METODY BADAŃ MEDIOZNAWCZYCH

Prezentacja na temat: "METODY BADAŃ MEDIOZNAWCZYCH"— Zapis prezentacji:

1 METODY BADAŃ MEDIOZNAWCZYCH
mgr Olga Kurek konsultacje: AFD + wtorek10:00-12:00, p. 302

2 Tematyka PRZEDMIOTU Podstawowe etapy i elementy procesu badawczego
Analiza zawartości mediów Badania mediów drukowanych Badania mediów elektronicznych Rynek instytucji badawczych w Polsce Badania sondażowe

3 Literatura Wimmer R. D., Dominick J. R., „Mass media. Metody badań”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008 (s , , ) Lisowska-Magdziarz M., „Analiza zawartości mediów. Przewodnik dla studentów”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004 (s.13-57) Babbie E., „Badania społeczne w praktyce”, PWN, Warszawa 2006 (s ) Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D., „Metody badawcze w naukach społecznych”, Zysk i S-ka, Poznań 2001 (s , , ) 

4 Kryteria zaliczenia ĆWICZEŃ
W skład oceny końcowej wchodzą następujące kryteria: Obecność – 10 p. Aktywność – 40p. (max. po 10 punktów za zajęcia) Kolokwium zaliczeniowe na ostatnich zajęciach – 50p. Ocena końcowa wynika z następujących przedziałów punktowych: 91 p p. – bdb (5,0) 81 p. – 90 p. - +db (4,5) 71 p p. – db (4,0) 61 p. – 70 p. - +dst (3,5) 51 p. – 60 p. – dst (3,0) 0 p. – 50 p. – ndst (2,0)

5 KRYTERIA ZALICZENIA DL-a. cz. I
Podczas zajęć praktycznych z analizy treści Student zobowiązany jest przeprowadzić próbne badania tego typu; Należy zastosować wszystkie elementy procesu badawczego (postawić problem badawczy, pytania badawcze, hipotezy, opracować klucz kategoryzacyjny, określić jednostki analizy, opracować wnioski, potwierdzić bądź sfalsyfikować hipotezy); Wyniki swojej pracy należy przesłać w 3 odrębnych postach na AFD do 30 stycznia roku (1. post z problemem badawczym, pytaniami i hipotezami; 2. post z określeniem jednostek analizy oraz kluczem kategoryzacyjnym; 3. post z wnioskami z badań).

6 KRYTERIA ZALICZENIA DL-a, cz. II
z kursu DL o nazwie „Metody badań medioznawczych” należy wybrać trzy dowolne zadania/ćwiczenia rozwiązania zadań/ćwiczeń należy umieścić w 3 odrębnych postach na AFD zatem aby zaliczyć kurs DL należy umieścić 6 odrębnych postów na AFD

7 I) BADANIe MEDIÓW W POLSCE

8 CHARAKTERYSTYKA Badania mediów
Badanie mediów - specyficzny rodzaj badań rynkowych, mierzący konsumpcję prasy, radia, telewizji, Internetu, czyli po prostu czytelnictwo poszczególnych pism, słuchalność stacji radiowych, oglądalność programów telewizyjnych itd. Przeprowadzane są najczęściej cyklicznie. Najbardziej spektakularne rezultaty płynące z tego rodzaju badań, to rankingi przedstawiające najpoczytniejsze gazety, najczęściej słuchane rozgłośnie radiowe czy najchętniej oglądane stacje telewizyjne.

9 Rynek Instytucji Badających media w Polsce

10 Produkty badawcze „Najbardziej opiniotwórcze media w Polsce” – IMM
„Czytelnictwo w Polsce” – PBC „Profile czytelników” – PBC „Megapanel” – PBI/Gemius „Polskie badania czytelnictwa” – Millward Brown SMG/KRC „Telemetria” – TNS OBOP „RadioTrack” - Millward Brown SMG/KRC „Nieslen Audience Measurement” – AGB Nieslen Media Research

11 Oglądalność stacji tv Źródło: Nielsen Audience Measurement, dane z okresu

12 Wyniki słuchalności ogólnopolskich stacji radiowych
Źródło: SMG/KRC, wrzesień 2011

13

14 NAKŁAD, SPRZEDAŻ, CZYTELNICTWO
Np. „Gazeta Wyborcza”: Nakład: Sprzedaż: Czytelnictwo: ok tygodniowo

15 Czytelnictwo prasy – dzienniki Ogólnopolskie
Źródło: Polskie Badania Czytelnictwa, SMG/KRC, wrzesień 2011

16 Czytelnictwo prasy – tygodniki ogólopolskie – top 20
Źródło: Polskie Badania Czytelnictwa, SMG/KRC, wrzesień 2011

17 Badania medioznawcze Badania medioznawcze - specyficzny rodzaj badań środków masowej komunikacji skoncentrowany na analizie zawartości przekazu, jego społeczno-politycznej roli oraz jakości oddziaływania na odbiorcę. Badania medioznawcze mogą być prowadzone w odniesieniu do wszystkich rodzajów mediów (prasa codzienna i periodyczna, telewizja, radio, Internet, plakat, afisz, billboard, dokumenty osobiste i urzędowe).

18 Najbardziej opiniotwórcze media w Polsce w LIPCU 2010 roku

19 Zagraniczne telewizje o Polsce

20 opinie, postawy, potrzeby odbiorców
Opinie odbiorców na temat obiektywności politycznej ogólnopolskich stacji telewizyjnych Źródło: CBOS, wrzesień 2011

21 zaufanie odbiorców względem mediów
Poziom zaufania jakim Polacy darzyli media w 2010 r. Źródło: TNS OBOP, wrzesień 2011

22 PROFILE CZYTELNIKÓW PRASY W POLSCE

23 ZWIĄZEK KONTROLI DYSTRYBUCJI PRASY
ZKDP kontroluje obecnie 463 tytuły prasowe wydawane przez członków tej organizacji. Każdy z nich co miesiąc deklaruje wysokość nakładu i rozpowszechniania tytułu prasowego zgłoszonego do kontroli. W ten sposób zbierane są informacje m.in. o: nakładzie, wysokości sprzedaży egzemplarzowej i prenumeraty, w tym e-wydań (dla pism płatnych), liczbie egzemplarzy rozdanych lub rozesłanych bezpłatnie, zwrotach, geograficznej strukturze rozpowszechniania (w podziale na województwa.

24 CHARAKTERYSTYKA BADANIA PBC
Celem projektu jest dostarczenie informacji o liczbie i charakterystyce czytelników poszczególnych tytułów prasowych. Otrzymane dane są użyteczne przy planowaniu i prowadzeniu kampanii reklamowych w prasie oraz określaniu strategii wydawniczej. Standardowe badanie czytelnictwa, na próbie respondentów w roku, obejmujące około 200 tytułów prasowych; Dobór próby jest losową reprezentacją ogółu ludności Polski w wieku lat. Próba ma charakter imienny i jest dobierana z operatu PESEL.

25 SPOSÓB GROMADZENIA DANYCH PRZEZ PBC
Badania realizuje największa komercyjna firma badawcza w Polsce Millward Brown SMG/KRC

26 POMOCE BADAWCZE PBC Pytania o czytelnictwo wspomagane są wyświetlanymi na monitorze winietami pism. Ponieważ kolejność wyświetlania winiet reguluje program, jest ona w pełni losowa.

27 WSKAŹNIKI PBC CPW - Czytelnictwo Przeciętnego Wydania -procent czytelników przeciętnego wydania; CCS - Czytelnictwo Cyklu Sezonowego - wskaźnik wskazujący jaki procent w populacji stanowią osoby, które zetknęły się z tym tytułem choćby raz w okresie cyklu sezonowego; CDT - Czytelnictwo wydania z Dnia Tygodnia - grupa głównych wskaźników zasięgu dziennika dla poszczególnych dni tygodnia, w których dziennik jest publikowany Czy czytał(a) Pan(i) wydanie pisma [tytuł] z ostatniego poniedziałku? Czy czytał(a) Pan(i) pismo [tytuł] w ostatni poniedziałek? COP - Czytelnictwo Okresu Periodyczności - miernik wskazujący jaki procent w populacji stanowią osoby, które zetknęły się z tym tytułem w ostatnim okresie jego periodyczności; LCW (4) - Liczba Czytanych Wydań -procent osób, które czytały jedno, dwa, trzy lub cztery wydania; SCPW - Statystyczne Czytelnictwo Przeciętnego Wydania - zmienna wykorzystywana do analizy struktury czytelników przeciętnego wydania wybranego tytułu; ŚLCW (4) - Średnia Liczba Czytanych Wydań - średnia liczba czytanych wydań z ostatnich czterech.

28 CZYTELNICTWO PRASY A PŁEĆ
Czytelnikami prasy są zarówno kobiety jak i mężczyźni. Przy czym Panie wolą magazyny, a Panowie dzienniki.

29 CZYTELNICTWO PRASY A WIEK
Ponad połowa czytelników prasy (57%) to ludzie poniżej 44 roku życia.

30 CZYTELNICTWO PRASY A WYKSZTAŁCENIE
Czytelnicy prasy, to osoby wykształcone, 60% ma wykształcenie średnie lub wyższe.

31 CZYTELNICTWO PRASY A DOCHÓD
Czytelnicy prasy, to wbrew powszechnym sądom, osoby nie osiągające średnich krajowych dochodów.

32 CZYTELNICTWO PRASY A MIEJSCE ZAMIESZKANIA
Większość czytelników mieszka w średnich lub dużych miastach.

33 Ii) PROCES BADAWCZY. Pojęcia, etapy.

34 Czym jest badanie Naukowe?
DEFINICJA: Badanie naukowe to bardzo szeroki termin, którego używa się na określenie niemal wszelkiej działalności naukowej człowieka. Celem prowadzenia badań naukowych jest powstawanie wiedzy naukowej i wyodrębnienie jej od wiedzy potocznej.

35 Czym różni się wiedza potoczna od wiedzy naukowej?

36 Cechy wiedzy potocznej:
nabywamy ją „samoistnie”; wiąże się ona z ograniczonym zasięgiem ludzkiej obserwacji; człowiek kieruje się emocjami, w związku z tym, rzadko jest neutralna; związana jest z wartościowaniem; mówi, co dobre, a co złe; operuje podziałami dychotomicznymi „dobry-zły”; ma tendencje do uogólniania, np. „wszyscy Polacy”; przesiąknięta jest stereotypami, upraszcza, jest sztywna i odporna na zmiany

37 Cechy wiedzy naukowej:
oparta jest na wnioskowaniu; naukowcy stosują kryteria logiczne i empiryczne do weryfikacji twierdzeń nauki; nie zadowala się samym opisem; staranne zbieranie danych, umożliwiające kontrolę ich rzetelności; odróżnianie twierdzeń opartych na faktach, od tych, które są domysłami; wyróżnikiem nauki jest neutralność i powstrzymanie się od wartościowania.

38 Co to jest proces badawczy?

39 Proces badawczy to całościowy schemat działań, który podejmują naukowcy w celu wytworzenia wiedzy.

40 Etapy procesu badawczego
1. PROBLEM BADAWCZY 2. PYTANIA,TEZY I HIPOTEZY BADAWCZE 7. UOGÓLNIANIE (GENERALIZOWANIE)+ RAPORT TEORIA 6. ANALIZA DANYCH 3. WYBÓR METODY BADAWCZEJ 4. DOBÓR PRÓBY BADAWCZEJ Z OKREŚLONEJ POPULACJI 5. ZBIERANIE DANYCH

41 Problem badawczy Bodziec intelektualny wywołujący reakcję w postaci badan naukowych Problem musi być jasno i precyzyjnie sformułowany w postaci zdania twierdzącego. Problemy, których nie można empirycznie uzasadnić (nie można zidentyfikować na podst. obserwacji) lub takie, które dotyczą subiektywnych preferencji, wierzeń, wartości, czy upodobań nie poddają się badaniom np.: Przewaga koloru czerwonego nad zielonym.

42 FORMUŁOWANIE PROBLEMU BADAWCZEGO
Przyczyny popularności prasy brukowej. Wizerunek polskich polityków kreowany przez media zagraniczne. Tożsamość czytelnika tygodników opiniotwórczych. Tematyka felietonów w prasie kobiecej.

43 Pytania badawcze to uszczegółowienie problemu badawczego
Przyczyny popularności prasy brukowej: Kto jest czytelnikiem prasy brukowej w Polsce? (płeć, wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania, dochody = zmienne demograficzno-społeczne) Jaką tematykę poruszają tabloidy? Z jakich innych mediów korzystają czytelnicy prasy brukowej? Jakie wartości życiowe cenią czytelnicy tabloidów? Itp.

44 Hipoteza badawcza Hipoteza – to proponowana przez nas odpowiedź, jakiej można udzielić na pytanie badawcze. Jest wyrażana w postaci związku pomiędzy zmienną zależną i zmienną niezależną. Zmienna zależna (wyjaśniania) – zmienna, którą badacz chce wyjaśnić. Zmienna niezależna (wyjaśniająca)- zmienna, co do której badacz zakłada, że jest ona przyczyną zmian wartości zmiennej niezależnej.

45 Cechy hipotez badawczych
jasno sformułowane: wszystkie niejasne określenia należy zdefiniować pojęciowo tj. za pomocą innych pojęć definicja operacyjna = operacjonalizacja konkretne: badacz określa związki pomiędzy zmiennymi – dodatnie lub ujemne sprawdzalne za pomocą dostępnych metod nie są wartościujące: wartości wyznawane przez badacza, subiektywne preferencje nie powinny wpłynąć na proces badawczy

46 Hipoteza - przykład „Ujawnienie w mediach tzw. taśm prawdy (ZMIENNA NIEZALEŻNA) z udziałem Renaty Beger i polityków PiS ma wpływ na zwiększenie w języku polityków udziału słów obraźliwych, atakujących (ZMIENNA ZALEŻNA) przeciwników politycznych”

47 Inne przykłady hipotez
„Osoby o wyższym wykształceniu, częściej czytają tygodniki opiniotwórcze, niż osoby o wykształceniu podstawowym” „Kobiety są częściej odbiorcami przekazów telewizyjnych niż mężczyźni” „Studenci Socjologii znacznie częściej niż studenci Dziennikarstwa dostrzegają sytuacje w których uprawnione jest łamanie zasad etyki dziennikarskiej”

48 Jakie metody i techniki badawcze wykorzystywane są w badaniach mediów?

49 Przykłady medioznawczych metod i technik badawczych
telemetria sondaże „dzienniczki” analiza treści analiza zawartości badania „fokusowe” day after recall FGI, itp.

50 Relacje pomiędzy metodą, narzędziem, a techniką badawczą
DEFINICJA: Metoda [gr. méthodos „sposób badania”] to zespół ogólnych założeń badawczych, wytycznych w postępowaniu naukowym, lub sposób ujmowania badanych faktów. DEFINICJA: Technika to sposoby zbierania materiału oparte na starannie opracowanych dyrektywach, które są dokładne, jasne, ścisłe oraz weryfikowalne.

51 Populacja a próba badawcza
POPULACJA BADANA próba pełna, badania całościowe, rzadko PRÓBA BADAWCZA badania reprezentacyjne, często

52 Badania ilościowe Na ich podstawie można formułować wnioski dotyczące częstości występowania zjawisk, ich natężenia, zależności pomiędzy nimi. Stosowane metody doboru próby pozwalają statystycznie generalizować wyniki owych badań na całą populację. Badane są duże próby. Odpowiedź na pytanie „ile?”, „gdzie?”, „kiedy?”.

53 Badania jakościowe Opierają się na założeniu, że do badania niektórych problemów lepiej nadają się pogłębione analizy mniejszej liczby przypadków, niż powierzchowne dużej. Nie generalizuje się wyników na całą populację. Badane są małe próby. Odpowiedź na pytania „dlaczego?”, „jak?”.

54 IIi) Analiza zawartości mediów

55 AZ - definicja Analiza zawartości to technika badawcza służąca obiektywnemu, systematycznemu i ilościowemu opisowi jawnej zawartości komunikatów. W wielu przypadkach istnieje konieczność podparcia się wiedzą niezwiązaną bezpośrednio z badanym materiałem.

56 Historia analizy zawartości
Pierwociny analizy zawartości to II poł. XIX wieku; Pełną analizę zawiera opracowanie E. Dale’a z1933 r., dotyczące wpływu filmu na zachowania dewiacyjne; Metodologiczne założenia badania treści sformułował Lasswell w 1935 r., zastosował analizę zawartości do wnioskowania o zmianach społecznych w Niemczech hitlerowskich.

57 Analiza zawartości, a analiza treści

58 Ilościowa analiza treści Jakościowa analiza treści
kładzie nacisk na częstotliwość z jaką wybrane symbole występują; częstość z jaką dane symbole są przedstawiane: pochlebnie, obojętnie, negatywnie; intensywność, z jaką te symbole występują; przeprowadza się ją na dużych próbach wybranych losowo; bada się raczej proste tematy; stosuje się metody statystyczne służy przede wszystkim badaniu intencji nadawcy danej treści; analizuje się kategorie występujące często, ale także zajmuje się analizą treści pomijanych; przeprowadza się na małych, niekompletnych próbach; analizuje przejawy treści jej głębszą warstwę; stosuje mało sformalizowane kategorie; bada tematy bardzo złożone; rzadko stosuje się metody statystyczne

59 Kiedy nie przeprowadzać AZ?
Nie wiemy nic o badanym medium, nadawcy, odbiorcy Nie znamy kontekstu, w jakim pojawił się badany materiał Nie mamy możliwie pełnego i systematycznego materiału – dysponujemy jedynie przypadkowymi fragmentami Nie mamy materiału utrwalonego –widzieliśmy go lub czytali w przeszłości Nie mamy żadnego pojęcia o obsłudze komputerowych narzędzi statystycznych Brakuje nam cierpliwości, wytrwałości i czasu

60 Mocne strony AZ Słabe strony AZ Oszczędność czasu
Analiza ogranicza się do zapisanych przekazów Oszczędność pieniędzy Problem z trafnością Bezpieczeństwo ( w razie pomyłki można wszystko powtórzyć) Możliwe jest badanie długotrwałych procesów Badacz rzadko wpływa na przedmiot badań

61 AZ –kolejność działań Etap pierwszy: podbudowa teoretyczna
Etap drugi: dobór materiału analitycznego (np. dziennik) Etap trzeci: wybór jednostek analizy, zwykle jest to wybór wielostopniowy: najpierw wybieramy np. dany tytuł kolejną czynnością jest wybór poszczególnych numerów dalej artykuły na dany temat

62 WYBÓR jednostek w analizie TREŚCI
słowo: najmniejsza jednostka, najczęściej wykorzystywana w badaniach temat, tytuł, podtytuł: zwłaszcza w badaniach nad propagandą, badaniu postaw, wyobrażeń, czy wartości lead śródtytuł postacie: liczba osób pojawiająca się w tekście akapit wiersz pozycja: np. gazeta, audycja, program, książka, artykuł, przemówienie, itp.

63 AZ –kolejność działań Etap czwarty: opracowanie kategorii analitycznych Musimy pamiętać, aby stosować się do kilku zasad: stosować jednolite zasady klasyfikacji klucz kategoryzacyjny powinien spełniać zasadę rozłączności klucz kategoryzacyjny powinien spełniać zasadę wyczerpalności Etap piąty: obliczanie, weryfikacja hipotez Etap szósty: rozstrzygnięcie problemu rzetelności i trafności metodologicznej

64 Przykład opracowania kategorii analitycznych

65 Jakie materiały w mediach można badać przy pomocy AZ?
teksty dziennikarskie (wszystkie gatunki) teksty niedziennikarskie (wypowiedzi osób, listy, ekspertyzy, blogi, teksty reklamowe, ogłoszenia, etc.) zawartość wizualna mediów (fotografia, grafiki komputerowe, rysunki, komiksy, kolory, kształty, etc.) zawartość dźwiękowa mediów elektronicznych

66 Czego się można dowiedzieć przy pomocy AZ?
1.CO? (…jest w gazecie, telewizji, reklamie, itp.-treść) 2.JAK? (...pokazuje lub opisuje się w telewizji, reklamie, gazecie określony problem -forma) 3.KIM JEST NADAWCA? 4.KIM JEST ODBIORCA? 5.JAKIE SĄ LUB MOGĄ BYĆ EFEKTY BADANEGO PRZEKAZU?

67 Zakres problemowy AZ CO? PRZYKŁADY
Prasa studencka w Krakowie w latach Tematyka reklamy prasowej na ziemiach polskich u schyłku XIX wieku i w Polsce w końcu XX wieku –analiza porównawcza. Wywiady telewizyjne z polskimi politykami w okresie kampanii prezydenckiej – tematy, problemy, kontrowersje.

68 Zakres problemowy AZ JAK? PRZYKŁADY
Obraz świata w prasie dziecięcej w Polsce w 2004 roku. Wizerunek życia społecznego w polskich serialach telewizyjnych emitowanych w Telewizji Polskiej w 2005 roku. Stereotypy płci na bilbordach w Polsce w latach

69 Zakres problemowy AZ KIM JEST NADAWCA? PRZYKŁADY
Odzwierciedlenie stereotypów dotyczących płci, rasy i orientacji seksualnej w języku publicystów polskiej prasy codziennej w roku 2004. Treść i forma rubryk o modzie i stylu życia we współczesnej polskiej prasie kobiecej Hierarchia ważności tematów w serwisach informacyjnych CNN, BBC Word, TVN24 –analiza porównawcza

70 Zakres problemowy AZ KIM JEST ODBIORCA? PRZYKŁADY
Życie społeczeństwa polskiego i problematyka społeczna w polskich filmach dokumentalnych w latach Życie codzienne Krakowa pod okupacją niemiecką w świetle zawartości ogłoszeń drobnych w krakowskiej prasie codzienne w latach Cele życiowe, ambicje i problemy kobiet – czytelniczek prasy kobiecej, w świetle listów do redakcji „Tiny”, „Claudii”, „Pani” i „Wysokich Obcasów” w latach

71 Zakres problemowy AZ JAKIE SĄ EFEKTY? PRZYKŁADY
Wpływ zawartości dziecięcych reklam telewizyjnych w polskich stacjach telewizyjnych na zainteresowania i postawy przedszkolaków. Prezentacja przemocy w telewizji a poczucie bezpieczeństwa mieszkańców aglomeracji śląskiej. Polityczny efekt ujawnienia tzw. taśm prawdy przez dziennikarzy stacji TVN.

72 TYPOWY ROZMIARY PRÓBY DLA PRASY
dla dzienników –14 egzemplarzy z całego roku ukazywania się pisma (dwa tygodnie –ciągłość) dla tygodników –12 numerów (po jednym numerze z każdego miesiąca) dla miesięczników –12 numerów (próba pełna)

73 Klucz kategoryzacyjny - narzędzie
Kategoryzacja –to działanie polegające na łączeniu w grupy (klasy, kategorie) obiektów odpowiadających wspólnym dla danej grupy (klasy, kategorii) kryteriom. Klucz kategoryzacyjny –to system kategorii, konieczny do dokonania AZ. Kwestionariusz, zawierający zestaw pytań, istotnych z punktu widzenia celu badawczego, prowadzących do potwierdzenia lub sfalsyfikowania hipotezy, a odnoszących się do charakterystyki każdej jednostki badawczej.

74 Cechy klucza kategoryzacyjnego
Klucz kategoryzacyjny musi być złożony z kategorii, które są: istotne (z punktu widzenia celu badań) jednoznaczne jednolite (muszą należeć do tej samej kategorii) rozłączne Wyczerpujące By użyć klucza kategoryzacyjnego, trzeba najpierw zbudować definicje operacyjne wszystkich pojęć, pojawiających się w kluczu.

75 Klucz kategoryzacyjny -przykłady

76 Klucz kategoryzacyjny -przykłady

77 Klucz kategoryzacyjny -przykłady

78 IV) Badania mediów elektronicznych

79 Powody badania mediów elektronicznych
potrzeba skonstruowania odpowiedniej grupy docelowej, będącej odbiorcami przekazów reklamowych (tzw. targetu); potrzeba konstrukcji ramówki, spełniającej wymagania odbiorców; historia badania mediów elektronicznych, rozpoczęła się z inicjatywy reklamodawców, a nie samych właścicieli stacji.

80 Telemetria elektroniczny system pozwalający pozyskiwać i przetwarzać dane dotyczące oglądalności (z minutową dokładnością) z panelu gospodarstw domowych wyposażonych w telewizory; pomiar sygnału telewizyjnego urządzenia elektronicznego podłączonego do telewizora pozwalają określić, czy telewizor jest włączony oraz jaki kanał i jak długo oglądają domownicy; pomocnym narzędziem jest pilot telemetryczny, którego używają respondenci w momencie oglądania; „lokalizuje” on daną osobę, ma również możliwość wydawania opinii o programie, czy rejestrowaniu gości; każdy domownik posiada swój własny guzik.

81 Co możemy badać za pomocą telemetrii?
informacje o gospodarstwach domowych posiadających odbiorniki telewizyjne: opis zjawiska przepełnienia reklamami czasu emisyjnego stacji telewizyjnych, najchętniej oglądane programy według typologii programowej, największych reklamodawców telewizyjnych, udziały w oglądalności stacji TV w czasie całej doby oraz w porze najwyższej oglądalności tzw. prime time, średni czas spędzony przed telewizorami, konsumpcja TV i zasięg w zróżnicowanych grupach docelowych, procentowy udział czasu programów w ramach typologii programowej w stacjach, udziały w rynku stacji telewizyjnych według wieku widzów, miejsca zamieszkania, dostępu do kabla i satelity, dochodów netto i wykształcenia.

82 System „Siedmiu Kroków” stosowany w badaniach telemetrycznych przez AGB Nielsen
Pierwszy krok: Analiza struktury społeczeństwa; Drugi krok: Wybór grupy rodzin, która pozwoli odtworzyć strukturę demograficzną Polski w mniejszej skali (budowa panelu telemetrycznego); Trzeci krok: Instalacja mierników telemetrycznych, dzięki którym gromadzone są informacje; Czwarty krok: Codzienna transmisja danych od rodzin do komputerowej „biblioteki” AGB Nielsen Media Research; Piąty Krok: Obróbka danych i stworzenie z tysięcy elementów jednej spójnej bazy danych; Szósty Krok: Opisanie sekunda po sekundzie, jakie programy były nadawane przez poszczególne stacje; Siódmy krok: Przekazanie klientom AGB Nielsen Media Research plików, które po umieszczeniu w oprogramowaniu dają pełny obraz widowni telewizyjnej .

83 System Siedmiu Kroków pomiaru telemetrycznego - schemat

84 Źródło: AGB Nielsen Audience Measurement 31.01-06.02. 2011
TELEMETRIA - wyniki Źródło: AGB Nielsen Audience Measurement

85 Źródło: AGB Nielsen Audience Measurement 31.01-06.02. 2011
TELEMETRIA - wyniki Źródło: AGB Nielsen Audience Measurement

86 Źródło: AGB Nielsen Audience Measurement 31.01-06.02. 2011
TELEMETRIA - wyniki Źródło: AGB Nielsen Audience Measurement

87 Badania słuchalności „dzienniczek” - metoda ta wymaga od respondentów dokładnego oznaczania momentów słuchania radia i słuchanej stacji w dostarczanym przez ankieterów przed badaniem specjalnym dzienniczku; pomiar może obejmować od jednego dnia do czterech tygodni, przy czym najczęściej stosowane są dzienniczki jedno lub dwutygodniowe; każdy dzień podzielony jest na pasma - najczęściej 15-minutowe; DAY AFTER RECALL bada zasięg dzienny, informuje o tym, jaki odsetek respondentów słuchał danej radiostacji „wczoraj”, czyli w dniu poprzedzającym badanie-wywiad; zasięg dzienny danej stacji w danym odcinku czasu jest równy liczbie osób, które przynajmniej raz słuchały stacji w tym odcinku czasu;

88 Badania słuchalności zasięg tygodniowy - informacja o tym, jaki odsetek respondentów słuchał danej stacji co najmniej raz w ciągu ostatnich 7 dni; zasięg w kwadransach (pasma czasowe słuchania radia) - informacja o tym, jaki odsetek respondentów słuchał danej stacji w poszczególnych przedziałach czasowych zdefiniowanych w kwadransach, które można zgrupować w dowolne przedziałów czasowe, nawet kilkugodzinne); Audytorium Średniego Kwadransa (AQH) - odsetek słuchaczy, którzy słuchali programu stacji przez co najmniej 5 minut w ciągu średniego kwadransa doby;

89 Badania słuchalności średni czas słuchania - przypadający na jednego słuchacza stacji, liczony dla doby, w minutach; udziały w rynku (ze względu na czas słuchania) - średni udział w czasie słuchania każdej stacji radiowej w kwadransie lub innym zdefiniowanym przedziale czasowym; analiza struktury obrazuje skład społeczno- demograficzny słuchaczy danej stacji; analizy współsłuchalności - jaki odsetek słuchaczy jednej stacji, słucha również innych; Affinity Index - stopień pokrycia się cech respondentów z grupy docelowej z badaną populacją.

90 Przykłady wyników badań słuchalności:

91 Przykłady wyników badań słuchalności:

92 Badania Internetu według badań przeprowadzonych przez comScore World Metrix, w grudniu 2008 roku liczba internautów przekroczyła na świecie próg jednego miliarda; jak wynika z podobnych badań firmy Megapanel, w Polsce pod koniec 2008 roku zanotowano 13,1 miliona internautów powyżej 7 roku życia. Użytkownicy Internetu ze względu na swoją charakterystykę społeczno - demograficzną, stanowią atrakcyjną grupę docelową dla wielu kategorii produktów i usług.

93 Badania Internetu czy badania w Internecie?
 badania Internetu: badanie medium i jego zawartości, które można prowadzić w dwojaki sposób – przy pomocy tradycyjnych technik drogą off-line, jak i za pomocą Internetu drogą on-line; wszystko zależy od tego, co chcemy zbadać i jaka technika będzie najodpowiedniejsza na uzyskanie odpowiedzi na pytania postawione w problematyce badawczej; badania w Internecie: badania realizowane on-line.

94

95 Najczęstsze typy badań przeprowadzanych w Internecie
badanie typu traffic wykorzystuje technologię cookies, pozwalającą na identyfikowanie użytkowników monitorowanych stron bez naruszania ich prywatności; dane uzyskiwane są dzięki skryptom zliczającym, umieszczonym w kodzie stron podłączonych do badania; informacje o dokonywanych odsłonach , stanowiących podstawę definiowania liczby i długości wizyt, przesyłane są automatycznie do centrum obliczeniowego, gdzie następuje bieżąca aktualizacja wyników.

96 Najczęstsze typy badań przeprowadzanych w Internecie
ankiety pop-up – gromadzą dane socjo- demograficzne Internautów oraz dane o sposobie korzystania z Internetu; wyświetlane są losowo reprezentatywnej próbie polskich użytkowników sieci; badania z użyciem programu netPanel – narzędzie instalowane na komputerze wyłącznie za zgodą internauty decydującego się na udział w badaniu; nie angażując internauty, program monitoruje sposób korzystania z Internetu przez użytkownika.

97 Najczęstsze typy badań przeprowadzanych w Internecie
badania typu HeatMap jest badaniem składającym się z dwóch modułów: LinkMapa, która informuje o kliknięciach Internautów w linki i elementy klikane, znajdujące się na poszczególnych stronach internetowych. Wyniki badania są udostępniane w postaci mapy kliknięć widocznej bezpośrednio na witrynie. ClickMapa, która odwzorowuje wszystkie kliknięcia, wykonane na stronie i prezentuje je w formie mapy temperatury najczęściej odwiedzanych punktów.

98 Click mapa - przykład

99 Najczęstsze typy badań przeprowadzanych w Internecie
Badania typu FGI w którym jednocześnie bierze udział kilka osób. O wyznaczonej porze zasiadają przed własnymi komputerami, aby przez kilkadziesiąt minut dzielić się swoimi opiniami na wybrany temat. Nad prawidłowym przebiegiem spotkania czuwa moderator, który dba o prawidłowy przebieg dyskusji, kontrolując, by toczyła się wokół wyznaczonych tematów. W każdej chwili z moderatorem może skontaktować się osoba, zlecająca badania, aby przekazać swoje uwagi lub zadać dodatkowe pytania, zainspirowane toczącą się dyskusją.

100 FGI - przykład

101 Najczęstsze typy badań przeprowadzanych w Internecie
prerekrutacja – respondentów rekrutuje się telefonicznie, przez Internet lub zwykłą pocztę i zaprasza do uczestnictwa w badaniu. Jeśli respondent się zgadza otrzymuje adres Internetu , który musi odwiedzić, aby wziąć udział w projekcie. stationary display – boks umieszczany jest na stronie internetowej firmy i zachęca do udziału w sondażu, respondenci po kliknięciu na przycisk są kierowani do kwestionariusza. grupy fokusowe czyli „zogniskowany wywiad grupowy” z dużą rolą aktywnego prowadzącego (moderatora), który zadaje pytania - prowadzi wywiad równocześnie z kilkoma osobami. Mocno akcentowana jest aktywność uczestników, interakcje i wymiana poglądów. Rozmowy odbywają się na internetowych forach dyskusyjnych, często z udziałem kamer.

102 V) Badania sondażowe

103 W jakim celu przeprowadzane są sondaże w badaniach mediów? Kto je zleca?

104 Przeprowadzenie sondaży wśród odbiorców i konsumentów mediów jest praktyką powszechnie i masowo stosowaną. Dla: właścicieli poszczególnych tytułów prasowych, stacji radiowych czy telewizyjnych, prezesów koncernów medialnych, grup konsumenckich, polityków reklamodawców sondaże są łatwym, stosunkowo tanim, szybkim oraz rzetelnym sposobem na pozyskanie informacji przydatnych w podejmowaniu kluczowych decyzji.

105 Co może być przedmiotem badań sondażowych w kontekście badan mediów?

106 Czym jest sondaż (pooling, survey)?
Sondaż jest to badanie opinii publicznej, rodzaj badań statystycznych w celu określenia preferencji ludności; Sondaż nie daje pełnego obrazu, a jedynie przybliżony wynik. Stanowi jednak silny wyznacznik trendu. Stosowany jest w wielu dziedzinach, m.in. w handlu do badania preferencji konsumentów, jak i często w okresie poprzedzającym wybory (sondaż wyborczy); Sondaż prawidłowo przeprowadzony powinien uwzględniać różne grupy społeczne, wiekowe i zawodowe.

107 Jakie ośrodki badania opinii publicznej funkcjonują w rynku polskim?

108 Ośrodki badawcze w Polsce
W Polsce badaniem opinii publicznej i przeprowadzaniem sondaży zajmuje się wiele wyspecjalizowanych firm, m.in. Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS), Ośrodek Badania Opinii Publicznej ( TNS OBOP), PBS DGA, Polska Grupa Badawcza (PGB), GFK Polonia.

109 Opinia publiczna Opinia publiczna może być rozumiana jako reakcja zbiorowości ludzkich na działania polityczne , jako wyrażany publicznie stan świadomości owych zbiorowości. Dotyczy spraw ważnych dla społeczeństwa, często kontrowersyjnych. Jest zmienna, może ulec zmianom nawet w krótkim okresie czasu; Pokazuje aprobatę lub dezaprobatę wobec działań politycznych; Może dotyczyć spraw zarówno teraźniejszych jak i przeszłych; Choć skupia się na sprawach krajowych, dotyczy również problemów o charakterze globalnym

110 Krótka historia badań sondażowych
W USA w 1935 powstał pierwszy Instytut Opinii Publicznej w Princeton założony przez socjologa i statystyka George'a Horace Gallupa - przeprowadzano badania opinii publicznej o nazwie Gallup poll, dotyczące opinii publicznej, oddziaływania reklamy i czytelnictwa. Pierwsze badania opinii publicznej miały miejsce jeszcze przed Gallupem. W 1883 roku Charles H. Taylor, wydawca Boston Globe dla obliczenia wstępnych wyników głosowania posłużył się sondażem, by na tej podstawie przewidzieć ostateczny wynik wyborów.

111 ZALETY WADY Sondaż – wady i zalety
Używamy ich do badania problemów w realnych sytuacjach Złe sformułowanie lub niewłaściwe rozmieszczenie pytań w kwestionariuszu może wpłynąć na wyniki Niskie koszty w stosunku do ilości zebranych informacji Ankiety są w sztywne, pozostają na niezmienionym poziomie w całym etapie gromadzenia danych Ankiety są przydatne w opisie właściwości dużej populacji Uczestnicy badania mogą celowo kłamać, lub nie pamiętać kwestii o które pytamy Standaryzacja zapewnia, że podobne dane mogą być zbierane od różnych grup, a wyniki uogólniane na całą populację W przeciwieństwie do bezpośredniej obserwacji, sondaże nie skupiają się na kontekście zdarzeń Brak granic geograficznych Badają ilościowe ogóły

112 * Ciekawostka * wpływ ankieterski (także efekt ankieterski) to wpływ jaki ankieter wywiera na respondenta podczas realizacji wywiadu. Wpływ ten nie wynika z celowych działań ankietera, lecz z jego mimowolnych sygnałów, którymi daje do zrozumienia która odpowiedź jest pożądana oraz sposobu interpretacji antycypacji jego cech społecznych przez respondenta. Jednym z takich czynników jest przede wszystkim płeć ankietera, ale także czasami jego światopogląd czy nawet poglądy polityczne, co rzutować może na sposób zadawania pytań respondentowi, a w konsekwencji na udzielane przez respondenta odpowiedzi.

113 TECHNIKI zbierania danych sondażowych
Ankieta pocztowa Wywiad bezpośredni Wywiad telefoniczny Ankieta on-line Ankieta internetowa

114 Ankieta pocztowa ZALETY WADY niski koszt niski odsetek
odpowiedzi % obniżenie błędu stronniczości brak możliwości sondowania większa anonimowość utrata kontroli nad tym, kto udziela odpowiedzi udzielanie przemyślanych odpowiedzi i możliwość konsultacji duża dostępność

115 Wywiad osobisty (ankiety audytoryjne i indywidualne)
ZALETY WADY elastyczność wyższe koszty kontrolowanie sytuacji, w której prowadzony jest wywiad stronniczość osoby prowadzącej wywiad wyższy odsetek otrzymanych odpowiedzi brak anonimowości zbieranie dodatkowych informacji

116 Wywiad telefoniczny ZALETY WADY Przeciętne koszty Możliwość odmowy
odpowiedzi na pytania Krótki czas, duża liczba respondentów „przerywanie” wywiadu Kontrola poprawności zadawania pytań i poprawność rejestrowania danych Mniej informacji Brak pewności z kim rozmawiamy

117 Porównanie metod sondażowych
Źródło: C. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych

118 Co to jest kwestionariusz ankiety?
Kwestionariusz, którym posługujemy się w czasie wywiadu to specjalnie przemyślany zestaw pytań, uwzględniający problematykę badawczą, pytania badawcze oraz tezy i hipotezy postawione na etapie konceptualizacji badań.

119 Zasady tworzenia kwestionariusza ankiety:
układ pytań musi tworzyć logiczny ciąg (bloki tematyczne); przechodzimy od pytań ogólnych do szczegółowych; trudne pytania umieszczamy w środku kwestionariusza; te wymagające mniej zastanowienia na początku i na końcu; pytania nie mogą się powtarzać (za wyjątkiem tych, które są pytaniami kontrolnymi); pytania muszą wynikać z podjętej problematyki badawczej i zasad budowy kwestionariusza; pytania powinny być przystępne i zrozumiałe dla każdego respondenta; znaczenie pytania musi być takie samo dla pytającego jak i respondenta; każde pytanie może się odnosić tylko do jednego zagadnienia; pytania muszą być neutralne – nie mogą sugerować odpowiedzi; pytania muszą być jednoznaczne; pytania muszą dawać możliwość udzielenia wyczerpującej odpowiedzi; nie możemy umieszczać pytań, które mogą stwarzać możliwość do udzielenia nieszczerych odpowiedzi; należy unikać pytań drażliwych i poruszających tematy osobiste; najważniejsze przy opracowaniu kwestionariusza jest umieszczenie dokładnej instrukcji udzielania odpowiedzi.

120 Kwestionariusz ankiety - elementy
Kwestionariusz ankiety powinien składać się z następujących części: Części wstępnej Pytań skierowanych do respondentów Części końcowej – podziękowanie za udział w badaniach Metryczka

121 Przykład części wstępnej
ANKIETA ANONIMOWA Szanowna Koleżanko, Szanowny Kolego! Chcąc poznać Twoją opinię na temat niepublicznych szkół wyższych, proszę uprzejmie o wypełnienie poniższej ankiety. Zapewniam Cię, iż jest to ankieta całkowicie anonimowa, a jej wyniki posłużą do naukowego, zbiorczego, statystycznego opracowania problemu wizerunku prywatnych uczelni w naszym mieście, przez Instytut Socjologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Proszę o uważne czytanie pytań oraz instrukcji jak udzielać odpowiedzi na poszczególne pytania.

122 Metryczka - przykład M 1. Płeć: 1.1) Kobieta 1.2) Mężczyzna
M 2. Rodzaj szkoły średniej do której uczęszczasz: 2.1) Liceum ogólnokształcące 2.2) Technikum M 3. Średnia ocen jakie uzyskałeś/łaś w poprzednim półroczu: 3.1) poniżej 3,0 3.2) 3,1 - 3,4 3.3) 3,5 - 3,9 3.4) 4,0 - 4,4 3.5) 4,5 - 4,9 3.6) 5,0 i powyżej M 4. Twoje stałe miejsce zamieszkania: 4.1) wieś 4.2) miasto M 5. Dochód na osobę w Twojej rodzinie (netto czyli „na rękę”, po potrąceniu podatku) wynosi: 6.1) do 300 zł 6.2) od 301 zł do 600 zł 6.3) od 601 zł do 800 zł 6.4) od 801 zł do 1000 zł 6.5) od 1001 zł do 1500 zł 6.6) powyżej 1501zł

123 Typy pytań kwestionariuszowych
Pytania wprowadzające – przygotowują one respondenta do zagadnień poruszanych w całym kwestionariuszu np. Co wg Pani/Pana oznacza słowo patriotyzm? Pytania o opinię – odnoszą się do sposobu postrzegania przez respondenta pewnych faktów, procesów czy zjawisk oraz do ich oceniania np. Jakie znaczenie mają Pani/Pana zdaniem media w wychowaniu młodzieży? Pytania o fakty – dotyczą uzyskania informacji o pewnych zjawiskach lub faktach a nie opinii o nich czy postaw wobec nich np. Czy Karol Wojtyła był papieżem? Pytania o wiedzę np. Czy Andrzej Wajda jest?: piosenkarzem, malarzem, reżyserem?

124 Typy pytań kwestionariuszowych
Pytania o źródła informacji np. Skąd Pani/Pan czerpie informacje o politycznych problemach swojego regionu? Pytania o motywy np. Jakie powody skłaniają Panią/Pana do szukania rozrywki poza domem? Pytania o sugestie np. Jakie formy działania powinien Pani/Pana zdaniem podjąć ruch na rzecz obrony zwierząt w państwa mieście?

125 Typy pytań kwestionariuszowych – forma pytania
zamknięte (z góry określone) Np. Jak oceniasz prestiż zawodu dziennikarza śledczego?: 1.1) bardzo wysoko; 1.2) wysoko; 1.3) ani wysoko, ani nisko; 1.4) nisko; 1.5) bardzo nisko.

126 Typy pytań kwestionariuszowych – forma pytania
otwarte (nie ma z góry narzuconych odpowiedzi) Np.   1. Czy znasz prywatne uczelnie (tzn. społeczne, niepubliczne, itp.) na rzeszowskim rynku edukacyjnym? Jeżeli tak, to proszę o podanie ich nazw, jeżeli nie, to przejdź do pytania nr 2: 1.1)……………………………………………………………… 1.2)……………………………………………………………… 1.3)……………………………………………………………… 1.4)……………………………………………………………… 1.5)………………………………………………………………

127 Typy pytań kwestionariuszowych – forma pytania
półotwarte (z góry określone plus inne) Np. 6) Którymi z poniższych haseł określiłbyś/abyś dziennikarstwo śledcze? (zaznacz maksymalnie 3 odpowiedzi): 6.1) demaskowanie; 6.2) weryfikacja plotek i donosów; 6.3) opis afery; 6.4) narzędzie kontroli; 6.5) odkrywanie tajemnic; 6.6) żmudne poznawanie ukrytych informacji; 6.7) inne, jakie? ………………………………………….

128 Ogólne wskazówki 1. Pytania muszą być jasno sformułowane
2. Pytania powinny być krótkie, bez form przeczących 3. Unikaj słów tendencyjnych 4. Unikaj pytań sugerujących 5. Nie pytaj o bardzo szczegółowe informacje 6. Unikaj pytań krępujących, intymnych

129 Błędy w pytaniach Pytania z ukrytą przesłanką
Np. „Czy wciąż palisz marihuanę?” Pytania sugerujące Np. „Czy podobnie jak większość Polaków codziennie czytasz gazetę?” Pytania z nierozłączną kafeterią Np. Od ilu lat pracujesz w przemyśle medialnym? Mniej niż 1 rok 1-5 lat 5-10 lat 10-15 lat 15 i więcej

130 Błędy w pytaniach Błąd multiplikacji – w jednym pytaniu pytamy o dwie lub więcej kwestii Np. Jaki jest Twój stosunek wobec ataków terrorystycznych oraz walki Tybetu o autonomię Popieram Nie popieram Brak zdania Brak pytań filtrujących (przesiewowych) Np. Czy zamierzasz po ukończeniu szkoły średniej rozpocząć studia? Jeżeli zaznaczysz odpowiedź „NIE” przejdź do pytania nr 4: TAK NIE JESZCZE NIE WIEM

131 Skala likerta - przykłady
Poniżej znajduje się cytat na temat dziennikarstwa śledczego, zamieszczony na łamach „Suddeutche Zeitung” : „Dziennikarstwo demaskatorskie ma rację bytu dopóty, dopóki posługuje się legalnymi metodami. Jeśli czyni inaczej, samo w sobie staje się skandalem w skandalu”. Czy zgadzasz się z tym stwierdzeniem?: 1) zdecydowanie się zgadzam 2) zgadzam się 3) ani się zgadzam, ani się nie zgadzam 4) nie zgadzam się 5) zdecydowanie się nie zgadzam

132 Skala likerta - przykłady
Kto Twoim zdaniem wybiera studia na uczelniach niepaństwowych pod względem pozycji majątkowej? Wybierający uczelnie niepaństwowe to ludzie: 1) ludzie biedni 2) ludzie raczej biedni 3) ludzie o przeciętnym statusie majątkowym 4) ludzie raczej bogaci 5) ludzie bogaci

133 Skala likerta - przykłady
W literaturze można znaleźć stwierdzenia, iż dziennikarstwo śledcze odgrywa ważną rolę w budowaniu demokracji i społeczeństwa obywatelskiego. Co o tym sądzisz: 1) zdecydowanie się z tym zgadzam 2) zgadzam się z tym 3) trudno powiedzieć 4) nie zgadzam się z tym 5) zdecydowanie się z tym nie zgadzam

134 Ćwiczenie 1: Ułóż 10 pytań ankietowych w różnych formach, w celu zebrania informacji na następujące tematy: Przynależność do partii politycznych Postawy wobec seriali telewizyjnych Postawy wobec artykułów wstępnych w gazetach Postawy wobec liczby reklam telewizyjnych Oglądanie telewizji publicznej