Mentoring w kształceniu zawodowym Warszawa 12 marca 2014 r. Kazimierz Mikulski.

Prezentacja na temat: "Mentoring w kształceniu zawodowym Warszawa 12 marca 2014 r. Kazimierz Mikulski."— Zapis prezentacji:

1 Mentoring w kształceniu zawodowym Warszawa 12 marca 2014 r. Kazimierz Mikulski

2 Mentoring w kształceniu zawodowym „Z sukcesem każdego człowieka związany jest jeden podstawowy fakt: ktoś kiedyś w jakiś sposób zadbał o jego rozwój.” B. L. Kaye

3 Mentoring w kształceniu zawodowym Umysł nie jest naczyniem, które należy napełnić, lecz ogniem, który trzeba rozniecić. Plutarch Plutarch z Cheronei ( ur. ok. 50 n.e., zm. ok. 125 n.e) – jeden z największych pisarzy starożytnej Grecji, historyk, filozof-moralista oraz orator

4 Mentoring w kształceniu zawodowym czyli początek... z mitologii greckiej Homer opisywał, że Odyseusz, na czas swojej nieobecności, znalazł dla swojego syna Telemacha, mentora, który w zastępstwie ojca, głowy rodu, miał być wychowawcą, a przede wszystkim nauczycielem. To mityczne zdarzenie zapoczątkowało używanie pojęcia “mentoring”.

5 Mentoring w kształceniu zawodowym czyli początek... z mitologii greckiej Znany jest także fakt, że dzięki Atenie, która wielokrotnie przyjmowała postać mentora, szczególne cechy i zalety tej bogini antyku, jak na przykład strategiczne myślenie, zostały ściśle powiązane z tym pojęciem.

6 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentoring - na czym polega?

7 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentoring polega na długoterminowej relacji z osobą o zdecydowanie większym bagażu doświadczeń i wiedzy, która wspiera w rozwoju osobę młodszą, o zdecydowanie mniejszym doświadczeniu, bądź znacznie krótszym stażu pracy. A. Szelągowska, M. Makowska, Nowe trendy w kształceniu liderów/Tutoring - w poszukiwaniu metody kształcenia liderów, Polsko – Amerykańska Fundacja Wolności, Stowarzyszenie Szkoła Liderów, http://www.liderzy.pl, 2007

8 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentor to najczęściej lider posiadający dużą wiedzę merytoryczną wspartą doświadczeniem. Osoba ta stanowi wzorzec dla podopiecznego, któremu udziela rad nie tylko w zakresie konkretnych zadań. Przede wszystkim również wyzwala inicjatywę rozwoju osobistego oraz kształtowania ścieżki zawodowej. A. Szelągowska, M. Makowska, Nowe trendy w kształceniu liderów/Tutoring - w poszukiwaniu metody kształcenia liderów, Polsko – Amerykańska Fundacja Wolności, Stowarzyszenie Szkoła Liderów, http://www.liderzy.pl, 2007

9 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentor z założenia posiada bardzo wysokie kompetencje w obszarze działalności podopiecznego. Jako osoba posiadająca staż to mentor w przeszłości z sukcesem zajmował się podobnymi działaniami i był zaangażowany w działalność tej samej instytucji. Mentoring przybiera postać zarówno nieformalnej relacji, jak i sformalizowanego, konkretnego programu. A. Szelągowska, M. Makowska, Nowe trendy w kształceniu liderów/Tutoring - w poszukiwaniu metody kształcenia liderów, Polsko – Amerykańska Fundacja Wolności, Stowarzyszenie Szkoła Liderów, http://www.liderzy.pl, 2007

10 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentoring – definicje, funkcje i znaczenie

11 Mentoring w kształceniu zawodowym Podobnie jak zarządzanie wiedzą, współczesna koncepcja mentoringu ma niewiele ponad trzydzieści lat. Wciąż nie ma w literaturze zgody, co do jej definicji, co może być przyczyną niejasności i błędnej interpretacji. Sebastian Karwala, Model mentoringu we współczesnej szkole wyższej

12 Mentoring w kształceniu zawodowym Obecnie mianem mentora określa się osobę o rozwiniętych kompetencjach i godną zaufania, będącą, podobnie jak mistrz, wzorem do naśladowania. Często też nazywamy tak kogoś, kto wywarł na nasze życie duże piętno, był inspiracją i wsparciem.

13 Mentoring w kształceniu zawodowym Według Davida Clutterbucka mentor to człowiek doświadczony, który chce podzielić się swoją wiedzą z kimś o doświadczeniu skromniejszym, w relacji charakteryzującej się wzajemnym zaufaniem. E. Parsloe i M. Wray, Trener i mentor, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002, s. 77 D. Clutterbuck, Everyone Needs a Mentor, Chartered Institute of Personnel & Development, London 1991, cyt. za: E. Parsloe i M. Wray, op. cit., s. 78; D. Clutterbuck, Każdy potrzebuje mentora, Warszawa 2002

14 Mentoring w kształceniu zawodowym Inną definicję mentora podaje Gordon Shea. Twierdzi on, że mentorzy to ludzie, którzy poprzez własną pracę i działanie pomagają innym wykorzystać ich własny potencjał. Powyższe definicje w dużym stopniu przenikają się i są wobec siebie komplementarne. Sposób rozumowania i działania mentora pokrywa się ze sposobem rozumowania i działania prawdziwego lidera. Zarówno lider jak i mentor doskonale zdają sobie sprawę z tego, że aby coś wielkiego osiągnąć, potrzebni są inni. G. Shea, Mentoring: A Guide to the Basics, Kogan Page, London 1992, cyt. za: E. Parsloe i M. Wray, op cit., s. 78 [za] E. Parsloe i M. Wray, op. cit., s. 78; D. Clutterbuck, Każdy potrzebuje mentora, Warszawa 2002

15 Mentoring w kształceniu zawodowym Dynamicznie zmieniający się rynek pracy i jego otoczenie oraz potrzeby globalnej gospodarki opartej na wiedzy zmuszają szkolnictwo zawodowe do szybkiego podnoszenia jakości kształcenia. Głównym celem jest uwolnienie drzemiących w każdym młodym człowieku możliwości i ukrytej głęboko wiedzy. Jednym z rozwiązań, mogącym sprostać temu wyzwaniu jest mentoring, mający w swym działaniu wspierać i dynamizować proces kształcenia.

16 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentoring jest szczególną, zindywidualizowaną formą kształcenia opartą na relacjach mistrz – uczeń. Głównym założeniem, zawartym w jego idei, jest pomoc ludziom w stawaniu się takimi, jakimi chcą się stać. Dlatego w kształceniu zawodowym ważnym elementem jest inspirowanie ucznia oraz jego wsparcie w dążeniu do określonych celów.

17 Mentoring w kształceniu zawodowym Poprzez obserwacje spostrzeżono, że wiedza fachowa i umiejętności techniczne nie są wystarczającymi elementami, które należy przekazać młodemu człowiekowi, aby ten mógł świadomie i skutecznie podążać drogą samorozwoju. Każdy uczeń potrzebuje nauczyciela-mistrza, pomagającego wydobyć wiedzę niejawną, jednocześnie rozwijać kompetencje społeczne i osobiste oraz uświadomić kierunek, w którym samodzielnie chce podążać.

18 Mentoring w kształceniu zawodowym To wspólna wędrówka, podczas której mentor nie narzuca swojego kierunku i nie daje gotowych odpowiedzi. Mentor inspiruje i pomaga odkryć własne pragnienia poprzez przekazanie podstawowej wiedzy umożliwiającej samodzielnie się rozwijać i doskonalić.

19 Mentoring w kształceniu zawodowym W literaturze przedmiotu wskazuje się na jego dwa elementy: konstruktywne dialogi, formułowanie konkretnych celów.

20 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentoring w szkolnictwie zawodowym musi także być ukierunkowany na bardziej konkretne zadania, ściśle dotyczące obranej przez ucznia drogi edukacyjnej. Nauczanie zbędnych i nigdy niewykorzystywanych umiejętności przyczynia się tylko do zniechęcenia, dlatego po dobrym poznaniu swojego ucznia mentor powinien określić najskuteczniejsze metody, dzięki którym Mentel (uczeń) posiądzie pożądaną wiedzę. E. Parsloe i M. Wray, Trener i mentor, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002, s. 14 N. Cohen, Effective Mentoring, HRD Press, Massachusetts 1999, s. 353

21 Mentoring w kształceniu zawodowym Wybór technik także powinien opierać na rozmowie, a wspólna dyskusja na temat stylu uczenia się i preferowanych metod pomoże dobrać najlepszy sposób na kształtowanie poszczególnych umiejętności. Prawdziwy lider, jakim jest mentor, zdaje sobie sprawę z istoty ścieżki praktycznej w rozwoju jego podopiecznych, a akceptacja inicjatyw i działania, wpływa na rozwój kompetencji społecznych i osobistych, a szczególnie samoświadomości oraz świadomości otoczenia.

22 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentorowi zależy na tym, aby Men t e l (uczeń- praktykant) - rozumiał środowisko, w którym będzie funkcjonował, -poznał zasady w nim panujące, -a przede wszystkim docenił własne mocne -i określił słabe strony.

23 Mentoring w kształceniu zawodowym Współczesny mentoring napotyka na swej drodze wiele udogodnień: globalizacja edukacji i rozwój nowych technologii ułatwiają komunikację, wygodniejsze i szybsze stało się zdobywanie teoretycznej wiedzy, a w efekcie więcej czasu można poświęcić na rozwój kompetencji praktycznych ucznia (trainee).

24 Mentoring w kształceniu zawodowym Rodzaje mentoringu

25 Mentoring w kształceniu zawodowym Autorzy opracowań wyróżniają, ze względu na rodzaj pomocy jak i założenia programowe, dwa rodzaje mentoringu. W klasyfikacji tej podstawowym rozróżnieniem jest indywidualny i grupowy rodzaj mentoringu, który scharakteryzowano następująco: „ABC Mentoringu. Podręcznik „Świat dobrej przyszłości” – innowacyjna metoda i narzędzia pracy wychowawczej

26 Mentoring w kształceniu zawodowym mentoring indywidualny- polega na indywidualnym dobraniu w parę opiekuna (mentora) i ucznia. Jest to mentoring planowany, który polega na metodycznym działaniu, gdzie wolontariusz (mentor), w wyniku formalnego, standaryzowanego i monitorowanego procesu jest najpierw szkolony, później dobierany i łączony w parę z młodym człowiekiem, albowiem w tym działaniu zasadniczym celem jest profilaktyka i przeciwdziałanie występującym zagrożeniom, zwłaszcza w obszarze wykonywanych działań zawodowych;

27 Mentoring w kształceniu zawodowym mentoring grupowy - jest oddziaływaniem rówieśniczym, jako forma wspierania zdefaworyzowanej młodzieży przez osoby, które znają doświadczenia ludzi szukających pomocy. Najczęściej zaangażowanymi w te relacje międzyludzkie są już usamodzielnieni np. wychowankowie, którzy są wsparciem i pomocą dla usamodzielniających się wychowanków. W tym rodzaju mentoringu, mentor ma za zadanie dzielić się wiedzą oraz doświadczeniem, jak udzielać wsparcia dla usamodzielniających się.

28 Mentoring w kształceniu zawodowym Inna klasyfikacja mentoringu : K. Szafrańska podaje określenia trzech rodzajów mentorów, dzięki którym każdy może przyspieszyć swój rozwój. K. Szafrańska, 3 rodzaje mentorów, dzięki którym przyspieszysz swój rozwój http://szybkanauka.pro/3-rodzaje-mentorow/

29 Mentoring w kształceniu zawodowym a)mentor chwilowy – czyli występowanie uczenia się od każdego! Każdy spotkał w swoim życiu chwilowego mentora albowiem to ktoś, po kim często nie spodziewamy się jakiejkolwiek mądrości. Jednak to osoba, która powiedziała lub zrobiła coś, co w jakimś stopniu zmieniło nasze życie. Cenna jest taka osoba, która dodatkowo powiedziała dokładnie to, co słuchacz powinien usłyszeć w danym momencie.

30 Mentoring w kształceniu zawodowym b) mentor relacyjny – odkryty jako nauczyciel w osobie swojego dziecka, rodzica czy partnerze zawodowym lub życiowym. W tym przypadku także odgrywa bardzo ważną rolę umiejętności słuchania i rozmawianie.

31 Mentoring w kształceniu zawodowym c) mentor intencjonalny, czyli po prostu nauczyciel do zadań specjalnych. To osoba, która specjalizuje się w rozwiązywaniu konkretnych problemów i robi wszystko, aby pomóc osiągnąć określony cel. W przypadku pracy z tym mentorem, mentee świadomie koncentrujecie się na swoich rezultatach i rozwoju, przez co osiąga cele dużo szybciej i łatwiej. To taka podwójna dawka rozwoju.

32 Mentoring w kształceniu zawodowym Na przykład jeśli chcesz nauczyć się konkretnej umiejętności lub osiągnąć cel finansowy, potrzebujesz pomocy osoby, która wie jak to zrobić szybko i skutecznie. Potrzebujesz mentora intencjonalnego.

33 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentorzy relacyjny i chwilowy pojawiają się w twoim życiu i pomagają w rozwoju bez świadomego celu. Uczysz się od nich najczęściej bez ich wiedzy i świadomości. Nie wybierasz ich, ani nie wymagasz od nich konkretnej pomocy w rozwiązywaniu danego problemu.

34 Mentoring w kształceniu zawodowym Kształcenie, także zawodowe, powinno zmierzać do realizacji celu uwzględniającego odpowiedzi na trzy pytania: czego mam się nauczyć? jak mam się uczyć? jak sprawdzę, czego się nauczyłem?

35 Mentoring w kształceniu zawodowym Pamiętajmy, że prawdziwi liderzy przez całe swoje życie szukają ludzi z potencjałem, by rozwijać z nich liderów. To ich wielkie pragnienie staje się prawdziwą szansą dla uczniów (tzw. mentees bądź protégé). Warto z niej skorzystać i zaimplementować program mentoringu w szkole zawodowej. Holistic Approach to Learning, in: “T + D”, nr 60 / 2006, s. 28 D. Clutterbuck, Everyone needs a Mentor, Chartered Institute of Personnel & Development, London 1991 cyt. za: E. Parsloe i M. Wray, op. cit., s. 78

36 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentoringu nie sposób zamknąć w jednej uniwersalnej definicji. Clutterbuck opisuje mentoring jako jedną z najskuteczniejszych metod rozwoju, jakie mają do dyspozycji pojedynczy ludzie a także i organizacje. Holistic Approach to Learning, in: “T + D”, nr 60 / 2006, s. 28 D. Clutterbuck, Everyone needs a Mentor, Chartered Institute of Personnel & Development, London 1991 cyt. za: E. Parsloe i M. Wray, op. cit., s. 78

37 Mentoring w kształceniu zawodowym Czy można nakreślić model mentoringu w kształceniu zawodowym?

38 Mentoring w kształceniu zawodowym „Sztuka tkwi nie tylko w posiadaniu wiedzy o czymś, ale także w jej przekazywaniu.” Cyceron Marcus Tullius Cicero (ur. 3 stycznia 106 p.n.e., zm. 7 grudnia 43 p.n.e.) – mówca rzymski, popularyzator filozofii greckiej, polityk, słynny ze stłumienia spisku Katyliny.

39 Mentoring w kształceniu zawodowym Marcus Tullius Cicero – mówca rzymski, popularyzator filozofii greckiej, polityk, słynny ze stłumienia spisku Katyliny. Stronnik optymatów. Zamordowany wraz z bratem Kwintusem na polecenie Marka Antoniusza, który zemścił się w ten sposób za wygłoszone przeciw niemu Filipiki.

40 Mentoring w kształceniu zawodowym Dla potrzeb opracowanego modelu mentoringu dla szkół zawodowych, posługiwać się będę następującą definicją:.

41 Mentoring w kształceniu zawodowym Grupy zawodowe szczególnie rekomendowane do objęcia wsparciem mentorskim

42 Mentoring w kształceniu zawodowym Wśród grup, które są wskazane do wsparcia działaniem mentorskim autorzy opracowań …” wymieniają: nowi pracownicy, najczęściej bez stażu bądź o krótkim stażu pracy, młodzi, rozpoczynający karierę w danej branży; pracownicy powracający do pracy po dłuższej przerwie, np. po dłuższej chorobie, urlopie macierzyńskim bądź wychowawczym, itp.; osoby bezrobotne w trakcie odbywania stażu bądź przygotowania zawodowego; pracownicy służby cywilnej w okresie odbywania służby przygotowawczej; M. Bergmann, R. Chamier-Ciemiński, J. Michałek, Mentoring 50+ - Podręcznik wdrożeniowy, Fundacja gospodarcza Pro Europa, Toruń 2012; http://www.fundacja-proeuropa.org.pl, s. 43http://www.fundacja-proeuropa.org.pl

43 Mentoring w kształceniu zawodowym Wśród grup, które są wskazane do wsparcia działaniem mentorskim autorzy opracowania wymieniają: uczestnicy programów praktyk i pozyskiwania talentów, czyli uczniowie techników, studenci, absolwenci; pracownicy podlegający zmianom organizacyjnym; uczniowie szkół zawodowych, praktycznej nauki zawodu oraz studenci uczelni technicznych. M. Bergmann, R. Chamier-Ciemiński, J. Michałek, Mentoring 50+ - Podręcznik wdrożeniowy, Fundacja gospodarcza Pro Europa, Toruń 2012; http://www.fundacja-proeuropa.org.pl, s. 43http://www.fundacja-proeuropa.org.pl

44 Mentoring w kształceniu zawodowym Elementy modelu Dzień 1 września roku szkolne 2012/2013 to początek wdrażania nowego system kształcenia zawodowego, w którym bardzo ważną rolę odgrywa nowa podstawa programowa kształcenia w zawodzie. Zgodnie z założeniami reformy, o których mowa w powyższym dokumencie, jest realizacja praktycznej nauki zawodu oraz praktyki zawodowe.

45 Mentoring w kształceniu zawodowym Założenia, podane przez autorów, na jakich opierać się powinna realizacja mentoringu w miejscu pracy, można streścić w postaci następujących tez: W środowisku pracy istnieją potrzeby o charakterze szkoleniowym, zawodowym czy organizacyjnym, które mogą być zaspokajane poprzez zastosowanie pracy mentora (wyłącznie w ten sposób bądź komplementarnie z innymi sposobami). M. Bergmann, R. Chamier-Ciemiński, J. Michałek, Mentoring 50+ - Podręcznik wdrożeniowy, Fundacja gospodarcza Pro Europa, Toruń 2012; http://www.fundacja-proeuropa.org.pl, s. 31http://www.fundacja-proeuropa.org.pl

46 Mentoring w kształceniu zawodowym Założenia, podane przez autorów, na jakich opierać się powinna realizacja mentoringu w miejscu pracy, można streścić w postaci następujących tez: W zasobach kadrowych firmy obecne są osoby, które z racji długoletniego doświadczenia, wiedzy oraz predyspozycji osobowościowo-społecznych byłyby gotowe pełnić rolę mentora. M. Bergmann, R. Chamier-Ciemiński, J. Michałek, Mentoring 50+ - Podręcznik wdrożeniowy, Fundacja gospodarcza Pro Europa, Toruń 2012; http://www.fundacja-proeuropa.org.pl, s. 31http://www.fundacja-proeuropa.org.pl

47 Mentoring w kształceniu zawodowym Założenia, podane przez autorów, na jakich opierać się powinna realizacja mentoringu w miejscu pracy, można streścić w postaci następujących tez: Firma tworzy lub może w razie potrzeby stworzyć warunki organizacyjne, czasowe, kadrowe, techniczne i materialne, które umożliwią realizację mentoringu. M. Bergmann, R. Chamier-Ciemiński, J. Michałek, Mentoring 50+ - Podręcznik wdrożeniowy, Fundacja gospodarcza Pro Europa, Toruń 2012; http://www.fundacja-proeuropa.org.pl, s. 31http://www.fundacja-proeuropa.org.pl

48 Mentoring w kształceniu zawodowym Jakie wymienia się najważniejsze planowane działania w modernizacji kształcenia zawodowego?

49 Mentoring w kształceniu zawodowym Wśród priorytetowych działań w zakresie dobrego przygotowania młodzieży do wejścia na rynek pracy wymienia się: prowadzenie kształcenia zawodowego, a w szczególności kształcenia praktycznego, w powiązaniu z pracodawcami; uzupełnianie się nawzajem miejsc zdobywania wiedzy, czyli szkole i w zakładzie pracy; umożliwianie im pierwszego kontaktu ze światem produkcji na etapie nauki, dając zarazem ważne atuty pozytywnego wejścia na rynek pracy.

50 Mentoring w kształceniu zawodowym Jaka jest rola, zadania i powinności pracodawcy w realizacji przygotowania zawodowego młodocianych?

51 Mentoring w kształceniu zawodowym Zgodnie z zapisem zawartym w treści § 1.1. rozporządzenia w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania „Przygotowanie zawodowe młodocianych pracowników, (zwanych w dalszych zapisach rozporządzenia „młodocianymi”) może odbywać się przez: naukę zawodu, przyuczenie do wykonywania określonej pracy.” To wynika z treści rozporządzenia Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania. (Dz. U. z dnia 30 maja 1996 r.)? Dz.U.96.60.278 - 2002.12.12 zm.; Dz.U.02.197.1663 - 2004.10.15 zm.; Dz.U.04.224.2274 - 2005.05.01 zm. Dz.U.05.53.472.

52 Mentoring w kształceniu zawodowym Nauka zawodu ma na celu przygotowanie młodocianego do pracy w charakterze wykwalifikowanego robotnika lub czeladnika i obejmuje praktyczną naukę zawodu organizowaną u pracodawcy na zasadach ustalonych w odrębnych przepisach oraz dokształcanie teoretyczne. To wynika z treści rozporządzenia Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania. (Dz. U. z dnia 30 maja 1996 r.)? Dz.U.96.60.278 - 2002.12.12 zm.; Dz.U.02.197.1663 - 2004.10.15 zm.; Dz.U.04.224.2274 - 2005.05.01 zm. Dz.U.05.53.472.

53 Mentoring w kształceniu zawodowym Ustawodawca zawarł w poszczególnych rozdziałach tego aktu prawnego działania pracodawcy składające się na proces edukacyjny młodocianego pracownika. Otóż, prowadzenie zajęć praktycznych realizowane u pracodawców i w indywidualnych gospodarstwach rolnych mogą także prowadzić: pracodawcy lub wyznaczeni przez nich pracownicy albo osoby prowadzące indywidualne gospodarstwa rolne, dla których praca dydaktyczna i wychowawcza z uczniami lub młodocianymi nie stanowi podstawowego zajęcia lub jest wykonywana w tygodniowym wymiarze godzin niższym niż przewidziany dla nauczycieli, w ramach obowiązującego ich tygodniowego czasu pracy.

54 Mentoring w kształceniu zawodowym Także organizacja praktyk zawodowych organizowanych u pracodawców lub w indywidualnych gospodarstwach rolnych są prowadzone pod kierunkiem opiekunów praktyk zawodowych, którymi mogą być pracodawcy lub wyznaczeni przez nich pracownicy albo osoby prowadzące indywidualne gospodarstwa rolne. Ibiden - § 11. 1. Praktyki zawodowe

55 Mentoring w kształceniu zawodowym Przytoczone w powyższym tekście treści zapisów prawnych wskazują, że osoba uczestnicząca, na mocy prawa, w procesie kształcenia – przygotowania zawodowego młodocianych, jest mentorem dla ucznia i jednocześnie realizowane jest przesłanie zawarte w istocie jako know-how. To właśnie podczas realizacji szczególnych relacji pomiędzy grupą a opiekunem - tutaj mentorem, stanowi ważne przejście od szkolnej teorii do praktycznego know-how niezbędnego w życiu zawodowym. To także sposobność do budowania pozytywnych postaw wobec współczesnego rynku pracy i przekazywania elementów etyki zawodowej przyszłym fachowcom.

56 Mentoring w kształceniu zawodowym Know-how – (know – „wiedzieć”, how – „jak”) termin określający konkretną wiedzę techniczną z danej dziedziny, umiejętność wykonania lub wyprodukowania czegoś, kompetencję, biegłość.

57 Mentoring w kształceniu zawodowym Definicja przyjęta przez Międzynarodową Izbę Handlową w Paryżu jako know-how określa całokształt wiadomości, czyli fachowej wiedzy oraz doświadczeń w zakresie technologii i procesu produkcyjnego dla określonego wyrobu. W prawie europejskim definicja know-how zawarta jest w Rozporządzeniu nr 772/2004 w sprawie stosowania art. 81 ust. 3 Traktatu do kategorii porozumień o transferze technologii(Dz.U. L 123 z 27.4.2004, str. 11—17). Stanowi ona, iż know-how to pakiet nieopatentowanych informacji praktycznych, wynikających z doświadczenia i badań. Jedna ze stron (przekazujący, dostawca, udzielający) zobowiązuje się do przekazania drugiej (zamawiającemu, odbiorcy) wiedzy technicznej lub organizacyjnej o charakterze poufnym lub tajnym, bezpośrednio użytecznej w działalności gospodarczej w zakresie określonym w umowie.

58 Mentoring w kształceniu zawodowym Inne oblicze mentoringu, czy także w kształceniu zawodowym?

59 Mentoring w kształceniu zawodowym Mówiąc o mentoringu, nie wolno zapominać także o tzw. „e-mentoringu”, który posiada ów przedrostek „e” ze względu na to, że dominująca ilość spotkań między uczniem a mistrzem odbywa się za pośrednictwem nowych technologii (e-mail, komunikatory, czasami i blogi). Ta forma mentoringu rozwija się obecnie bardzo dynamicznie, a to ze względu na Internet, do którego dostęp staje się coraz bardziej powszechny, a usługi i aplikacje coraz lepiej dostosowane do potrzeb pracy zdalnej i komunikacji. Obecnie większość relacji opartych na mentoringu zawiera czynnik dystansu i e-mentoringu. Źródło: Internet World Stats, Internet User Statistics & PopulationStatistics for the 25 European Union countries and regions, http://www.internetworldstats.com/stats9.htm [16.12.2006]. http://www.internetworldstats.com/stats9.htm L. Zachary, cyt. za: J. Gannon, Modern mentoring, in: “Knight Ridder Tribune Business News”, z dnia 28.11.2006 Sebastian Narwala, Model mentoringu we współczesnej szkole wyższej, N o w y S ą c z, 2007, s. 52-71; Copyright, Sebastian Karwala, Wyższa Szkoła Biznesu – National Louis University

60 Mentoring w kształceniu zawodowym W drugiej połowie 2006 roku dostęp do Internetu miało 16,7 proc. ludzkości, czyli ponad miliard osób. Polska zajmuje 7. miejsce w Europie, z liczbą internautów 11,4 mln osób (liczba ta potroiła się w stosunku do roku 2000). Źródło: Internet World Stats, Internet User Statistics & PopulationStatistics for the 25 European Union countries and regions, http://www.internetworldstats.com/stats9.htm [16.12.2006]. http://www.internetworldstats.com/stats9.htm L. Zachary, cyt. za: J. Gannon, Modern mentoring, in: “Knight Ridder Tribune Business News”, z dnia 28.11.2006 Sebastian Narwala, Model mentoringu we współczesnej szkole wyższej, N o w y S ą c z, 2007, s. 52-71; Copyright, Sebastian Karwala, Wyższa Szkoła Biznesu – National Louis University

61 Mentoring w kształceniu zawodowym E-mentoring ma dość ograniczony charakter, jednak jest to bardzo dobry sposób na uzyskanie informacji bądź rady i, co równie ważne, pozwala rozszerzyć swoją sieć kontaktów, która w przyszłości może okazać przydatna. Mentoring jest procesem długotrwałym. Powinny w nim uczestniczyć tylko te osoby, które tego pragną. Wyłącznie na zasadzie wolontariatu.

62 Mentoring w kształceniu zawodowym Podsumowanie

63 Mentoring w kształceniu zawodowym Czy zawsze uczeń uczestniczący w kształceniu zawodowym ma możliwość dostrzeżenia, a przede wszystkim odczucia wpływu mentora? Kierowanie nabywaniem umiejętności praktycznych, zarówno czynności psychomotorycznych, jak i nauczanie odtwarzania umiejętności praktycznych, innym razem ich modyfikację, jest działaniem które bardzo dobrze wpisuje się w zakres czynności przypisywanych mentorowi. Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela. (red) K. Kruszewski, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 2004, s. 215

64 Mentoring w kształceniu zawodowym Krzysztof Kruszewski wskazuje, że przygotowanie do uczenia się umiejętności, lepszego i szybszego opanowania nastąpi jeśli uczniowie dowiedzą się, po co jest im potrzebna, poznają jej ogólna charakterystykę i przewidywany tok uczenia, uzupełnią niezbędną wiedzę by uniknąć trudności w zrozumieniu umiejętności już na samym początku nauki. To nauczyciel musi upewnić się, że słowna instrukcja wykonywania czynności będzie zrozumiała. To nauczyciel, który staje się mentorem, podpowiada i zachęca do własnego rozwoju zawodowego ucznia. Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela. (red) K. Kruszewski, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 2004, s. 215

65 Mentoring w kształceniu zawodowym BIBLIOGRAFIA S. Karwala, „Mentoring jako strategia wspierająca wszechstronny rozwój osobisty”, Nowy Sącz 2009 S. Karwala, Model mentoringu we współczesnej szkole wyższej, Nowy Sącz 2007 A. Szelągowska, M. Makowska, Nowe trendy w kształceniu liderów / Tutoring - w oszukiwaniu metody kształcenia liderów, Polsko – Amerykańska Fundacja Wolności, Stowarzyszenie Szkoła Liderów, http://www.liderzy.pl, 2007 http://www.liderzy.pl D. Clutterbuck, Każdy potrzebuje mentora, Warszawa 2002 P. Gaweł, Mentoring – teoria i praktyka, Fundacja Edukacji i Twórczości, Białystok 2004 M. Bergmann, R. Chamier-Ciemiński, J. Michałek, Mentoring 50+ - Podręcznik wdrożeniowy, Fundacja gospodarcza Pro Europa, Toruń 2012; http://www.fundacja-proeuropa.org.plhttp://www.fundacja-proeuropa.org.pl E. Parsloe i M. Wray, Trener i mentor, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002, K. Kruszewski (red), Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela., Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 2004, E. Parsloe i M. Wray, Trener i mentor, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002, Podręcznik „Świat dobrej przyszłości” – innowacyjna metoda i narzędzia pracy wychowawczej, K. Szafrańska, 3 rodzaje mentorów, dzięki którym przyspieszysz swój rozwój http://szybkanauka.pro/3-rodzaje-mentorow/ Źródła internetowe P. Kowalski, Każdy potrzebuje mentora, http://www.thecoach.pl/, 2009http://www.thecoach.pl/ http://www.brat-siostra.org http://www.equal.swspiz.pl/ http://www.internetworldstats.com/stats9.htm

66 Mentoring w kształceniu zawodowym Dziękuję za uwagę. dr Kazimierz Mikulski

67 Mentoring w kształceniu zawodowym Mentor – mieszkaniec Itaki, przyjaciel Odyseusza. Był synem Heraklesa i Asopis, córki Tespiosa. Wyruszając pod Troję Odyseusz powierzył mu opiekę nad żoną – Penelopą, synem – Telemachem i domem. Postać Mentora przybrała Atena, towarzysząc Telemachowi w poszukiwaniu ojca. Dziś pojęcia "mentor" używa się jako określenia nauczyciela, mistrza. W sensie negatywnym mentor oznacza osobę lubiącą prawić innym morały.