Logopedyzacja rodziców i opiekunów

Prezentacja na temat: "Logopedyzacja rodziców i opiekunów"— Zapis prezentacji:

1 Logopedyzacja rodziców i opiekunów
Liliana Madelska Logopedyzacja rodziców i opiekunów Polskość poza granicami Rzeczpospolitej Ostróda, marca 2010 r.

2 Prezentacja na podstawie materiałów Liliany Madelskiej Posłuchaj, jak mówię: - Podręcznik dziecka - Poradnik dla rodziców i nauczycieli - Powiedz mi, co widzisz film dydaktyczny Liliana Madelska & Artur Jamrozowicz

3 Fragmenty filmu dydaktycznego „Powiedz mi, co widzisz“ można obejrzeć na stronie

4 Joanna Wójtowicz i pracownicy PCN w Lublinie Hanna Kaczmarczyk i nauczyciele, Polska Szkoła w Wiedniu Małgorzata Lasocka i nauczyciele, Polska Szkoła w Londynie Agnieszka Rabiej, UJ Dziękuję Koleżankom z grupy ekspertów MEN za pomoc i współpracę Serdecznie dziękuję za pomoc, liczę na dalszą współpracę.

5 Postawy w stosunku do emigracji
asymilanci asymil. niska integraliści tożsamość niska tożsamość wysoka marginaliści wysoka separatyści J. W. Berry

6 Szkoły polskie za granicą: - zajęcia raz w tygodniu - zróżnicowane grupy - brak pomocy logopedycznej ⇒ pedagogizacja rodziców

7 a mentalne (nieuświadamiane) procesy, sterujące rozumieniem mowy
Fonologia a mentalne (nieuświadamiane) procesy, sterujące rozumieniem mowy

8

9

10 A. Dieter z Austrii i Ewa z Polski
Ewa: Podobno będziecie mieli trzecie dziecko? Dieter: Tak, moja żona jest cielna. Ewa: Musimy to oblać! Mamy wino, chcesz kieliszek? Dieter: Dziękuję, mam słój.

11 Roger: Co to półka? Kasia: To regał na ścianie. Roger: A czemu regał półka? Kasia: Bo półka to regał. Roger: Ale czemu półka? Kasia: Chcesz wiedzieć, czemu się nazywa półka?! Roger: Nie, czemu półka!!!

12

13

14 Co mówią dzieci, co „słyszą” rodzice

15 ras tfa cz´szí sz´teri pieńsz´ sz´esz´sz´edem:
No widzi pani? Dobrze liczy!

16 Przykłady alternacji w polszczyźnie
niosę : nosi : noś : znoszony wozy : wożę : wozi : wóź mróz : mrozić : mroźny : mrożonka miły : milszy duży : duzi ręka : ręce : ręczny noga : na nodze : piłka nożna Kasia : Kacha : Kasiunia : pięć Kaś kwas : kwaśny : kwaszony głuchy : głośno : głusza pusty : opuszczę : opuści jazda : jeździ : jeżdżący miasto : w mieście : mieszczański

17 Ofen: offen Raten: Ratten Hüte: Hütte Höhle: Hölle spuken: spucken
Przykłady paronimów w niemieckim: Ofen: offen Raten: Ratten Hüte: Hütte Höhle: Hölle spuken: spucken (oraz wiele niecenzuralnych przykładów angielskich)

18 Rozpoznanie potrzeb dziecka: nauczyciel ⇒ opiekunowie

19 Jak czuje się dziecko, któremu każemy pisać zdania typu:
Kasia dzisiaj będzie jadła kaszę jeśli odbiera ono słuchem coś w rodzaju: kasz’a dż’isz’aj będż’e jadła kasz’ę.

20 prosię : proszę, w zimie : w Rzymie, ciapki : czapki;
Typowe problemy dzieci polsko- i angielskojęzycznych • słabe różnicowanie spółgłosek ś, ź, ć w opozycji do sz, ż, cz. Mylone pary minimalne to np. prosię : proszę, w zimie : w Rzymie, ciapki : czapki; • słabe różnicowanie samogłosek i : y, np. biłem w Warszawie; • dyftongizacja samogłosek: koki : kołki, puka : półka

21 Typowe problemy dzieci polsko- i niemieckojęzycznych
• słabe różnicowanie spółgłosek ś, ź, ć w opozycji do sz, ż, cz Mylone pary minimalne to np. prosię : proszę, w zimie : w Rzymie, ciapki : czapki; • słabe różnicowanie spółgłosek dźwięcznych w opozycji do bezdźwięcznych, np. pierzemy : bierzemy, buciki : budziki, cień : dzień; • słabe różnicowanie w i ł, co prowadzi do mylenia par wyrazów jak łuski : wózki.

22 W jakiej kolejności ćwiczyć podane przykłady?
Tomek : domek cień : dzień leci : leczy szyje : żyje półka : bułka śle : źle kosa : koza

23 Text

24 Text

25 Text

26 Text

27 Text

28 Text

29 Text

30 • sposób artykulacji: plozywne > frykatywne > afrykaty
Zasada stopniowania trudności: • sposób artykulacji: plozywne > frykatywne > afrykaty • sylaba: akcentowana > nieakcentowana; nagłos > wygłos • kompleksowość: sylaby o prostej strukturze (CV) > zbitki spółgłoskowe

31 półka : bułka 2. kosa : koza szyje : żyje śle : źle 3. leci : leczy
1. Tomek : domek półka : bułka 2. kosa : koza szyje : żyje śle : źle 3. leci : leczy cień : dzień

32 - prosty system diagnozowania
Potrzeby: - prosty system diagnozowania - proste materiały dydaktyczne dla opiekunów

33 Podstawy teoretyczne: fonologia naturalna *** - rozwój mowy dziecka
- języki świata - polszczyzna spontaniczna

34 Zasada pięciu kroków 1. Wybór materiału
2. Omówienie znaczenia ćwiczonych wyrazów 3. Ćwiczenie słuchu mownego (percepcji słuchowej) 4. Ćwiczenie wymowy 5. Podsumowanie osiągnięć ucznia

35  : słyszę  : mówię  : piszę Ucznia trzeba chwalić za każdy sukces,
warto też prowadzić dokumentację jego postępów  : słyszę  : mówię  : piszę

36 - rozwijanie świadomości fonetyczno-fonologicznej
Cele: - rozwijanie świadomości fonetyczno-fonologicznej - przygotowanie do nauki innych języków - ćwiczenie dialogu, podstawowej formy komunikacji - przygotowanie do nauki czytania i pisania - nauka samodzielności i systematycznej pracy - dzieci uczą się od siebie nawzajem (indywidualizacja procesu dydaktycznego)

37 Ćwiczenia, wspomagające rozwój świadomości fonologicznej:
• szukanie rymów do ćwiczonych wyrazów; jeśli np. na obrazkach mamy parę muszka : nóżka, to pasuje też do tego gruszka, jabłuszka czy pietruszka; • układanie z dziećmi krótkich wierszyków, np. do pary cień : dzień: Biega za mną długi cień, bo dziś jest słoneczny dzień. • recytowanie wierszyków, układanych wspólnie z dziećmi; można przy tym klaskać w dłonie, licząc w ten sposób sylaby; • szukanie słów, „schowanych” w innych słowach, np. plamy: tu „schowały się” takie słowa, jak lamy, a, my; • „rozwijanie” wyrazów, np. pas: PASek, zaPASy, PASuje, PAStwisko, wyPAStujemy, komPAS...

38 Kto poleca uczniom powtarzanie „chrząszcz brzmi
w trzcinie“, niech najpierw sam spróbuje coś takiego: • The thirty-three thieves thought that they thrilled the throne throughout Thursday. • Cinq chiens chassent six chats. • Sopra la panca la capra campa, sotto la panca la capra crepa. • Jorge el cerrajero vende cerrajes en la cerrajería. • Zwischen zwei Zwetschgenzweigen sitzen zwei zechenschwarze tschechisch zwitschernde Zwergschwalben.

39 - włączenie rodziców do pracy dydaktycznej
Marzenia: - włączenie rodziców do pracy dydaktycznej - stabilna sytuacja materialna i zawodowa polskich nauczycieli za granicą - pomoc logopedów, przygotowanych do pracy z dziećmi wielojęzycznymi