Gospodarka odpadami w placówkach s ł u ż by zdrowia Katowice 2011r.

Prezentacja na temat: "Gospodarka odpadami w placówkach s ł u ż by zdrowia Katowice 2011r."— Zapis prezentacji:

1 Gospodarka odpadami w placówkach s ł u ż by zdrowia Katowice 2011r.

2 CO TO JEST ODPAD? 14 września 2010 roku Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej obwieścił w Dz.U.2010. 185.1243 tekst jednolity ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach Odpady oznaczają każdą substancję lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do ustawy, których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się jest obowiązany. W praktyce odpadami są wszystkie niespożytkowane produkty bytowej i gospodarczej działalności człowieka.

3 odzysk są to wszelkie działania, niestwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii RECYKLING Unieszko- dliwienie poddawanie odpadów procesom przekształcenia biologicznego, fizycznego lub chemicznego w celu doprowadzenia ich do stanu, który nie stwarza zagrożeń dla życia lub zdrowia ludzi oraz dla środowiska.

4 Gdyby zgromadzić całą energię paliw naszego globu tj. energię z węgla, drewna, gazu, ropy naftowej i spalić ze sprawnością 100% to wartość uzyskanej energii równałaby się energii słonecznej dostarczonej do ziemi zaledwie przez cztery dni.

5 Definicja ustawowa odpadów Dla zidentyfikowania odpadów najgroźniejszych, pochodzenia przemysłowego, jak i powstałych w wyniku świadczonych usług oraz takich, które sami wytwarzamy w gospodarstwach domowych, wprowadzono dwie definicje ustawowe. Odpady komunalne (stałe i ciekłe) to odpady powstające w gospodarstwach domowych, są nimi również odpady pochodzące od innych wytwórców, niezawierające odpadów niebezpiecznych, a które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Odpady niebezpieczne, które ze względu na swoje właściwości stanowią zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi albo dla ekosystemu. To zużyte oleje i smary, tłuszcze, przeterminowane leki baterie, metale ciężkie, urządzenia i wyroby zawierające freon lub azbest, jak również odpady z zakładów opieki zdrowotnej.

6 Każdy szpital jest zakładem wytwarzającym odpady zarówno takie, jakie powstają w naszych domach jak i będące dużym zagrożeniem dla ludzi i środowiska. Z tego powodu nadzór nad postępowaniem z odpadami z punktu widzenia epidemiologicznego oraz bezpieczeństwa pracy jest ważnym elementem w opracowaniu odpowiedniego systemu gospodarki tą grupą odpadową. Nie mniej ważne są również aspekty ekonomiczne. W związku z tym należy najpierw przygotować odpowiednią logistykę dla prawidłowego funkcjonowania gospodarki odpadami w placówkach służby zdrowia w postaci wyspecjalizowanych logistyk takich jak: logistyka produkcyjna, logistyka szpitalna, logistyka utrzymania systemów szpitalnych, logistyka gromadzenia, przetwarzania i recyklingu odpadów

7 Kluczem do efektywnej gospodarki wszelkimi rodzajami odpadów  jest ich segregacja na odpowiednie kategorie w miejscu i czasie powstania.  Właściwy podział odpadów, zależnie od poziomu zagrożenia oraz rodzaju materiału, prowadzący do ich ujednolicenia  Znajomość składu i charakteru poszczególnych grup odpadów, a w konsekwencji do poprawy warunków odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.  Efektywność selektywnej zbiórki zależy od znajomości reguł rozdziału odpadów oraz ilości, rozmieszczenia i oznakowania pojemników.  Przyjęte procedury segregacji mają bezpośredni wpływ na koszt i sposób dalszego postępowania z odpadami.

8 Posiadacz odpadów to każdy, kto faktycznie włada odpadami (wytwórca odpadów, inna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna); Domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości. Posiadaczem bowiem, jest ten, kto je faktycznie ma ale!!!!!! Posiadaczem odpadów nie jest osoba,podmiot, który prowadzi działalność w zakresie transportu odpadów na własny użytek Wytwórca odpadów to każdy, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów, oraz każdy, kto przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów.

9 Magazynowanie odpadów jest to czasowe przetrzymywanie lub gromadzenie odpadów przed ich transportem, odzyskiem lub unieszkodliwieniem. Składowanie odpadów Odpady przeznaczone do składowania mogą być magazynowane jedynie w celu zebrania odpowiedniej ilości tych odpadów do transportu na składowisko odpadów nie dłużej jednak niż przez okres 1 roku. Zbieraniu odpadów to każde działanie, w szczególności umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania.

10 Obowiązujące zasady wynikające z ustawy o odpadach z art. 5 to tzw. ZASADA ROZSZERZONEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI PRODUCENTA, która oznacza, że producent, jest odpowiedzialny nie tylko za odpady powstające w toku jego produkcji, ale również za odpady powstające z produkowanych przez niego wyrobów. Oznacza to w praktyce, że powinien on w ten sposób projektować i wytwarzać swoje produkty, aby po zużyciu nadawały się one do recyklingu lub innych form odzysku. Kto nie wywiązuje się z nałożonego obowiązku podlega karze grzywny.

11 … i dalej obowiązujące zasady wynikające z ustawy o odpadach art. 5 to tzw. ZASADA „TRIADY” POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI. 1. polegające na niedopuszczaniu do powstawania odpadów; 2. a w przypadku powstania odpadów - podjąć działania polegające na ograniczaniu ich ilości lub negatywnego ich oddziaływania na środowisko. 3. a w stosunku do powstałych odpadów należy podjąć działania umożliwiające w pierwszej kolejności odzysk odpadów, natomiast, gdy jest to niemożliwe ich bezpieczne unieszkodliwianie.

12 … i dalej obowiązujące zasady wynikające z ustawy o odpadach art. 7 to tzw. ZASADA „HIERARCHII POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI” i „HIERARCHII DZIAŁAŃ” Wytworzone odpady w pierwszej kolejności powinny być poddane odzyskowi, a dopiero gdy takie działania są niemożliwe ze względów technologicznych, ekologicznych lub ekonomicznych, dopuszczalne jest ich unieszkodliwianie. * W przypadku unieszkodliwiania określona została również pewna hierarchia działań – preferowane są inne metody unieszkodliwiania (np. procesy chemiczno-fizyczne, termiczne) * Składowanie jest dopuszczalne, jeżeli unieszkodliwianie w inny sposób jest niemożliwe z przyczyn technologicznych lub nieuzasadnione z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych. !!! Odpady medyczne są poddawane wyłącznie unieszkodliwieniu a jedyną dopuszczalną metodą jest spalanie. Kto nie wywiązuje się z nałożonego obowiązku podlega karze grzywny.

13

14 Obowiązujące zasady wynikające z ustawy o odpadach art. 9 to tzw. "ZASADA BLISKOŚCI" która stanowi o przemieszczeniu odpadów. Powinno ono odbywać się do miejsc odzysku/unieszkodliwienia położonych najbliżej miejsca powstawania odpadów, pod warunkiem, iż miejsca te spełniają wymagania najlepszej dostępnej techniki lub wymagania stosowanej technologii - określone w art. 143 ustawy - Prawo ochrony środowiska (czyli posiadają stosowne pozwolenia/ zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku/unieszkodliwienia odpadów) Przemieszczanie odpadów jest zawsze potencjalnym zagrożeniem dla ludzi i środowiska i powinno być ograniczane. Kto nie wywiązuje się z nałożonego obowiązku podlega karze grzywny.

15 ZASADA „ZANIECZYSZCZAJĄCY PŁACI” została zawarta w art. 7 ustawy – Prawo ochrony środowiska w następującym brzmieniu: 1. Kto powoduje zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty usunięcia skutków takiego zanieczyszczenia. 2. Kto może spowodować zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty zapobiegania takiemu zanieczyszczeniu.

16 Obowiązujące zasady wynikające z ustawy o odpadach art. 10 to tzw. ZASADA „SELEKTYWNEGO ZBIERANIA ODPADÓW„ Posiadacze odpadów powinni zbierać odpady w sposób selektywny. Prowadzi to do wyselekcjonowania surowców wtórnych w miejscu ich powstania. Zakres selektywnej zbiórki powinien być zgodny z technologicznymi warunkami i możliwościami poddania ich odzyskowi lub unieszkodliwianiu.

17 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia Znajomość i prawidłowa klasyfikacja wytworzonych odpadów jest niezbędna i konieczna przy planowaniu gospodarki odpadami !!! Jak prawidłowo klasyfikować! KLASYFIKACJA ODPADÓW Zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 27 września 2001 r. (Dz.U.01.112.1206) w sprawie katalogu odpadów odpady podzielono na 20 grup

18 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia Odpad medyczny to odpad powstający w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi Dz.U.10.139.940 z dnia 4 sierpnia 2010 r.

19 18 01 02 18 odpady z działalności służb medycznych i weterynaryjnych oraz związanych z nimi badań grupy - odpady o wspólnym pochodzeniu i wynikających stąd właściwościach (pierwsze dwie cyfry sześciocyfrowego kodu), podgrupy - odpady podobne pod względem głównych składników lub procesu produkcyjnego, w którym zostały wytworzone (trzecia i czwarta cyfra kodu), rodzaje -określające dokładniej niż podgrupy chemiczne, fizyczne i biologiczne właściwości odpadów (ostatnie dwie cyfry kodu).

20

21

22 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia

23 CO TO ZNACZY -GOSPODARKA ODPADAMI W PLACÓWCE ZDROWIA? to:  zbieranie, segregacja  magazynowanie  transport  odzysk i unieszkodliwianie odpadów,  w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów;

24 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia ZBIERANIE ODPADÓW MEDYCZNYCH  w miejscu wytwarzania, w miejscu udzielania świadczeń medycznych  Segregacja uwzględniając ich właściwości, sposób ich unieszkodliwiania lub odzysku. Odpady o kodach 18 01 02*, 18 01 03* i 18 01 82*; Odpady o kodach 18 01 06*, 18 01 08*, 18 01 10* Odpady o kodach 18 01 01, 18 01 04, 18 01 07, 18 01 09  Pojemniki lub worki należy zapełniać do 2/3 ich objętości w sposób umożliwiający ich bezpieczne zamknięcie.  Niedopuszczalne jest otwieranie raz zamkniętych pojemników lub worków jednorazowego użycia.

25 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia ZBIERANIE ODPADÓW MEDYCZNYCH  Odpady medyczne o ostrych końcach i krawędziach zbiera się w pojemnikach jednorazowego użycia, sztywnych, odpornych na działanie wilgoci, mechanicznie odpornych na przekłucie bądź przecięcie.  Przestrzeganie czasu przechowywania nie dłużej niż 72 godziny.  Każdy pojemnik i każdy worek z odpadami medycznymi powinien posiadać widoczne oznakowanie identyfikujące zawierające: /kod, data,wytwórca/  bezzwłocznie przekazane do miejsca magazynowania

26 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia POJEMNIKI NA ODPADY MEDYCZNE POJEMNIK NA PRZETERMINOWANE LEKILEKI

27 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia TRANSPORT WEWNĘTRZNY ODPADÓW MEDYCZNYCH  Transport wewnętrzny odpadów medycznych do miejsca magazynowania, unieszkodliwiania lub odbioru odbywa się środkami transportu przeznaczonymi wyłącznie do tego celu.  Do transportu wewnętrznego odpadów medycznych, używa się wózków zamykanych lub wózków przewożących pojemniki zamykane.

28 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia TRANSPORT WEWNĘTRZNY ODPADÓW MEDYCZNYCH  Środki transportu wewnętrznego odpadów medycznych i pojemniki wielokrotnego użycia należy zdezynfekować i umyć po każdym użyciu.  Transport wewnętrzny odpadów medycznych odbywa się w sposób uniemożliwiający narażenie na bezpośredni kontakt z tymi odpadami.  należy opracować i wdrożyć procedurę transportu mycia i dezynfekcji wózków transportowych.

29 MAGAZYNOWANIE ODPADÓW MEDYCZNYCH Pomieszczenie Chłodziarka 02* Chłodziarka 03*, 06*,08*,82* Osobne wejście; ściany, podłogi zmywalne, dostęp do umywalki z dopływem wody, wentylacja Do 10 C 72 godz. Od 10-do 18 C 72 godz. Do 10 C 30 dni

30 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia MAGAZYNOWANIE ODPADÓW MEDYCZNYCH Zalecenia : 1.Opracowana i wdrożona procedura postępowania z odpadami 2.Opracowana procedura dezynfekcji pomieszczenia i urządzeń 3.Opracowana procedura kontroli temperatury urządzeń chłodzących oraz postępowania na wypadek awarii. 4.Dokumentacji temperatury urządzeń chłodzących 5.Udokumentowania przeszkolenia pracowników w obowiązującymi procedurami oraz bhp !!! Opracowane procedury powinny znajdować się w procedurach Komisji Zakażeń Szpitalnych, są integralną częścią łańcucha bezpieczeństwa epidemiologicznego pacjenta jak i personelu.

31 “INSTALACJA” według definicji w art. 3 pkt 6 Prawo Ochrony Środowiska to:  stacjonarne urządzenie techniczne,  zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu,  budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani zespołami, których eksploatacja może spowodować emisję np. dioksyn, CO 2.i innych Instalacją jest :składowisko odpadów,spalarania, kompostowanie – / czyli recykling organiczny/

32 DIOKSYNY - NIEBEZPIECZNE ZWIĄZKI ORGANICZNE Zanieczyszczenie powstające w trakcie produkcji niektórych chlorowanych związków organicznych lub podczas spalania związków zawierających chlor. Działanie toksyczne objawia się zmianami skórnymi (trądzik chlorowy oraz uszkodzeniem wątroby, nowotwory nawet po 20 latach, Okres połowicznego rozpadu wynosi 7 lat, w glebie 10 lat; Dioksyny powstają w wielu procesach, w których jest stosowany chlor i jego związki (np. smażenie, wędzenie), Badania składu spalin z pieców domowych wykazały, że stężenie w nich dioksyn wynosi średnio 20 ng/m3, a np. palący się śmietnik jest źródłem 100 ng/m3. wieprzowina 2 pg- drób 5 pg- wołowina 6 pg- mleko 3 pg- jaja 5 pg

33

34 SPALARNIA ODPADÓW w Dąbrowie Górniczej/ woj. Śląskie/ Podczas procesu spalania

35 SPALARNIE NA ŚWIECIE KIEL

36 Wytwórca odpadów nie prowadzący instalacji jest obowiązany do: Odpady niebezpieczne /Produkcja/ powyżej 100 kg rocznie, uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, do 100 kg rocznie, przedkłada się wojewodzie lub staroście informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne Inne niż niebezpieczne /Produkcja/ w ilości powyżej 5 ton rocznie odpadów - przedkłada informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami,

37 Wytwórca odpadów prowadzący instalację jest obowiązany do; Odpady niebezpieczne / produkcja/ powyżej 1 tony odpadów niebezpiecznych rocznie, uzyskania pozwolenia na wytwarzanie tychże odpadów do 1 tony odpadów niebezpiecznych rocznie, uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi Inne niż niebezpieczne /produkcja/ powyżej 5 tysięcy ton rocznie odpadów, pozwolenie na wytwarzanie tychże odpadów od 5 do 5 tysięcy ton rocznie - przedłożenia informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, jeżeli wytwarza

38 KTO JEST WŁAŚCIWYM ORGANEM ? wojewoda - dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których obowiązek sporządzania raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wynika z przepisów o ochronie środowiska oraz gdy dotyczy eksploatacji instalacji na terenach zakładów zaliczanych do tych przedsięwzięć, starosta - dla pozostałych przedsięwzięć. Rozumie się przez to także prezydenta miasta na prawach powiatu; Właściwość miejscową organu, ustala się według miejsca prowadzenia działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.

39 DOKUMENTACJA 1. Informacja o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami 2. Program gospodarki odpadami 3. Pozwolenia na wytwarzanie odpadów 4. Zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów 5. Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania lub transportu odpadów 6. Transport - rejestr 6.Dokumentacja - ewidencja odpadu, karta przekazania 7. sprawozdanie - roczne zbiorcze zestawienie danych dotyczące wytwarzanych odpadów

40 Informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami Kto? nie prowadzi instalacji a produkuje odpady inne niż niebezpieczne w ilości powyżej 5 ton rocznie odpadów lub do 100 kg odpadów niebezpiecznych, Kto ? Prowadzi instalację a produkujący tylko odpady inne niż niebezpieczne od 5 ton do 5 tysięcy ton Co ? powinna zawierać informacja zostało wyszczególnione w art. 24 ustawy o odpadach.  Informację przedkłada się w czterech egzemplarzach.  Informację przedkłada się wojewodzie lub staroście,właściwemu organowi w terminie 30 dni przed dniem rozpoczęcia działalności powodującej powstawanie odpadów lub dniem zmiany tej działalności. Kto nie wywiązuje się z nałożonego obowiązku podlega karze pieniężnej.

41 Program gospodarki odpadami Program dołączany do wniosku o wydanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, który powinien zawierać informacje wyszczególnione w art. 20 ustawy a w szczególności: wyszczególniając rodzaj odpadów przewidzianych do wytwarzania; informacje wskazujące na sposoby zapobiegania negatywnemu oddziaływaniu odpadów na środowisko; opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów; wskazanie rodzaju magazynowanych odpadów oraz sposobu ich magazynowania; czasu prowadzenia działalności związanej z wytwarzaniem odpadów; oznaczenie obszaru prowadzonej działalności Plany gospodarki odpadami podlegają aktualizacji nie rzadziej niż co 4 lata. Te plany są uwzględniane w planach opracowywanych na szczeblu: krajowym, wojewódzkim, powiatowym, gminnym.

42 Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami wydawana jest przez właściwy organ, którym jest: 1. regionalny dyrektor ochrony środowiska — dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych; 2. marszałek województwa — w pozostałych przypadkach. Decyzja określa termin obowiązywania decyzji, którą wydaje się na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat, a w przypadku działalności polegającej na przetwarzaniu odpadów zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych — nie dłuższy niż 5 lat; Właściwość miejscową organu ustala się według miejsca siedziby lub zamieszkania wytwórcy odpadów. Kto nie wywiązuje się z nałożonego obowiązku podlega karze pieniężnej do 10.000 zł

43 POZWOLENIA NA WYTWARZANIE ODPADÓW musi uzyskać każdy wytwórca !!!!!, który prowadzi instalację i  który wytwarza 1 Mg -megagram= 1000 kg =1 tona odpadów niebezpiecznych rocznie lub  powyżej 5 tysięcy Mg odpadów rocznie innych niż niebezpieczne Wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów powinien spełniać wymagania określone w przepisach o ochronie środowiska oraz dodatkowo zawierać wyszczególnione informacje zwarte w art. 17 i 18 ustawy o odpadach. Kto nie wywiązuje się z nałożonego obowiązku podlega karze pieniężnej do 10.000 zł

44 . TRANSPORT ZEWNĘTRZNY ODPADÓW ZEZWOLENIE NA PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI W ZAKRESIE ZBIERANIA LUB TRANSPORTU ODPADÓW wydaje się w drodze decyzji na wniosek, który zawiera dane wyszczególnione w art. 28 ustawy o odpadach  Zezwolenie to jest wydawane w drodze decyzji, przez właściwy organ na czas oznaczony nie dłuższy niż 10 lat  Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania lub transportu odpadów wydaje starosta po zasięgnięciu opinii właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta oraz powiatowego inspektora sanitarnego;. Kto nie wywiązuje się z nałożonego obowiązku podlega karze pieniężnej do 10.000 zł Art. 31.Wytwórca odpadów, który prowadzi odzysk, unieszkodliwianie, zbieranie lub transport odpadów, jest zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia jeżeli posiada pozwolenie na wytwarzanie odpadów lub decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi,

45 . TRANSPORT ZEWNĘTRZNY ODPADÓW Art. 33. 1. Posiadacz odpadów może przekazać określone rodzaje odpadów w celu ich wykorzystania osobie fizycznej lub jednostce organizacyjnej, niebędącym przedsiębiorcami na ich własne potrzeby. Wtedy nie jest wymagane zezwolenie na transport odpadów. Taki posiadacz odpadów lub prowadzący transport odpadów, który jest zwolniony z obowiązku uzyskiwania zezwoleń. Ma obowiązek:  zgłoszenia do rejestru prowadzonego przez starostę właściwego ze względu na miejsce siedziby lub zamieszkania prowadzącego transport odpadów. Starosta przekazuje marszałkowi województwa łączne zestawienie rejestrów, w terminie do końca pierwszego kwartału za poprzedni rok kalendarzowy.

46 TRANSPORT ZEWNĘTRZNY ODPADÓW Pod względem rodzaju zagrożenia dla otoczenia w czasie załadunku, przewozu i wyładunku, materiały niebezpieczne dzielą się na następujące klasy: ADR to międzynarodowa umowa dotycząca drogowego przewozu towarów i ładunków niebezpiecznych. klasa 1 - materiały i przedmioty wybuchowe, klasa 2 - gazy sprężone, skroplone lub rozpuszczone pod ciśnieniem, klasa 3 - materiały ciekłe zapalne, klasa 4.1 - materiały stałe zapalne, klasa 4.2 - materiały samozapalne, klasa 4.3 - materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne, klasa 5.1 - materiały utleniające, klasa 5.2 - nadtlenki organiczne, klasa 6.1 - materiały trujące, klasa 6.2 - materiały zakaźne, klasa 7 - materiały promieniotwórcze, klasa 8 - materiały żrące, klasa 9 - różne materiały i przedmioty niebezpieczne.

47 TRANSPORT ZEWNĘTRZNY ODPADÓW Jakie odpady transportujemy ? wszystkie…. Rodzaje odpadów określone są w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie katalogu odpadów i dzielą się na odpady niebezpieczne oraz odpady inne niż niebezpieczne.Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie katalogu odpadów Kto?  Uprawnione firmy posiadające zezwolenia w związku z transportem odpadów,prowadzące instalację podmiot lub osoba, musi posiadać zezwolenie na transport odpadów wydawane w formie decyzji.  Osoba lub firma na zlecenie innych posiadaczy odpadów (usługa transportu niezależnie dla kogo jest świadczona) musi dokonać zgłoszenia do rejestru jeżeli transportuje odpady na zlecenie innych posiadaczy odpadów.

48 TRANSPORT ZEWNĘTRZNY ODPADÓW

49 TRANSPORT ZEWNĘTRZNY ODPADÓW

50 DOKUMENTACJA-EWIDENCJA ODPADU (art. 36 ) Co to jest ewidencja odpadów ? Jest to dokumentowanie wytwarzania, zbierania, odzysku, unieszkodliwiania, przekazywania i transportu odpadów ściśle według określonych procedur na przeznaczonych do tego celu formularzach. Jak wygląda ewidencja odpadów ? Od 01.01. 2011 roku na ewidencję odpadów składają się następujące dokumenty: karta ewidencji odpadu karta przekazania odpadu sprawozdanie - zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów Wzory dokumentów stosowanych na potrzeby bieżącej ewidencji odpadów zostały określone rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. 2010 nr 249, poz. 1673)

51 DOKUMENTACJA-EWIDENCJA ODPADU (art. 37)  Zapisy dotyczące ewidencji uległy zmianom w celu dostosowania ewidencji do wymagań UE, a także do nowych obowiązków posiadaczy odpadów (możliwość przekazywania odpowiedzialności). Posiadacz odpadów, który przejmuje odpad od innego posiadacza, jest obowiązany potwierdzić przejęcie odpadu na karcie przekazania odpadu wypełnionej przez posiadacza, który przekazuje ten odpad. Kartę przekazania odpadu  sporządza się w dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdego z posiadaczy.  Dopuszcza się sporządzanie zbiorczej karty przekazania odpadu, obejmującej odpad danego rodzaju przekazywany łącznie w czasie jednego miesiąca kalendarzowego temu samemu posiadaczowi.  Dokumenty sporządzone na potrzeby ewidencji posiadacz odpadów ma obowiązek przechowywać przez okres 5 lat.

52 KAŻDY POSIADACZ ODPADÓW MA OBOWIĄZEK SPORZĄDZANIA I PRZEKAZYWANIA ZBIORCZEGO ZESTAWIENIA DANYCH!!!!  jest druk-zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów.  posiadacz odpadów przekazuje je marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów  termin ustalono na koniec pierwszego kwartału za poprzedni rok kalendarzowy. Prowadzenie zestawienia w sposób niezgodny ze stanem rzeczywistym lub nieterminowy podlega łącznej karze w wysokości 10 000 zł. DOKUMENTACJA - EWIDENCJA ODPADU (art. 37)

53 . Z PROWADZENIA EWIDENCJI ZWOLNIENI SĄ: wytwórcy odpadów komunalnych wytwórcy pojazdów wycofanych z eksploatacji osoby fizyczne i jednostki organizacyjne nie będące przedsiębiorcami które wykorzystują odpady na własne potrzeby mali i średni przedsiębiorcy w zakresie przedstawionym przez Ministra właściwego do spraw środowiska, który określił w drodze rozporządzenia, rodzaje odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorie małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów Dopuszczalne jest niesporządzanie karty przekazania odpadu, jeżeli jeden z posiadaczy odpadów jest zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów!!!

54 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001r. w sprawie rodzajów odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencje odpadów (Dz.U. Nr 152 z 2001r., poz.1753)  Ewidencję uproszczoną prowadzi się z wykorzystaniem karty przekazania odpadu.  Uproszczoną ewidencję odpadów mogą prowadzić małe i średnie przedsiębiorstwa, które spełniają następujące warunki: · wytwarzają odpady niebezpieczne w ilości do 100 kg rocznie, · wytwarzają odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie. EWIDENCJA UPROSZCZONA

55 Wysypisko odpadów w Lubnej największe w Polsce. SKŁADOWANIE I MAGAZYNOWANIE ODPADÓW Wyróżnia się następujące typy składowisk odpadów (art. 50): składowisko odpadów niebezpiecznych, składowisko odpadów obojętnych, składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne. Wyznaczenie miejsca składowania wymaga decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Wydanie pozwolenia na budowę składowiska odpadów art. (52)wymaga sporządzenia instrukcji eksploatacji składowiska Składowisko odpadów to obiekt budowlany przeznaczony do składowania odpadów, który jest miejscem składowania odpadów komunalnych (nieprzemysłowych). Przebieg składowania odpadów musi być i jest pod kontrolą i nie może stwarzać zagrożenia dla zdrowia ludzi i środowiska.

56 Nielegalne składowiska odpadów

57

58

59

60

61 JAK POSTĘPUJEMY Z ODPADEM? Unieszkodliwienie odpadów poddawanie odpadów procesom przekształcenia biologicznego, fizycznego lub chemicznego w celu doprowadzenia ich do stanu, który nie stwarza zagrożeń dla życia lub zdrowia ludzi oraz dla środowiska. Unieszkodliwianiu poddaje się te odpady, z których uprzednio wysegregowano odpady nadające się do odzysku. Odzysk odpadów - są to wszelkie działania, niestwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części. Działania te mogą też prowadzić do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania.

62 . ODZYSK I UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW. Kto to wykonuje ma obowiązek posiadania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów  uzyskuje zezwolenie w drodze decyzji, wydanej przez właściwy organ (wojewoda - dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, starosta - dla pozostałych przedsięwzięć  na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat.  wymagania jakie musi spełniać podmiot,określone są w przepisach o ochronie środowiska oraz wyszczególnione w art. 27 ustawy o odpadach w związku z eksploatacją instalacji. Jeżeli odzyskujesz odpady bez wymaganego zezwolenia podlegasz karze pieniężnej w wysokości 10 000 zł.

63 . RECYKLING /nie dotyczy odpadów medycznych/ jest to odzysk surowców wtórnych (odpadów zebranych selektywnie np. złomu, szkła), który polega na ich  powtórnym przetwarzaniu w procesie produkcyjnym, w celu uzyskania materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub innym. RODZAJE RECYKLINGU:  mechaniczny (materiałowy) polega na ponownym, bezpośrednim przetwarzaniu odpadów w oparciu o wykorzystanie procesów mechanicznych, bez stosowania chemicznych  chemiczny (surowcowy) polega na degradacji makrocząsteczek na frakcje o mniejszej masie cząsteczkowej  biologiczny (organiczny) - polega na rozkładzie frakcji organicznej odpadów na materiał nadający się do wykorzystania w pielęgnacji zieleni miejskiej, rolnictwie i ogrodnictwie ZAKAZUJE SIĘ ODZYSKU z ODPADÓW MEDYCZNYCH !!!

64 ODZYSK I UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW Art. 12. ustawy o odpadach nakazuje unieszkodliwianie odpadów, z których uprzednio wysegregowano odpady nadające się do odzysku. Art. 13. 1 ustawy o odpadach zabrania odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami lub urządzeniami spełniającymi określone wymagania. Art. 42..Zakazuje poddawania odzyskowi odpadów medycznych i weterynaryjnych. Aktualnie obowiązująca ustawa o odpadach zmieniła zasady postępowania z odpadami medycznymi, czyli odpadami powstającymi w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny. !!!!!! Nakazuje ona unieszkodliwiać zakaźne odpady medyczne i weterynaryjne jedynie metodą spalania!!!

65 KARY PIENIĘŻNE art. 79 Do 5.000 ZŁ -Kto wytwarza odpady bez wymaganej decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi -Kto wytwarza odpady bez wymaganego złożenia informacji o wytworzonych odpadach oraz mimo wniesionego sprzeciwu -Kto będąc obowiązany do zgłoszenia do rejestru, o którym mowa w art. 33 ust. 5 Wymierza właściwy Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska. Do 10.000 zł - KTO PRZEKAZUJE JE PODMIOTOM, KTÓRE NIE UZYSKAŁY WYMAGANYCH ZEZWOLEŃ!!!! - Kto prowadzi działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów bez wymaganego zezwolenia - Kto dokonuje zbierania odpadów wbrew zakazom ustawy

66 KARY PIENIĘŻNE art. 79 Do 20.000 ZŁ -Jeżeli zarządzający składowiskiem pomimo decyzji o zamknięciu składowiska przyjmuje odpady do składowania Do 500 zł -Jeżeli posiadacz odpadów, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 37 ust. 3, nie przekazuje zbiorczego zestawienia danych podlega karze pieniężnej Do 2.000 zł -w przypadku nieprzekazania zbiorczego zestawienia danych w terminie Kary wymierza właściwy Marszałek Województwa.

67 . OPŁATY SANKCYJNE i SANKCJE KARNE art. 69 KTO przekazuje do odzysku lub unieszkodliwienia niesegregowane odpady komunalne, KTO poddaje odzyskowi lub unieszkodliwianiu niesegregowane odpady komunalne, KTO unieszkodliwia zakaźne odpady medyczne lub zakaźne odpady weterynaryjne poza obszarem województw, o których mowa w ust. 1. KTO unieszkodliwia zakaźne odpady medyczne lub zakaźne odpady weterynaryjne innymi metodami niż te, które prowadzą do obniżenia zawartości ogólnego węgla organicznego do 5 % w tych odpadach lub unieszkodliwia je przez ich współspalanie podlega KARZE ARESZTU LUB GRZYWNY od 10.000 do 40.000 a nawet do 100.000 Opłaty sankcyjne wymierza Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska.

68 Bilans odpadów medycznych dla województwa śląskiego *w oparciu o opracowaniu pt.: "System zarządzania gospodarką odpadami medycznymi w województwie śląskim„  W województwie śląskim powstaje 10 % odpadów medycznych w skali całego kraju.  Wytwarzanie odpadów w Polsce jest nierównomierne przestrzennie. Ponad 70% odpadów powstaje w trzech województwach: śląskim, dolnośląskim, małopolskim.  W województwie Śląskim 78% wytworzonych odpadów medycznych. powstaje w szpitalach ogólnych o łącznej liczbie łóżek 33.000.  Wskaźnik powstawania specyficznych odpadów medycznych powstających w szpitalach wynosi 0,30 kg/łóżko/dobę  Łączna zdolność przerobowa instalacji do unieszkodliwiania odpadów medycznych wynosi 9000 Mg/rok

69

70 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia WNIOSKI 1. Problem odpadów powstających w placówkach służby zdrowia jest w Polsce szczególnie istotny ze względu na skalę i powszechność występowania oraz w większości bardzo złą kondycję techniczną i finansową tych jednostek. 2.Bardzo często stwierdza się niewłaściwe sposoby gromadzenia i segregacji odpadów, przestrzegania czasu ich przechowywania jak również metody i warunki ich unieszkodliwiania 3.Często do termicznego unieszkodliwiania kieruje się odpady, których termiczne przekształcenie nie jest niezbędne. Najczęściej taką praktykę stosują szpitale, które mają własne spalarnie. !!! Koszty zagospodarowania odpadów komunalnych są średnio pięciokrotnie niższe niż unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych (a często typowo komunalne gromadzone są razem z odpadami niebezpiecznymi),

71 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia WNIOSKI Jeśli odpad komunalny wymieszany jest z odpadem infekcyjnym, to w dalszym etapie postępowania całość należy uznać za bioniebezpieczną. 4 Przy opracowaniu programu gospodarki odpadami należy położyć szczególny nacisk na ograniczenie ilości powstających odpadów, kierując się zasadą: unikać, użyć ponownie, unieszkodliwiać, ale bez obniżania jakości świadczonych usług medycznych poprzez : prawidłową politykę nabywania produktów − np. poprzez zakup produktów o mniejszej wadze i pakowanych oszczędniej, wykonanych z materiałów nadających się do recyklingu. doskonalenie metod klasyfikacji i segregacji odpadów do odpowiednich grup i rodzajów; zwiększanie odzysku i recyklingu surowców wtórnych.

72 Gospodarka odpadami w placówkach służby zdrowia WNIOSKI Cd poprzez: opracowywanie procedur postępowania, wdrażania oraz sytemu systematycznych szkoleń pracowników w tym zakresie. Znajomość i prawidłowa klasyfikacja wytworzonych odpadów jest niezbędna i konieczna przy projektowaniu gospodarki odpadami !!! opracowanie systemów zbierania przeterminowanych lekarstw wnikliwej analizy uprawnień ustawowych podmiotów z którymi podpisujemy umowę na odbiór, transport i unieszkodliwianie odpadów. zawieranie umów z profesjonalistami z dziedzinie postępowania z odpadami 5. Często nie stosuje się rozwiązań logistycznych (sortowanie, zbiórka, transport, składowanie, odbiór materiału),które muszą zapewniać „płynny” przepływ odpadów medycznych.

73 Centrum Kreowania Liderów S.A. Siedziba: ul. Ściegiennego3 40-114 Katowice tel.: 32 258 15 90 fax: 32 258 15 98 Biuro: ul. Towarowa 35 61-896 Poznań tel.: 61 643 52 52 fax: 61 859 59 01 e-mail: ckl@ckl.pl www: www.ckl.plckl@ckl.plwww.ckl.pl