W poszukiwaniu polskich korzeni II EDYCJA PROGRAMU „SZKOŁA MYŚLENIA”

Prezentacja na temat: "W poszukiwaniu polskich korzeni II EDYCJA PROGRAMU „SZKOŁA MYŚLENIA”"— Zapis prezentacji:

1 W poszukiwaniu polskich korzeni II EDYCJA PROGRAMU „SZKOŁA MYŚLENIA”

2 Ilu jest nas Polaków na całym świecie ? W ilu krajach świata żyjemy ? Zobaczmy najbardziej niespodziewane zakątki świata, gdzie możemy spotkać rodaków.

3 Przyczyny emigracji Polscy emigranci pochodzą z kilku fal migracji: uchodźcy po powstaniach narodowych w XIX w. (głównie do Francji, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Niemiec ), emigracja zarobkowa w II poł. XIX w. aż do 1939 r. (robotnicy głównie do Francji, Belgii i Niemiec), emigracja na skutek II wojny światowej oraz z przyczyn politycznych po wojnie, emigracja z przyczyn ekonomicznych i politycznych w latach 80. XX wieku, emigracja zarobkowa po 1989 r. (głównie do Wielkiej Brytanii, Irlandii, Niemiec, Austrii, Włoch

4 Według danych szacunkowych poza terytorium Polski mieszka do 21 milionów Polaków i osób pochodzenia polskiego. W Polsce mieszka ok. 38,1 mln. Polaków (stan na 2008 r.) Polonia na świecie

5 Główne ośrodki polonijne w Europie W Niemczech: dawne Niemcy Zachodnie (zwłaszcza stara emigracja i emigracja lat 80) polskie skupiska w niemieckich miastach: Berlin- Tempelhof 180 tys., Hamburg – Billstedt/Mümmelmannsberg oraz Neu-Allermöhe (Bergedorf-Lohbrügge) 110 tys. Zagłebie Ruhry 700 tys. (Dortmund, Krefeld Recklinghausen, Düsseldorf ) Brema 30 tys. Hanower, Frankfurt, Monachium

6 Na Ukrainie: Lwów, obwody żytomierski i chmielnicki (mniejszość polska), Kijów ponad 10 tys. Białoruś: Obwód grodzieński 294 0000 (24,8% mieszkańców), obwody brzeski, miński i witebski (społeczność polska na Kresach Wschodnich) Cmentarz Łyczakowski Cmentarz Orląt Lwowskich

7 Polonia Francuska to jedna z najstarszych i najliczniejszych społeczności Polskich w Europie. Paryż ponad 300 tys. (wielka emigracja i emigracja solidarnościowa) oraz regiony północno-zachodnie (emigracja robotnicza) Rewolucja Francuska i Wojny Napoleońskie- w tym czasie wielu Polaków osiedlało się we Francji, co było związane z represjami zaborców i nadziejami jakie wielu pokładało w Napoleonie. W czasach jego rządów, na początku XIX wieku, do Francji wyemigrowało około 100 000 Polaków. We Francji mieszka ponad milion osób pochodzenia Polskiego, głównie w Nord-Pas-de- Calais w okolicach Lille Lensi i Valenciennes. Są to przede wszystkim potomkowie Polaków którzy przyjechali pracować tu w kopalniach węgla. Miastami do których obecnie migrują Polacy są Paryż, Arles, Marsylia i Perpignan. Najbardziej znanymi przedstawicielami Polskiej społeczności we Francji są: Fryderyk Chopin, Adam Mickiewicz, Aleksander Chodźko, Rene Goscinny, Maria Curie- Skłodowska, Raymond Kopa, Ludovic Obraniak, Edward Gierek (dorastał we Francji) i Matt Pokora. Wielu prominentów francuskich ma polskie korzenie, co widać po noszonych przez nich nazwiskach. Współcześnie najbardziej znanymi Francuzami polskiego pochodzenia są: polityk Michel Poniatowski, przywódca związkowy Henri Krasucki i założyciel Fraternite Notre Dame, ruchu skupiającego tradycjonalistycznych katolików, biskup Jean Marie Kozik oraz piłkarze Ludovic Obraniak, Timothée Kolodziejczak, Sylvain Legwinski i Damien Perquis. We Francji

8 Austria. Polonia i Polacy. Pierwsze wzmianki o Polakach w Austrii sięgają XV w.; Do rozbiorów Polski emigracja miała charakter jednostkowy; W okresie rozbiorów migracje przybrały charakter wewnątrzpaństwowy.; W okresie monarchii austrowęgierskiej wielu Polaków zajmowało w rządzie austriackim wysokie stanowiska (np. K. Badeni, A. Potocki, A. i A. Gołuchowscy). W okresie międzywojennym najsilniejszym skupiskiem Polonii był Wiedeń, poza tym Graz, Linz, Leoben, Salzburg, Innsbruck; 1934 liczba Polaków w Austrii wynosiła ok. 25 tys. osób, 1945- 80 tys.; 1945-48 opuściło ją ok. 60 tys.; W końcu lat 90 XX w. w Austrii mieszkało ok. 45 tys. Polaków i osób polskiego pochodzenia Obecnie liczbę Polaków szacuje się na ok. 30 tysięcy.

9 Wielka Brytania Anglia – Londyn 400 tys., Ealing, Manchester, Crewe, Birmingham; też Szkocja i Irlandia Płn. (do 30 tys.) -polscy wojskowi z II wojny światowej, dawni azylanci polityczni i emigracja zarobkowa. Sezonowo pracuje do 1 mln Polaków w całym państwie. Crewe Londyn Gorzelnia whisky w Dufftown

10 Polska mniejszość narodowa w Republice Czeskiej liczyła w czasie ostatniego spisu ok. 70 tys. osób, co daje 0,6 % z ogółu ludności. Mniejszość Polska jest w większości skoncentrowana na Zaolziu. Na Zaolziu żyje aktualnie około 43,5 tysięcy obywateli RC narodowości polskiej Większość Polaków na Zaolziu jest wyznania katolickiego, luteranie są drugą najliczniejszą grupą religijną wśród Polaków. Oprócz autochtonicznych Polaków z Zaolzia, w kraju żyją również Polacy z Polski przybywszy za pracą. Od wielu lat podjęło pracę wielu Polaków w Czechach - duże skupisko w Ostrawie (np. pobliskie kopalnie), w zakładach Škody w Mladej Boleslavi, a także wielu robotników budowlanych w Pradze. W Pradze istnieje od 1990 r. polskie duszpasterstwo przy dominikańskim kościele sv. Jiljí (św. Idziego - ul. Husova 8, na Starym Mieście) - Polska msza w Pradze odprawiana jest także we franciszkańskim kościele św. Jakuba (franciszkanie-minoryci). Czechy. Gimnazjum Polskie w Czeskim Cieszynie Czeska i polska nazwa ulicy w Czeskim Cieszynie Chór męski Gorol z Jabłonkowa podczas Jubileuszowego Festiwalu PZKO 2007 w Karwinie

11 Polonia na Słowacji Polacy na Słowacji - niewielka polska mniejszość narodowa zamieszkująca Republikę Słowacji wg danych szacunkowych na 2008 r. podawanych przez Štatistický úrad Slovenskej republiky – 4602 osób Wśród Polaków zamieszkujących dziś Słowację można wyróżnić dwie podstawowe grupy: ludność autochtoniczną oraz emigrantów przybyłych tu w XX wieku. Polacy zamieszkują głównie górskie rejony Spisza i Orawy oraz duże miasta takie jak Bratysława czy Koszyce. Centrum Bratysławy – widok z murów Zamku Bratysławskiego Zamek spiski

12 Polonia na Węgrzech Szacuje się, że węgierska Polonia liczy obecnie około 10-12 tysięcy osób. Jest ona na terenie Węgier rozproszona. Większość, bo 1/3, mieszka w stolicy kraju, Budapeszcie. Obecność Polonii na Węgrzech jest następstwem dobrosąsiedzkich powiązań dynastycznych Polski i Węgier, osiedlaniu się na Węgrzech polskich uczonych, artystów, rzemieślników, a także osadnictwa wiejskiego rozpoczynającego się już od wczesnego średniowiecza. Wielu Polaków osiedliło się na Węgrzech po walkach wyzwoleńczych Węgrów w latach 1848-49. Powstanie to licznie zasiliło tysiące polskich oficerów i żołnierzy pod dowództwem generałów Józefa Bema i Henryka Dembińskiego. Kolejna liczna fala osadnictwa stanowiły lata II wojny światowej. Po 1939 roku przez Węgry przeszło ponad 100 tysięcy uchodźców: polskich żołnierzy i cywilów. Część z nich znalazło na Węgrzech schronienie na okres całej wojny i długo potem. W Budapeszcie największym skupisku Polonii znajdują się: - W dzielnicy Kőbánya polski kościół i Dom Polski, wybudowany staraniem tamtejszej Polonii - W dzielnicy III w parku Męczenników Katynia u zbiegu ulic Nagyszombat, Szőlő i Bécsi budowany jest Pomnik Męczenników Katynia - W dzielnicy III przy Moście Małgorzaty - Pomnik Obrońców Przemyśla. - W parku, otaczającym Węgierskie Muzeum Narodowe - odsłonięty w roku 1977 pomnik generała Józefa Wysockiego z napisem: „Ku pamięci Józefa Wysockiego (1809-1874), generała wojsk polskich, który w latach 1848-49, jako dowódca Legionu Polskiego walczył o wolność Węgier”.

13 Rumunia. Bukowina Rumuńska Mówią po polsku. Myślą po polsku. Daleko od ojczyzny, ale przez te wszystkie lata pozostali Polakami. Właśnie tam, w górach rumuńskiej Bukowiny, można nauczyć się, co naprawdę oznacza słowo polskość. Pierwsi Polacy przyjechali tu w 1794r. Dwadzieścia rodzin górników z wielickiej i bocheńskiej kopalni miało stanowić trzon załogi kopalni soli otwieranej w Kaczyka (Cacica). Potem zaczęli zjeżdżać następni. Głównie górale spod Czadca, którym dekret austro - węgierskiego cesarza o kolonizacji Bukowiny, stwarzał dogodne warunki osiedlania się. Obok Kaczyka i Starej Huty - pierwszych osad - powstały następne: Nowy Sołoniec, Plesza, Polana Miculi. Do wybuchu I wojny światowej ponad 35 tys. Polaków mieszkało w bukowińskich wioskach i stolicy regionu Suczawie. Wojny, zmiany granic i kolejne repatriacje sprawiły, że większość rodaków z Bukowiny wróciła do ojczyzny. Kilka tysięcy jednak pozostało. Głównie w wioskach. Ich życie koncentruje się, jak niegdyś, wokół kopalni oraz wyrębu lasu. fot. PAP/CAF-Przemek Wierzchowski

14 Polonia w Rosji Moskwa (7200 osób wg spisu powszechnego), Sankt Petersburg (dawna diaspora, 6100 osób) i Syberia (Polacy wywiezieni przymusowo) - Obwód omski (ok. 2800 osób), Kraj Krasnojarski (ok. 2500), Obwód irkucki (ok. 2300), Obwód kemerowski (ok. 1400), Obwód tomski, Obwód nowosybirski (po ok. 1300). Skupiska ludności polskiej występują także w Południowym Okręgu Federalnym - Kraj Krasnodarski (ok. 3000), Obwód rostowski (ok. 1800), Kraj Stawropolski oraz Obwód wołgogradzki (po ok. 1300 osób), a także w Nadwołżańskim i Uralskim Okręgu Federalnym (np. w obwodzie tiumeńskim: 3400 osób). Jednak okręgiem federalnym, w którym narodowość polską deklaruje największa liczba ludności jest Północno-Zachodni Okręg Federalny (18 000 Polaków wg danych spisu powszechnego) Polacy stanowią ponad 0,4% ludności w Republice Karelii oraz Obwodzie kaliningradzkim W Bijsku (Ałtajski kraj) mieszka 150 rodzin polskiego pochodzenia, do miejscowego Centrum Polskiego przynależy 70 osób. W Barnaule odpowiednio 2 razy więcej. Wierszyna, 500-osobowa wieś istniejąca od 1911 roku na Syberii zamieszkana przez potomków Polaków agitowanych przez urzędników carskich. Jezioro Bajkał

15 ROSJA Syberia-kraina geograficzna w północnej Azji, wchodząca w skład Rosji Wśród przymusowych osadników na Syberii było wielu Polaków. Często zesłańcy byli elitą wśród osadników i w sposób znaczący przyczyniali się do rozwoju Syberii. Spośród nich rekrutowało się też wielu badaczy Syberii np. Benedykt Dybowski, Bronisław Piłsudski, Aleksander Czekanowski czy Jan Czerski. Polska wieś Wierszyna Do tej syberyjskiej wsi, położonej 100 km od Irkucka prowadzi tylko jedna, gruntowa droga, która często z powodu opadów robi się nieprzejezdna. Kto jednak tam dotrze ma szansę usłyszeć wyłącznie język polski. W Wierszynie i okolicznych wioskach mieszka ok. 120 polskich rodzin. Nie są to jednak zesłańcy syberyjscy, ale potomkowie polskich emigrantów, którzy osiedlili się tu na początku XX w 1910 r. Do dziś pielęgnują polskie tradycje, spotykają się w polskim domu kultury, a dzieci posyłają do polskiej szkoły. fot. Michał Książek / Poznaj Świat wikipedia.org.pl.

16 Irlandia Polonia w Irlandii ukształtowała się głównie po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. W przeciągu dwóch lat od akcesji na Zieloną Wyspę przybyło około 200 000 Polaków. Główne skupiska Polaków w Irlandii to Dublin, Cork i Galway.

17 Polonia w Islandii- ludność Islandii pochodzenia polskiego Islandzka Polonia szacowana jest obecnie na poniżej 10 tysięcy osób (wielu Polaków opuściło wyspę po załamaniu gospodarki na przełomie 2008 i 2009 roku). Największe skupiska Polaków można znaleźć w Reykjavíku, Keflavíku i Hafnarfjörður. Duża grupa Polaków przebywa we Wschodniej Islandii w okolicach miejscowości Reydarjörður, są to przeważnie osoby pracujące w przemyśle ciężkim (huta aluminium). Po integracji Polski ze strukturami europejskimi (Islandia jest członkiem EOG) wzrasta liczba Polaków zainteresowanych i wyjeżdżających do pracy na Islandii. Kościół Hallgrímskirkja Widok z lotu ptaka na Keflavík i port w Keflavíku

18 Norwegia Pierwsi Polacy przybyli do Norwegii w latach 1830–1831 po upadku powstania listopadowego. Polacy stali się najliczniejszą grupą imigrantów w Norwegii. Tak wynika z najnowszych danych statystycznych ogłoszonych w Oslo Polonia w Norwegii– stanowi około 45000 mieszkańców Królestwa Norwegii. Największe ośrodki to: Oslo, Moss, Halden, Frederikstad, Drammen, Spitsbergen Polonia wyprzedza pod względem liczebności dwie pozostałe największe grupy obcokrajowców - Szwedów i Niemców. Ocenia się, że 11 procent polskich imigrantów ma już norweskie obywatelstwo. Ponieważ polska grupa jest wiekowo młoda i coraz częściej w Norwegii osiadają całe rodziny, rośnie też liczba polskich dzieci. 5 procent spośród nich urodziło się już na ziemi norweskiej. fot. www.visitnorway.com Konsulant RP w Oslo; ulica Nedre Vollgate 5

19 Szwecja - „ziemia obiecana” dla wielu Polaków. Niektórzy decydują się na wyjazd i osiedlenie na stałe w ośrodkach skupisk polonijnych: Malmö, Halmstad, Uppsali, Visby,Göteborgu, Sztokholmie www.poloniainfo.se Szwecja

20 Holandia Także do Holandii emigrowali Polacy. W początkach XX wieku byli to polscy Żydzi a ich nazwiska; Krasnopolski, Tuszyński i Moszkowicz zna każdy Holender. W okresie międzywojennym emigrowali bezrolni chłopi do kopalń w Limburgii, gdzie do dzisiaj w miejscowościach jak Sittard, Brunssum i Heerlen można trafić na zanikającą przedwojenną Polonię lub już prędzej na drugą generację wtopioną w holenderskie społeczeństwo i nie znające języka polskiego. Brabanckie miasto Breda było miastem w którym osiedliło się w 1945 roku najwięcej żołnierzy z dywizji pancernej generała Maczka. W Bredzie działa stowarzyszenie Polonia które stara się podtrzymać tradycje obchodów wyzwolenia Bredy i zabaw polonijnych. Młoda Polonia zdaje się nie mieć zainteresowania uczestniczyć w tych starych organizacjach polonijnych. Młoda Polonia zajęta jest na razie zarabianiem pieniędzy. Spotyka się w polskim kościele na niedzielnej mszy lub w polskim sklepie. Największe skupiska Polaków w Holandii: Rotterdam, Amsterdam, Haga, Utrecht oraz regiony Limburgia i Brabancja Szacunkowa liczba Polaków w Niderlandach wynosi ok. 70000 Waga miejska w Amsterdamie

21 Polonia w Danii liczy obecnie ok. 20 tysięcy osób, Polaków i osób polskiego pochodzenia. Głównymi ośrodkami Polonii duńskiej są Kopenhaga i Nykøbing Falster Pierwsza większa fala Polaków napłynęła do Danii pod koniec XIX i na początku XX wieku (do ok. 1929). Była to emigracja o charakterze zarobkowym, obejmująca głównie młode kobiety, związana z zapotrzebowaniem Danii na robotników rolnych. Wyjazdy te miały na ogół charakter sezonowy Polska diaspora w Danii pojawiła się w wyniku emigracji Polaków bezpośrednio po II wojnie światowej oraz po wydarzeniach z 1968, ta fala obejmowała ludność pochodzenia żydowskiego lub podejrzewaną przez władze PRL o takie pochodzenie. Czwarta fala emigrantów osiadła w Danii na początku lat 80. XX wieku. W Danii ukazują się w języku polskim "Polak w Danii" (od 1950) oraz "Głos Polaka" (od 1970)

22 Polonezköy, Turcja W okresie letnim w Turcji Polaków można spotkać na każdym kroku. Jest to jeden z ulubionych kierunków turystycznych naszych rodaków. Ale Polacy mieszkają tu i na stałe Nieopodal Stambułu położona jest jednak rdzennie polska wioska – Polonezy, niegdyś Adampol. Miejsce to jest typowo turystycznym zakątkiem świata. Znajdziemy tu mnóstwo hoteli, restauracji i kawiarni, jednak nie zawsze tak było. Jeszcze do niedawna, bo do 1960 roku wioska była typowo rolniczą osadą. Założona została przez księcia Czartoryskiego - Adama Jerzego. Dziś Polaków jest już niewielu, stanowią mniejszość i mieszka ich tu około 1/3. Jednak jedna tradycja nie zmieniła się tu od lat - na wójta wybiera się tradycyjnie Polaka, a pielęgnowanie rodzimych tradycji jest tu powszechne. Prawdziwa oaza obyczajów staropolskich. fot. wikipedia.org/Bahar

23 Liczbę Polaków zamieszkujących na stałe w Japonii oceniamy na 800 osób. Rocznie odwiedza Japonię ok. 6000 osób z Polski. Aktualnie kilkudziesięciu Polaków studiuje, bądź odbywa praktyki zawodowe lub pracuje w różnych zawodach i miejscach. Stale przebywa w Japonii licząca kilkadziesiąt osób grupa polskich misjonarzy, księży i sióstr zakonnych, reprezentujących Kościół rzymsko - katolicki. Polonia skupiona jest w okolicach Tokio, gdzie liczebność jej oceniamy na ponad 400 osób. Są to głównie kobiety, które wyszły za mąż za Japończyków, chociaż ostatnio coraz więcej mężczyzn żeni się z Japonkami i osiada w Japonii. W grudniu 2000r. powstało Forum Polonijne TAMA, które organizuje m.in. spotkania dla Polaków i ich rodzin. W Tokio istnieje Ośrodek Duszpasterstwa Polaków. Wydawany jest dwumiesięcznik „ GAZETA POLSKA W JAPONII” Polonia i Polacy w „kraju kwitnącej wiśni”

24 Ślady polskiego osadnictwa w USA Polskie nazwy miejscowości takie Krakow, Warsaw, Poland czy Pulaski znaleźć można w całych Stanach Zjednoczonych. Są to ślady polskiego osadnictwa w USA sprzed 150- 200 lat. Fortyfikacje wokół West Point, najstarszej uczelni wojskowej USA zaprojektował Tadeusz Kościuszko. Brał on również udział w wojnie o niepodległość USA. W uznaniu zasług nazwiskiem Kościuszki nazwano między innymi dwa główne mosty w Nowym Jorku, a na terenie uczelni postawiono Polakowi pomnik. W Central Parku w Nowym Jorku znajduje się wystawiony w 1939 roku przez nowojorską polonię pomnik króla Władysława Jagiełły. Na tablicy pomnika przeczytać można: "Król Polski, Wielki Książe Litewski. Twórca unii narodów wschodniej i centralnej Europy. Zwycięzca nad krzyżakami pod Grunwaldem 15-go lipca 1410 roku." Centrum miasta Filadelfia to miejsce gdzie łatwo znaleźć można wiele polskich akcentów. Najważniejszym z nich jest dom Tadeusza Kościuszki. Polak wyjątkowo zasłużony Ameryce, mieszkał tu na przełomie 1797-98 roku podczas swojej ostatniej wizyty w USA. Polonia z Filadelfii zadbała o wystawienie Kościuszce pomnika. Na tablicy przeczytać można w dwóch językach: "Dar narodu polskiego dla narodu amerykańskiego upamiętniający 200- lecie niepodległości Ameryki". W centrum miasta znajduje się również inny polski pomnik. Jest on poświęcony Mikołajowi Kopernikowi. Nowoczesna rzeźba przypomina przechodniom, że ten wybitny astronom był Polakiem. Wieś Pulaski przy drodze 13 Stan Nowy Jork, Stany Zjednoczone Dom Tadeusza Kościuszki i generał Kościuszko Filadelfia, Pensylwania, Stany Zjednoczone Pomink Kopernika Filadelfia, Pensylwania, Stany Zjednoczone

25 Jackowo, popularna nazwa dzielnicy o angielskiej nazwie Avondale w Chicago w USA Polski sklep w dzielnicy Jackowo Jackowo położone jest w północno-zachodniej części miasta, pomiędzy rzeką Chicago a ulicami – Diversey, Addison i Pulaski Road. Nazwa Jackowo pochodzi od parafii i polskiego kościoła pw. Św. Jacka, który usytuowany jest w samym sercu dzielnicy Avondale, przy ulicy Wolfram.

26 Greenpoint - najbardziej wysunięta na północ dzielnica Brooklynu w Nowym Jorku Greenpoint jest drugim największym skupiskiem Polaków mieszkających w USA po Chicago. Dzielnica ta nazywana jest „Little Poland" czyli "Mała Polska" (pochodzenie polskie deklaruje 43% z 39 360 mieszkańców) Brooklyn Bridge Polscy emigranci w Stanach Zjednoczonych. Początek XX wieku.

27 W całych Stanach Zjednoczonych 638 tys. osób deklaruje, że w domu mówi po polsku - wynika z najnowszych danych amerykańskiego Biura Statystycznego. Najwięcej ludzi, którzy na co dzień posługują się językiem polskim, mieszka w Chicago. W 2008 roku 199 tys. mieszkańców 2,8 mln aglomeracji chicagowskiej deklarowało, że porozumiewa się po polsku. Chicago pod tym względem znajduje się na pierwszym miejscu wśród wszystkich amerykańskich miast, co zresztą nie dziwi, bo właśnie tam znajduje się największe na świecie - poza Polską - skupisko Polaków.

28 Kanada Pierwszym polskim emigrantem do Kanady był Andrzej Wilk, syn gdańskiego kupca, który przypłynął do Québecu w 1686 roku na pokładzie statku "La Minerve" Pod koniec XVIII wieku w Kanadzie osiedlił się August F. Globeńsk lekarz i aptekarz, pionier polskiego osadnictwa w Kanadzie. W Kanadzie mieszka obecnie około pół miliona Polaków. Jednak osób mających polskie pochodzenie jest znacznie więcej, bo około 800-900 tysięcy. W tej liczbie mieści się kilkadziesiąt tysięcy Kaszubów, którzy w II połowie XIX wieku osiedlili się w okolicach Barry's Bay i dzisiejszego Wilna. W przeszłości największym skupiskiem polonijnym był Winnipeg w prowincji Manitoba, a później Montreal i Ottawa. Po ostatniej wojnie na czoło wysunęło się Toronto.

29 KANADA Ośrodki polonijne w Kanadzie Toronto– 220 tys. (szczególnie Roncesvalles Avenue i okolice Brampton i Mississauga), Winnipeg (55 tys.), Montreal (40 tys.), Vancouver (60 tys.), Edmonton (55 tys.), Calgary (40 tys.) (Polonia przed i powojenna oraz następne pokolenia), London (Ontario)18 tys.) Zdjęcia z Toronto: pomnik Jana Pawła II Pomnik ofiar Katynia, Festiwal polonijny w Kanadzie tablica Kazimierza Gzowskiego.

30 Ameryka Południowa i Środkowa

31 Haiti Najbardziej niesamowita Polonia, prawie czarna, znajduje się na Haiti. Skąd tylu czarnoskórych rodaków na rajskich Karaibach? Haitańczycy o polskich korzeniach, są potomkami legionistów, przysłanych przez Napoleona w 1802i 1803 na wyspę do stłumienia powstania czarnej ludności. Spośród przysłanych na Haiti żołnierzy polskich część zdecydowała się przejść na stronę powstańców. Ludność polskiego pochodzenia skupia się w miejscowości Casal. Haitańska polonia składa się wyłącznie z Mulatów, cechujących się jaśniejszą od innych mieszkańców karnacją skóry. fot. EPA/SHAWN THEW Dostawca: PAP/EPA Bitwa na San Domingo

32 Ameryka Południowa- Brazylia W Brazylii mieszka około 3 000 000 Brazylijczyków polskiego pochodzenia. Pierwsi imigranci pojawili się około 150 lat temu, jednak największy napływ ludności zaczął się w 1890 roku. Większość przyjeżdżała do kraju Ameryki Południowej bez polskich dokumentów. Od samego początku polscy emigranci zakładali polskie osady, jak Nova Dantzig (dzisiejsze Cambé), organizowali się w lokalne społeczności, gdzie tworzyli szkoły, budowali kościoły. Z czasem zakładano grupy muzyczne, taneczne i teatralne. Społeczność żyła po polsku, pomału adaptując się do brazylijskości. Do roku 1938 emigranci zawierali małżeństwa głównie pomiędzy sobą, podstawowym językiem był język polski a polskie tradycje i styl bycia kultywowany. Największe ośrodki polonijne: Stany Parana, Rio Grande do Sul, Santa Catarina, São Paulo, Rio de Janeiro –Kurytyba w Stanie Parana uchodzi za wielka kolebkę emigracji chłopskiej –Parana według danych polonijnych 700 tys., –Santa Catarina – około 280 tys., –Rio Grande do Sul– 300 tys Najbardziej znanym Brazylijczykiem polskiego pochodzenia, którego życie było związane ze stanem Parana, był Paulo Leminski fot. AFP Kurtyba. Parana

33 Argentyna  Liczbę Argentyńczyków pochodzenia polskiego szacuje się na ok. 150-450 tys. osób  Pierwszymi Polakami na ziemi argentyńskiej byli uczestnicy wojen napoleońskich, którzy w Ameryce włączyli się w walki wyzwoleńcze.  Kolejna grupą byli powstańcy styczniowi  W 1905 roku przybyła duża grupa robotników, którzy zostali zmuszeni do wyjazdu po stłumieniu przez władze rosyjskie protestów w Królestwie Polskim  W XIX wieku emigrowali do Argentyny także uczeni m.in. geolodzy znajdujący zatrudnienie w argentyńskim przemyśle naftowym.  Obok emigracji inteligenckiej i miejskiej, trwała też emigracja chłopska, której początkiem było osiedlenie się 14 rodzin z Małopolski w prowincji Misiones, który to stan jest dziś centrum ruchu polonijnego w Argentynie. Początkowo zajmowali się uprawą herbaty i yerba mate  Nasilenie emigracji miało miejsce w okresie międzywojennym, kiedy w Argentynie osiedliło się ok. 150 tys. obywateli polskich  Skutkiem wydarzeń II wojny światowej była kolejna fala emigracyjna, licząca ok. 200 tys. osób, głównie byłych żołnierzy sił alianckich.  Największe skupiska Polonii to:.Buenos Aires 140 tys., Cordoba, Rosario, Santa Fe (XX wiek)  Od 1995 roku dzień 8 czerwca świętuje się w Argentynie jako Dzień Osadnika Polskiego.

34 Polonia w Chile- liczy obecnie około 3000 osób, w większości są to osoby osiadłe w tym kraju po zakończeniu II wojny światowej lub ich potomkowie. W Chile działa Polska Misja Katolicka oraz Zjednoczenie Polskie w Chile im. Ignacego Domeyki. Kluczową rolę w historii Chile odegrał polski uczony Ignacy Domeyko, do dziś uważany w tym kraju za bohatera narodowego. W dziejach Chile zapisali się też jego potomkowie (m.in. Anita Domeyko Alamos) oraz ksiądz Michał Poradowski - jeden z doradców i bliskich współpracowników prezydenta Augusto Pinocheta. Według spisu powszechnego z 2002 roku w Chile zamieszkiwało 480 osób urodzonych w Polsce. Santiago de Chile- główne skupisko Polaków w Chile

35 Peru Polonia i Polacy. W XIX w. osiedliła się w Peru część pol. emigrantów politycznych. Działali tam m.in.: E. Malinowski - budowniczy najwyżej położonej kolei świata, E.J. Habich - organizator pierwszej w Ameryce Południowej politechniki (w Limie), W. Folkierski - reformator studiów matematyczno.-przyrodniczych na uniwersytecie w Limie, A. Miecznikowski - budowniczy pierwszej drogi kołowej w Peru, W. Kluger - prowadzący prace hydrauliczne i nawadniające; naukowe dokonania Polaków zostały uhonorowane pomnikiem w Limie; przyrodę Andów badali K. Jelski, J. Sztolcman, W. Taczanowski i J. Malinowski. Na poczatku XX w. w Peru działali m.in. R. Małachowski-Jaxa -architekt, W. Szyszłło - przyrodnik, jego syn Fernando, zaliczany do najwybitniejszych malarzy Ameryki Łacińskiej. Współcześnie Polonia w Peru, skupiona głównie w Limie, jest nieliczna, ale zajmuje ważną pozycję w życiu naukowym i społecznym M. Rostworowska de Diez Canesco, S. Potocki, K. Vergara, M. Kaźmierski, K. Makowski, T. Unger; działa także grupa polskich księży zakonników (salezjanie).

36 Paragwaj. Polonia i Polacy Polonia paragwajska zaczęła się kształtować w okresie międzywojennym; do Paragwaju przybyło wówczas ok. 12 tys. pol. emigrantów z Brazylii oraz z kraju; osiedlili się głównie w osadzie Fram koło Carmen del Paraná; powstały polskie organizacje i szkoły; część Polaków przeniosła się do Argentyny; Polonia paragwajska jest nieliczna (ok. 10 tys. osób). Obecnie największe skupisko - Asunción regiony przy granicy z Argentyną Budynek Panteonu Narodowego w Asunción Asunción

37 Polonia w Australii Polish Australian (ang.) stanowi 1,08% populacji tego kraju. Według danych z 2006 roku w Australii żyje 216056 osób pochodzenia polskiego, z tego 52254 (24,18%) podaje jako miejsce urodzenia Polskę, około 78% wszystkich Polaków przyjechało do Australii w czasach PRL. 70% polonii posługuje się językiem polskim. Najwięcej Polaków żyje w Melbourne (16439), Sydney (12514), Adelajdzie (5859) i Perth (5142). 90,3% australijskich Polaków posiada australijskie obywatelstwo. 163802 Australijczyków zadeklarowało polskie pochodzenie, w tym pochodzenie z rodzin mieszanych Występy folklorystyczne na festiwalu "Dożynki 2007" Panorama Melbourne

38 Polonia w Nowej Zelandii Nowozelandzka Polonia szacowana jest obecnie na ok. 4 tys. osób, do tego można dodać liczbę ok. 2 tys. osób, które nie mówią po polsku, ale mają polskich przodków. Polonia nowozelandzka zmniejsza się. Starsze pokolenia wymierają, a ich dzieci stają się Nowozelandczykami, których niezbyt interesuje kraj przodków. Nowe, wprowadzone w 1995, przepisy imigracyjne stanowią poważną barierę dla osób, które chciałyby tutaj osiąść na stałe. Rodzina Subritzkys (Zubrzyckich?) uważa się za pierwszych polskich osadników w Nowej Zelandii. Sophie Subritzky przybyła z całą dużą rodziną w roku 1843 i początkowo osiadła wśród imigrantów z Niemiec w Dolinie Moutere w pobliżu Nelson. Później Subritzkys wyjechali do Australii skąd wrócili po paru latach i osiedli w Northland, gdzie część z nich weszła w związki małżeńskie z Māori. W roku 1993, w 150. rocznicę przybycia na Wyspy, odbył się zjazd rodzinny w Houhora, w którym uczestniczyło około 3000 osób. Duża grupa Polaków osiedliła się w Nowej Zelandii po II wojnie światowej. W Nowej Zelandii działają m.in.: Stowarzyszenie Polaków w Nowej Zelandii, Stowarzyszenie Polskich Kombatantów, Stowarzyszenie Polaków w Auckland, domy polskie, chór, szkółki polonijne, polskie parafie rzymskokatolickie. W Wellington znajduje się polska ambasada, a w Auckland Konsulat RP.

39 Polonia w Republice Południowej Afryki ludność polskiego pochodzenia w RPA według Rady Polonii w Afryce Południowej liczy od 25 tysięcy do 30 tysięcy. Pierwszą liczną grupą imigrantów było 12 tysięcy żołnierzy sił polskich i około 500 osieroconych dzieci z Syberii, które w czasie II wojny światowej przyjął rząd południowoafrykański. Drugą grupą byli Polacy przebywający na kontraktach Polservice którzy po wygaśnięciu umowy nie wrócili do Polski. Najwięcej Polaków przybywało tutaj od początku lat 80 XX wieku do końca apartheidu, czyli do 1994 roku.. Polacy mówią na co dzień głównie językami białych, czyli po angielsku i afrikaans. Najczęściej mieszają się z innymi grupami narodowymi. Tworzą mieszane rodziny pod względem narodowości, rzadziej pod względem rasowym. Polacy najliczniej zamieszkują aglomerację Johannesburga, następnie Kapsztad, okręg przemysłowy Vaal Triangle oraz Pretorię i Durban. W RPA pracuje ponad 50 polskich misjonarzy i misjonarek (m.in. siostry służebniczki -konwent w Lyndhurst.

40 Tu byli nasi rodacy POLACY W MONGOLII VII - XI 1246 - wrocławski franciszkanin, z pochodzenia Wielkopolanin Benedykt Polak jako poseł papieża przybywa do Karakorum. Pierwszy Polak w tym kraju. 1806 do Urgi przybywa Jan Potocki (autor słynnych "Pamiętników znalezionych w Saragossie") z poselstwem carskim 1870-1885 - słynny podróżnik Przewalski (zrusyfikowany, ale Polak) prowadzi badania przyrodnicze w Mongolii Lingwiści i etnografowie J. Kowalewski (1830-31) i W. Kotwicz badają Mongolię 1916 - 1924 - znakomity geolog S. Grochowski bada wschodnią Mongolię (dziś Mandżuria), gdzie ma koncesję poszukiwawczą na obszarze równym Holandii. Buduje pierwsze kopalnie. Przeprowadza szczegółowe badania archeologiczne i etnograficzne. 1919-1921 - liczni Polacy uciekają z Rosji przez Mongolię. Część z nich walczy w oddziałach Białych (znani pisarze F.Ossendowski i K. Giżycki). Po 1945 wiele polskich ekip buduje szereg zakładów przemysłowych. Wizyty polityków, m.in. B. Bieruta (1954). Wojciech Jaruzelski (późniejszy prezydent) poluje na dzikie barany górskie z helikoptera Lata 60-e i początek 70-ch - ekspedycje paleontologiczne pod wodzą prof. Kielan-Jaworowskiej na Gobi dokonują światowej rangi odkryć dinozaurów i pierwotnych ssaków. Druga połowa lat 60-ch - ekspedycje geologiczne (głównie Wrocławian) badają Mongolię Zachodnią. Druga połowa lat 70-ch i pierwsza połowa lat 80-ch ekspedycje geologiczne badają Mongolię centralną i południową w ramach międzynarodowej ekspedycji geologicznej. Wykonują mapy geologiczne i odkrywają złoża surowców (m.in. miedzi i fluorytu).

41 Literatura: W pracy wykorzystano zdjęcia i teksty pochodzące www.polonia.org/ http://www.swulinski.com/podroze/PolishAmerican.html pl.wikipedia.org/wiki/Polonia www.wp.pl www.polonia.org/www.polonia.org/ www.polonia.net polonia.wp.pl/ wikipedia.com, poloniameksyk.com dziennik.com,.asgard.krakow.pl http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=4573656 Zespoły zadaniowe skład: I zespół :Karolina Białąs – lider, V zespół : Bzowski Konrad – lider Kacper Michalik Radosław Czerwińsk Dagmara Kozak Weronika Bączyńska II zespół: Janocha Daniel – lider, Daniel Smuga, VI zespół: Joanna Niedbała – lider Michał Szarek III zespół: Michał Pierzchała – lider, Weronika Marek IV zespół : Jędrusiak Grzegorz – lider Patrycja Wrzosowska Oprawa multimedialna : Janocha Daniel, Smuga Damian, Karolina Białas Programy wykorzystane do wykonania projektu: Microsoft PowerPoint Microsoft Excel Internet Microsoft Word Gimnazjum nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Myszkowie ul. Leśna 1 Koordynator projektu: mgr Urszula Różycka- Nocuń