Pedagogika resocjalizacyjna - Norma społeczna-

Prezentacja na temat: "Pedagogika resocjalizacyjna - Norma społeczna-"— Zapis prezentacji:

1 Pedagogika resocjalizacyjna - Norma społeczna-
Mirosław Hanulewicz

2 Pedagogika resocjalizacyjna
?

3 Pedagogika resocjalizacyjna
jest dyscypliną teoretyczną i praktyczną zajmującą się projektowaniem czynności wychowawczych w stosunku do osób z zaburzeniami w procesie socjalizacji tj. tej kategorii osób, które z rozmaitych powodów wykazują objawy nieprzystosowania i wykolejenia społecznego, przestępczości i paraprzestępczości. A więc pedagogika resocjalizacyjna interesuje się osobami, wobec których zarówno proces socjalizacji, jak i wychowawczy się nie powiódł, dlatego jednostka nieprzystosowana społecznie bywa postrzegana jako odchylająca się od normy.

4 Norma społeczna Norma ?

5 Norma społeczna Norma grupowa — podzielana przez wszystkich, lub prawie wszystkich członków grupy ocena zachowania, które jest właściwe dla tej grupy. /H. Sęk, Społeczna psychologia kliniczna, Warszawa 1998r., s / Norma — zasady postępowania, standardy, które określają właściwe zachowanie w grupie.

6 Norma społeczna Po co nam normy ?

7 Pomagają zrealizować cele grupy Pomagają umocnić grupę
Norma społeczna Normy: Pomagają zrealizować cele grupy Pomagają umocnić grupę Pomagają członkom grupy rozwinąć przekonanie o słuszności czy prawdziwości ich opinii.

8 Co to jest nieprzystosowanie
Norma społeczna Co to jest nieprzystosowanie ?

9 Norma społeczna Nieprzystosowanie społeczne to: — odmiana rozwoju społecznego dziecka powodująca złe skutki dla samego dziecka i jego otoczenia społecznego (Wójcik 1984, s ); — brak podatności dzieci i młodzieży na normalne (stosowane powszechnie) metody wychowawcze, co skłania rodziców oraz instytucje wychowawcze do poszukiwania specjalnych metod wychowawczych, medyczno-psychologicznych i medycznych; — rodzaj zaburzeń w zachowaniu, spowodowany „negatywnymi warunkami środowiskowymi" bądź zaburzeniami równowagi procesów ośrodkowego układu nerwowego; — zaburzenie emocjonalne, wyrażające się trudnościami lub niemożliwością współżycia jednostki z innymi ludźmi;

10 Norma społeczna Człowiek jest tym bardziej przystosowany społecznie, im bardziej jest zdolny (może i umie) oraz im bardziej jest skłonny (chce) postępować zgodnie z oczekiwaniami społecznymi. Jak widać konieczne jest tutaj posiadanie zdolności wykonawczych oraz nastawienie do tych działań

11 Zatem osoby niedostosowane to te, które:
Norma społeczna Zatem osoby niedostosowane to te, które: Nie są zdolne (nie mogą) do pełnienia ról społecznych (np. głusi, niewidomi) Nie są skłonne (nie chcą) do pełnienia ról społecznych — WYKOLEJENIE SPOŁECZNE

12 Charakterystyka osobowości antyspołecznej (wg ICD-10)
Norma społeczna Charakterystyka osobowości antyspołecznej (wg ICD-10) Nieliczenie się (bezwzględne) z uczuciami innych Silna, utrwalona postawa nieodpowiedzialności, lekceważenie norm, reguł i zobowiązań społecznych Bardzo niska tolerancja frustracji, niski próg wyzwalania agresji, gwałtowność reakcji Niezdolność do przeżywania poczucia winy i korzystania z doświadczeń (zwłaszcza z kar, nieumiejętność uczenia się instrumentalnego) Wyraźna skłonność do obwiniania innych, do racjonalizowania zachowań będących źródłem konfliktów z otoczeniem

13 Cierpienie (nieadekwatne do sytuacji)
Norma społeczna Cechy nienormalności (nie są to warunki konieczne i nie są wystarczające): Cierpienie (nieadekwatne do sytuacji) Trudności w przystosowaniu (nawiązywanie i utrzymywanie interakcji) Nieracjonalność i dziwaczność (urywane wątki myślowe) Nieprzewidywalność i utrata kontroli Wyrazistość i niekonwencjonalność Dyskomfort obserwatora Naruszanie ideałów i norm moralnych Cierpienie — nienormalność boli. Osoba pogrążona w depresji czuje się nieszczęśliwa. Perspektywa przeżycia kolejnego dnia wydaje się nie do zniesienia. Nie jest to przy tym warunek konieczny i wystarczający — osoba dzwoniąca do nas w środku nocy może być przeszczęśliwa, że może nas poinformować o tym, co zjadła dziś na obiad (brak cierpienia) a i tak pomyślimy o niej jak o nienormalnej. Z drugiej strony dziecko opłakujące stratę ukochanej rybki cierpi, ale nie jest to uważane za nienormalne. Nieprzystosowanie — podstawowym elementem mówiącym o normalności lub nienormalności zachowania jest jego funkcjonalność i przystosowanie — jeśli pozwala on osiągnąć człowiekowi określone cele. Zachowanie, które zdecydowanie zakłóca dobrostan człowieka jest nieprzystosowane i należy do czynników składających się na nienormalność. Mówiąc o dobrostanie mamy na myśli zdolność do pracy i utrzymania satysfakcjonujących kontaktów z innymi ludźmi. Depresja i lęk zakłócają dobrostan i nawiązywanie oraz utrzymywanie kontaktów z innymi. Irracjonalność — jeśli zachowanie danej osoby wydaje się nie mieć znaczenia racjonalnego to jesteśmy skłonni taką osobę nazywać nienormalną. Jednym z przejawów może być np. absurdalne, dziwaczne, myślenie, spostrzeżenia przeskakiwanie z jednej myśli na drugą. Nieprzewidywalność i brak kontroli — oczekujemy od innych, że będą konsekwentni w różnym czasie, przewidywalni w różnych sytuacjach i na ogół będą umieli nad sobą panować. Przykre by dla nas było, gdybyśmy jednego dnia byli przez określoną osobę kochani, a innego znienawidzeni (mąż, który jednego dnia przynosi kwiaty swej żonie, a następnego dnia okłada ją pięściami, może być uważany za nienormalnego). Zachowanie można ocenić jako niekontrolowane, gdy spełnia dwa warunki: Gdy łamie się nagle przyjęte reguły zachowania Gdy nie wiemy, co powoduje takie zachowanie (gdy widzimy osobę wykrzykującą na ulicy uznamy ją za nienormalną pomimo istnienia jakichś obiektywnych przesłanek, skłaniających ją do takiego zachowania my ich nie widzimy). Rzadkość i niekonwencjonalność — na ogół ludzie uznają za możliwe do przyjęcia i konwencjonalne działania, które sami byliby gotowi podjąć. Jeśli jakieś zachowanie występuje nieczęsto wtedy z naszego punktu widzenia uważane jest ono za nienormalne. Dyskomfort obserwatora — naruszenie pewnych reguł stwarza nieprzyjemne wrażenie, które przyczynia się do uznania, że jest to zachowanie nienormalne. Np. w niektórych kulturach mamy niepisaną zasadę, że poza przypadkami gniewu i miłości odległość twarzy od twarzy wynosi minimum 35 cm. Przekroczenie tej niepisanej granicy sprawi, że partner rozmowy czuje się nieprzyjemnie. Naruszanie norm — w niektórych kulturach zachowań nie ocenia się na podstawie naszych sądów o tym, co jest powszechne i konwencjonalne, lecz w odniesieniu do norm moralnych i zasad obowiązujących wszystkich. Normalne jest, więc to, że człowiek pracuje, chyba, że jest bardzo zamożny, albo stary lub chory.