Centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego.

Prezentacja na temat: "Centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego."— Zapis prezentacji:

1 Centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego.
Rozliczenie jednostek samorządu terytorialnego w VAT wraz z jednostkami i zakładami budżetowymi Paweł Kaźmierczak

2 zagadnienia z uwzględnieniem:
treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej [TSUE] z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 w postępowaniu Gminy Wrocław p-ko Ministrowi Finansów dotyczącego statusu samorządowej jednostki budżetowej na gruncie VAT [dalej Wyrok TSUE]. treści uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie [NSA] z dnia r. w sprawie I FPS 4/15 oraz uchwały NSA z dnia 24 czerwca 2013 r. w sprawie I FPS 1/13 dotyczącej statusu samorządowej jednostki budżetowej na gruncie VAT [dalej łącznie Uchwały NSA];

3 Samorządowa jednostka Samorządowa jednostka
Praktyka przed Uchwałami NSA i Wyrokiem TSUE - rozliczenia pomiędzy gminą i jej jednostkami budżetowymi GMINA Kontrahent nabywca usługi, towaru Czynność opodatkowana VAT Różna kwalifikacja czynności na gruncie VAT Samorządowa jednostka budżetowa Samorządowa jednostka budżetowa Czynność opodatkowana VAT Czynność opodatkowana VAT Kontrahent nabywca usługi, towaru Kontrahent nabywca usługi, towaru

4 Uchwała NSA z dnia 24 czerwca 2013 r. (sygn. akt I FPS 1/13)
Treść uchwały: W świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) gminne jednostki budżetowe nie są podatnikami podatku od towarów i usług.

5 Uchwała NSA z dnia 24 czerwca 2013 r. (sygn. I FPS 1/13)
Art. 15 ust. 1. Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. KRYTERIA OCENY UWZGLĘDNIONE PRZEZ NSA: - samodzielność / niezależność jednostek budżetowych - ponoszenie ryzyka gospodarczego (ekonomicznego) - odpowiedzialność majątkowa za szkody wobec osób trzecich - pokrywanie wydatków bezpośrednio z budżetu gminy - decyzyjność w zakresie rozliczeń finansowych - możliwości dysponowania majątkiem - możliwości podejmowania samodzielnych decyzji gospodarczych

6 Wyrok TSUE w sprawie C-276/14 w postępowaniu Gminy Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów
Treść wyroku: Artykuł 9 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że podmioty prawa publicznego, takie jak gminne jednostki budżetowe będące przedmiotem postępowania głównego, nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, ponieważ nie spełniają kryterium samodzielności przewidzianego w tym przepisie.

7 Okoliczności uwzględnione przez TSUE:
Wyrok TSUE w sprawie C-276/14 w postępowaniu Gminy Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów Okoliczności uwzględnione przez TSUE: charakter statusu podatnika (organy publiczne wykonujące działalność gospodarczą); wykonanie samodzielnej działalności gospodarczej (w tym kwestie wykonania: we własnym imieniu, na własny rachunek, na własną odpowiedzialność, ponoszenie ryzyka gospodarczego związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej);

8 Wyrok TSUE w sprawie C-276/14 w postępowaniu Gminy Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów
Pkt 30 Wyroku TSUE Aby zatem podmiot prawa publicznego mógł zostać uznany za podatnika w rozumieniu dyrektywy VAT, zgodnie z jej art. 9 ust. 1 powinien on samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Pkt 31 Wyroku TSUE W odniesieniu do sprawy w postępowaniu głównym należy stwierdzić, że nie jest kwestionowany gospodarczy charakter rozpatrywanej działalności. Bezsporne jest również, że sprawa dotyczy działalności gospodarczej, która nie wchodzi w zakres wyjątku przewidzianego w art. 13 ust. 1 dyrektywy VAT. Pkt 32 Wyroku TSUE Powstaje zatem pytanie, czy gminne jednostki budżetowe, takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, prowadzą daną działalność gospodarczą samodzielnie i z tego względu powinny być opodatkowane podatkiem VAT.

9 W przedmiocie ograniczenia skutków Wyroku TSUE w czasie
Wyrok TSUE w sprawie C-276/14 w postępowaniu Gminy Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów W przedmiocie ograniczenia skutków Wyroku TSUE w czasie Pkt 44 Wyroku TSUE Należy w tym miejscu przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem wykładnia przepisu prawa Unii dokonana przez Trybunał w ramach kompetencji przyznanej mu w art. 267 TFUE wyjaśnia i precyzuje znaczenie oraz zakres tego przepisu, tak jak powinien lub powinien był on być rozumiany i stosowany od chwili jego wejścia w życie. Z powyższego wynika, że sądy mogą i powinny stosować zinterpretowany w ten sposób przepis również do stosunków prawnych powstałych i ukształtowanych przed wydaniem orzeczenia w sprawie wniosku o dokonanie wykładni, jeżeli spełnione są wszystkie pozostałe przesłanki wszczęcia przed właściwym sądem postępowania w sprawie związanej ze stosowaniem takiego przepisu (wyrok Balazs, C‑401/13 i C‑432/13, EU:C:2015:26, pkt 49, a także przytoczone tam orzecznictwo).

10 W przedmiocie ograniczenia skutków Wyroku TSUE w czasie
Wyrok TSUE w sprawie C-276/14 w postępowaniu Gminy Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów W przedmiocie ograniczenia skutków Wyroku TSUE w czasie Pkt 46 Wyroku TSUE W tym względzie wystarczy stwierdzić, że rząd polski nie wykazał ryzyka wystąpienia poważnych trudności. Na rozprawie rząd ten przyznał bowiem, że nie jest w stanie ocenić spornych konsekwencji gospodarczych. Pkt 47 Wyroku TSUE W tych okolicznościach nie ma podstaw do ograniczenia skutków niniejszego wyroku w czasie.

11 Komunikat w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów

12 w związku z Wyrokiem TSUE w sprawie C-276/14
Komunikat w związku z Wyrokiem TSUE w sprawie C-276/14 I. 29 września 2015 r. zapadł wyrok TSUE, zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność gospodarcza nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi. W konsekwencji należy uznać, że samorządowe jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów o VAT, zatem wszelkie czynności przez nie dokonywane powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła. II. Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięcie TSUE zakłada się obowiązkowe „scentralizowanie” w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT (ostateczny zakres tej „centralizacji” zostanie przedstawiony po rozstrzygnięciu kwestii zakładów budżetowych przez NSA w składzie 7 sędziów, w związku z postanowieniem NSA sygn. akt. I FSK 1725/14 z 17 marca 2015 r.). Aby zapewnić samorządom czas na przygotowanie się do nowego modelu rozliczeń, do połowy 2016 r. nie będą kwestionowane rozliczenia dokonywane z zastosowaniem obecnego modelu rozliczeń.

13 w związku z Wyrokiem TSUE w sprawie C-276/14
Komunikat w związku z Wyrokiem TSUE w sprawie C-276/14 III. Zakłada się, że „scentralizowanie” rozliczeń nastąpi „w przód”. Samorządy mogą jednak, zgodnie z wyrokiem TSUE, podjąć decyzję o dokonaniu korekt rozliczeń (uwzględniając model „scentralizowany”) nieobjętych przedawnieniem, przy czym – celem zachowania zasady neutralności – korekty muszą zostać sporządzone w odniesieniu do całego poprzedniego 5 letniego okresu nieobjętego przedawnieniem. Nie będzie możliwe sporządzanie korekt wybiórczych, tj. tylko za wybrane przez samorządy okresy rozliczeniowe. Sporządzenie korekt musi obejmować w szczególności: skorygowanie wysokości deklarowanego obrotu, m.in. poprzez uwzględnienie obrotów jednostek budżetowych dotychczas zwolnionych z VAT oraz zastosowanie w odliczeniach podatku naliczonego zasad dotyczących tzw. prewspółczynnika.

14 w związku z Wyrokiem TSUE w sprawie C-276/14
Komunikat w związku z Wyrokiem TSUE w sprawie C-276/14 IV. W związku z tym, że wyrok TSUE może skutkować w niektórych przypadkach korzystania przez samorządy z programów finansowanych ze środków unijnych zmianą kwalifikowalności wydatków, Ministerstwo Finansów przewiduje brak konieczności zwrotu tych środków od beneficjentów w przypadku braku korekty podatku naliczonego. Szczegółowe zasady w tym zakresie zostaną przedstawione odrębnie. V. Ministerstwo Finansów informuje, że zostały podjęte prace w celu dopracowania powyższej koncepcji w taki sposób, aby zmiana sposobu rozliczania VAT przez samorządy i utworzone przez nią jednostki budżetowe była jak najmniej uciążliwa. W tym celu resort finansów planuje ścisłą współpracę z przedstawicielami środowiska samorządowego. VI. Wypracowana koncepcja będzie podstawą do podjęcia prac legislacyjnych, co powinno nastąpić najpóźniej w listopadzie br.

15 Uchwała NSA, Wyrok TSUE WĄTPLIWOŚCI
CO Z SAMORZĄDOWYMI ZAKŁADAMI BUDŻETOWYMI ? Postanowienie NSA z dnia w sprawie I FSK 1725/14 Naczelny Sąd Administracyjny (…) postanawia: na podstawie art. 187 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (…) przedstawić do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego (…) zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości: "Czy w świetle art. 15 ust. 1, art. 86 ust. 1 oraz art. 86 ust. 13 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., nr 177, poz ze zm.) gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji, które zostały następnie przekazane do gminnego zakładu budżetowego i są przez niego wykorzystywane do sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług?"

16 Uchwała NSA z dnia 26.10.2015 r. w sprawie I FPS 4/15
CO Z SAMORZĄDOWYMI ZAKŁADAMI BUDŻETOWYMI ? Uchwała NSA z dnia r. w sprawie I FPS 4/15 Naczelny Sąd Administracyjny ... po rozpoznaniu w Izbie Finansowej na posiedzeniu jawnym w dniu 26 października 2015 r. … zagadnienia prawnego przekazanego przez Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 17 marca 2015 r., sygn. akt I FSK 1725/14, w sprawie ze skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 3 lipca 2014 r., sygn. akt I SA/Po 185/14, … podjął następującą uchwałę: W świetle art. 15 ust. 1 oraz art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., nr 177, poz ze zm.) gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji, które zostały następnie przekazane do gminnego zakładu budżetowego, który realizuje powierzone mu zadania własne tej gminy, jeżeli te inwestycje są wykorzystywane do sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

17 Komunikat Ministra Finansów dotyczący uchwały
Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 października 2015 r., sygn. I FPS 4/15 26 października 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów, po rozpoznaniu zagadnienia prawnego w przedmiocie  prawa do odliczenia podatku naliczonego przez gminę z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji, które zostały następnie przekazane do gminnego zakładu budżetowego i są przez niego wykorzystywane do sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług podjął następującą uchwałę: „ W świetle art. 15 ust. 1 oraz art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., nr 177, poz ze zm.) gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji, które zostały następnie przekazane do gminnego zakładu budżetowego, który realizuje powierzone mu zadania własne tej gminy, jeżeli te inwestycje są wykorzystywane do sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.". W ustnym uzasadnieniu NSA wskazał, że gminne zakłady budżetowe nie mogą być uznane za odrębnego od gminy podatnika VAT gdyż nie spełniają one warunku samodzielności. W związku z podjętą uchwałą gminne zakłady budżetowe objęte zostaną planowanym obowiązkowym „scentralizowaniem" rozliczeń w podatku VAT w samorządach (więcej informacji o „scentralizowaniu" rozliczeń zawiera komunikat 29 września 2015 r. w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej C-276/14 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów) – plik PDF 164 KB.

18 Rozliczenie VAT

19 Centralizacja rozliczeń VAT
„Kierownicy” jednostek budżetowych będą zobowiązani zapewnić: prowadzenie rozliczeń z tytułu VAT związanych z działalnością prowadzoną przez te jednostki (w imieniu Gminy); 2) sporządzenia „cząstkowych” ewidencji (rejestrów) VAT, w których będą ujmowane czynności (transakcje) wykonywane przez te jednostki oraz wartość towarów i usług nabywanych przez jednostki w związku z prowadzoną przez nie działalnością (realizowaną w imieniu Gminy); 3) sporządzania tzw. „cząstkowych” informacji (deklaracji) VAT dotyczących prowadzonej działalności (kwoty ujmowane w deklaracjach powinny obejmować wartości w groszach tj. nie należy stosować zaokrągleń kwot do pełnych złotych. Obowiązuje również składanie deklaracji cząstkowych zerowych).

20 Centralizacja rozliczeń VAT
Cząstkowe ewidencje i deklaracje VAT sporządzone przez jednostki budżetowe za poszczególne miesiące po podpisaniu przez „Kierownika jednostki” oraz głównego księgowego jednostki winny zostać przekazane do Urzędu Gminy w stosownym terminie np. do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który ewidencje i deklaracje te zostały sporządzone, celem opracowania deklaracji łącznej Gminy. „Cząstkowe „ewidencje” i deklaracje VAT sporządzane przez poszczególne jednostki budżetowe będą konsolidowane na poziomie rozliczeń Gminy z tytułu VAT a dane w nich zawarte będą odzwierciedlone w składanych przez Gminę deklaracjach VAT.

21 Uchwała NSA, Wyrok TSUE – potencjalne skutki
Rachunkowość i ewidencje  Sektor finansów publicznych tworzą między innymi: 1) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki; 2) jednostki budżetowe; 3) samorządowe zakłady budżetowe; (art. 9 ustawy o finansach publicznych) Kierownik jednostki sektora finansów publicznych, jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej tej jednostki. Kierownik jednostki może powierzyć określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej pracownikom jednostki. Przyjęcie obowiązków przez te osoby powinno być potwierdzone dokumentem w formie odrębnego imiennego upoważnienia albo wskazania w regulaminie organizacyjnym tej jednostki. (art. 53 ustawy o finansach publicznych) Jednostki sektora finansów publicznych prowadzą rachunkowość zgodnie z przepisami o rachunkowości, z uwzględnieniem zasad określonych w ustawie o finansach publicznych. (art. 40 ustawy o finansach publicznych)

22 Uchwała NSA, Wyrok TSUE – potencjalne skutki
Rachunkowość i ewidencje Jednostki obowiązane są stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną. Rachunkowość jednostki obejmuje między innymi: 1) przyjęte zasady (politykę) rachunkowości; 2) prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym; 3) sporządzanie sprawozdań finansowych; 4) gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą. Kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, również w przypadku gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości - z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury - zostaną powierzone innej osobie. Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę lub przedsiębiorcę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. (art. 4 ustawy o rachunkowości)

23 Uchwała NSA, Wyrok TSUE – potencjalne skutki
Ewidencje sprzedaży i zakupów dla celów VAT Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 … , są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90 (wartość podatku do odliczenia określona wg proporcji odliczenia), dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego (z tytułu sprzedaży), wysokość kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, art. 130d, art. 134 oraz art dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej. W ewidencjach VAT nie ujmuje się zdarzeń pozostających poza systemem VAT.

24 Uchwała NSA, Wyrok TSUE – potencjalne skutki
FAKTUROWANIE i DOKUMENTOWANIE Art. 106b ust. 1 ustawy VAT Art. 106b.  1. Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą: sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem; … Art. 106e. (291) 1. Faktura powinna zawierać: 1) datę wystawienia; 2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę; 3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy; 4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

25 Uchwała NSA, Wyrok TSUE – potencjalne skutki
Dane na fakturach jednostek budżetowych Po centralizacji rozliczenia VAT sprzedawcą i nabywcą w treści dokumentów wystawianych i otrzymywanych przez jednostki organizacyjne Gminy będzie Gmina, a struktura danych w układzie scentralizowanym przedstawiać się może jak poniżej: Nazwa Gminy NIP Gminy Nazwa jednostki organizacyjnej Adres jednostki organizacyjnej

26 Ewidencje sprzedaży i zakupów

27 Uchwała NSA, Wyrok TSUE – potencjalne skutki
Odpowiedzialność za dane w deklaracji Odpowiada za sprawstwo nie tylko ten, kto wykonuje czyn zabroniony sam albo wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, ale także ten, kto kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę lub wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie takiego czynu. Za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada, jak sprawca, także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną. (art. 9 kodeksu karnego skarbowego) Podatnik, który składając organowi podatkowemu, innemu uprawnionemu organowi lub płatnikowi deklarację lub oświadczenie, podaje nieprawdę lub zataja prawdę albo nie dopełnia obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych nimi danych, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. (art. 56 kodeksu karnego skarbowego)

28 Rozliczenie sprzedaży w VAT
Ustalenie konsekwencji na gruncie podatku VAT związanych z czynnościami „sprzedażowymi” dokonywanymi przez jednostki budżetowe Gminy powinno nastąpić w następujących etapach: Etap I ustalenie, czy jednostka budżetowa (Gmina) dokonując danej czynności działa w charakterze podatnika VAT Etap II jeżeli jednostka (Gmina) dokonując danej czynności działa w charakterze podatnika VAT – ustalenie czy czynność ta jest objęta zakresem „przedmiotowym” VAT Etap III jeżeli dana czynność jest objęta zakresem „przedmiotowym” VAT – określenie szczegółowych zasad rozliczenia tej czynności dla celów podatku VAT, tj. ustalenie: - momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT; - stawki podatku VAT; - obowiązków formalnych (np. właściwej formy udokumentowania tej czynności).

29 Przejście na NOWY SYSTEM rozliczeń – UWAGI PRAKTYCZNE
Możliwy harmonogram działań: 1. Określenie momentu przejścia na nowy system rozliczeń. 2. Ustalenie stanu faktycznego: jakie jednostki budżetowe funkcjonują w gminie? jaki był dotychczasowy status jednostek budżetowych w VAT (czy są zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi)? jakie czynności były wykonywane przez poszczególne jednostki budżetowe: opodatkowane VAT wg właściwych stawek, zwolnione z VAT, niepodlegające VAT, d) jaka była wartość poszczególnych rodzajów czynności? e) czy dla poszczególnych jednostek zostały wydane interpretacje podatkowe?

30 Możliwy harmonogram działań:
Przejście na NOWY SYSTEM rozliczeń – UWAGI PRAKTYCZNE Możliwy harmonogram działań: 3. Określenie zasad fakturowania oraz prowadzenia ewidencji VAT. 4. Opracowanie dokumentów wewnętrznych (regulaminów lub zarządzeń) w zakresie łącznego rozliczania VAT przez jednostkę samorządu dotyczących m.in.: a) terminowego przekazywania przez jednostki organizacyjne danych na potrzeby sporządzenia łącznego rozliczenia (jednej deklaracji), b) okresowych weryfikacji prawidłowości „rozliczania VAT” przez jednostki organizacyjne (zwłaszcza VAT należnego – od sprzedaży), 5. Uzgodnienia z kontrahentami (zwłaszcza sprzedawcami towarów i usług na rzecz gminy) w zakresie zasad fakturowania oraz ewentualne aneksowanie umów. 6. Dostosowanie oprogramowania finansowo-księgowego.

31 Możliwy harmonogram działań:
Przejście na NOWY SYSTEM rozliczeń – UWAGI PRAKTYCZNE Możliwy harmonogram działań: 7. Weryfikacja prawidłowości i jednolitości rozliczeń w zakresie VAT przez poszczególne jednostki budżetowe. 8. Wyrejestrowanie jednostek budżetowych będących dotychczas podatnikami VAT czynnymi. 9. Złożenie jednej deklaracji.

32 Zmiany w VAT dla jednostek samorządu terytorialnego obowiązujące od 1 stycznia 2016 r.

33 (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zmianami) [dalej ustawy VAT]
Nowelizacji ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zmianami) [dalej ustawy VAT] dokonano ustawą z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z dnia 4 maja 2015 r. poz. 605) [dalej Nowelizacja VAT]

34 Nowelizacja VAT dla jst
Nowelizacja VAT modyfikuje począwszy od 1 stycznia 2016 r. brzmienie art. 86 ustawy VAT w zakresie prawa odliczenia VAT. Art. 86 ust. 1 ustawy VAT W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

35 Nowelizacja VAT dla jst
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych (do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 ustawy VAT), gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem określenia proporcji". Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. (art. 86 ust. 2a ustawy VAT po Nowelizacji VAT)

36 Nowelizacja VAT dla jst
Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli: zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, (z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 ustawy VAT), gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe. (art. 86 ust. 2b ustawy VAT po Nowelizacji VAT)

37 Nowelizacja VAT dla jst
 Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane: średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością; średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością; roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza; średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością. (art. 86 ust. 2c ustawy VAT po Nowelizacji VAT)

38 Dz.U.UE.L DYREKTYWA 2006/112/WE RADY z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U.UE L z dnia 11 grudnia 2006 r.) …   ROZDZIAŁ 2 Proporcja podlegająca odliczeniu Artykuł   W odniesieniu do towarów i usług wykorzystywanych przez podatnika zarówno do dokonywania transakcji dających prawo do odliczenia, o których mowa w art. 168, 169 i 170, jak i transakcji nie dających prawa do odliczenia, odliczenie będzie dotyczyło tylko takiej części VAT, która proporcjonalnie przypada na kwotę tych pierwszych transakcji. Proporcja podlegająca odliczeniu jest ustalana, zgodnie z art. 174 i 175, dla wszystkich transakcji dokonanych przez podatnika. 2. Państwa członkowskie mogą przedsięwziąć następujące środki: a) zezwolić podatnikowi na określenie proporcji podlegającej odliczeniu dla każdego sektora jego działalności, pod warunkiem że dla każdego z tych sektorów prowadzona jest osobna księgowość; b) zobowiązać podatnika do określenia proporcji podlegającej odliczeniu dla każdego sektora działalności i do prowadzenia osobnej księgowości dla każdego z tych sektorów

39 Nowelizacja VAT dla jst
 W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy. (art. 86 ust. 2d ustawy VAT po Nowelizacji VAT)    Podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu. (art. 86 ust. 2e ustawy VAT po Nowelizacji VAT) Ww. regułę stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne. (art. 86 ust. 2f ustawy VAT po Nowelizacji VAT)

40 Nowelizacja VAT dla jst
Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio. (art. 86 ust. 2g ustawy VAT po Nowelizacji VAT) tj.   (art. 90 ust. 5 ustawy VAT) Do obrotu nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności. (art. 90 ust. 6 ustawy VAT) Do obrotu, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących: 1) pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych; 2) usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy. (art. 90 ust. 9a ustawy VAT) Przy ustalaniu proporcji, do obrotu nie wlicza się kwoty podatku. (art. 90 ust. 10 ustawy VAT) W przypadku gdy proporcja: 1) przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%; 2) nie przekroczyła 2% - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

41 Nowelizacja VAT dla jst
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego. (art. 86 ust. 22 ustawy VAT po Nowelizacji VAT) W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji. (art. 86 ust. 2h ustawy VAT po Nowelizacji VAT)

42 Nowelizacja VAT dla jst
Wskutek Nowelizacji Vat dodano: W przypadku gdy korekty podatku odliczonego dokonuje podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie art. 86 ust. 22, może on uwzględnić dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy, jeżeli takie dane przyjęto w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w art. 86 ust. 2a. (art. 90c ust. 2 ustawy VAT po Nowelizacji VAT) Dokonując korekty, podatnik może przyjąć inny sposób określania proporcji, niż został przyjęty dla danego roku podatkowego, jeżeli byłby on bardziej reprezentatywny dla zakończonego roku.

43 Nowelizacja VAT dla jst – odliczenie wg prewspółczynnika i współczynnika

44 Dziękuję za uwagę Paweł Kaźmierczak