Ortografia w edukacji wczesnoszkolnej

Prezentacja na temat: "Ortografia w edukacji wczesnoszkolnej"— Zapis prezentacji:

1 Ortografia w edukacji wczesnoszkolnej
ZCDN, 2014/2015 Maria Twardowska

2 Forma III/C/10 Analiza treści ortograficznych w zapisach zmienionej podstawy programowej i programach nauczania. Zasady i metody nauczania ortografii. Konstruowanie ćwiczeń ułatwiających stosowanie zasad poprawnego pisania.

3 Cel szkolenia Celem szkolenia jest wsparcie uczestników w zakresie przygotowania uczniów klas młodszych do poznania i stosowania zasad ortograficznych. Uczestnicy: nabędą umiejętność konstruowania zabaw i ćwiczeń pozwalających uczniowi młodszemu opanować zasady ortograficzne, konstruktywnie przeanalizują zadania i ćwiczenia zawarte w podręczniku rządowym Nasza szkoła, klasa 2. cz. 1.

4 Zapisy w podstawie programowej EW
Treści nauczania – wymagania szczegółowe Edukacja polonistyczna. Uczeń: 3) Tworzy wypowiedzi: f) pisze czytelnie i estetycznie (przestrzega zasad kaligrafii), dba o poprawność gramatyczną, ortograficzną oraz interpunkcyjną, g) przepisuje teksty, pisze z pamięci i ze słuchu.

5 Ortografia w szkole podstawowej
„Błąd to bardzo nieszczęśliwe stworzonko. Nikt go nie lubi: ani nauczyciele, ani rodzice, ani dzieci. Wszyscy się złoszczą, kiedy go zobaczą. (…) Każdy ma prawo popełnić błąd, ale i obowiązek, aby go zauważyć i poprawić”. (M. Lorek, O błędzie) 1. Zasady ortograficzne (przykłady) w szkole podstawowej.

6 Przyczyny popełniania błędów
Zaburzenia rozwojowe. Właściwości temperamentu. Cechy języka polskiego. Oddziaływanie środowiska.

7 Psychologiczne przyczyny powstawania błędów
Znajdowanie się w błędzie. Błąd z wahania. Błąd z braku zastanowienia i fałszywej reakcji. Omyłki. (I. Kiken, Badania eksperymentalne nad ortografią)

8 L. Bandura, Zagadnienie błędów uczniowskich
Przyczyny: rzeczowe, świadczące o braku wiedzy, formalne, występujące w myśleniu uczniów o niedostatecznie rozwiniętych umiejętnościach.

9 Etapy kształtowania umiejętności poprawnego pisania
Zaznajomienie uczniów z nowym materiałem ortograficznym. Utrwalenie tego materiału. Sprawdzenie stopnia opanowania danego materiału. Ćwiczenia doskonalące.

10 Oczekiwania Podstawowym zadaniem nauczania ortografii w edukacji wczesnoszkolnej jest opanowanie przez dzieci umiejętności poprawnego zapisywania wyrazów w zakresie czynnego słownika uczniów.

11 Warto pamietać Wiele badań pedagogicznych wskazuje na to, że wprowadzenie różnorodnych form, metod i środków daje lepsze wyniki niż praca według utartych schematów.

12 Nasza szkoła, klasa 2, cz. 1

13 Nasza szkoła, klasa 2, cz. 1

14 Nasza szkoła, klasa 2, cz. 1

15 Nasza szkoła, klasa 2, cz. 1 SŁOWNICZEK

16 Jak nauczyć ortografii?
Chciałabym znać jedną pewną metodę, która nauczy każdego ucznia pisania bez rażących błędów ortograficznych. 

17 Jak nauczyć ortografii?
Rolą nauczyciela jest organizowanie takich sytuacji, aby ta umiejętność była ćwiczona w sposób elastyczny, wielowariantowy i ciekawy.

18 Nietypowe metody zapamiętywania pisowni ortogramów
Skojarzenia ortograficzne. 2. Tematyczne rodzinki wyrazów. 3. Co z tego wynika? 4. Łączenie w pary. 5. Po spółgłoskach: b, d, p, g. 6. Najpierw konkret, potem symbol. 7. Ortograficzne zabawy.

19 Nasza szkoła, klasa 2, cz. 1

20 Nasza szkoła, klasa 2, cz. 1.

21 Choinka z sześciu (szóstka) kółek

22 Jeż też lubi jeść…..

23 Różowa róża

24 Co łączy „choinkę” z „rzeką”?

25 Rebusy

26 Wyszukiwanka (wykreślana)

27 Kolorowa ortografia Do nauki ortografii wprowadza się oznaczanie poszczególnych ortogramów kolorami, według zasady opracowanej przez twórcę „kolorowej ortografii” Lesława Furmagę. Ó – różowe od dziś będzie Granatowe rz – wszędzie Ż – zielone niezawodnie H – brązowe bardzo modnie Sz – wyjątki czerwone U i ch – czarnym posmolone

28 Zastąp białe pola kolorowymi literami (okienkami)
Idzie G eś p ez wieś, worek piask niesie, a p ez dzi rkę piasek ci rkiem sypie się za G esiem.

29 Pamietajmy „Zabawa jest nauką, nauka jest zabawą Im więcej zabawy, tym więcej nauki”. Glenn Doman

30 Ortograficzna dżdżownica

31 Rady praktyków Nie dopuść do powstania błędu przy pierwszym zetknięciu się z nowym wyrazem z trudnością ortograficzną. Spraw, by lekcje zawierały ćwiczenia mobilizujące ucznia do pracy. Zauważaj postępy ucznia. Przekonaj się, jakiej wiedzy zabrakło uczniowi, że popełnił błąd. Przekonaj ucznia do korzystania ze słownika ortograficznego lub „trudnych wyrazów”. Postaraj się, by każda lekcja była wspólną radością ucznia i nauczyciela.

32 Literatura L. Bandura: Trudności w procesie uczenia się, Warszawa L. Bandura: Zagadnienia błędów uczniowskich, Warszawa J. Bruner: Niektóre przyczyny niepowodzeń w nauczaniu ortografii i interpunkcji, „Inspiracje Polonistyczne” nr 5, marzec M. Chludzińska: Jak zapobiegać błędom ortograficznym?, „Język Polski w Szkole”, Warszawa 1997, z F. Dyka: Nauczanie ortografii w klasach niższych, „Życie Szkoły” 1987, nr 4. A. Jedut, A. Pleskot: Nauczanie ortografii w kl. I–III, Warszawa J. Molendowicz: O trudnej sztuce pisania i czytania, Warszawa E. Polański: Badania nad ortografią uczniów, Katowice E. Polański, A. Jakubowicz, F. Dyka: Ortografia i interpunkcja w nauczaniu początkowym, „Przewodnik metodyczny dla nauczycieli”, Łódź K. Rogulska: Kształcenie kompetencji ortograficznej w klasach początkowych, „Życie Szkoły” 1986, nr 2. B. Sawa: Jeżeli dziecko źle czyta i pisze, Warszawa I. Styczek: Logopedia, Warszawa S. Szober: Metodyka ortografii, Warszawa

33 Dziękuję za uwagę. Maria Twardowska, nauczycielka konsultantka ds. edukacji wczesnoszkolnej