o nowych technologiach w nauce i o nowym komunikacji naukowej sposobie

Prezentacja na temat: "o nowych technologiach w nauce i o nowym komunikacji naukowej sposobie"— Zapis prezentacji:

1

2 o nowych technologiach w nauce i o nowym komunikacji naukowej sposobie
Nauka w dobie XXI wieku Rzecz o nowych technologiach w nauce i o nowym komunikacji naukowej sposobie 2

3 Rozwój nauki na przestrzeni wieków
XX - XXI w. Komputery Internet Odkrycia geograf. Rozwój miast i gospodarki do XIX w. Pismo 3000 lat p.n.e. Ciekawość świata prehistoria Epoka przednaukowa

4 Kolejny etap w rozwoju komunikacji elektronicznej,
Web 2.0 serwisy internetowe (powstałe po 2001 r.), w których działaniu podstawową rolę odgrywa treść generowana przez użytkowników danego serwisu Kolejny etap w rozwoju komunikacji elektronicznej, charakteryzujący się atrybutami: - rozszerzony dostęp do informacji - społeczności tworzące się wokół nich 4

5 Nauka 2.0 Wiedza, doświadczenie Internet

6 w komunikacji naukowej
Epoka zmian w komunikacji naukowej

7 Początek komunikacji w nauce
Wiek XVII W Anglii, Niemczech, Francji i we Włoszech rozwinęła się sieć klubów i towarzystw naukowych, które wydawały pierwsze czasopisma naukowe W 1665 r. ukazały się: fran. Journal de Scavans (późniejszy Journal des Savants) ang. Philosophical Transactions wydawane przez Royal Society of London (czasopismo ukazuje się do dzisiaj)‏

8 w komunikacji naukowej?
Co spowodowało zmiany w komunikacji naukowej? Kryzys czasopism W latach w USA ceny czasopism wzrosły o 227%. Budżety bibliotek nie nadążają za wzrostem cen i nowymi czasopismami. Instytucje finansujące badania naukowe płacą ponownie za dostęp do opublikowanych wyników u komercyjnych wydawców. Monopolizacja rynku wydawniczego.

9 Zawiadomienie o odkryciu jest taką samą integralną częścią odkrycia
Naukowcy piszą teksty do prestiżowych tytułów, tylko niewiele osób może to przeczytać. Zawiadomienie o odkryciu jest taką samą integralną częścią odkrycia jak samo odkrycie.

10 Co spowodowało zmiany w komunikacji naukowej?
Ukryty (Głęboki)‏ internet (ang. Invisible, Deep Web) Jego zasoby są 500 razy większe niż widoczna jego zawartość. „Nawet najlepszy mikroskop nie przyczyni się do rozwoju nauki, gdy się go trzyma w szafie” Galileusz

11 Otwarty dostęp do wiedzy naukowej
Open Access Otwarty dostęp do wiedzy naukowej polega na dążeniu do bezpłatnego dla odbiorcy (niekoniecznie dla autora lub wydawcy) udostępniania publikacji naukowych w Internecie 11

12 Zasoby Open Access obejmują:
Teksty recenzowane, głównie w naukowych czasopismach elektronicznych, publikowane wg tradycyjnej procedury (wersja autorska, recenzja, poprawki, publikacja)‏. Materiały recenzowane (lub nie) w repezytoriach instytucjonalnych i archiwach dziedzinowych, udostępniane przez samo-publikację (self-achiving)‏. 12

13 mają wydawcy czasopism i autorzy tekstów
Jakie korzyści mają wydawcy czasopism i autorzy tekstów z rezygnacji opłat? Ich materiały są częściej: - czytane, - wykorzystywane, - cytowane. I tworzą otwarty społeczny zasób wiedzy.

14 Czy nastąpi koniec druku?
Ograniczanie roli publikacji drukowanych. Masowa digitalizacja publikacji drukowanych. Koniec tradycyjnej roli pracowników informacji, którzy stają się wydawcami. Zanik granic między publikowaniem, zarządzaniem informacją, tworzeniem systemów, usługami informacyjnymi. Druki staną się „niewidzialne”: czego nie ma w Internecie, tego nie ma w ogóle!

15 Open Access w Polsce Nie ma obowiązku upubliczniania artykułów z badań finansowanych ze środków publicznych. Wydawanych jest ok czasopism naukowych, z których ok. 42 % otrzymuje bezpośrednie dofinansowanie ze środków publicznych. Tylko ok. 20 tytułów publikuje artykuły wykorzystując jakąś formę otwartego dostępu, a zatem stopień otwartości polskich publikacji naukowych jest bardzo niski. Są plany zmian w przepisach dotyczących przyznawania grantów i finansowania badań, w których ma być zapis o konieczności upubliczniania artykułów końcowych.

16 Na „Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich” zaproponowano:
zmiany w modelu wydawniczym: „legacy model” Autorzy piszą wydawcy wydają czytelnicy kupują „kreacja partycypacyjna” Innowacyjność książki – zintegrowany proces, łączący manuskrypt z komentarzami użytkowników, mediów, linkami, załącznikami audio i video I zaapelowano o powołanie Koalicji na Rzecz Otwartej Nauki

17 Nauka 2.0 Nauka następna Nauka nowoczesna Nauka Otwarta

18 otwarte dzienniki laboratoryjne
Open Access Journals „Otwarte” publikacji Open Notebook Science otwarte dzienniki laboratoryjne Kamery wideo w laboratorium Journal of Vizualized Experiments Nowe czasopismo naukowe, indeksowane w światowym systemie literatury biologicznej i medycznej PubMed

19 Współpraca to podstawa Bazy danych medycznych
Nauka 2.0 daje możliwość współpracy naukowców na całym świecie przez internet. Przykłady: Wikipedia Redagowana przez internautów może się śmiało mierzyć z najlepszymi encyklopediami układanymi przez uznanych ekspertów. Bazy danych medycznych gromadzone w sieci już teraz pozwalają lekarzom i naukowcom na badanie chorób, z którymi dotychczas nie można było sobie poradzić. 19

20 http://boinc.berkeley.edu/ OpenWetWare
system wykorzystujący oprogramowanie wiki, przystosowany do potrzeb biologów Otwarte oprogramowanie dla ochotników chcących wspomóc projekty naukowe

21 Sieciowy superkomputer – uśpiona moc w internecie
Projekt Sieciowy superkomputer – uśpiona moc w internecie W sierpniu b.r. w projekcie uczestniczyło ok. 90 tys. ochotników, a ich połączona moc obliczeniowa osiągnęła 66 teraflopów (66 bln operacji / sec). Dla porównania najmocniejszy superkomputer świata RoadRunner liczy z szybkością 1 petaflopa, czyli 20 razy szybciej. 21

22 Foldit – sieciowa gra komputerowa
Rozwiązywanie trójwymiarowych zagadek geometrycznych, polegających na dopasowywaniu różnych struktur białkowych Dzięki inteligencji zbiorowej można rozwiązać problemy, z którymi nie radzą sobie komputery pozbawione wyobraźni przestrzennej. 22

23 Projekt Seti@home http://setiathome.berkeley.edu/
Astronomowie poszukujący śladów życia w kosmosie zaprosili internautów do analizy sygnałów z radioteleskopów. 23

24 Projekt „climate prediction”

25 „nowej” komunikacji naukowej
Wybrane cechy „nowej” komunikacji naukowej Łatwość i szybkość publikowania Natychmiastowość dostępu Powszechny dostęp Nieformalny charakter – skutkujący obniżeniem barier w komunikacji naukowej: językowych, społecznych i innych Zwiększenie roli wspólnoty uczonych, „kolektywny umysł”

26 Zalety „nowej” komunikacji naukowej
Błyskawiczne upowszechnianie opinii jak i odkryć naukowych, bez przechodzenia tradycyjnego, często długotrwałego procesu publikacji w czasopismach. Dyskusje i wymiany poglądów w czasie rzeczywistym, prowadzące do szybszego rozwoju i podniesienia jakości badań. Zwiększenie interdyscyplinarności nauki. Włączanie się do dyskusji studentów, amatorów, laików, czasami oferujących świeże spojrzenie na „stare” problemy. Wzmożenie społecznej kontroli, m.in. łatwiejsze „wychwytywanie” plagiatów.

27 Wady „nowej” komunikacji naukowej
Rozpowszechnianie nieprzemyślanych, niesprawdzonych, a nawet fałszywych czy niebezpiecznych treści. Pojawianie się wypowiedzi bezwartościowych pod względem merytorycznym, zbyt emocjonalnych czy wręcz obraźliwych. Upublicznienie konfliktów osobistych.

28 Podsumowanie Można zaobserwować postępującą formalizację i profesjonalizację wielu usług i zasobów internetowych, tzn. narzędzia i serwisy WWW, które powstały w celach rozrywkowych szybko „poważnieją” i zaczynają znajdować zastosowania w biznesie, polityce, nauce (np. blogi, YouTube, SecondLife). Ta profesjonalizacja jest stosunkowo słabo widoczna w polskim Internecie, natomiast zupełnie wyraźna w światowej Sieci. 28

29 Open Access Narzędzia, usługi, zasoby
Przykłady – przydatne w kontekście komunikacji naukowej Archiwa i repozytoria; biblioteki cyfrowe: · jednodziedzinowe (np. E-LIS)‏ · wielodziedzinowe (np. Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa)‏ Cogprints · Computing Research Repository · Domena internetowych repozytoriów wiedzy · DLIST Digital Library of Information Science and Technology · E-LIS · Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa Inne archiwa i repozytoria można znaleźć między innymi poprzez: · Directory of World Repositories: Top 200 Repositories · OpenDOAR the Directory of Open Access Repositories · ROAR Registry of Open Access Repositories 29

30 Open Access – c.d. Czasopisma elektroniczne Repozytoria materiałów
Naukowe i fachowe czasopisma online można odnaleźć przez katalogi: · DOAJ Directory of Open Access Journals · Naukowe i fachowe polskie czasopisma elektroniczne · Pełnotekstowe czasopisma elektroniczne w wolnym dostępie Repozytoria materiałów multimedialnych · ResearchChannel Zawiera nagrania referatów, wykładów etc., na przykład: 2005/13145/lecture.htm Dedykowane serwisy wyszukiwawcze zasobów Open Access · Google Scholar (nie tylko Open Access)‏, Google Book Search, Yahoo! Search Subscriptions, The European Library World Cat · OAlster · Scirus 30

31 Web 2.0 Blogosfera Profesjonalne i naukowe:
Blogi (Weblogi)‏ Profesjonalne i naukowe: · Biblioteka 2.0 · BOA Blog o Open Access · Information Research – ideas and debate blogspot.com/ · Peter Suber, Open Access News · Philosophy of Information Serwisy agregujące informacje z blogów, wyszukiwarki weblogów Ogólne: · Google Blog Search · Technorati: (przeszukuje takŜe inne zasoby Web 2.0)‏ Naukowe: · Research Blogging 31

32 Web 2.0 Dyskusje internetowe
Chat, komunikatory, SMS Instant messaging Ogólne: · Fora, grupy i listy dyskusyjne Naukowe i profesjonalne dyskusje internetowe moŜna znaleźć m.in. poprzez serwisy WWW: · CataList, the official catalog of LISTSERV® lists · Gazeta.pl Usenet · Google Grupy dyskusyjne · Onet.pl Niusy · Yahoo! Group 32

33 · Wikipedia http://pl.wikipedia.org/
WEB 2.0 NARZĘDZIA WSPÓŁPRACY, WSPÓŁTWORZENIA DOKUMENTÓW I PUBLIKACJI Oparte na technologii wiki Ogólne: · Wikipedia · Wiktionary Naukowe: · Scholarpedia Zawiera artykuły recenzowane. Inne · Dokumenty Google · Zoho RSS Ogólne: Google Reader SERWISY TYPU PYTANIE-ODPOWIEDŹ Q & A SITES Ogólne: · AllExperts Questions and Answers · WikiAnswers Q & A Community 33

34 · YouTube http://www.youtube.com/
SHARING SITES / COMMUNITIES Serwisy WWW mające na celu „dzielenie się” z innymi, tj. (samo)publikację, upowszechnianie różnego typu materiałów Filmy, nagrania audio i video etc. Audio and Video Sharing Sites Ogólne: · YouTube Przykłady wypowiedzi fachowych i naukowych: · Centrum Informacji Biznesowej i Europejskiej · Chris McManus on open access to scientific research articles Fotografie Photo Sharing Sites · Flickr – Photo Sharing Przykład: Prezentacje multimedialne · SlideShare: 34

35 SPOŁECZNOŚCIOWE SERWISY PORZĄDKUJĄCE ZASOBY INTERNETU
Bookmarking and Tagging, Social bookmarking sites, Online reference management Serwisy porządkujące zasoby Internetu: - polecane serwisy WWW (linki)‏ - tagi - folksonomie Ogólne (dzielenie się odnośnikami do polecanych stron WWW = sharing bookmarks): · del.icio.us social bookmarking: Przykład polecanego adresu: tools-for-librarians · Wykop.pl Przykład polecanego linku: w-historii-sfilmowano-elektron Naukowe: · Bibsonomy 7 · CiteULike · Connotea: Free online reference management for all researchers, clinicians and scientists Dzielenie się odnośnikami do polecanych stron WWW oraz tekstów online = sharing bookmarks and bibliographies, online reference managemen 35