Praca z rodziną w domu – korzyści i wyzwania (Working with the family at home –chalenges and benefits) Katarzyna Prot.

Prezentacja na temat: "Praca z rodziną w domu – korzyści i wyzwania (Working with the family at home –chalenges and benefits) Katarzyna Prot."— Zapis prezentacji:

1 Praca z rodziną w domu – korzyści i wyzwania (Working with the family at home –chalenges and benefits) Katarzyna Prot

2 Leczenie środowiskowe/domowe TCL (training in community living)
utrzymanie regularnego i częstego kontaktu dla monitorowania stanu psychicznego pacjenta dla zapewnienia efektywnego leczenia i rehabilitacji (Stein i Test 1980) Maintain regular and frequent contact in order to Monitor the clinical condition in order to Provide effective treatment and rehabilitation (Stein i Test 1980)

3 Zespół Leczenia Środowiskowego (Community Mental Health Team) (Burns)
Powstał kiedy jego członkowie zaczęli spotykać się regularnie. W czasie wspólnych spotkań razem oceniali rozwój pacjenta i razem podejmowali decyzje dotyczące leczenia. Was created when the members of the team started to meet themselves on regular basis. During that meetings they evaluted together the development of the patient and together took decision about the treatment

4 Leczenie środowiskowe/domowe (Community/home treatment)
Co najmniej jeden bezpośredni kontakt raz na dwa tygodnie (średnio jedna wizyta tygodniowo, a zdarzają się wizyty codzienne) Około 50% wizyt ma miejsce w domu pacjenta Pacjentem bezpośrednio opiekuje się jego terapeuta (psycholog, pielęgniarka) oraz lekarz psychiatra Poza pracą z pacjentem/rodziną w domu pacjenci uczestniczą w terapii indywidualnej/grupowej, rodziny otrzymują ofertę udziału w grupie wsparcia One direct contact every two weeks (on average these are one visit a week, and there are even daily visits) Approx. 50% of visits take place. in the patient’s house The community therapists (psychologist, nurse) and the psychiatrist take care of the patient The patient and the family could participate also in the group psychotherapy

5 Myślenie psychodynamiczne (Psychodynamic treatment)
Terapia, w której dużą uwagę poświęca się interakcji terapeuty z pacjentem i w starannie wybranych momentach formułuje się interpretacje przeniesienia i oporu, wbudowane w subtelne zrozumienie wkładu terapeuty w pole dwuosobowe (Gabbard) Objawy psychotyczne mają sens (znaczenie) 1. Importance of patient-therapist interaction. Interpretation of the resistance and the transference. Understanding of the input of the both side of interaction. 2. Psychotic symptoms have the meaning.

6 Zdrowienie (recovery)
Transformacja z osoby zależnej/nieświadomej poprzez zależną świadomą i niezależną świadomą do wzajemnie zależnej świadomej (Townsend et al.1999) Transformation of a dependant/unaware person, through a dependant/aware person and independent/aware person into a interdependent/aware one (Townsend et al.1999)

7 Wspieranie zdrowienia (Supporting recovery)
Akceptujemy początkową zależność jako etap w rozwoju pacjenta i relacji pozostając czujnym na możliwość utworzenia patologicznej formy zależności (praca w oparciu o mocne strony pacjenta, pacjent kieruje udzielaną mu pomocą, a nie jest jej biernym odbiorcą) Stwarzanie odmiennego doświadczenia niż dotychczasowe doświadczenia życiowe – pacjent ma możliwość decydowania i kierowania swoim życiem We accept the initial dependence as a stage in the patient’s and relationship’s development while remaining watchful for the pathological form of dependence (working on his/her strong points, making sure it is the patient that manages the assistance he/she is provided with, contrary to being exclusively its passive recipient.) Different experience than the life experiences of the past – the patient is able to make decisions regarding his life and manage it.

8 Wspieranie zdrowienia (Supporting recovery)
Podobnie, jak odzyskiwanie poczucia sprawczości jest leczące w społecznościach terapeutycznych tak indywidualna relacja z terapeutą powinna dawać szanse do ćwiczenia w bezpiecznych warunkach swojej niezależności. Pacjent stopniowo nawiązuje kontakt z różnymi osobami z zespołu przy okazji wspólnych wyjazdów, nieobecności terapeuty i wychodząc z zależności poszerza kontakty z innymi osobami w zespole. Just as regaining a perception of self-agency is curative in therapeutic communities, the same way the individual relationship with a therapist should provide opportunities to practice a patient’s independence in a safe environment. The patient gradually learns to interacts and establish contact with various members of the team during trips they make together, during therapist’s absences and abandoning his/her dependency develops contacts with other team members.

9 „Klienci” leczenia domowego
1. Osoby młode, często negatywnie nastawione do leczenia (wg. charakterystyki Burnsa „przerywający leczenie młodzi mężczyźni, często hospitalizowani w pierwszych latach trwania psychozy, rzadko po pierwszym zachorowaniu”) 2. Pacjenci starsi, często samotni, chorujący fizycznie w sposób uniemożliwiający im wychodzenie z domu i dotarcie do ośrodka 1. Young people, often males, hospitalised repeatedly for psychosis, often drop out of treatment. Less frequently the teams’ clients are persons after the first psychosis relapse, whereas they end up under such care following next attacks within the first years of the course of psychosis. 2. Older people, often living alone, physically disabled (with the transport difficulties)

10 „Selektywność” leczenia domowego („Selectivity” of the home treatment)
Worse „course of a disease” More difficult family situation Perseptive distortion – „clinical ilusion” (Cohen & Cohen 1984) Gorszy „przebieg choroby” Trudniejsza sytuacja rodzinna Dystorsja percepcyjna - „iluzja kliniczna” (Cohen & Cohen 1984)

11 Prace dotyczące terapii rodziny w schizofrenii (Papers related to the family therapy in schizophrenia) Zmniejszająca się ilość prac związanych z terapią rodziny (de Barbaro) Prawie całkowita nieobecność prac dotyczących pracy z rodzinami w ich domach (wyjątek stanowią prace J. Seikkula) Diminished number of papers related to the family therapy Disapperance of the papers related to the family therapy at home (with the exeption of J. Seikkula)

12 Jaka jest rodzina „po przejściach”? (Family with SMI)
Nieufnie/wrogo nastawiona do „systemu leczącego” Borykająca się z poczuciem samotności wobec choroby/leczenia Na różnych etapach procesu żałoby Distrust/hostility to the „treatment system” Feeling of being alone with disease/treatment On the different stages of the mourning

13 Reakcja na utratę (Mourning process)
Odrętwienie (numbness) Tęsknota (yearning), Poszukiwanie (Searching) Dezorganizacja i Rozpacz (disorganization, despair) Reorganizacja (reorganization) wg. Bowbly'ego Zaprzeczenie (denial) Gniew (anger) Targowanie się (bargaining) Depresja (depression) Akceptacja (acceptance) wg. Kubler- Ross

14 Przeciwprzeniesienie w terapii rodziny w domu (Countertransference)
Poczucie bezradności, obezwładnienia (identyfikacja projekcyjna?)/ rola wybawiciela Identyfikacja z pacjentem – poczucie bycia „ofiarą” systemu rodzinnego, oskarżanie rodziny o „roszczeniowość’ Identyfikacja z pozostałymi członkami rodziny – oskarżanie pacjenta o „manipulację” Idealizacja –dewaluacja rodziny Helplessness /savior Identification with the patient Identification with the other members of the family Idealization - dewaluation

15 Jaka terapia ? (What kind of therapy?)

16 Specyfika psychoterapii osób straumatyzowanych (Psychotherapy of traumatized people)
1. Kontenerowanie bardzo intensywnych uczuć bólu, wstydu, złości. Trauma jest porażką procesu pomieszczania. 2. Trauma niszczy zdolność symbolizacji – zrównanie symboliczne (Segal) 3. Podstawą terapii jest nadawanie emocjonalnego znaczenia przeżyciom Contain very intensive feelings of pain, shame, anger. Trauma destroyed the ability of symbolization The psychotherapy is giving the emotional meaning to the experinces

17 Wkład teorii mentalizacyjnych w terapię rodziny (MBT and the family therapy)
Dlaczego pacjent mówi to teraz? Dlaczego tak się zachowuje? Co zrobiłem co wyjaśniałoby stan pacjenta? Dlaczego ja czuję to teraz? Co stało się ostatnio w terapii lub w naszej relacji co tłumaczyłoby stan aktualny? Pytania te może terapeuta zadawać sobie, ale także ugłaśniać w duchu poszukiwań (np. w terapii grupowej/rodzinnej „jak myślisz, dlaczego ona to czuje?”)

18 Zalety i zagrożenia „podejścia psychoedukacyjnego” (Adventage and risks of psychoeducation)
Uczenie w duchu „psychologii popularnej” (naturalne i instynktowne rozumienie stanów psychicznych, których istotną częścią jest narracja o sobie, tworzenie autobiograficznego self) Forsowanie biomedycznego opisu choroby (często stygmatyzujacego) Education of the psychic states Promotion of the biomedical model of thinking (often stygmatising)

19 Edukowanie (Education)
Normalizacja (nazywanie uczuć pacjenta i włączanie ich w normalne doświadczenie ludzkie) (Normalization) Odpowiadanie na uczucia (nie treści urojeniowe) (Reaction to the feelings) Wiązanie objawów z aktualnym i przeszłym doświadczeniem życiowym (Linking the symptoms with the life experiences)

20 Realizacja „otwartego dialogu” w warunkach polskich
Potrzeba wczesnej interwencji Zapewnienie możliwości „bycia” z rodziną Uczestnictwo stałej grupy profesjonalistów

21 Terapia „przerywana” (Intermittent therapy)
Podczas długiego kontaktu z tym samym Zespołem pacjent i rodzina korzystają z interwencji terapeutycznych, które na tym etapie „chorowania” są im potrzebne/dostępne Terapia „równoległa” pacjenta i „rodziny” During the long contact with the same team patient and the family benefit from the therapeutic intervention on that stage needed/accesible „Parallel” therapy of the patient and the family

22 Jaka rodzina? (What’s the family?)
„Statystyczny opiekun” (Smith et al. 2000) – kobieta między 50, a 60 rż opiekująca się psychicznie chorym synem (women, taking care of the adult son) Nowe wyzwania dotyczące różnej struktury rodziny (New challenges)

23 Praca z rodziną w domu (Working with the family in their homes)
Korzyści (Benefits) Diagnoza sytemu rodzinnego (Diagnosis) Większe poczucie bezpieczeństwa rodziny (Safety) Elastyczność roli terapeuty (Flexibility) Wyzwania (Chalenges) Rola „gościa” (Guest role) „Odgrywanie” sytuacji rodzinnej („Enactment” the family situation) Łączenie roli terapeuty indywidulanego i pracy z rodziną, a indywiduacja/separacja pacjenta (Indyviduation/separation) Nieprzewidywalność (Unpredictability)