Polski system bankowy Konkurenci i konkurencja rynkowa

Prezentacja na temat: "Polski system bankowy Konkurenci i konkurencja rynkowa"— Zapis prezentacji:

1 Polski system bankowy Konkurenci i konkurencja rynkowa
Czyli jaka jest sytuacja na rynku usług bankowych w połowie 2003 roku? dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

2 PKB a sektor bankowy W 1995 r. Aktywa s.b./PKB=48,5%
W Aktywa s.b./PKB=65,1% Na koniec 2002 Aktywa s.b./PKB=60,71% 2002/1995 to wzrost o 25,2% dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

3 Struktura własnościowa sektora bankowego w Polsce na koniec 2002 r.
ciągły wzrost udziału inwestorów zagranicznych, choć w 2002 roku miał miejsce spadek udziału kapitału zagranicznego w polskim systemie bankowym czy może odżyć dyskusja o roli kapitału zagranicznego? dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

4 Struktura kapitału zagranicznego wg kraju pochodzenia (siedzib banków )
niepostrzeżenie na pierwsze miejsce wśród inwestorów zagranicznych wybił się kapitał niemiecki z kwotą 1 776,7 mln zł. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

5 Stopień koncentracji polskiego systemu bankowego
aktywa 2 największych banków komercyjnych przekraczały 65 mld zł, kolejnych 2 były wyższe niż 30 mld zł, a dalszych 4 wyższe niż 20 mld zł. do 10 największych banków (o aktywach wyższych niż 18 mld zł) należało łącznie prawie 76,8% aktywów sektora bankowego (80,8% kapitałów banków komercyjnych). niewiele ponad 23% aktywów przypada na pozostałe banki komercyjne (49) i spółdzielcze (605) dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

6 Zawężanie marży odsetkowej
główną przyczyną spadku rentowności sektora jest zawężanie marży odsetkowej przy równoczesnym braku redukcji kosztów dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

7 Marża odsetkowa definiowana jako relacja wyniku z odsetek do średnich aktywów netto (pomniejszonych o odsetki zapadłe od należności zagrożonych) po znacznym spadku w I kwartale (o 0,47 pkt proc.), w następnych systematycznie rosła i w końcu roku osiągnęła poziom 3,2%, niższy jednak (o 0,3 pkt proc.) od ubiegłorocznego w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej w 2001 r. kształtowała się ona na poziomie: 2,0% w Czechach, 2,3% na Słowacji, 3,6% w Słowenii i 4,1% na Węgrzech, a w krajach UE poniżej 2,0% marża odsetkowa w bankach komercyjnych w Polsce zbliża się więc stopniowo do poziomu obserwowanego w krajach Unii Europejskiej. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

8 Koszty działania i wynagrodzenia
wyniki finansowy/pracownika spada ale przeciętne wynagrodzenie wzrasta dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

9 Elementy podziału wyniku działalności bankowej banków komercyjnych
dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

10 A liczba placówek? dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

11 Struktura wyniku działalności bankowej w latach 1998-2002
polskie banki stają się bankami rozliczeniowymi, relacja między dochodami pozaodsetkowymi a odsetkowymi zbliża się do relacji 1:1, choć w roku 2002 relacja ta zmniejszyła się na niekorzyść dochodów pozaodsetkowych – jest to efekt konkurencji bankowej dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

12 Liczba zatrudnionych w sektorze bankowym
liczba zatrudnionych w bankach maleje liczba zatrudnionych w bankach spółdzielczych rośnie dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

13 Aktywa systemu bankowego i ich relacja do PKB
aktywa po raz pierwszy od 1993 roku, zmniejszyły się w ujęciu realnym o 1,4% w 2001 r. wynosiła ona we Francji 273%, w Niemczech 206%, we Włoszech 136%, w Czechach 129,7%, a w Słowacji i na Węgrzech odpowiednio 94,4% i 70% dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

14 Udział w sektorze bankowym 15 największych (pod względem aktywów) banków oraz wskaźnik HH)
wyraźnie widoczna jest większa koncentracja w depozytach niż w kredytach, ale koncentracja w depozytach w 2002 się zwiększyła, a w kredytach zmniejszyła ocenia się koncentrację jako niską, jeżeli indeks Herfindahla-Hirschmana (HH) nie przekracza 0,10, jako umiarkowaną, jeżeli przyjmuje wartość z przedziału 0,11.0,18, a wysoką, jeżeli przekracza 0,18 dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

15 Wskaźnik ROA i ROE spadek ROA i ROE jest najlepszym dowodem na głębokość zapaści polskiej gospodarki dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

16 Wskaźnik kosztów operacyjnych
Koszty operacyjne nie maleją, ciekawe jaka jest przyczyna tego stanu rzeczy? dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

17 Wdrożenie reżimu adekwatności kapitałowej
polskie banki duża uwagę zwracają na ryzyko związane z działalnością kredytową, koncentracją wierzytelności oraz ryzyko walutowe dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

18 Sytuacja na rynku kart bankowych
na koniec 2002 r. w posiadaniu klientów znajdowało się ,4 tys. kart bankowych, w większości (97,0%) płatniczych z funkcją wypłaty z bankomatu rosła liczba transakcji do 108,8 mln, 114,8 mln, 118,7 mln i 123,6 mln w poszczególnych kwartałach r., łącznie 465,9 mln łączna wartość transakcji przekroczyła 109,3 mld zł średnia wartość transakcji wyniosła 234, 5 zł przeciętnie na jedną kartę wykonano transakcje na kwotę zł dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

19 Oszczędności Spada dynamika wzrostu oszczędności (na koniec roku 2002 spadła także wartość oszczędności) dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

20 Oszczędności Ekonomiści uważają, że mamy do czynienia ze znanym w teorii zjawiskiem tzw. wygładzania konsumpcyjnego. Polega ono na tym, że gdy pogarsza się nasza sytuacja materialna, to jeszcze przez jakiś czas chcemy utrzymać standard życia i przejadamy oszczędności. To zjawisko wygasające, bo w pewnym momencie kończą się oszczędności, a poza tym do nas samych dociera wreszcie świadomość, że nie zarabiamy już tyle co kiedyś. I że lepiej odkładać trochę pieniędzy na jeszcze gorsze czasy. Przy tak niskiej stopie oszczędności, jaką mamy w Polsce, nawet krótkookresowy spadek skłonności do oszczędzania jest niepokojący. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

21 Oszczędności Spadek stóp procentowych wywołanych decyzjami RPP powoduje także spadek oszczędności dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

22 Konkurenci banków w kolejce do oszczędności
Rosną „nowi” konkurenci SKOK dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

23 Konkurenci banków w kolejce do oszczędności
tempo wzrostu depozytów zgromadzonych w SKOK-ach zwiększa się dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

24 Udział największych banków w aktywach sektora bankowego
P. Jabłoński, Sektor coraz bardziej skoncentrowany, Rzeczpospolita, r. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

25 Udział 10 największych banków w aktywach sektora
P. Jabłoński, Sektor coraz bardziej skoncentrowany, Rzeczpospolita, r. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

26 Przyrost wartości aktywów w wybranych bankach
P. Jabłoński, Sektor coraz bardziej skoncentrowany, Rzeczpospolita, r. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

27 Podział rynku usług bankowości spółdzielczej_2002
dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

28 Rynek usług bankowych 2002 wg BPS
Pozycja banków w obsłudze osób o wysokich dochodach                             dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

29 Spontaniczna znajomość marki banku wg B. P. S.
dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

30 Przyrost aktywów w wybranych bankach w latach 1996-2001
P. Jabłoński, Sektor coraz bardziej skoncentrowany, Rzeczpospolita, r. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

31 Przyrost aktywów w wybranych bankach w 2001 r.
P. Jabłoński, Sektor coraz bardziej skoncentrowany, Rzeczpospolita, r. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

32 ROR wybranych banków w POLSCE
Ogólna liczba ROR w polskich bankach – dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

33 Udział w rynku ROR wybranych banków w POLSCE
Ogólna liczba ROR w polskich bankach – dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

34 Banki internetowe w Polsce na koniec marca 2001
liderem na rynku bankowości elektronicznej był WBK dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

35 Banki internetowe w Polsce na koniec marca 2003
liderem na rynku bankowości elektronicznej jest mBank dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

36 Podsumowanie…. Z porównania danych z 10 lat wynika, że bankiem, który najwięcej stracił, jest Bank Handlowy SA. Kiedyś był to bank o aktywach podobnych do PKO BP SA. Trzeba jednak pamiętać, że wówczas był on państwową kasą rozliczeniową. Drugim bankiem, który cały czas traci udziały w rynku, jest BGŻ SA, który stracił w tym czasie ponad 6 pkt. proc. i z 4. miejsca spadł na 10. Najwięcej zyskały BPH SA (dzięki fuzji z PBK SA) oraz Kredyt Bank SA (wskutek fuzji z PBI SA oraz żelaznej konsekwencji). Trzecie miejsce pod względem przyrostu aktywów zajmuje BRE Bank SA. Warto wspomnieć, że po tych 10 latach braku koncentracji na rynku powstała grupa 10 banków o aktywach co najmniej 18 mld zł. Kolejne banki mają sumy bilansowe poniżej 6 mld zł. P. Jabłoński, Sektor coraz bardziej skoncentrowany, Rzeczpospolita, r. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

37 Analiza SWOT polskiego systemu bankowego
POZYCJA RYNKOWA KONKURENCJA KONDYCJA I POZYCJA FINANSOWA BANKU ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE DZIAŁALNOŚĆ MARKETINGOWA INFORMATYKA I BANKOWOŚĆ ELEKTRONICZNA OFERTA USŁUG PERSONEL INNE, JAKIE? dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

38 Silne i słabe strony systemu bankowego w Polsce
proszę zapisać własne propozycje (min 6) proszę zapisać własne propozycje (min tyle co silnych stron) dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

39 Szanse i zagrożenia rozwoju systemu bankowego w Polsce
rozwój działalności w formie outsourcingu rozwój instytucji okołobankowych, które przejmują zadania banków pod warunkiem że będą należały do banków przyłączenie do UE da szanse do szerszych kontaktów z innymi sektorami bankowymi rozwój nowoczesnych technik śwaidzenia usług rozwój instytucji parabankowych (nienależących do banków), które mogą zagrozić pozycji rynkowej banków zła i pogarszająca się kondycja gospodarki rozwój alternatywnych form uzależnienie sytuacji gospodarczej banków od sytuacji w sektorach sąsiednich państw kryzysy ogólnoeuropejskie szanse zagrożenia dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

40 KONIEC dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu