Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny.

Prezentacja na temat: "Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny."— Zapis prezentacji:

1 Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny Kapitał Ludzki CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Prezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie

2 DANE INFORMACYJNE Publiczne Gimnazjum nr 9 im. Rodziny Lutosławskich w Łomży ID szkoły: 96/60 ID grupy: 96/60_MP_G2 Kompetencja: matematyczno – przyrodnicza Temat projektowy: Odżywiaj się zdrowo – zapobiegaj chorobom Semestr V, rok szkolny 2011/2012

3 Odżywiaj się zdrowo – zapobiegaj chorobom
W ostatnim semestrze naszej pracy wybraliśmy temat o zdrowiu: Odżywiaj się zdrowo – zapobiegaj chorobom i od razu podjęliśmy dyskusje na temat: Czym jest zdrowie? Według Światowej Organizacji Zdrowia jest to stan świetnego samopoczucia, doskonałego przystosowania społecznego i dobrego stanu duchowego.

4 Czym jest zdrowie? różne spojrzenia
Człowiek jest zdrowy emocjonalnie, gdy doskonale radzi sobie ze wszelkimi emocjami, które mu towarzyszą w życiu. Potrafi wyrażać uczucia w sposób prawidłowy, umiejętnie je rozpoznaje i sygnalizuje. Zdrowie fizycznym to prawidłowe i doskonałe funkcjonowanie wszelkich wewnętrznych narządów. Jeśli wszystkie one działają prawidłowo wówczas mówimy że jesteśmy zdrowi. Czym jest zdrowie? różne spojrzenia Człowiek który jest zdrowy społecznie potrafi doskonale nawiązywać kontakty z innymi, jest miły i przyjacielski. Ponadto umie podtrzymywać te kontakty i relacje z bliskimi. Zdrowie duchowe. Dla jednych znaczy to, że ktoś wierzy w religijne przekazy, wyznaje zasady, praktykuje te wierzenia i przekazuje je innym. Z kolei dla niektórych jest to powszechna prawda, według swojej wiary żyją i egzystują, tak jak ona im nakazuje.

5 Co ma wpływ na zdrowie człowieka?
W 50% na zdrowie wpływa odpowiednia dieta, po 20% dziedziczone geny oraz sport, a w 10% medycyna. Warto więc zdrowo się odżywiać.

6 „Jedzenie ma znaczenie”.
Aby lepiej poznać wpływ tego co jemy na nasze drowie obejrzeliśmy filmu pt. „Jedzenie ma znaczenie”.

7 Twórcy filmu wskazali jak wielkie znaczenie na zdrowie i samopoczucie człowieka ma to co je na co dzień.           Uświadomiliśmy sobie, że nasze posiłki powinny zawsze składać się w 50% ze świerzych, nieprzetworzonych produktów (warzyw i owoców).         Lekarze występujący w filmie przekonywali, że organizm człowieka ma właściwość samo uzdrawiania się jeśli tylko nie jest zanieczyszczany szkodliwymi substancjami zawartymi w przetworzonym pożywieniu.         Po obejrzeniu filmu wielu z nas stwierdziło, że od dziś będzie jeść zwiększone ilości warzyw i owoców a do każdego obiadu dorzucimy sałatkę ze świerzych produktów. Mamy nadzieję, że uda się nam zrealizować to postanowienie.

8 Informacje na ten temat przygotowali Daniel i Przemek
Substancje pokarmowe Składniki pokarmowe, składniki odżywcze, najmniejsze cząstki organiczne i nieorganiczne, które po uwolnieniu w procesie trawienia mogą być wchłonięte w przewodzie pokarmowym i wykorzystane przez organizm. Składniki pokarmowe pełnią w organizmie jedną z trzech funkcji: budulcową, energetyczną i regulującą. Do składników budulcowych należą: woda, białko i związki mineralne. Do składników energetycznych: węglowodany, tłuszcze i częściowo białko. Do składników regulujących: woda, witaminy, enzymy i niektóre związki mineralne. Informacje na ten temat przygotowali Daniel i Przemek

9 Białka Rola w organizmie – najważniejsze składnik pokarmowe i nie zbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Występowanie – we wszystkich żywych organizmów oraz w wirusach.

10 Cukry Rola w organizmie – materiał energetyczny i strukturalny. Występowanie – w zielonych częściach roślin.

11 Tłuszcze Rola w organizmie - chroni ciało prze utratą ciepła, umożliwia utrzymywanie narządów wewnętrznych w prawidłowym położeniu, ochrania narządy prze urazami mechanicznymi, zapewnia energię powstającą w wyniku spalenia tkanki tłuszczowej przy niedoborze innych składników energetycznych.

12 Tłuszcze Występowanie - kurczak, indyk, cielęcina, wędliny drobiowe, olej rzepakowy uniwersalny, kukurydza, oliwa z oliwek, oliwki, margaryny, migdały, orzechy laskowe

13 Woda Rola w organizmie - przede wszystkim jest głównym składnikiem organizmu. Woda jest też niezbędna do normalnego przebiegu procesów trawienia. Niewielkie ilości wody z przestrzeni transkomórkowej spełniają rolę zabezpieczającą i zwilżajającą. Woda jest nieściśliwa i dzięki temu stanowi ochronę.

14 Sole mineralne Rola w organizmie - pełnio funkcje budulcowo organizmu i regulatora. Występowanie - w produktach żywnościowych.

15 Sole mineralne Występowanie Funkcje Skutki niedoboru Wapń Sery żółte, sery białe, mleko, sardynki, rzeżucha, jaja, kapusta, mięso, ziemniaki, buraki, rośliny strączkowe, orzechy. Wapń wchodzi w skład materiału budulcowego kości i szkliwa. Wapń przez cały czas podlega przemianom polegającym na wbudowywaniu do kości i szkliwa oraz resorpcji. Pełni rolę w przewodzeniu impulsów nerwowych, mechanizmie skurczu mięśni, przepuszczalności błon komórkowych, w regulacji procesu krzepnięcia krwi, regulacji rytmu serca oraz wchłaniania witaminy B12, wpływa na kontrolę ciśnienia tętniczego. Prawidłowe stężenie wapnia redukuje ryzyko wystąpienia chorób serca, udarów, raka jelita grubego oraz kamieni nerkowych, wchodzi w skład wielu enzymów. skurczów mięśni, bólu w stawach, mrowienia i drętwienia w rękach i nogach, zwolnienia tętna, ubytkami w uzębieniu, zaburzeniami snu, krwotokami, utykanie i zaburzenie chodu, zmniejszona kontrola mięśni, złamania kości, stany lękowe, wypadanie zębów i zaburzenia wzrostu u dzieci Chlor Sól, sery żółte, wędliny. Jest głównym składnikiem wydzielin i wydalin, wchodzi w skład soków trawiennych w przewodzie pokarmowym, uczestniczy w regulacji gospodarki wodnej w organizmie oraz równowagi kwasowo zasadowej. zaburzenia trawienia, zakłócony przebieg oddychania

16 Sole Mineralne Występowanie Funkcje Skutki niedoboru Magnez Mąka sojowa, kasza jęczmienna, orzechy, kasza gryczana, czekolada, kakao, pestki dyni, fasola, groch, kukurydza, soczewica, szpinak, mąka pełnoziarnista. Magnez bierze udział w budowie kości i zębów, ma udział w procesie widzenia, spełnia ważną rolę w przekazywaniu informacji między mięśniami i nerwami, bierze udział w przemianie materii, w syntezie kwasów nukleinowych i białka, w termoregulacji, metabolizmie lipidów, hamuje krzepnięcie krwi, jest aktywatorem niektórych enzymów zmniejsza wydolność organizmu, nadwrażliwość nerwowo-mięśniowa, bolesne kurcze mięśni, bóle głowy, utrata łaknienia, ogólne osłabienie, zaburzenia rytmu serca, depresje, drażliwość, zaburzenia snu Fosfor Produkty mleczne, mięso, ryby, wątroba, jaja, sery żółte, groch, pestki dyni, fasola, ziemniaki, pełnoziarniste produkty zbożowe, Marchew. Składnik kości, zębów, związków wysokoenergetycznych, kwasów nukleinowych, kefaliny, lecytyny, błon komórkowych oraz krwi. Bierze udział w budowie i utrzymaniu prawidłowego stanu zębów i kości; w regulacji równowagi kwasowo-zasadowej, Odgrywa bardzo duża rolę w procesach anabolicznych i katabolicznych, bierze udział w spalaniu glukozy. stany osłabienia, zaburzenia w budowie masy kostnej, nieregularny oddech, zmęczenie, zaburzenia nerwowe

17 Sole Mineralne Występowanie Funkcje Skutki Niedoboru Potas Banany, morele, marchew, ziemniaki, brokuły, brukselka, kapusta, awokado, daktyle, orzechy, szpinak. Potas bezpośrednio związany jest z sodem i zapewnia prawidłową gospodarkę wodną organizmu, główny kation płynu wewnątrzkomórkowego, składnik enzymów, występuje w sokach trawiennych, reguluje gospodarkę wodną, wpływa na równowagę kwasowo-zasadową, zapewnia prawidłowe funkcjonowanie nerwów i mięśni, zwiększa przepuszczalność błon komórkowych, zwiększa aktywność gruczołów wydzielniczych. zmniejszenie pobudliwości nerwowo-mięśniowej, zaburzenia czynności serca, zaparcia, niekiedy zaburzenia, czynności nerek, senność, omdlenia, zaburzenia koncentracji, nerwowość, dłuższe gojenie się ran Sód Sól. Jest podstawowym składnikiem płynów ustrojowych, bierze udział w zachowaniu bilansu wodnego w organizmie oraz równowagi kwasowo zasadowej. Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie nerwów i mięśni, składnik enzymów. utrata pobudliwości komórek i ich obumieranie, odwodnienie, obniżenie ciśnienia krwi

18 Sole Mineralne Występowanie Funkcje Skutki Niedoboru Żelazo Mięso, wątroba, ryby, żółtko jaj, twaróg, orzechy, mleko, warzywa strączkowe, brokuły, szpinak, krewetki. Najistotniejszy składnik czerwonego barwnika krwi, niezbędny także w procesie tworzenia czerwonych ciałek krwi w szpiku kostnym, żelazo wiąże dwutlenek węgla w hemoglobinie i transportuje go do płuc, skąd jest on usuwany. Pierwiastek ten jest także składnikiem wielu enzymów i białek biorących udział w metabolizmie organizmu. Bierze udział w syntezie DNA, niezbędny do prawidłowej budowy skóry, włosów, paznokci, do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. -permanentne uczucie zmęczenia, znaczne zmniejszenie sprawności fizycznej, drażliwość, bóle głowy, zaburzenia odżywcze skóry i błon śluzowych Cynk Chude mięso, chude mleko, żółtko jaj, mąka pełnoziarnista, orzechy, żywność pochodzenia morskiego. Jest niezbędny do syntezy DNA i RNA, białek, insuliny i nasienia, niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania systemu immunologicznego oraz do aktywacji ponad 80 enzymów. Bierze udział w metabolizmie węglowodanów, tłuszczy, białek i alkoholu. Potrzebny w procesie ochrony przed wolnymi rodnikami, odczuwania smaku i zapachu, ma wpływ na wygląd włosów i paznokci. powolne gojenie ran, łamliwość włosów i paznokci, zaburzenia rozwoju i czynności narządów rozrodczych, oczu, skóry i kości

19 Sole Mineralne Występowanie Funkcje Skutki Niedoboru Miedz Cielęcina, orzechy, warzywa strączkowe, zboża, drób, wątroba, małże, ryby, kasza gryczana, żółtka jaj. Miedź jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bierze udział w wytwarzaniu czerwonych krwinek, w tworzeniu kości i kolagenu, w prawidłowym gojeniu ran, we wchłanianiu i transporcie żelaza, w metabolizmie kwasów tłuszczowych i w powstawaniu RNA. uszkodzenia tętnic i serca, może powodować nadciśnienie i powstawanie zakrzepów, ograniczenia wzrostu i płodności, zaburzenia sytemu nerwowego, a także osteoporozę. Mangan Orzechy, herbata, mąka pełnoziarnista, zielone warzywa, groszek, buraki, fasola, szpinak. Mangan jest pierwiastkiem niezbędnym w śladowych ilościach do prawidłowego funkcjonowania. Bierze udział w budowie enzymów metabolizujących glukozę i kwasy tłuszczowe, jest elementem strukturalnym kości i skóry. Mangan jest bardzo ważny w procesach reprodukcji oraz prawidłowym funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. zahamowanie wzrostu, zniekształcenia kości

20 Sól jodowana, ryby morskie, owoce morza, drożdże, morszczyn, cebula.
Sole Mineralne Występowanie Funkcje Skutki Niedoboru Jod Sól jodowana, ryby morskie, owoce morza, drożdże, morszczyn, cebula. Jod jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy, zapobiega powstawaniu wola. powstawanie wola powiększenie tarczycy Fluor Ryby morskie i produkty pochodzenia morskiego, czarna herbata, orzechy włoskie, wątroba, soja, mleko, rośliny strączkowe, woda mineralna. Fluor jest składnikiem kości i zębów, wzmacnia szkliwo, zębinę, zapobiega występowaniu próchnicy, zmniejsza rozpuszczalność szkliwa. U osób dorosłych pełni również ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu kośćca. Wpływa na gospodarkę wapnia i fosforu w organizmie. W okresie ciąży pomaga we wchłanianiu żelaza i zapobiega niedokrwistości. Próchnica, tworzenie słabego, kruchego szkliwa

21 Witaminy Rola w organizmie - są składnikami niezbędnymi w żywieniu człowieka dla normalnego przebiegu procesów zachodzących w jego organizmie. preparatów farmaceutycznych. Nie są wytwarzane przez organizm i muszą być dostarczane z pożywieniem lub w razie potrzeby w postaci

22 Witaminy Występowanie - w wątrobie, tranie z rybiej wątroby, żółtku jaja, mleku, maśle, margarynach. Jako karoten i pochodne (prowitamina A): w czerwonych i żółtych owocach oraz warzywach (marchewce, dyni, morelach, brzoskwiniach), ciemno zielonych częściach warzyw.

23 Witamina Występowanie Funkcje Skutki niedoboru A D E K
wątroba, mleko, masło, prowitamina w korzeniach marchwi, liściach szpinaku, owocach w tym pomidorów i papryk. warunkuje normalny stan skóry i nabłonków siatkówki oka, prawidłowy wzrost, wzmaga odporność na zakażenia ropne. ślepota zmierzchowa, choroby śluzówek, gruczołów potowych, łzowych, zahamowanie wzrostu tran. D tran, jaja, mleko, jej prowitaminy w drożdżach, nowalijkach i tkankach zwierząt. prawidłowy rozwój kości, wchłanianie jonów wapnia. krzywica, tracenie zębów, łatwość złamań kości. E olej lniany, sałata, kiełki pszenicy, wołowina, jaja , mleko, wątroba. prawidłowy przebieg procesów rozmnażania przebieg ciąży. choroby gonad, nieprawidłowy rozwój ciąży, zwyrodnienie mięśni. K szpinak, lucerna, kapusta, mięso, wątroba. krzepnięcie krwi, utlenianie biologiczne obniżenie krzepliwości krwi.

24 Witamina Występowanie Funkcje Skutki niedoboru C H PP B1
owoc porzeczki, cytryny, pomarańczy, kapusta kiszona, ogórki, liście pietruszki, sałata. aktywator wielu enzymów, wzmaga odporność organizmu, uczestniczy w procesach utleniania biologicznego. szkorbut, trudne gojenie ran, obniżenie odporności organizmu. H mleko, wątroba, jaja, marchew, maliny, drożdże. składnik niektórych enzymów, wpływa na stan skóry i włosów. zapalenia skóry, wypadanie włosów. PP otręby, drożdże, nasiona fasoli, grochu, wątroba, nerki, ryby. reguluje procesy biologicznego utleniania. choroby skóry, przewodu pokarmowego, nerwowego. B1 drożdże, marchew, pomidory, jabłka, mleko, jaja, wątroba, mózg, otręby pszenne. przemiany węglowodanów i tłuszczów, utlenianie biologiczne, warunkuje prawidłowy stan tkanki nerwowej. choroby układu nerwowego, serce, beri-beri, zaburzenia metaboliczne.

25 Witamina Występowanie Funkcje Skutki niedoboru B2 B6 B12
drożdże, jaja, wątroba, nerki, jarzyny, ser biały. składnik enzymów oddychania, podnosi ogólną odporność organizmu. choroby oczu, skóry. B6 kiełki pszenicy, otręby ryżowe, drożdże, mięso, wątroba, mleko składnik enzymów, reguluje przemiany aminokwasów, bierze udział w procesach krwiotwórczych. anemia, łojkot, epilepsja, schorzenia skóry, depresja. B12 wątroba, mleko, bakterie. warunkuje rozwój i dojrzewanie erytrocytów. anemia ogólna, osłabienie.

26 Zapotrzebowanie [kcal]
W zależności od wieku, płci i rodzaju wykonywanej pracy osoby mają różne zapotrzebowanie na energię. Aby zdrowo żyć należy dostarczać organizmowi odpowiednią jej ilość zgodnie z poniższą tabelą. Dzienne zapotrzebowanie energetyczne Grupy ludności Zapotrzebowanie [kcal] Dzieci 1-3 lat 1300 Dzieci 4-6 lat 1700 Dzieci 7-9 lat 2100 Chłopcy lat 2600 Dziewczęta lat 2300 Młodzież męska lat Młodzież męska lat Młodzież żeńska lat Młodzież żeńska lat

27 Dzienne zapotrzebowanie energetyczne
Grupy ludności Zapotrzebowanie [kcal] Mężczyźni lat praca lekka Mężczyźni lat praca umiarkowana Mężczyźni lat praca ciężka Mężczyźni lat praca bardzo ciężka Kobiety lat praca lekka Kobiety lat praca umiarkowana Kobiety lat praca ciężka Kobiety ciężarne (II połowa ciąży) 2800 Kobiety karmiące 3400 Mężczyźni lat 2300 Mężczyźni powyżej 75 lat 2100 Kobiety lat 2200 Kobiety powyżej 75 lat 2000

28 Próbowaliśmy ułożyć jadłospis dla siebie zgodnie z zapotrzebowaniem dziennym na energię naszego organizmu

29 Zasady zdrowego stylu życia przykazania żywieniowe całej grupy

30 Pij minimum 2 litry wody dziennie
Unikaj smażenia, gotuj na parze Spożywaj pieczywo pełnoziarniste Pamiętaj o odpowiedniej ilości snu Prowadź aktywny styl życia, uprawiaj sport Ogranicz spożycie cukru, jedząc słodycze pamiętaj o umiarze

31

32 Co najmniej trzy razy dziennie spożywaj warzywa i owoce
Zastąp w diecie mięso czerwone mięsem drobiowym lub rybami Ogranicz spożywanie tłuszczy Zminimalizuj spożycie soli kuchennej, zastąp ją ziołami

33 Przykład zdrowej przekąski – sałatka z kurczakiem
Składniki: Pierś z kurczaka gotowana na parze z przyprawami; Szpinak lub kapusta pekińska; Cebula; Pomidor; Oliwki z oliwek; Zioła; Oliwa z oliwek;

34 Przygotowanie

35 Konsumpcja

36 Co zawiera żywność w sobie. Czy zawsze jest zdrowa
Co zawiera żywność w sobie? Czy zawsze jest zdrowa? Informacje o barwnikach, środkach konserwujących i emulgatorach przygotowała Wiktoria z Sebastianem

37 Niebezpieczne barwniki dla zdrowia i produkty, w których mogą występować
E 102 tartrazyna (napoje, zupy, polewy do deserów, groszek, kukurydza) E 104 żółcień chinolinowa (lody, napoje gazowane, galaretki) E 122 azorubina (serniki, rolady, kisiele, cukierki, dżemy, marmolady) E 123 amarant (ciasta, galaretki, płatki śniadaniowe, napoje alkoholowe) E 127 erytrozyna (owoce konserwowe, herbatniki, ciasta w proszku) E129 czerwień allura (napoje gazowane i niegazowane) E 131 błękit patentowy (żelki, jajka szkockie) E 142 zieleń ( groszek konserwowy, sos miętowy, serniki w proszku) E 150a – E150d karmel (napoje typu cola, granulowane herbaty, dżemy) E 173 aluminium (zewnętrzne ozdoby ciast i tortów)

38 Substancje konserwujące
substancje chemiczne przedłużające wartość konsumpcyjną żywności przez zapobieganie zmianom wywoływanym przez czynniki biologiczne i fizykochemiczne, nie wszystkie są zdrowe dla organizmu.

39 Przykłady środków konserwujących
kwas benzoesowy kwas mlekowy kwas mrówkowy kwas octowy kwas salicylowy saletra chilijska tlenek siarki(IV)

40 Emulgatory Emulgatory - substancje zwiększające trwałość emulsji, wykazują aktywność powierzchniową. Emulgatory gromadzą się na powierzchni granicznej dwóch cieczy, zmniejszają silnie napięcie powierzchniowe, wywołują nawet tendencję samorzutnego zwiększania się tej powierzchni i zapobiegają zlepianiu się kropelek emulsji. Szeroko stosowane w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. Jako emulgatory stosowane są m.in. albumina, kazeina, żelatyna, guma arabska, lecytyna.

41 Nazwa emulgatora Numer Zastosowanie
Monostearynian sorbitolu E491 Substancja ta dodawana jest do pieczywa cukierniczego, wyrobów na bazie kakao, drożdży piekarskich, gumy do żucia, substytutów dla mleka i śmietany, lodów. Sacharoglicerydy E474 Dodawane są do naturalnej kawy w puszkach, deserów, sosów, bulionów, przetworów mięsnych, napojów na bazie mleka, wyrobów piekarniczych i ciastkarskich. Polirycynoleinian poliglicerolu E476 Dodaje się go do wyrobów czekoladowych, kakaowych, sosów sałatkowych i kremów do smarowania pieczywa. Monooleinian sorbitolu E 494 Dodawany jest do pieczywa cukierniczego, wyrobów na bazie kakao, drożdży piekarskich, gumy do żucia, substytutów mleka i śmietany, lodów, deserów, marmolady, zemulgowanych sosów i czekolad. Stearyoilomleczan sodu E 481 Dodawany jest do pieczywa cukierniczego i wyrobów ciastkarskich, gumy do żucia, zemulgowanych likierów, zabielaczy do napojów, ryżu błyskawicznego. Winian srearylu E483 Dodaje się go najczęściej do deserów i wyrobów piekarniczych. Tristearynian sorbitolu E492 Dodawany jest do pieczywa cukierniczego, wyrobów na bazie kakao, drożdży piekarskich, gumy do żucia, substytutów dla mleka i śmietany, lodów, deserów, marmolady

42 Zawartość składników odżywczych w wybranych produktach spożywczych przygotował Filip

43

44 Tymbark Woda Cukier Kwas askorbinowy Soki z zagęszczonych soków 20%
Aromaty Syrop glukozowo -fruktozowy Barwnik Koncentrat cytrynowy

45 Budyń czekoladowy Skrobia kukurydziana Mleko Kakało w proszku
Skrobia ziemniaczana Jaja Skrobia budyniowa Gluten

46 Hoop Cola Dwutlenek węgla Kwas fosforowy Benzoesan sodu Cukier Barwnik
Aromaty Syrop glukozowy Woda

47 Produkty ogólnie dostępne w sklepach często zawierają sztuczne substancje, które wzmacniają ich smak, poprawiają barwę lub przedłużają termin przydatności. Nie oznacza to jednak, że są również zdrowe

48 Złe nawyki żywieniowe maja negatywny wpływ na nasz organizm, na nasze zdrowie.

49 przygotował Michał, Damian i Karol
Choroby człowieka przygotował Michał, Damian i Karol

50 Nadwaga Nadwaga określa nadmiar tkanki tłuszczowej w organizmie, wybiegający ponad przyjęte normy i prowadzący w efekcie do przyrostu wagi ciała. Przypuszcza się, że nadwaga występuje u około 25% naszego społeczeństwa. Przyczyny nadwagi Przyczyn nadwagi jest wiele. Są oczywiście skłonności genetyczne, zwolniona przemiana materii, zaburzona termo geneza (proces spalania tkanki tłuszczowej w organizmie), nieprawidłowa gospodarka hormonalna (zwłaszcza dotyczy to insuliny, ale przede wszystkim do nadwagi najczęściej dochodzi na skutek braku równowagi pomiędzy ilością kalorii przyjmowanych w czasie posiłków, a ich zużyciem energetycznym.

51 Skutki nadwagi Nadwaga poza wątpliwymi walorami estetycznymi ma niestety wiele innych negatywnych cech: prowadzi do nadciśnienia, miażdżycy, chorób serca i naczyń, upośledza narząd ruchu (kości i stawy) i zdecydowanie skraca długość życia (nadwaga w ilości 5 kg skraca je o 8-10%). Zanim jednak zdecydujemy się na kolejna dietę cud, która okaże się niewypałem spróbujmy skorzystać z rad specjalistów. Leczenie W leczeniu nadwagi stosuje się leczenie dietetyczne polegające na zmniejszeniu ilości przyjmowanych kalorii, stosowanie diety niskotłuszczowej, bogatej w węglowodany złożone i błonnik. W przypadku znacznej nadwagi można stosować zabiegi chirurgiczne na przewodzie pokarmowym.

52 Nie udało się znaleźć swoistych czynników przyczynowych
Rak żołądka Przyczyny Nie udało się znaleźć swoistych czynników przyczynowych Objawy Zanikowy nieżyt żołądka, bez kwaśność, niedokrwistość złośliwa, metaplazja jelitowa, rogowacenie ciemne i przerostowe zapalenie żołądka Sposoby leczenia Rak żołądka wymaga radykalnych kroków operacyjnych. Konieczne jest częściowe wycięcie żołądka, wraz ze śledzionowymi węzłami chłonnymi okolicy pnia trzustkowego i trzewnego. Często niezbędnym okazuje się wycięcie śledziony. W bardzo poważnych przypadkach należy wykonać również resekcje rozszerzone o fragmenty trzustki, wątroby lub poprzecznicy. Częste są też przypadki wymagające całkowitego wycięcia żołądka. Wzrasta wówczas ryzyko pooperacyjnych powikłań i śmierci pacjenta

53 Rak trzustki Przyczyny U podłoża leży zazwyczaj wcześniejsze zapalenie trzustki. Nie znane są inne przyczyny jego występowania. Objawy W początkowych stadiach choroby jest bezobjawowy. W zaawansowanej fazie choroby wywołuje bardzo dotkliwe dla chorego dolegliwości. Objawy mogą znacznie się od siebie różnić. Ich rodzaj zależy od miejsca umiejscowienia guza. Jeżeli guz znajduje się w głowie trzustki, wywołuje on utratę apetytu, nasilające się mdłości, spadek wagi ciała i powoli rozwijającą się żółtaczkę o łagodnym dla pacjenta przebiegu. Umiejscowienie guza w trzonie trzustki wiąże się z występowaniem silnych, przeszywających buli nadbrzusza. Ból ten nasila się po jedzeniu i w pozycji siedzącej. Jest na tyle intensywny, że promieniuje w kierunku pleców

54 Sposoby leczenia Chorzy na Raka trzustki wymagają intensywnej opieki lekarskiej. Jeżeli nie doszło jeszcze do przerzutów szansą na zwiększenie przeżywalności o 5 a nawet 10% jest jak najszybsze wycięcie całej trzustki. Jeżeli zaobserwowano przerzuty wycięcie trzustki jest niedopuszczalne. Leczenie polega wówczas głównie na podawaniu leków przeciwrakowych oraz na naświetlaniach

55 Rak przełyku Przyczyny
Nadmierne spożywanie alkoholu. Palenie papierosów. Poparzenia gorącymi napojami. Achalazja przełyku. Refleksowe zapalenie przełyku. Nieodpowiednia dieta, np. ostre przyprawy, niedobory witamin A, B2, C, E i pierwiastków śladowych, takich jak cynk, magnez, molibden, mangan Objawy Najważniejszym objawem jest zaburzenie połykania, tzw. dysfagia. Pojawia się ona jednak dopiero w zaawansowanym stadium choroby. Wcześniejsze możliwe objawy: ból za mostkowy, wymioty, zmniejszenie masy ciała, bóle pleców, chrypka

56  Sposoby leczenia Główną metodą leczenia raka przełyku jest jego rozległe wycięcie. Niestety ze względu na zaawansowanie nowotworu i obecność przerzutów jedynie około 30% chorych  może się zakwalifikować do leczenie chirurgicznego. Stosowane jest również  leczenie skojarzone, obejmujące chirurgię, radioterapię i chemioterapię. Zarówno chemioterapia jak i radioterapia stosowana jest przedoperacyjnie i pooperacyjnie. Leczenie paliatywne polega m.in. na laseroterapii - laserowym usuwaniu zwężeń, gastrostomii- przetoce żołądkowej służącej podawaniu pokarmu bezpośrednio do żołądka oraz radioterapii paliatywnej

57 Rak jelita grubego i odbytnicy
Przyczyny Ryzyko jego wystąpienia zwiększa uboga w błonnik, zbyt monotonna dieta oraz spożywanie produktów zawierających substancje szkodliwe dla organizmu. Badania wykazały, że również kadm, który gromadzi się w podrobach zwierzęcych, zwłaszcza w wątrobie i nerkach, jest odpowiedzialny za powstawanie raka jelit Objawy Pierwsze objawy nowotworu jelit są niestety często bagatelizowane. Wystąpienie długotrwałych zaparć lub biegunki, nasilone uczucie parcia na stolec i towarzyszące wiatrom wydalanie małych ilości stolca powinno być znakiem alarmowym skłaniającym do przeprowadzenia dokładnych badań. Przy zmianach nowotworowych częste jest występowanie w stolcu niewielkich ilości ciemnego zabarwienia krwi i śluzu. Dopiero w dalszych stadiach choroby nasilają się spadek wagi, utrata apetytu, niedokrwistość i bóle brzucha.

58 Sposoby leczenia Guz jelita grubego jest oporny na samo leczenie farmakologiczne. Konieczne jest operacyjne usuniecie nowotworu. Stosuje się endoskopię. Jeżeli zmiany rakowe umiejscowione są nisko, w odbytnicy lub w samym odbycie, niezbędne jest ich operacyjne usunięcie i stworzenie sztucznego odbytu. Po usunięciu nowotworu dalsze leczenie polega przede wszystkim na naświetlaniu i podawaniu leków przeciwrakowych. Konieczna jest systematyczna kontrola lekarska, aby nie dopuścić do kolejnych niekontrolowanych przerzutów.

59 Rak wątroby Przyczyny Stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Hemochromatoza i inne choroby metaboliczne - marskość wywołana przez hemochromatozę zwiększa ryzyko powstania nowotworu ponad 200 razy. Wilsona i porfirię są wiązane ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia wątrobiaka. Spożywanie aflatoksyn zawartych w pleśni. Nadmierne spożycie alkoholu. Zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B lub C. Marskość wątroby. Objawy brak apetytu; bóle w prawym podżebrzu; utrata masy ciała; gorączka; żółtaczka; wodobrzusze; pojawienie się pajączkowatych rozszerzeń naczyń na skórze górnej części ciała.

60 Sposoby leczenia Metoda leczenia zależy od zaawansowania choroby
Sposoby leczenia Metoda leczenia zależy od zaawansowania choroby. Radykalne leczenie, możliwe w 30% przypadków i dające najlepsze wyniki, polega na usunięciu guza i 1 cm marginesu zdrowej tkanki. Najlepsze wyniki operacja przynosi u chorych z guzami wątroby do 5 cm. W przypadku nowotworu nieoperacyjnego stosuje się chemioterapię systemową lub loko regionalną, polegająca na podawaniu leków cytostatycznych bezpośrednio do układu tętniczego wątroby. Spośród metod paliatywnych stosowanych w leczeniu nieoperacyjnych guzów stosuje się przez skórną alkoholizację guzów, czyli wstrzykiwanie 100% alkoholu bezpośrednio do guza.

61 Zatrucie pokarmowe Przyczyny Najbardziej powszechną przyczyną zatruć pokarmowych jest żywność przygotowywana zbyt szybko i przechowywana w niewłaściwej temperaturze, brak higieny u producentów żywności i w kuchniach oraz brudne ręce i nieświeża żywność. Objawy Do najczęstszych należą zaburzenia żołądkowo – jelitowe /nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka/ podwyższona temperatura ciała, utrata przytomności. Objawy zatruć pokarmowych grzybami: ujemny wpływ na system nerwowy człowieka, zwolnienie akcji serca, spadek tętna, zaburzenia oddychania, uczucie gorąca i ślinotok po spożyciu, objawy typowe dla schorzeń alergicznych.

62 Zapobieganie Unieszkodliwianie źródła zakażenia w odniesieniu do osób chorych lub zakażonych mających kontakt z żywnością stosuje się odsunięcie od pracy do chwili uzyskania ujemnych wyników badań zleconych przez lekarza przecięcie dróg szerzenia – tj. przestrzegania prawidłowości procesów technologicznych i zasad higieny, produkcji, transportu , obrotu, magazynowania surowców, półproduktów i żywności gotowej do spożycia.

63 Należy: Myć ręce przed kontaktem z każdym produktem żywnościowym. Sprawdzać terminy przydatności do spożycia umieszczone na opakowaniach. Deski do krojenia drobiu i ryb dokładnie myć i nie używać do innych celów. Odgrzewać ugotowane potrawy nie więcej niż raz. Przechowywać produkty szybko psujące się w warunkach chłodniczych. Unikać latem żywności zawierającej surowe jaja. Najlepiej rozmrażać produkty w lodówce. Unikać picia nieprzegotowanej wody z kranu lub studni.

64 Choroby zakaźnie przenoszone drogą pokarmową
żółtaczka typu A – jest to choroba wywołana przez wirus zapalenia wątroby. Wywołuje ją zakażenie wirusem HAV. Objawia się gorączką, utratą łaknienia, powiększeniem wątroby, zażółceniem skóry, ciemnym moczem oraz jasnym stolcem. cholera - przyczyną zarażenia się jest spożycie pokarmu lub wody skażonej. Jest to choroba jelit wywołana przez bakterie – przecinkowe cholery. Objawia się np. biegunką spowodowaną wytwarzaniem przez bakterie toksyn. biegunka spowodowana pełzakiem amebą – jest to częste oddawanie stolca o zwiększonej ilości płynu. Biegunka jest sposobem, w jaki organizm pozbywa się toksyn i bakterii. Objawia się stanem zapalnym jamy brzusznej, bólem brzucha, koniecznością częstego wypróżniania. Może wystąpić gorączka i odwodnienie

65 Próchnica zębów Bakteryjna choroba zakaźna tkanek twardych zęba
Leczenie Zniszczona struktura zęba nie regeneruje się, jednak leczenie może powstrzymać postępującą próchnicę. Celem leczenia jest zachowanie zęba i zapobieżenie powikłaniom. Wypełnianie zębów polega na usunięciu uszkodzonych tkanek zęba i umieszczenie w ich miejsce materiału przeznaczonego do odbudowy zębów. W przypadkach bardzo zaawansowanego procesu próchnicowego dochodzi do zakażenia tkanek miękkich znajdujących się w zębie. Wówczas zachodzi konieczność leczenia kanałowego. Całkowite zaniedbanie leczenia próchnicy może doprowadzić do rozwinięcia się zgorzeli. W takim wypadku konieczne jest usunięcie zęba.

66 Zapobieganie pojawianiu się próchnicy
Dbać o prawidłową higienie jamy ustnej. Zalecane jest mycie zębów co najmniej dwa razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku, szczególnie tym bogatym w węglowodany. Kiedy nie mamy okazji umyć zębów po posiłku, starajmy się żuć bezcukrową gumę do żucia, która podnosi poziom PH w ustach i powodując zwiększanie wydzielania się  śliny oczyszcza zęby. Regularnie odwiedzać gabinet stomatologiczny. Szybkie wyleczenie zębów zapobiega dalszemu rozwojowi próchnicy. Wprowadzić zdrowe nawyki żywieniowe.

67 Najlepiej wykluczyć z diety całkowicie słodycze, ewentualnie ograniczyć jak najbardziej. Największym zagrożeniem dla naszych zębów jest podjadanie między posiłkami oraz picie słodzonych napojów. Lepiej raz w tygodniu cała tabliczkę czekolady, niż regularnie dostarczać pożywkę w postaci podjadanych słodyczy bakteriom próchnicowym. Stosować zabiegi profilaktyczne. Lakowanie i lakierowanie zębów dostarczają zębom dodatkową porcje fluoru, przez co znacznie ograniczają ryzyko powstania próchnicy

68 Płaskostopie Jest to zniekształcenie stopy polegające na obniżeniu się jej fizjologicznych sklepień, w wyniku czego staje się ona płaska. Stopa o prawidłowej budowie nie dotyka podłoża całą powierzchnią. Jej kości układają się w łuk. Przy płaskostopiu prawie cała stopa przylega do podłoża. Kości w takiej stopie ułożone są w linii prostej. Stopa zbudowana prawidłowo wspiera się o podłoże trzema punktami: piętą, głową pierwszej kości śródstopia, głową piątej kości śródstopia.

69 Leczenie płaskostopia
Leczeniem płaskostopia zajmuje się ortopedia. Jest ono zwykle zachowawcze - gimnastyka (np. chodzenie boso po różnorodnych płaskich lub też nierównych powierzchniach), wkładki korekcyjne i obuwie ortopedyczne, w ciężkich przypadkach wymagane jest leczenie operacyjne.

70 Negatywny wpływ alkoholu na zdrowie człowieka
Alkohol działa szkodliwie na niemal wszystkie tkanki i narządy. Jego metabolity wchodzą w bezpośrednie reakcje z fizjologicznymi substancjami w organizmie.

71 Podczas spotkania z panią Ewą Szymańską, pedagogiem szkolnym utrwaliliśmy naszą wiedzę o wpływie alkoholu, papierosów i narkotyków na ludzkie zdrowie.

72 Poniżej znajdziecie zmiany chorobowe w organizmie jakie zachodzą poprzez nadmierne spożywanie alkoholu. Przygotował Bartosz i Wojtek

73 UKŁAD KRĄŻENIA Nadciśnienie tętnicze – choroba układu krążenia, która charakteryzuje się stale lub okresowo podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi. Kardiomiopatia alkoholowa – (zmiany zwyrodnieniowe włókien mięśnia sercowego, stłuszczenie i powiększenie serca, znaczne osłabienie siły skurczów m. sercowego) prowadząca do zaburzeń w pracy serca oraz do niewydolności krążenia. Mechanizm powstawania tych zmian nie jest jeszcze wystarczająco dobrze poznany.

74 UKŁAD ODDECHOWY U osób nadużywających alkoholu 10 – krotnie częściej występuje rak jamy ustnej. Rak jamy ustnej to rak występujący w obrębie warg (dotyczy zwykle dolnej wargi), wewnętrznej części jamy ustnej, tylnej ściany gardła, migdałków lub ślinianek. Rozwija się częściej u mężczyzn niż u kobiet, najczęściej u osób po czterdziestce. Głównym czynnikiem ryzyka jest palenie w skojarzeniu ze spożywaniem znacznych ilości alkoholu.

75 Rak krtani Rak krtani (łac. carcinoma laryngis) – najczęstszy nowotwór głowy i szyi oraz drugi po raku płuca nowotwór dróg oddechowych. Ten złośliwy nowotwór najczęściej atakuje mężczyzn po 60. roku życia, rzadziej po 40. roku życia. Narażone na raka krtani są osoby palące papierosy i pijące alkohol, szczególnie wódkę i stosujące złą dietę, ubogą w witaminy i minerały. Rak krtani często występuje u osób narażonych na działanie chemikaliów i oparów. Powodem zachorowania na ten nowotwór może też być wirus brodawczaka ludzkiego. W niektórych przypadkach trudno jest ustalić przyczynę, tym bardziej, że rak krtani nie jest uwarunkowany genetycznie. Większość raków krtani to raki płaskonabłonkowe.

76 Rak tchawicy Jest jedną z chorób tchawicy. Jest to stosunkowo rzadka choroba, która dotyka 0,1% chorych na raka. Niemniej jednak jej pojawienie się wpływa bardzo istotnie na funkcjonowanie organizmu. Tchawica bowiem pełni bardzo ważną funkcję w układzie oddechowym – łącząc usta i nos z płucami, zapewnia swobodny przepływ powietrza do płuc i z płuc.

77 UKŁAD NERWOWY Polineuropatia – obejmuje swym zasięgiem rozmaite procesy chorobowe mogące doprowadzić do uszkodzenia obwodowego układu nerwowego, który obejmuje nerwy obwodowe, sploty nerwowe i korzenie nerwowe. Wyróżnia się choroby związane z: uszkodzeniem jednego nerwu, splotu czy też korzenia, niesymetryczne zajęcie kilku odległych od siebie nerwów, symetryczne uszkodzenie wielu nerwów,

78 Zmiany zanikowe móżdżku i mózgu – alkohol przede wszystkim powoduje stany euforyczne. Efekt ten zawdzięcza on swoim odblokowującym właściwością, które dotyczą struktur w obszarze kory mózgowej. Poza tym zauważalne jest znaczne spowolnienie tzw. "czasu reagowania" oraz sposób, w jaki odbiera się świat zewnętrzny ( nasze myśli, uczucia oraz to jak się zachowujemy). Występują: zmiany zanikowe móżdżku i mózgu, zwyrodnienia w płatach czołowych, ubytek szarej substancji mózgu, encefalopatia Wernickego i inne.

79 UKŁAD POKARMOWY Śluzówka – alkohol powoduje przewlekle stany zapalne błon śluzowych jamy ustnej, przełyku, żołądka i dwunastnicy. Źle wpływa na perystaltykę przełyku i jelit. Zaburza wchłanianie substancji, a co za ty idzie prowadzi do spadku wagi i ogólnego złego samopoczucia spowodowanego niedoborem składników pokarmowych. W przypadku stanów zapalnych możliwe są pęknięcia błony śluzowej powodujące krwawienia. Niebezpieczne są także wybroczyny i nadżerki. Alkohol powoduje także uszkodzenie znane jako zespół Mallory'ego – Weissa, pęknięcie przełyku, refluks żołądkowo – przełykowy.

80 Trzustka – spożywanie alkoholu powoduje ostre i przewlekłe zapalenia trzustki. Powoduje także uszkodzenia tkanki gruczołowej. W kanalikach trzustkowych pod wpływem alkoholu wytracają się substancje białkowe tzw. korki i czopki. Powoduje to niszczenie kanalików obumieranie trzustki Napoje alkoholowe powodują nadmierne wydzielanie

81 UKŁAD HORMONALNY Napoje alkoholowe wywołują znaczące zaburzenia z funkcjonowaniem psychicznym człowieka. Stajemy się bezsenni, popadamy w depresje, mamy myśli i próby samobójcze, nasza osobowość się zmienia. To jednak tylko garstka zmian jakie zachodzą w naszej psychice

82 Eksperyment badawczy Na zajęciach dowiedzieliśmy się czym jest eksperyment badawczy i jakie są kolejne jego etapy. Wyjaśniliśmy sobie następujące pojęcia: Problem badawczy - pytanie, na które odpowiedź uzyskujemy w wyniku przeprowadzonego doświadczenia. Celem doświadczenia jest rozwiązanie problemu badawczego. Hipoteza - przypuszczalna, niekoniecznie prawdziwa, odpowiedź na pytanie stanowiące problem badawczy. Badacz opierając się na wiedzy teoretycznej stawia hipotezę przed przystąpieniem do doświadczenia. Uzyskane wyniki eksperymentu decydują o tym czy hipoteza okazuje się prawdziwa i należy ją przyjąć za rozwiązanie problemu badawczego czy też jest fałszywa i trzeba ją odrzucić. Kontrola pozytywna – doświadczenie pomocnicze, które przeprowadza się w identyczny sposób jak doświadczenie właściwe, ale na obiekcie kontrolnym – takim, o którym wiemy, że pozwoli nam zaobserwować określony efekt, będący przedmiotem badania. Kontrola negatywna – doświadczenie pomocnicze, przeprowadzone w identyczny sposób jak doświadczenie właściwe, ale pozbawione tego czynnika, który naszym zdaniem wpływa na badany efekt.

83 Na jednym z korytarzy w naszej szkole przygotowaliśmy gazetki o zdrowiu i odżywianiu

84

85 Eksperyment badawczy Aby lepiej zrozumieć eksperyment badawczy rozwiązaliśmy kilka problemów opisujących życiowe sytuacje. W praktyczny sposób wykonaliśmy eksperyment polegający na wykrywaniu skrobi w produktach spożywczych przy użyciu odpowiedniego związku: ziemniak + jodyna, ziemniak + fałszywa jodyna, jabłko + jodyna, śmietan + jodyna, chleb + jodyna, śmietana z odrobiną skrobi + jodyna.

86   Podczas eksperymentu wykonaliśmy kontrole pozytywną oraz negatywną by wiedzieć jak zachowuje się nasz wskaźnik z produktami zawierającymi skrobie i bez skrobi.

87 Każda para badała zawartość skrobi w innym produkcie
Każda para badała zawartość skrobi w innym produkcie. Wspólnie wypełniliśmy tabelę i wyciągnęliśmy wnioski, które w kilku przypadkach były inne niż się spodziewaliśmy. Okazało się, że w trakcie przeprowadzania eksperymentów ważne jest wykonanie kontroli pozytywnej oraz negatywnej. Niektórzy z nas postawili fałszywe hipotezy ale i tak rozwiązali polem.

88 Na zakończenie projektu przygotowaliśmy lekcję dla uczniów młodszych klas, w czasie której zaprezentowaliśmy wpływ odżywiania się na zdrowie oraz wyjaśniliśmy na czym polega eksperyment badawczy.       

89

90 Bibliografia: Internet: portalwiedzy.onet.pl/ www.witaminy.org.pl
przyjmuje-wyzwanie-zdrowe-odzywianie.blog.pl/2012/01/31/370/ - tło w prezentacji