Dydaktyka języków obcych w świetle badań nad mózgiem

Prezentacja na temat: "Dydaktyka języków obcych w świetle badań nad mózgiem"— Zapis prezentacji:

1 Dydaktyka języków obcych w świetle badań nad mózgiem
NKJO Toruń DSW Wrocław Dr Marzena Żylińska

2 Neurodydaktyka: od synapsy do szkolnej klasy

3 Naukowe podstawy neuronauk Neuroobrazowanie a falsyfikowalność

4 Potrzeba badań nowego typu w edukacji
Manfred Spitzer „Jak uczy się mózg” Goswami Usha „Neuroscience and education: From research to practice?”, w: Nature Reviews Neuroscience 7 (5)

5 Termin „neurodydaktyka”
Gerhard Preiß Co badania mózgu mogą wnieść do edukacyjnej praktyki?

6 Dlaczego nauczyciele powinni interesować się wnioskami płynącymi z badań nad mózgiem?

7 Interdyscyplinarność neurodydaktyki
neurobiolodzy, lekarze, neuropsychologowie, psychologowie poznawczy, neuroradiolodzy, kognitywiści, chemicy, fizycy, dydaktycy, nauczyciele

8 Transferzentrum für Neurowissenschaften und Lernen (ZNL) w Ulm / Niemcy 2004
Manfred Spitzer – dyrektor ZNL psychologowie dydaktycy, nauczyciele biolodzy biochemicy lekarze informatycy

9

10 Gerald Hüther – neurobiolog Universitätsklinik Göttingen
„Schule im Aufbruch“ W poszukiwaniu alternatywy dla szkoły transmisyjnej Gerald Hüther – neurobiolog Universitätsklinik Göttingen

11 Idealna klasa

12 Jakie wnioski płyną z badań nad mózgiem?

13 Subiektywny mózg w szkole
ewaluacja zewnętrzne testy planowanie Podstawa programowa proces uczenia się NEURONY neuroprzekaźniki

14 Jak najlepiej przygotować uczniów do testów?
Wnioski Jak najlepiej przygotować uczniów do testów?

15 Neuroprzekaźniki (neurotransmitery, neuromediatory)
adrenalina, noradrenalina, serotonina, dopamina, acetylocholina, glutaminian

16 Motywacja zewnętrzna  motywacja wewnętrzna

17 Dlaczego właśnie w szkole uczniowie tracą chęć i motywację do nauki?

18 Działanie wewnętrznego układu nagrody
Czy uczniowie chcę się uczyć?

19 Kiedy rozwój daje radość?
Zapisywanie i reprodukcja danych, czy ..... Do czego zostały stworzone nasze mózgi?

20 Motywacja a ciekawość poznawcza
Skutki nieuwzględniania w szkole ciekawości poznawczej Jasiu w szkole

21 Jak utrudniamy mózgowi naukę?
Hipokampalizacja

22 Układ limbiczny: grupa struktur korowych i podkorowych tworzących rodzaj obrzeża wokół pnia mózgu
hipokamp, ciało migdałowate, zakręt obręczy, węchomózgowie, zakręt przyhipokampowy, przegroda przezroczysta, sklepienie, wzgórze, podwzgórze, śródmózgowie. Układ limbiczny jest odpowiedzialny za stany emocjonalne, zapamiętywnie, uczenie się, a także za wyobraźnię przestrzenną i orientację.

23 Co nauczyciele o układzie limbicznym wiedzieć powinni?
Hipokamp Proces konsolidacji Ciało migdałowate

24 Co to znaczy wykorzystać potencjał mózgu?

25 Neuroplastyczność: zdolność modyfikacji połączeń neuronalnych pod wpływem bodźców  wytwarzanie uprzywilejowanych dróg obiegu informacji

26 Jeśli chcesz dla ucznia zrobić więcej, zrób mniej.
Ułatwianie przez utrudnianie

27 Czytać, patrzeć, notować i podziwiać  tworzyć, próbować, sprawdzać, działać

28 Efekty neuroplastyczności:
Umieranie lub tworzenie się nowych neuronów (neurogeneza) Rozrost lub regresja dendrytów Powstawanie lub zanik kolców synaptycznych i synaps

29 Procesy uczenia się przebiegają inaczej niż dotychczas zakładaliśmy.
Lejek norymberski

30 Przekazać można informacje, ale nie wiedzę.

31 Wpływ środowiska na strukturę mózgu

32 Na czym polega proces uczenia się?

33 Słowa to nie wszystko

34 Uczenie się jawne i utajone
Uczenie jawne: wiem dlaczego, umiem wyjaśnić, ale mimo to czasami się mylę, muszę się zastanowić. Uczenie utajone: nie wiem dlaczego, nie umiem wyjaśnić, ale umiem zrobić bez zastanawiania się.

35 Uczenie utajone: intuicyjne, bezpośrednie, przedrefleksyjne, automatyczne, spontaniczne, niewymagające świadomych przemyśleń Joachim Bauer „Empatia. Co potrafią lustrzane neurony”

36 Neurony lustrzane a proces uczenia się
Giacomo Rizzolatti, Corrado Sinigaglia „Empathie und Spiegelneurone. Die biologische Basis des Mitgefühls“

37 Jak wykorzystać w szkole potencjał neuronów lustrzanych?

38 Co ułatwia zrozumienie i zapamiętywanie?

39 Emocje jako markery pamięci

40 Mózg jako organ społeczny (social brain) Wnioski?
Powell J., Lewis PA, Dunbar R., Orbital prefrontal cortex volume correlates with social cognitive competence, w: Neuropsychologia 48 Gerald Hüther „ Was wir sind und was wir sein könnten“

41 Homunkulus ruchowy

42 Homunkulus czuciowy

43 Detektor nowości Jak wprowadzać nowe informacje, by układ limbiczny traktował je jako ważne i potrzebne?

44 Odejść od banału, od tego, co oczywiste, jasne, typowe, schematyczne i przewidywalne.

45 „Mój dzień”, „Zakupy w sklepie spożywczym”, „Co można załatwić na poczcie?” „Opisz swój pokój” - z punktu widzenia sposobu funkcjonowania detektora nowości

46 Rola iskry w oku Biologiczne podłoże ciekawości poznawczej i zachwytu

47 Ciekawość

48 Pragmatyczny mózg zawsze pyta: Po co mi to?

49 Przypadek Szwecji Szwecja Pierwszy język (angielski) 1-6-11-25-57
Drugi język (hiszpański)

50 Początek lekcji Jak włączyć mózg?

51 Od czego zależy efektywność uczenia się?
Od nastawienia, tzn. od motywacji Od czasu Od głębokości przetwarzania informacji

52 działanie układu nagrody
potrzeba współpracy z innymi potrzeba aktywności i działania działanie detektora nowości potrzeba sprawdzania, jak funkcjonuje świat skłonność do pracy rękami silna motywacja wewnętrzna stawianie pytań kierowanie się emocjami potrzeba autonomii „Ja chcę”! działanie układu nagrody

53 Zadanie szkoły Jak z dziecka zrobić ucznia?
uczeń dziecko

54 Dydaktyka języków obcych z punktu widzenia funkcjonowania mózgu

55 dr Magdalena Szpotowicz i Agata Gajewska-Dyszkiewicz
EUROPEJSKIE BADANIE KOMPETENCJI JĘZYKOWYCH (ESLC) Ogłoszenie wyników Warszawa, Pracownia Języków Obcych IBE dr Magdalena Szpotowicz i Agata Gajewska-Dyszkiewicz

56 Polscy uczniowie w III klasie gimnazjum
Język angielski (24% - poziom Pre-A 1, 34% -poziom A 1) Język niemiecki (44% - poziom Pre A 1, 42% poziom A 1)

57 Rola „ja” na lekcji

58 Materiały przyjazne mózgowi

59 Jakie teksty?

60 Ocena treści nauczania

61 Jakie ćwiczenia?

62 Zapamiętywanie a głębokość przetwarzania informacji

63 Reguły gramatyczne

64 Youtube Grammatik anders

65 Dlaczego znaczenie ma znaczenie?

66 Lekcja poprawna metodycznie  lekcja budząca ciekawość

67 Przykłady tekstów i zadań
Języki Obce w Szkole Numer specjalny 6 Uczymy inaczej? Grudzień 2009/styczeń 2010

68 Blog Neurodydaktyka, czyli neurony w szkolnej ławce

69 Niedługo ukaże się nakładem wydawnictwa „Wyspa” książka „Neurodydaktyka, czyli nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi”

70 Konferencja Nauczanie języków obcych w świetle badań nad mózgiem
NKJO Toruń