działania, które zachęcają do tolerancji, wzajemnego zrozumienia, dialogu międzykulturowego i pojednania jako drogi do wyjścia poza przeszłość i budowania przyszłości, w szczególności z myślą o dotarciu do młodszego pokolenia.

42 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 42 Preferowane będą projekty zachęcające do tolerancji, wzajemnego zrozumienia, dialogu międzykulturowego - głównym celem projektów jest dotarcie do młodego pokolenia. Wnioskodawca i partnerzy: lokalne / regionalne władze publiczne lub organizacje non-profit, organizacje kulturalne, młodzieżowe, edukacyjne i badawcze, stowarzyszenia miast partnerskich. Maksymalna kwota dotacji: 100 tys. Euro Prefinansowanie: 50% Maksymalny czas trwania projektu: 18 miesięcy Projekty muszą mieć charakter multidyscyplinarny oraz powinny być realizowane z udziałem partnerów i obywateli pochodzących z różnych krajów UE. Projekty powinny być realizowane na poziomie ponadnarodowym (tworzenie i funkcjonowanie międzynarodowych partnerstw i sieci) o wyraźnym wymiarze europejskim.

43 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 43 Komponent 2. „Zaangażowanie demokratyczne i aktywność obywatelska” 1)Wsparcie obywatelstwa europejskiego oraz poprawy warunków dla obywatelskiego i demokratycznego uczestnictwa na poziomie UE, 2)Projekty zachęcające do uczestnictwa obywateli na szczeblu UE, 3)Inicjatywy rozwijające możliwości wzajemnego zrozumienia, uczenia się międzykulturowego, solidarności, społecznego zaangażowania i wolontariatu na szczeblu UE, 4)Projekty podkreślające problem wykluczenia kobiet w gospodarce i polityce.

44 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 44 Partnerstwo miast Wsparcie na projekty zrzeszające obywateli z miast partnerskich skupionych wokół tematów zgodnych z celami Programu. Promocja uczestnictwa obywateli w procesie kształtowania polityki Unii i rozwijanie możliwości zaangażowania społecznego i wolontariatu w skali całej UE. Wnioskodawcy i partnerzy: miasta / gminy lub ich komitety bliźniacze lub inne organizacje non-profit z osobowością prawną reprezentujące władze lokalne mające siedzibę w kraju kwalifikującym się. Projekt musi obejmować miasta / organizacje z co najmniej 2 kwalifikujących się krajów programowych, których co najmniej jedno jest państwem członkowskim UE. Maksymalna kwota dotacji: 25 tys. Euro Maksymalny czas trwania projektu: 21 dni

45 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 45 Sieci miast Wsparcie współpracy sieci miast partnerskich w celu zapewnienia usystematyzowanej, intensywnej i wielowymiarowej współpracy między miastami partnerskimi przy wspólnym temacie w perspektywie długoterminowej. Priorytetowe traktowane są sieci ukierunkowane na roczne priorytety tematyczne. Sieci powinny integrować szereg działań: skupionych wokół tematów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, skierowanych do określonych grup docelowych (specjaliści, stowarzyszenia lokalne, grupy obywateli, których temat bezpośrednio dotyczy), będących podstawą do przyszłych inicjatyw i działań miedzy uczestniczącymi miastami.

46 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 46 Wnioskodawcy i partnerzy: władze miasta lub ich komitety, federacje / stowarzyszenia samorządów terytorialnych, NGO reprezentujące samorządy. Projekt musi obejmować miasta / organizacje z co najmniej 4 kwalifikujących się krajów UE i musi w nim uczestniczyć co najmniej 30% zaproszonych uczestników (międzynarodowych). Maksymalna kwota dotacji: 150 tys. Euro Prefinansowanie: 50% Maksymalny czas trwania projektu: 24 miesiące

47 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 47 Projekty społeczeństwa obywatelskiego Działanie ma angażować dużą liczbę obywateli i mieć na celu tworzenie podstaw do długotrwałej współpracy miedzy wieloma organizacjami. Projekty te mają umożliwić obywatelom wspólne działania lub dyskusje na temat rocznych priorytetów tematycznych programu zarówno na szczeblu lokalnym, jak i europejskim. Szczególny nacisk kładziony jest na działania promujące solidarność między obywatelami UE i poza jej granicami - wolontariat.

48 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 48 Wnioskodawcy i partnerzy: organizacje non-profit, instytucje edukacyjne, kulturalne lub badawcze, samorządy terytorialne / władze regionalne, komitety i sieci miast partnerskich. Projekt musi obejmować organizacje z co najmniej 3 kwalifikujących się krajów Programu, z których co najmniej jedno jest państwem członkowskim UE. Maksymalna kwota dotacji: 150 tys. Euro Prefinansowanie: 50% Maksymalny czas trwania projektu: 18 miesięcy

49 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 49 Kryteria przyznania dotacji dla wszystkich działań % możliwych do zdobycia punktów Spójność z celami i danym działaniem Programu (ukierunkowanie tematyczne zgodne z celami Programu) 30% Jakość planu działania projektu - wyraźny wymiar europejski35% Rozpowszechnianie15% Wpływ i zaangażowanie obywateli (liczba organizacji, uczestników i zaangażowanych państw) 20%

50 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 50 Działanie Termin składania wniosków Okres kwalifikowalności Projekty muszą się rozpocząć w okresie: Pamięć europejska Tylko jeden nabór w roku! 2 marca od 1 sierpnia roku, w którym przypada termin składania wniosków, do 31 stycznia roku następującego po upływie tego terminu Partnerstwo miast 2 marca od 1 maja roku, w którym przypada termin składania wniosków, do 31 marca roku następującego po upływie terminu 1 września od 1 stycznia do 30 września roku następującego po upływie terminu Sieci miast 2 marca od 1 lipca do 31 grudnia roku, w którym przypada termin składania wniosków 1 września od 1 stycznia do 30 czerwca roku następującego po upływie terminu składania wniosków Projekty społeczeństwa obywatelskiego Tylko jeden nabór w roku! 2 marca od 1 sierpnia roku, w którym przypada termin składania wniosków, do 31 stycznia roku następującego po upływie terminu

51 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 51 Punkt Kontaktowy Programu „Europa dla obywateli” w Polsce Instytut Adama Mickiewicza Al. Ujazdowskie 41, 00-540 Warszawa tel. 22 111 00 14, 22 447 61 74 e-mail: edo@iam.pledo@iam.pl www.europadlaobywateli.pl

52 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 52 Unijny program na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu Program Erasmus+ wszedł w życie 1 stycznia 2014 r. i zastąpił dotychczasowe programy: „Uczenie się przez całe życie” (oraz jego programy sektorowe - Erasmus, Leonardo da Vinci, Comenius i Grundtvig), akcję Jean Monnet, program „Młodzież w działaniu” oraz pięć innych programów (m.in. Erasmus Mundus i Tempus). Siedmioletni budżet Programu wynosi 14,77 mld Euro, co stanowi 40% wzrost w stosunku do poprzedniej edycji programów unijnych w dziedzinie edukacji.

53 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 53 Program Erasmus+ oferuje wsparcie finansowe dla instytucji i organizacji działających w obszarze edukacji i szkoleń, młodzieży oraz sportu w Europie. Ma się przyczyniać do rozwijania umiejętności jego uczestników oraz zwiększania ich szans na zatrudnienie, a także modernizacji systemów edukacji, szkoleń i wspierania młodzieży. W praktyce Program: umożliwia zagraniczną mobilność - wyjazdy w celach edukacyjnych (np. podjęcia studiów, odbycia praktyki, szkoleń lub zaangażowania się w wolontariat) uczniów, studentów, kadry edukacyjnej i pracowników młodzieżowych, wspiera budowę partnerstw pomiędzy uniwersytetami, szkołami wyższymi i średnimi, przedsiębiorstwami i organizacjami non-profit na rzecz wzmacniania innowacyjności i budowania wiedzy.

54 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 54 Państwa uczestniczące w Programie: 28 państw członkowskich Unii Europejskiej: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania oraz Włochy, państwa kandydujące do UE: Turcja i Macedonia, państwa EFTA/EOG: Islandia, Norwegia, Liechtenstein i Szwajcaria. Podmioty zarządzające: Komisja Europejska, Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego, Agencje Narodowe w poszczególnych krajach (w Polsce funkcję Narodowej Agencji Programu Erasmus+ pełni Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji z siedzibą w Warszawie), Władza Krajowa - nadzór nad Programem Erasmus+ w Polsce sprawują wspólnie: Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Sportu i Turystyki.

55 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 55 Sektory i akcje Programu: 1)Edukacja szkolna w odniesieniu do przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, 2)Kształcenie i szkolenia zawodowe w odniesieniu do szkół zawodowych, przedsiębiorstw oraz organizacji i instytucji związanych z kształceniem zawodowym i szkoleniami, 3)Szkolnictwo wyższe w odniesieniu do szkolnictwa wyższego, 4)Edukacja dorosłych w odniesieniu do instytucji związanych z edukacją osób dorosłych, 5)Młodzież skierowany do młodzieży, osób z nią pracujących oraz organizacji działających na jej rzecz, a także do firm i instytucji mogących mieć wpływ na rozwój edukacji pozaformalnej. Akcja 1: Mobilność edukacyjna, Akcja 2: Współpraca na rzecz innowacji i wymiany dobrych praktyk, Akcja 3: Wsparcie reform w obszarze edukacji oraz dwa rodzaje działań „specjalnych” (projekty centralne): Jean Monnet i Erasmus+ Sport.

56 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 56 Erasmus+ Kształcenie i szkolenia zawodowe Akcja 2: Współpraca na rzecz innowacji i dobrych praktyk

57 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 57 Partnerstwa strategiczne Współpraca instytucji edukacyjnych z pozostałymi interesariuszami kształcenia i szkolenia zawodowego, a także wymiana doświadczeń, innowacji i dobrych praktyk Celem podejmowanych działań powinna być poprawa jakości działań edukacyjnych oraz ich lepszego dopasowania do potrzeb rynku pracy. Współpraca może obejmować: wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk, wdrażanie Europejskiego systemu transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET) oraz Europejskiego systemu zapewniania jakości w kształceniu i szkoleniu zawodowym (EQAVET), opracowywanie i wdrażanie nowych metod i materiałów szkoleniowych, włącznie z kształceniem w środowisku pracy oraz używaniem otwartych zasobów edukacyjnych, wspólne projekty z lokalnymi i regionalnymi izbami przedsiębiorczości lub stowarzyszeniami pracodawców oraz agencjami rozwoju gospodarczego, budowanie trwałych relacji między instytucjami z różnych sektorów oraz między kształceniem formalnym i nieformalnym w celu dzielenia się wiedzą i doświadczeniem.

58 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 58 Potencjalni beneficjenci: Partnerstwa zawierać mogą instytucje kształcenia i szkolenia zawodowego oraz: przedsiębiorstwa, partnerzy społeczni, organizacje pozarządowe, izby rzemieślnicze, władze lokalne i regionalne z krajów uczestniczących w programie Erasmus+. Długość trwania projektu: 2 lub 3 lata

59 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 59 Sojusze na rzecz umiejętności Współpraca między instytucjami kształcenia i szkolenia zawodowego a przedsiębiorstwami Sojusze mają służyć temu, aby oferta edukacyjna była lepiej dopasowana do zmieniających się potrzeb rynku pracy. Współpraca może obejmować: tworzenie innowacyjnych programów kształcenia i treści szkoleniowych odpowiadających na potrzeby uczących się, z zastosowaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz otwartych zasobów edukacyjnych, identyfikowanie potrzeb i wypełnianie luk w zakresie umiejętności w poszczególnych branżach (sektorach), zbliżanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, upowszechnianie idei współpracy sektorowej na rzecz kształcenia i szkolenia zawodowego skierowane do władz odpowiedzialnych za kształcenie i szkolenie zawodowe, przedsiębiorców oraz doradców zawodowych.

60 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 60 Potencjalni beneficjenci: W skład partnerstw mogą wchodzić: organizacje zajmujące się kształceniem lub szkoleniem zawodowym (szkoły zawodowe, techniczne, uczelnie, centra kształcenia i doskonalenia zawodowego, działy szkoleń w przedsiębiorstwach itp.), organizacje posiadające wiedzę ekspercką z zakresu danego sektora ekonomicznego (organizacje branżowe, zawodowe, stowarzyszenia pracodawców, izby gospodarcze, handlowe, rzemieślnicze, ośrodki badawcze, centra doskonalenia umiejętności, agencje rozwoju), instytucje mające funkcje regulacyjne w zakresie kształcenia i szkolenia zawodowego (władze lokalne/regionalne, instytucje uznawania kwalifikacji, certyfikujące, a także ośrodki doradztwa itp.). Długość trwania projektu: 2 lub 3 lata

61 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 61 Erasmus+ Edukacja dorosłych Akcja 1: Mobilność edukacyjna

62 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 62 Mobilność kadry edukacji dorosłych Celem działania jest organizowanie zagranicznych wyjazdów kadry edukacyjnej dorosłych, aby umożliwić podnoszenie jej kompetencji, a w konsekwencji wspierać rozwój organizacji i lepszą współpracę międzynarodową w tym obszarze. Wyjazdy zaplanowane w ramach projektu muszą wynikać z potrzeb organizacji i określonej przez nią strategii rozwoju, którą należy opisać we wniosku o dofinansowanie. Projekt powinien przynosić korzyści nie tylko uczestnikom wyjazdów, ale całej organizacji realizującej projekt. Zasadniczym działaniem w projekcie są wyjazdy zagraniczne do krajów Programu, trwające od 2 dni do 2 miesięcy (z wyłączeniem czasu podróży), które mogą mieć następujący charakter: udział w kursach i innego typu formach szkoleniowych, obserwacja pracy w organizacji zajmującej się edukacją dorosłych (job shadowing), prowadzenie zajęć dla dorosłych słuchaczy / prowadzenie szkoleń dla kadry edukacji dorosłych w organizacji zagranicznej.

63 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 63 Ponadto projekt powinien obejmować działania związane z przygotowaniem uczestników do wyjazdów oraz działania związane z wykorzystaniem, wdrożeniem i upowszechnianiem rezultatów projektu. Potencjalni beneficjenci i uczestnicy: O dofinansowanie mogą ubiegać się organizacje związane z niezawodową edukacją dorosłych (lub konsorcjum minimum trzech organizacji z tego samego kraju). Projekt musi przewidywać udział minimum dwóch organizacji - jednej wysyłającej, która ubiega się o dofinansowanie na szkolenia swojej kadry i jednej przyjmującej z zagranicy. Z wyjazdów może korzystać kadra zaangażowana w niezawodową edukację dorosłych, np. nauczyciele szkół ogólnokształcących dla dorosłych, szkoleniowcy oraz inni pracownicy wspierający uczenie się dorosłych. Długość trwania projektu: 1 rok lub 2 lata

64 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 64 Partnerstwa strategiczne na rzecz edukacji dorosłych Wymiana doświadczeń i rozszerzenie współpracy pomiędzy organizacjami i instytucjami z różnych krajów planującymi realizować projekt z obszaru niezawodowej edukacji osób dorosłych Celami działania jest wdrażanie innowacyjnych praktyk, promowanie rozwoju i modernizacja organizacji, a także realizacja wspólnych inicjatyw promujących współpracę, partnerskie uczenie się i wymianę doświadczeń na szczeblu europejskim. W obszarze edukacji dorosłych wyznaczonymi priorytetami są m.in.: 1)działania dotyczące poprawy podstawowych umiejętności (czytania, liczenia i umiejętności cyfrowych) dorosłych słuchaczy oraz motywowanie do nauki, 2)zwiększanie dostępu dorosłych słuchaczy do atrakcyjnej oferty edukacyjnej i ułatwianie uznawania efektów uczenia się. Współpraca organizacji partnerskich może także służyć wypracowaniu nowych sposobów wspierania uczenia się dorosłych oraz stworzeniu nowej i lepszej jakości oferty edukacyjnej, lepiej dostosowanej do potrzeb poszczególnych grup słuchaczy, np. osób wymagających szczególnego wsparcia.

65 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 65 Jednym z obszarów priorytetowych są również działania na rzecz rozwoju kompetencji edukatorów osób dorosłych pracujących z określonymi grupami słuchaczy, w tym z wykorzystaniem nowych technologii. Projekty mogą dotyczyć np. kwestii kompetencji kluczowych (językowych, informatycznych, społecznych i obywatelskich, przedsiębiorczości), niezbędnych do bycia aktywnym członkiem społeczeństwa. Współpraca organizacji może obejmować: wymianę doświadczeń i dobrych praktyk w celu podnoszenia jakości działań edukacyjnych w obszarze edukacji dorosłych, rozwijanie i testowanie nowych programów i metod w uczeniu się dorosłych, w tym z wykorzystaniem nowoczesnych technologii oraz upowszechnianie i zadbanie o wdrożenie efektów tych prac, wspólne wydarzenia edukacyjne dla kadry zaangażowanej w projekt, długoterminowe wyjazdy edukacyjne kadry, np. w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych dla dorosłych słuchaczy, działania ułatwiające uznawanie wiedzy, umiejętności i kompetencji nabytych w drodze uczenia się formalnego, pozaformalnego i nieformalnego, współpracę władz regionalnych na rzecz promowania rozwoju edukacji, działania wspierające słuchaczy niepełnosprawnych / ze specjalnymi potrzebami.

66 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 66 Potencjalni beneficjenci: O dofinansowanie mogą się ubiegać organizacje prywatne lub publiczne aktywne w obszarze edukacji dorosłych, np. - stowarzyszenia, - fundacje, - instytucje kultury, - władze lokalne. Do współpracy mogą być włączone inne organizacje pozarządowe, obywatelskie, instytucje sektora publicznego, w tym władze lokalne i regionalne oraz przedsiębiorstwa z krajów partnerskich biorących udział w programie Erasmus+. Partnerstwo musi się składać z minimum trzech organizacji z trzech różnych krajów programu, przy czym jedna pełni funkcję koordynatora i tylko ona wnioskuje o dofinansowanie w imieniu całego partnerstwa. Długość trwania projektu: od 2 do 3 lat Początek projektu należy zaplanować pomiędzy 1 września a 31 grudnia 2015 r.

67 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 67 Erasmus+ Młodzież Akcja 2: Współpraca na rzecz innowacji i dobrych praktyk

68 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 68 Partnerstwa strategiczne Współpraca organizacji i instytucji zajmujących się młodzieżą i edukacją pozaformalną Celem działania jest realny, długofalowy wpływ na sposób i metody pracy z młodzieżą tak, by miała ona wyższe kompetencje i łatwiej odnajdywała się w dorosłym świecie. Projekty partnerstwa to także szansa na rozwój organizacji lub instytucji poprzez wymianę doświadczeń, stosowanych rozwiązań, poznawanie nowych metod pracy i tworzenie narzędzi do pracy z młodzieżą. Potencjalni beneficjenci: W partnerstwach mogą brać udział organizacje i instytucje zajmujące się młodzieżą i edukacją pozaformalną, o różnych doświadczeniach i z różnych obszarów (np. instytucje publiczne, organizacje młodzieżowe, eksperci, instruktorzy, wychowawcy, pedagodzy, wolontariusze, liderzy nieformalnych grup i inicjatyw, opiekunowie świetlic, świat nauki, przedsiębiorstwa). Zawierane partnerstwa mogą mieć różną skalę: możliwa jest zarówno współpraca z jednym partnerem z zagranicy, jak i realizacja dużego przedsięwzięcia, w które zaangażowanych będzie kilka, a nawet kilkanaście podmiotów.

69 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 69 Terminy składania wniosków w 2015 r. Termin składania wniosków upływa o godzinie 12:00 czasu brukselskiego (UTC +1) dla każdej z poniższych dat. Akcja 1: Mobilność osób w dziedzinie młodzieży - 4 lutego 2015 r. Mobilność osób w dziedzinie kształcenia i szkolenia (dot. sektorów: Edukacja szkolna, Kształcenie i szkolenia zawodowe, Szkolnictwo wyższe, Edukacja dorosłych) - 4 marca 2015 r. Mobilność osób w dziedzinie młodzieży - 30 kwietnia 2015 r., 1 października 2015 r. Wspólne studia magisterskie Erasmus Mundus - 4 marca 2015 r. Wydarzenia na dużą skalę w ramach wolontariatu europejskiego - 3 kwietnia 2015 r.

70 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 70 Akcja 2: Partnerstwa strategiczne w dziedzinie młodzieży - 4 lutego 2015 r. Partnerstwa strategiczne w dziedzinie kształcenia i szkolenia (dot. sektorów: Edukacja szkolna, Kształcenie i szkolenia zawodowe, Szkolnictwo wyższe, Edukacja dorosłych) - 31 marca 2015 r. Partnerstwa strategiczne w dziedzinie młodzieży - 30 kwietnia 2015 r., 1 października 2015 r. Sojusze na rzecz wiedzy, sojusze na rzecz umiejętności sektorowych - 26 lutego 2015 r. Budowanie potencjału w dziedzinie szkolnictwa wyższego - 10 lutego 2015 r. Budowanie potencjału w dziedzinie młodzieży - 3 kwietnia 2015 r., 2 września 2015 r. Akcja 3: Spotkanie młodych ludzi z osobami odpowiedzialnymi za wyznaczanie kierunków polityki w dziedzinach związanych z młodzieżą - 4 lutego 2015 r., 30 kwietnia 2015 r., 1 października 2015 r.

71 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 71 Narodowa Agencja Programu Erasmus+ Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji ul. Mokotowska 43, 00-551 Warszawa tel. 22 463 10 00 e-mail: kontakt@erasmusplus.org.plkontakt@erasmusplus.org.pl kontakt@frse.org.pl www.frse.org.pl

72 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 72 Zespoły zajmujące się konkretnym sektorem: 1)Edukacja szkolna - tel. 22 463 10 40 lub e-mail: se@erasmusplus.org.plse@erasmusplus.org.pl 2)Kształcenie i szkolenia zawodowe - tel. 22 463 10 70 lub e-mail: vet@erasmusplus.org.plvet@erasmusplus.org.pl 3)Szkolnictwo wyższe - tel. 22 463 10 50 lub e-mail: he@erasmusplus.org.plhe@erasmusplus.org.pl 4)Edukacja dorosłych - tel. 22 463 10 60 lub e-mail: ae@erasmusplus.org.plae@erasmusplus.org.pl 5)Młodzież - tel. 22 463 10 80 lub e-mail: yia@erasmusplus.org.plyia@erasmusplus.org.pl W sprawie projektów centralnych (Jean Monnet i Erasmus+ Sport) należy kontaktować się bezpośrednio z Agencją Wykonawczą w Brukseli. Informacje w języku polskim można uzyskać pod nr tel. 22 463 12 67, 22 463 14 18 lub wysyłając e-mail na adres: centralne@erasmusplus.org.plcentralne@erasmusplus.org.pl Konsultacje w województwie pomorskim: Sławomir Sieradzki Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku Al. gen. J. Hallera 14, 80-401 Gdańsk tel. 506 211 339 lub e-mail: slawomir.sieradzki@cen.gda.plslawomir.sieradzki@cen.gda.pl Konsultacje: poniedziałki i czwartki w godz. 15:30-18:00 (po wcześniejszym umówieniu się)

73 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 „Środa z Funduszami dla organizacji pozarządowych na aktywizację społeczną i zawodową” - Źródła informacji 73 Marcin Szumny Departament Programów Regionalnych Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego

74 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 74

75 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 75 W związku z utworzeniem nowej Sieci Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich w województwie pomorskim, 2 stycznia br. rozpoczęły swoją działalność Lokalne Punkty Informacyjne, których zadaniem jest świadczenie usług informacyjnych o Funduszach Europejskich w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2014-2020. Lokalny Punkt Informacyjny w Gdańsku ul. Arkońska 6 / budynek A3, 80-387 Gdańsk tel. 58 323 31 06, 58 323 32 18 e-mail: punktinformacyjnygdansk@arp.gda.plpunktinformacyjnygdansk@arp.gda.pl Lokalny Punkt Informacyjny w Wejherowie ul. 3 Maja 4, 84-200 Wejherowo tel. 58 572 94 51, 58 572 94 52, 58 572 94 54 e-mail: punktinformacyjnywejherowo@powiatwejherowski.plpunktinformacyjnywejherowo@powiatwejherowski.pl

76 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 76 Lokalny Punkt Informacyjny w Słupsku ul. Portowa 13B, 76-200 Słupsk tel. 59 846 81 14, 59 846 81 15 e-mail: punktinformacyjnyslupsk@arp.gda.pl punktinformacyjnyslupsk@arp.gda.pl Lokalny Punkt Informacyjny w Chojnicach ul. Wysoka 3/16, 89-600 Chojnice tel. 52 334 48 47 e-mail: punktinformacyjnychojnice@lgrmorenka.pl punktinformacyjnychojnice@lgrmorenka.pl Lokalny Punkt Informacyjny w Malborku ul. Żeromskiego 11, 82-200 Malbork tel. 668 530 058, 728 486 436 e-mail: punktinformacyjnymalbork@pozytywneinicjatywy.plpunktinformacyjnymalbork@pozytywneinicjatywy.pl

77 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 77 Za koordynację Sieci Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich odpowiada Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Uwagi dotyczące pracy Sieci Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich można kierować na adres: monitoringpunktow@mir.gov.pl monitoringpunktow@mir.gov.pl

78 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 78

79 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 79 Przydatne strony internetowe: www.mir.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl www.pois.gov.pl www.poir.gov.pl www.power.gov.pl www.popc.gov.pl www.popt.gov.pl www.rpo.pomorskie.eu www.pomorskiewunii.pl

80 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 80 Przydatne strony internetowe:

81 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 81 Europe Direct Gdańsk ul. Jaśkowa Dolina 7, 80-252 Gdańsk tel. 58 344 41 11 e-mail: europedirectgdansk@morena.org.pleuropedirectgdansk@morena.org.pl www.europedirect-gdansk.morena.org.pl Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct - Słupsk Plac Zwycięstwa 3 (pok. 104), 76-215 Słupsk tel. 59 842 30 21 e-mail: europedirect-slupsk@europedirect.slupsk.eueuropedirect-slupsk@europedirect.slupsk.eu www.europedirect.slupsk.eu Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct - Dzierzgoń ul. Wojska Polskiego 3, 82-440 Dzierzgoń tel. 55 276 00 37 e-mail: europedirect-dzierzgon@dzierzgon.com.pleuropedirect-dzierzgon@dzierzgon.com.pl www.europedirect-dzierzgon.com

82 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 82

83 Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 83 Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich ul. Augustyńskiego 2, 80-819 Gdańsk tel. 58 326 81 47, 58 326 81 48, 58 326 81 52 e-mail: punktinformacyjny@pomorskie.eupunktinformacyjny@pomorskie.eu www.pomorskiewunii.pl Dziękuję za uwagę


Pobierz ppt "Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 „Środa z Funduszami."

Podobne prezentacje


Reklamy Google