PODYPLOMOWE STUDIA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ SPOŁECZNĄ

PODYPLOMOWE STUDIA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ SPOŁECZNĄ
Partnerstwo lokalne Dr Andrzej Zybała

Wprowadzenie

Świat bez partnerstwa....

Partnerstwo lokalne w Polsce – początki i doświadczenia
Wiele inicjatyw partnerskich miało miejsce: rady zatrudnienia (powiatowe i wojewódzkie) Rady przy prezydentach miast partnerstwa projektowe - dla wykonania projektów finansowanych z funduszy unijnych

Cykle programów Phare 2000, 2002, 2003 (partnerstwa wokół problematyki zatrudnienia)
Polsko-Amerykański Program Partnerstwa Lokalnego (promocja lokalnego partnerstwa wokół problemów bezrobocia) Leader +, Lider (partnerstwo dla środowisk wielkich i wiejsko- miejskich, wokół rozwoju lokalnego) Centrum Aktywności Lokalnej (partnerstwa wokół aktywizowania obywatelskiego) Rady pożytku publicznego (zasady funkcjonowania organizacji poza-rządowych i współpracy z władzą lokalną)

Partnerstwa wokół ośrodków pomocy społecznej,
Partnerstwa inicjowane przez ROEFS Partnerstwa wokół rozwijania i wprowadzania ekonomii społecznej, Partnerstwa w ramach przygotowywanego Gminnego Modelu Wychodzenia z Bezdomności.

Pojęcia Partnerstwo publiczno-społeczne,
Partnerstwo publiczno-prywatne, Partnerstwo międzysektorowe

Typy partnerstw Sformalizowane (posiada strukturę, aspekt prawny),
Niesformalizowane, Projektowe (organizowane dla wykonania projektu i na czas jego trwania), Systemowe (działa stale). Instytucjonalne (zawierane między instytucjami publicznymi, np. między urzędem pracy a ośrodkiem pomocy społecznej).

Partnerstwo publiczno-społeczne
Ma często charakter porozumień organizacji pozarządowych z lokalną władzą. Dotyczą one: Sposobów wspierania organizacji pozarządowych przez władze samorządowe, Udostępniania lokali, dotacji, przeprowadzania przetargów na usługi lokalne, Funkcjonowania rady pożytku publicznego, Uczestnictwa organizacji pozarządowych w tworzeniu lokalnych strategii itp., Przeprowadzania konsultacji z organizacjami pozarządowymi. To nie są partnerstwa wykonawcze.

Cechy partnerstw sformalizowanych (powstawały w krajach UE przed przystąpieniem Polski)
1. lokalne organizacje i instytucje powołują łączącą je formalną strukturę organizacyjną, 2. lokalne organizacje i instytucje podejmują wspólne działania, łącznie z grupami społecznymi, które uznawane są za słabsze ekonomicznie i społecznie oraz na ich rzecz, 3. lokalne organizacje i instytucje wypracowują wspólny plan działań dotyczący kwestii najistotniejszych dla danej społeczności lokalnej, 4. wśród wspólnych celów są: - walka z bezrobociem, - wykluczeniem społecznym oraz - działania na rzecz lokalnego rozwoju. Dalsze cechy: Istnienie systemu ewaluacji własnych działań, zrozumienie zasady współzależności w kwestiach lokalnego rozwoju. Źródło: Michael Geddes, Local Partnership:A Successful Strategy for Social Cohesion?, European Research Report European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, s. 15.

Kontekst w jakim mówi się o partnerstwie lokalnym

Dlaczego partnerstwa? Zmiana modelu lokalnej demokracji
Demokracja przedstawicielska: oparta na przekonaniu, że wystarczą wybieralni przedstawiciele społeczeństwa, do tego aby efektywnie zarządzać problemami lokalnymi Demokracja partycypacyjna: oparta na przekonaniu, że aktywność społeczna samych wybieralnych przedstawicieli nie wystarczy. Trzeba budować dodatkowe formy aktywności społecznej, w tym partnerstwa społeczne. Wskazuje się tu na to, że wybory nie zawsze wyłaniają ludzi zdolnych do sprostania coraz bardziej skomplikowanych problemów życia zbiorowego.

Zarządzanie lokalne – wielka zmiana
Tradycyjny model zarządzania - opierał się na zhierarchizowanych, scentralizowanych i instytucjach i ich władztwie. Nowoczesny model zarządzania – poprzez współpracę o charakterze dobrowolnym między lokalnymi podmiotami. Sieciowe powiązania Przejście od lokalnej władzy do zarządzania lokalnego Przejście od „władzy nad” do modelu „władzy ku”

Zarządzanie lokalne (publiczne) według R. A. W. Rhodes :
Zarządzanie jest szersze niż samorząd (lokalna władza), obejmuje aktorów poza-rządowych. obecność wielu organizacji i instytucji lokalnych, które są współzależne w stosunku do siebie, granice między sektorami publicznym, prywatnym i obywatelskim stały się zmienne i nieprzejrzyste, Lokalni aktorzy tworzą sieci oddziaływania . Są one powodowane potrzebą wymiany zasobów i negocjowania i realizowania wspólnych celów. Źródło: R. A. W. Rhodes, The New Governance: Governance without Government, Political Studies XLIV, 1996, s. 660.

Współdziałanie lokalnych organizacji i instytucji jest podobne do gry, ale zakorzenione w zaufaniu i regulowane przez zasady gry. Zasady są negocjowane i uzgodnione przez uczestników sieci. Podmioty pozarządowe są w znaczącym stopniu autonomiczne od władzy. Sieci nie są rozliczane przez władzę. One są samo- organizujące. Mimo, że władza nie zajmuje uprzywilejowanej, suwerennej pozycji, może ona niebezpośrednio i w sposób niedoskonały kierować sieciami.

Podstawowe obszary działania partnerstw
Problematyka rynku pracy, zwłaszcza budowanie sposobów wsparcia osobów, które mają trudności w funkcjonowaniu na nim Integracja społeczna Lokalny rozwój gospodarczy Źródło: Wiedeńska deklaracja działania na rzecz partnerstwa, OECD

Partnerstwa - model zarządzania sieciowego
Tworzenie sieci różnych organizacji jest nowoczesnym sposobem zarządzania. Umożliwiają one: pokonanie tradycyjnego biurokratycznego i hierarchicznego podejścia w zarządzaniu, również na poziomie lokalnym, łączenie wiedzy i doświadczeń, zwłaszcza w wypadku wykonywania zadań będących na przecięciu tradycyjnych działów administracji i problemów społecznych.

Sukcesy i porażki lokalnych partnerstw

Czy partnerstwo zawsze jest dobrym rozwiązaniem - Zyski i koszty/ryzyko
łączenie wiedzy, koordynacja działań, wspólne przedsięwzięcia, wzajemna kontrola Koszty/ryzyko – klientelizm, brudna wspólnota, zmarnowany czas, zmarnowane pieniądze, zawiedzione nadzieje

Różnice między etycznym a nieetycznym (negatywnym) kapitałem społecznym
Cecha Pozytywny (etyczny) kapitał społeczny Negatywny (nieetyczny) kapitał społeczny Cel • Upodmiotowienie (dawanie mocy) społeczności. • Wzmacnianie mechanizmów „oddolnych” • Koncentracja władzy. • Im niżej w hierarchii tym mniejsza podmiotowość („odbieranie mocy”) Rola lidera • zazwyczaj przedsiębiorca społeczny, który nie pełni roli klasycznego przywódcy, ale raczej – animatora procesów społecznych. • Przedsiębiorca społeczny działa z reguły w sektorze pozarządowym, a więc poza władzą lokalną czy rządową (choć znane są przypadki działaczy samorządowych będących animatorami przemian). • Lider jest wyraźnym przywódcą hierarchicznej piramidy; • Celem jest zachowanie władzy i walka o władzę. • Lider z reguły podtrzymuje zjawisko klientelizmu Mechanizmy zależności • Tworzenie niezależnego społeczeństwa obywatelskiego lub niezależnych grup społecznych. • Wiara w podmiotowość jednostek i społeczności. • Uzależnianie wszelkich osób pozostających w orbicie działalności. • Próby uzależniania także osób spoza sieci. • Przedmiotowe traktowanie jednostek i grup.

• Wysoki poziom etyczny. • Wyznawanie i stosowanie etyki uniwersalnej.
Partycypacja • Bezproblemowe dołączanie nowych jednostek oraz łatwość rezygnacji z uczestnictwa. • Uatrakcyjnione „wejście”, wyeksponowany na wstępie system nagród materialnych i pozamaterialnych (np. opieki). • Drastycznie utrudnione „wyjście”, wyeksponowany system kar. W układach korupcyjnych „wyjście” wiąże się z ujawnieniem własnego udziału w mechanizmach korupcji. Transparent-ność • Część lub całość działalności jest niejawna lub wręcz zakonspirowana. Etyka lidera • Wysoki poziom etyczny. • Wyznawanie i stosowanie etyki uniwersalnej. • Poszanowanie prawa. • Silne normy, stosowane wyłącznie wewnątrz organizacji. źródło: Andrzej Juros, Arkadiusz Biały, Diagnoza w zakresie współpracy instytucji rynku pracy oraz pomocy i integracji społecznej na rzecz rozwoju ekonomii społecznej na Lubelszczyźnie, Lublin 2009,. 13

Czynniki zapewniejące sukces partnerstwom
Przejrzystość i odpowiedzialność partnerskich struktur – budowanie partnerstwa, w którym uczestniczą przedstawiciele wszystkich lokalnych grup społecznych (reprezentatywność), Tworzenie zasobu solidnej lokalnej wiedzy i ekspertyz jako podstawy dla diagnozowania lokalnych realiów oraz projektowania programów załatwiania lokalnych problemów Przyjęcie podejścia strategicznego, które wykracza poza realizację projektów i programów, i może dostosować się do zmian w zglobalizowanej gospodarce; Źródło: Deklaracja Wiedeńska, OECD

cd Monitorowanie i ocenianie wyników realizacji działań partnerstwa;
Wiązanie partnerstw w sieci na poziomie krajowym i korzystanie z lekcji dostarczanych przez międzynarodową wymianę doświadczeń by zapewnić skuteczny dialog z rządem; Harmonizowanie interesów wszystkich grup społecznych na poziomie lokalnym. Zdolność do działania sieciowego

Przyczyny trudności rozwoju polskich partnerstw lokalnych
Obciążenie tymi trudnościami, które przeżywa dialog społeczny na szczeblu centralnym (brak zaufania i skłonności do konsensusu, nieuporządkowany system zaspokajania interesów grupowych) Brak formuły prawnej dla lokalnych partnerstw, Brak klarownych narzędzi badawczych pozwalające partnerstwom tworzyć lokalne diagnozy i projekty, Niezbyt udane programy wsparcia partnerstw w funduszach unijnych (brak punktów za terytorialną reprezentatywność partnerstw) Dominacja partnerstw projektowych (finansowanych z UE) Brak dogłębnej świadomości korzyści, jakie przynoszą partnerstwa, Pasywność rządu. Nie tworzy warunków do ich rozwoju. Brak systemowego umiejscowienia partnerstw w strukturach zarządzania na poziomie lokalnym i brak centralnych programów wsparcia.

Siemianowicki Pakt na Rzecz Zatrudnienia
Posiada cechy partnerstwa projektowego, ale i terytorialnego Posiada luźną strukturę organizacyjną, ma ciało zarządzające (spotkania raz w roku) – brak procedury konsensusu. Praktyczne kierowanie przez PUP Realizuje szereg projektów finansowanych przez UE, ale nie ma analiz strategicznych, Silne przywództwo PUP, znaczny udział samorządów, mały udział NGO

Siemianowicki Pakt na Rzecz Zatrudnienia, cd. 1
Pakt zrealizował wiele projektów z myślą głównie o pomocy osobom długotrwale bezrobotnym: Projekt „Nie jestem Outsiderem” aktywizował młodzież z wykształceniem zawodowym pozostającą bez pracy ponad 12 miesięcy. 200 osób przeszło poradnictwo zawodowe grupowe i indywidualne, a także psychologiczne. Każdy otrzymał indywidualny plan działania. Projekt „Pomocna dłoń” - program dla bezrobotnych w wieku do 40 lat o kwalifikacjach nieadekwatnych do potrzeb rynku pracy. Przygotowano ich językowo i teoretycznie do staży w niemieckich domach opieki nad starszymi osobami oraz w szpitalu na oddziale geriatrycznym. Miękkie lądowanie II” - kompleksowy program dla byłych hutników z siemianowickiej huty Jedność i pracowników związanych z firmami, które były podwykonawcami dla huty. Mogli korzystać m.in. ze szkoleń zawodowych, pożyczek na rozpoczęcie działalności, a firmy, które ich zatrudniały mogły liczyć na refundację kosztów wynagrodzeń w okresie 12 lub 18 miesięcy. Budżet projektu wynosił 14 mln zł.

cd „Punkty Pomocy Koleżeńskiej” - dla osób bezrobotnych posiadających wykształcenie średnie lub wyższe, którzy pozostają bez pracy powyżej 2 lat. Te osoby aktywizowano w myśl zasady „pomagając innym pomagasz sobie”. Bezrobotni poprzez szkolenie i przygotowanie zawodowe angażują się w pracę Punktów Pomocy Koleżeńskiej i pomoc innym bezrobotnym. Uzyskują w ten sposób nowe umiejętności i doświadczenia, a w konsekwencji - zatrudnienie na otwartym rynku pracy. Powstało 39 Punktów Pomocy Koleżeńskiej. Spośród 273 osób długotrwale bezrobotnych uczestniczących w projekcie, co druga podjęła zatrudnienie. Ponadto, w ciągu 18 m-cy pracy Punkty udzieliły porad osobom poszukującym pomocy. Punkty Pomocy Koleżeńskiej realizowany był w partnerstwie pomiędzy organizacją pozarządową Instytut Współpracy i Partnerstwa Lokalnego, a 10 Powiatowymi Urzędami Pracy z Bytomia, Chorzowa, Jaworzna, Katowic, Piekar Śląskich, Rudy Śląskiej, Siemianowic Śląskich (lider projektu), Świętochłowic, Zabrza i powiatu mikołowskiego. Punkty te były kontynuacją inicjatywy Instytutu tworzącego i wspierającego Kluby Pomocy Koleżeńskiej w województwie śląskim.

Polsko-Amerykański Program Partnerstwa Lokalnego
Cel: ułatwienie restrukturyzacji polskich branż górnictwa węglowego i hutnictwa głównie na Górnym Śląsku. Kontynuacją tego przedsięwzięcia był Program Partnerstwa Lokalnego realizowany w latach Popularyzował on metodologię Modelu Partnerstwa Lokalnego zaadoptowanego do polskich realiów przez Instytut Współpracy i Partnerstwa Lokalnego.

Polsko-Amerykański Program Partnerstwa Lokalnego, cd.1
Model partnerstwa zawierał trzy komponenty (zestawy działań): Lokalne Ożywienie Gospodarcze – wspólne opracowywanie i wdrażanie projektów gospodarczych tworzących miejsca pracy; Szybkie Reagowanie – działania wspierające osoby zwalniane i bezrobotne w jak najszybszym uzyskaniu ponownego zatrudnienia; Wzmacnianie Konkurencyjności Przedsiębiorstw – działania wspierające lokalne firmy poprzez zastosowanie metody szybkich i efektywnych szkoleń czy przekwalifikowań pracowników lub poprzez utworzenie klastrów gospodarczych. Źródło:

Lokalne Ożywienie Gospodarcze: zakłada przeprowadzenie warsztatów, podczas których mieszkańcy gminy lub powiatu dążą do wspólnego wypracowania projektów, które mogłyby wesprzeć miejscową gospodarkę. Warsztaty mają umożliwić: spotkania liderów lokalnych środowisk (przedstawiciele różnych środowisk lokalnych, począwszy od samorządu, poprzez lokalne przedsiębiorstwa, związki zawodowe, organizacje pozarządowe oraz mieszkańców), osiągnięcie szerszego spojrzenia na problemy, potrzeby i zasoby danej gminy lub powiatu, zainicjowanie wspólnej pracy nad projektami i koncepcjami rozwiązań problemów dla lokalnej społeczności, zbudowanie lokalnego partnerstwa między różnymi środowiskami w powiecie, w gminie.

Warsztaty LOG składają się z czterech części:
pierwsze dwie część - analizowanie lokalnego środowiska gospodarczego. trzeci warsztat - poświęcony tworzeniu projektów gospodarczych, które sprzyjają rozwiązywaniu lokalnych problemów i odpowiadają na potrzeby mieszkańców. Wykorzystywanie lokalne zasobów. czwarty warsztat polega na opracowaniu każdego projektu pod kątem posiadanych i potrzebnych do jego realizacji zasobów, identyfikacji jego pułapek i wad.

Drugi komponent Modelu: Szybkie Reagowanie
Szybkie Reagowanie ma doprowadzić do powstania Zespołów Przystosowania Zawodowego (ZPZ) oraz grup Wsparcia Koleżeńskiego (Koledzy Doradcy). ZPZ to grupa osób złożona z przedstawicieli załogi, związków zawodowych i kierownictwa restrukturyzowanego przedsiębiorstwa. W skład Zespołu wchodzą też reprezentanci władz lokalnych, urzędu pracy, Agencji Rozwoju Regionalnego, Agencji Inicjatyw Lokalnych, stowarzyszeń i organizacji pozarządowych, ośrodka pomocy społecznej, Izb Handlowych, przedsiębiorców oraz Ośrodków Doskonalenia Zawodowego. Głównym celem ZPZ jest udzielanie wszechstronnej i możliwie najszybszej pomocy prawnej, edukacyjnej, organizacyjnej i psychologicznej pracownikom zwalnianym i zagrożonym zwolnieniami z restrukturyzowanych przedsiębiorstw.

Z kolei celem „Wsparcia Koleżeńskiego” jest stworzenie struktury mającej wspomagać pracowników tracących pracę lub zagrożonych utratą. Koledzy-Doradcy pomagają w planowaniu dla nich systemu świadczenia usług. Mają oni tworzyć mocny zespół łączący pracowników, osoby bezrobotne i ich rodziny z lokalnymi instytucjami pomocowymi. Przez jeden rok ( ) powstało na Śląsku i w Małopolsce 17 ZPZ-etów. 5 Zespołów utworzono przy kopalniach węgla kamiennego, siedem w różnych branżach - medycznej, hutniczej i produkcyjnej oraz pięc na szczeblu powiatów. W Zespołach działało w sumie 241 Kolegów-Doradców którzy pomogli prawie piętnastu tysiącom osób dotkniętych skutkami restrukturyzacji. Pomoc polegała na organizowaniu spotkań, szkoleń, targów pracy itp.

W „szybkim reagowaniu” , najważniejsze jest – co podkreśla IwiPL – oparcie struktury pomocowej na stabilnym gruncie społeczności lokalnej. Dzięki wsparciu ze strony duchownych, przedstawicieli struktur samorządowych i organizacji społecznych K P K „Praca” działające przy parafiach i instytucjach lokalnych stały się miejscem spotkań dla osób bezrobotnych i potrzebujących informacji i wsparcia.

Trzeci komponent: wzmacnianie konkurencyjności przedsiębiorstw i zachowywanie istniejących miejsc pracy. W jego ramach organizowane są wysokiej jakości szkolenia „Szybki Start”, dla pracowników przekwalifikowujących się. Mają one na celu wypracowanie natychmiastowej zdolności produkcyjnej w: nowych firmach zakładanych na danym obszarze; istniejących firmach, które chcą poszerzyć lub powiększyć swój personel; firmach, które muszą dokonać reorganizacji, korzystając z nowej technologii i sprzętu. Szkolenia zakładają szczegółową analizę zadań wykonywanych na danym stanowisku pracy, ocenę wymaganych umiejętności, wiedzy, narzędzi, materiałów, wyposażenia oraz zaleceń dotyczących bezpieczeństwa pracy. Na tej podstawie tworzony jest szczegółowy plan szkolenia i wprowadzenie udoskonaleń w funkcjonowaniu stanowisk pracy.

Podsumowanie: Polsko-Amerykański Program Partnerstwa Lokalnego został wdrożony w różnych postaciach w wielu miejscach w Polsce. Przyczynił się także do powstania kilku znaczących organizacji pozarządowych i wielu niewielkich, ale bardzo prężnie i skutecznie działających, np. w mazowieckiem, w powiecie Łosice po warsztatach LOG, powstało Łosickie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości, Stowarzyszenie Rozwoju EQUS. Realizują one różne ciekawe projekty, Jeden z nich „Grzybek” zaowocował założeniem spółdzielni socjalnej złożonej z pieczarkarzy. Spółdzielnia daje prace oraz z powodzeniem produkuje oraz sprzedaje lokalne wyroby.

Partnerstwa i partycypacja społeczna

Partnerstwo Lokalne w Legionowie
Legionowskie Forum Dialogu – na rzecz przeciwdziałania wzrostowi bezrobocia w wyniku procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w Legionowie, Finansowanie: Priorytet VIII – Regionalne kadry gospodarki Działanie 8.1 – Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie Poddziałanie – Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie, Partnerzy: Powiat legionowski – Starostwo Powiatowe w Legionowie, Powiatowy Urząd Pracy w Legionowie, Powiatowa Izba Gospodarcza w Legionowie

Cel główny - przeciwdziałanie wzrostowi bezrobocia wywołanego procesami adaptacyjnymi i modernizacyjnymi poprzez utworzenie partnerstwa lokalnego, którego zadaniem będzie opracowanie i wdrażanie strategii przewidywania i zarządzania zmianą gospodarczą na poziomie lokalnym. Cele szczegółowe: 1. Wypracowanie stałych mechanizmów współpracy pomiędzy sektorami publicznym, społecznym i gospodarczym. 2. Wypracowanie programów zawierających diagnozę każdego sektora, kierunki rozwoju i konkretne zadania do wdrożenia przez partnerstwo lokalne. 3. Wypracowanie i wdrażanie nadrzędnej strategii rozwoju w sytuacji zmiany gospodarczej.

Partnerstwo w powiecie kościerskim
Partnerstwo lokalne na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w kontekście zarządzania zmianą gospodarczą, Cel - stworzenie strategii na rzecz rozwoju przedsiębiorczości, Badania: Badanie oceniające postawy młodych ludzi w stosunku do przedsiębiorczości, Badanie warunków dla prowadzenia działalności gospodarczej, Badanie kluczowych obszarów rozwoju przedsiębiorczości.

Programy Phare „PHARE 2000 Spójność Społeczna i Gospodarcza komponent Rozwój Zasobów Ludzkich” Raport oceniający realizację programu zawiera informację, że program ten był wdrażany w od 29 listopada 2002 r. do 31 marca 2004 r. w pięciu województwach - lubelskim, podkarpackim, podlaskim i warmińsko- mazurskim oraz śląskim.

Program PHARE 2000 miał na celu wsparcie procesu tworzenia lokalnych porozumień na rzecz zatrudnienia. Miał służyć wspieraniu realizacji w Polsce czterech filarów Europejskiej Strategii Zatrudnienia: wzrost możliwości zatrudnienia, rozwój przedsiębiorczości, umiejętność dostosowania się, równość szans na rynku pracy.

cd Ponadto lokalne partnerstwa miały wspierać kompetencje samorządów lokalnych oraz innych organizacji, w szczególności w tworzeniu strategii aktywnych interwencji na lokalnych rynkach pracy. Wszystko to miało przyczynić się do zwiększenia efektywności działań miejscowych władz oraz ułatwić współpracę między partnerami. Raport stwierdza, że zgodnie z planem, że tak jak doprowadzono do zakładanego w dokumentach programowych wzmocnienia potencjału ludzkiego w regionach.

Programy Phare, cd. W województwie warmińsko-mazurskim projekt miał budżet liczący 401 tysięcy euro. Liczba beneficjentów sięgnęła 211 osób. W podlaskiem na wspieranie rozwoju lokalnych paktów na rzecz zatrudnienia przeznaczono 198 tys. euro, a liczba beneficjentów wyniosła 119 osób. Na Lubelszczyznie przeznaczono na działania 759 tys. euro, a beneficjentów było 321. W podkarpackiem na ten sam cel przeznaczono 951 tys. euro, a z projektu skorzystało 307 osoby.

cd Raport ewaluacyjny stwierdza, że po zakończeniu projektu, w porównaniu z okresem przed szkoleniami, nie odnotowano znaczącego wzrostu częstotliwości wspólnych inicjatyw podejmowanych przez ich uczestników. Niemniej szkolący się przedstawiciele samorządu, organizacji pozarządowych, jak i biznesu uważali, że projekt przyniesie owoce w postaci przyszłych działań partnerskichi. Twierdzili bowiem, że szkolenia i spotkania pozwoliły im dostrzec - w przedstawicielach innych stron – partnerów, z którymi mogą wspólnie „grać” na lokalnej scenie. Pozwoliły też na przełamywanie istniejących wcześniej animozji.

Według Przemysława Fiedkiewicza, akredytowanego trenera obecnie tylko w niewielu powiatach można dostrzec kontynuację partnerstw. „Okazało się bowiem, że gdy były pieniądze na szkolenia, na funkcjonowanie partnerstw, wyjazdy, integrację, wszystko jakoś działało, ale gdy pieniądze się skończyły, skończyły się też partnerstwa”. Zaznacza jednak, że chociaż wymiernych efektów nie ma zbyt wiele, to pozostało pewne doświadczenie, które mogłoby być w przyszłości punktem odbicia dla partnerstw. To co można zapisać na im na plus to przepływ formalnych i nieformalnych informacji pomiędzy partnerami a więc przetarcie ścieżek porozumienia, które w niektórych społecznościach funkcjonują do dzisiaj.

cd Ożywienie działalności partnerskiej (w stosunku do okresu przed szkoleniami) raport odnotował tylko w województwie warmińsko- mazurskim. Podpisano tam kilka paktów, i doszło do kilku lokalnych inicjatyw takich jak: powołanie stowarzyszenia na rzecz zatrudnienia (wskazane przez 35 proc. badanych beneficjentów), opracowanie strategii na rzecz zatrudnienia konkretnej grupy społecznej (wskazane przez 32 proc.), czy też złożenie wniosku o dofinansowanie z funduszy Unii Europejskiej (wskazane przez 20 proc.). W województwie podlaskim, beneficjentom po skończeniu programu rzadko udawało się przeprowadzić wspólne działania. Podobnie było w lubelskiem i w większości innych przypadków. Głównymi powodami tego stanu rzeczy – był zdaniem beneficjentów brak: pieniędzy, osób inicjujących dalsze działania, partnerów biznesowych oraz wsparcia instytucjonalnego.

Partnerstwa lokalnego na rzecz zatrudnienia - analiza silnych, słabych stron oraz szans i zagrożeń (SWOT) Silne strony Słabe strony Integracja i tożsamość grupy, Silna motywacja organizacji pozarządowych do budowania relacji partnerskich Pomoc instytucjonalna PUP, Uprzednie doświadczenie w tworzeniu partnerstw , Włączenie kluczowych osób , Klarowna wizja tworzonego porozumienia oraz świadomość misji, Rozumienie problematyki rynku pracy, Wkład niematerialny i materialny partnerów – dzielenie się zasobami, Niedostatek charyzmatycznych liderów Brak decydentów w grupie inicjatywnej Spory kompetencyjne Brak reprezentatywnej grupy biznesu Poziom wiedzy i umiejętności partnerów „Słomiany zapał‖ partnerów Podziały wewnątrz grupy Nieumiejętność koordynacji działań na większą skalę

Wsparcie adm. samorządowej – starosty,
Szanse Zagrożenia Wsparcie adm. samorządowej – starosty, Istniejące dokumenty strategiczne powiatu – np. strategia wzrostu zatrudnienia, Silne potrzeby wielu instytucji uzyskania wsparcia pod kątem pisania wniosków, Partnerstwa – priorytety strategii zatrudnienia, funduszy strukturalnych oraz koncepcji rozwoju regionalnego UE. Brak chęci współpracy pomiędzy samorządem szczebla powiatowego i gminnego, Upolitycznienie działań, Słaby przepływ informacji, Brak programów adresowanych do porozumień lokalnych (brak „wabika” w postaci pieniędzy), Konflikty lokalne . źródło: Andrzej Juros, Arkadiusz Biały, Diagnoza w zakresie współpracy instytucji rynku pracy oraz pomocy i integracji społecznej na rzecz rozwoju ekonomii społecznej na Lubelszczyźnie, Lublin 2009, s. 16.

Partnerstwa na rzecz rozwoju ekonomii społecznej, badanie 2009

Ocena doświadczeń ze współpracy członków partnerstw
źródło: Andrzej Juros, Arkadiusz Biały, Diagnoza w zakresie współpracy instytucji rynku pracy oraz pomocy i integracji społecznej na rzecz rozwoju ekonomii społecznej na Lubelszczyźnie, Lublin 2009, s. 16.

Ocena współpracy w partnerstwie

Stopień przestrzegania zasady równości, poczucia niezależności oraz dialogu pomiędzy członkami w partnerstwie.

Stopień wpływu członków na podejmowane decyzje w partnerstwie i pozycja badanej instytucji/organizacji w partnerstwie.

Uczenie się od siebie nawzajem, poziom kwalifikacji, włączanie się kluczowych

Otwartość partnerstwa na nowe pomysły i idee

Stopień otwartości partnerstwa na nowych kandydatów do partnerstwa

Poziom znajomości zasad i metod zarządzania zapewniających osiąganie sukcesu przez partnerstwo.

Prawdopodobieństwo przetrwania partnerstwa przez dłuższy okres czasu, w opinii badanej instytucji/organizacji

Modele partnerstw Model biłgorajski - liderem jest instytucja
publiczna - Biłgorajska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Model chełmski - liderem są przedstawiciele administracji samorządowej przy współpracy organizacji pozarządowych, Model janowski - liderem są organizacje pozarządowe przy udziale władz samorządowych

Model łukowski – liderem są podmioty instytucjonalne, m. in
Model łukowski – liderem są podmioty instytucjonalne, m.in. Urzędu Gminy Łuków przy udziale pojedynczych organizacji pozarządowych Quasi model lubelski - słabości partnerskich relacji administracji samorządowej z organizacjami pozarządowymi. Partnerstwa stają się czysto projektowe.

Lokalne Grupy Działania i Centra Aktywności Lokalnej
Badania: Lokalne Grupy Działania i Centra Aktywności Lokalnej Partnerstwa lokalne w Polsce – kondycja, struktura, wyzwania. Raport badawczy, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków – Toruń 2010

Sposób podejmowania kluczowych decyzji w partnerstwie
Typ partnerstwa Suma końcowa GP LGD głosowanie równe wszystkich partnerów (1 partner = 1 głos) 50,00% 83% 77% głosowanie równe, zaś i tak ostateczne decyzje należą de facto do zarządu/władz/liderów 20,00% 4 głosowanie ważone (głosy niektórych partnerów mają de facto wyższą rangę niż inne) kluczowe decyzje podejmuje de facto samodzielnie zarząd / prezydium

Sposoby podejmowania decyzji w partnerstwach
Typy podejmowania decyzji w partnerstwach Grupy Partnerskie Lokalne Grupy Działa Model oddolny 30 % 35 % Model „liderski” 20 % 19 % Model struktury płaskiej 30% 18 % Model biurokratyczny 10 % 14 % Model odgórny 12 %

Podejmowanie decyzji w partnerstwie – modele teoretyczne
Model podejmowania decyzji Proponowanie działań Opiniowanie Podejmowanie Model oddolny „Zwykli” członkowie partnerstwa „Zwykli” członkowie partnerstwa, Władze Władze Model „liderski” Lider nieformalny Zwykli” członkowie Władze +lider Model struktury płaskiej partnerstwa, władze Zwykli” partnerstwa + władze Model biurokratyczny Biuro, urzędnicy, konsultanci partnerstwa, konsultanci Model odgórny

Partnerstwa posiadające wyraźnego lidera

Kto jest liderem partnerstwa?
Liderzy partnerstw Kto jest liderem partnerstwa? GP LGD działacz społeczny (z organizacji pozarządowej) 90,00% 44,12% wójt, starosta lub inny wysoki urzędnik samorządowy 0,00% 20,59% urzędnik gminny 14,71% nauczyciel 2,94% charyzmatyczna osobowość, nie związana z żadną organizacją 11,76% osoba duchowna przedsiębiorca 10,00% 3,33%

Rola lidera Rola lidera w partnerstwie GP LGD
Reprezentant (np. udział w uroczystym otwarciu inkubatora przedsiębiorczości) 50,00% 48 Przywódca (np. zachęcenie pracowników do współpracy, działania) 80,00% 63 Łącznik (np. koordynacja działań pomiędzy dwoma grupami, projektami) 70 46 Obserwator (np. śledzenie co się dzieje w podobnych Organizacjach) 40 26 Propagator (np. przedkładanie współpracownikom nowych propozycji działań) 80 54 Rzecznik (np. wygłaszanie sprawozdań z działalności i planów rocznych) 30 33 Inspirator (np. wysuwanie nowych, innowacyjnych pomysłów) 90 Przeciwdziałający zakłóceniom (rozwiązuje konflikty w organizacji) 13 Dysponent zasobów (np. dobieranie osób do zadań) Negocjator (np. negocjowanie porozumień z innymi organizacjami) 50 31

Jak tworzono strategię
Jak stworzono strategię działania partnerstwa? Grupy partnerskie LGD 50% - spotkania dyskusyjne, wnioski z realizacji dotychczasowych projektów wysnute przez władze Partnerstwa, 10% - konsultacje społeczne na bazie festynów , 40% - szerokie konsultacje społeczne o charakterze wielopoziomowym, wielowarstwowym, w oparciu o warsztaty. 39 % - o charakterze wielopoziomowym, wielowarstwowym, w oparciu o Warsztaty, 10 % - zapożyczenie strategii od grup partnerskich będących protoplastami LGD, 19 % - ankietyzacja a następnie formułowanie wniosków w oparciu o członków partnerstwa - 24 % - stworzona przez konsultantów zewnętrznych , 8 % - strategia spisana na bazie przemyśleń członków partnerstwa, bez szerszych konsultacji społecznych.

Lokalna partycypacja społeczna i partnerstwo?

System lokalnej partycypacji, czyli udziału obywateli w zarządzaniu lokalnymi sprawami
Partnerstwo lokalne (np. projektowe, rady zatrudnienia, między lokalnymi instytucjami publicznymi) Konsultacje społeczne, Relacje z organizacjami pozarządowymi (angażowanie je w realizację lokalnych zadań i polityk), kościołami (np. rady pożytku publicznego, strategie współpracy)

Typologie partnerstwa
Osiem szczebli na drabinie partycypacji obywatelskiej kontrola obywatelska delegowanie władzy partnerstwo łagodzenia (udobruchanie) konsultowanie Informowania Terapia Manipulacja Brak partycypacji Stopnie gestów symbolicznych stopnie obywatelskiej władzy Źródło: Sherry R. Arnstein, A Ladder Of Citizen Participation, Journal of the American Planning Association

Etapy zaangażowania publicznego

Kroki w rozwoju zasad obywatelskiego uczestnictwa
Partycypacja obywatelska Szczyt Krok IV Krok III SAMOZARZNDZANIE - Obywatele aktywnie uczestniczą w załatwianiu swoich spraw PARTNERSTWO Obywatele razem z władzami KONSULTACJE Władza wysłuchuje obywateli Brak partycypacji Krok II Krok I Podstawa ODPOWIEDZI Władza wyjaśnia obywatelom OPOZYCJA Obywatele wyrażają sprzeciw INFORMACJA Władza mówi do obywateli Źródło: A.Ferens, R.Kondas, I. Matysiak, G. Rzeenik, M. Szyrski, Jak prowadzić konsultacje społeczne w samorządach? Zasady i najlepsze praktyki współpracy samorządów z przedstawicielami społeczności lokalnych. Przewodnik dla samorządów, Warszawa 2010, s. 14. Na podstawie „ABC samorządu terytorialnego. Poradnik nie tylko dla radnych”, FRDL, rozdz. IX, s.124.

Jak Pan(i) uważa, czy obywatele tacy jak Pan(i) mają wpływ na to, co dzieje się w kraju; w Pana(i) gminie/mieście; w Pana(i) najbliższej okolicy/sąsiedztwie (w obrębie minut pieszego dystansu od miejsca zamieszkania)?

W Polsce rozwój partycypacji natrafia na znaczące bariery:
niski poziom nasycenia organizacjami pozarządowymi, niski udział organizacji pozarządowych w wykonywaniu usług publicznych, słaby wolontariat, problemy w rozwoju lokalnych partnerstw.

Przyczyny niedostatecznego rozwoju partycypacji, m.in.:
rezultat oddziaływania tak zwanych czynników długiego trwania, czynniki kulturowe, mocno shierchizowany model sprawowania władzy, scentralizowany model zarządzania instytucjami publicznymi, a także społecznymi, silnie zakorzenione rozumienie władzy jako przywileju do zdobycia, a nie odpowiedzialności. tendencja do kumulowania władzy i budowania relacji klientystycznych.

cd niski pozom zaufania między obywatelami, a także obywateli do władzy, wysoki poziom konfliktu między różnymi grupami. grupy społeczne mają problemy z wyłonieniem wiarygodnej dla siebie reprezentacji, co nie jest ograniczone do poziomu lokalnego. próżnia socjologiczna, brak wystarczająco silnych więzi lokalnych. Janusz Czapiński pisze, że „Próżnia między rodziną i narodem, o której w latach 70. pisał prof. Stefan Nowak, nie zniknęła, nie wypełniła się społeczeństwem obywatelskim”. (J. Czapiński, Polska – państwo bez społeczeństwa, Nauka , s. 8).

Konsultacje społeczne
Podstawa prawna do przeprowadzenia konsultacji społecznych w samorządach lokalnych. Ustawy o: samorządzie gminnym z 8 marca 1990 roku samorządzie powiatowym z 5 czerwca 1998 roku samorządzie wojewódzkim z 5 czerwca 1998 roku. działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z 24 kwietnia 2003 roku.

Opinie Raport Polskiego Instytutu Demokracji Lokalnej wskazuje: „Charakterystyczne, że dla wielu samorządowców konsultacje społeczne to w większym stopniu ‘mechanizm przyszłości’, a nie narzędzie bieżącej pracy. Wniosek generalny, jaki się nasuwa, brzmi: w procesie tworzenia aktów prawa miejscowego konsultacje społeczne są wykorzystywane w niewielkim stopniu”. Źródło: A.Ferens, R.Kondas, I. Matysiak,G. Rzeenik, M. Szyrski, Jak prowadzić konsultacje społeczne w samorządach? Zasady i najlepsze praktyki współpracy samorządów z przedstawicielami społeczności lokalnych. Przewodnik dla samorządów, Warszawa 2010

cd Janina Kowalik w oparciu o badania wójtów i przewodniczących rad twierdzi, że „hasło udziału mieszkańców w procesach rządzenia gminą ma raczej ideologiczną funkcję, jest wypowiadane konwencjonalnie, w zgodzie z polityczną poprawnością i nie oznacza rzeczywistej akceptacji wysokich funkcjonariuszy samorządowych, aby mieszkańcy uczestniczyli w mechanizmach decyzyjnych przypisanych 'wybranym'. ” Źródło: Aktywność obywateli w samorządzie gminnym z perspektywy władz. Lokalnych, Annales Universitatis Mariae Curie -Skłodowska, Lublin – Polonia VOL. XVII,

Wykorzystanie różnych form informowania o konsultacjach społecznych w urzędach gminnych i powiatowych Źródło: Raport końcowy z badań efektywności mechanizmów konsultacji społecznych, SMG/KRC Poland Media S.A., Pracownia Badań i Innowacji Społecznych Stocznia, Warszawa, luty 2011 r., s. 136.

Wykorzystanie różnych form zasięgania opinii w konsultacjach społecznych – częstotliwość stosowania poszczególnych form zasięgania opinii Nigdy Rzadko W połowie przypadków Często Zawsze Nie wiem, Możliwość składania wniosków pisemnych pocztą tradycyjną lub faksem 4% 5 9 14 65 3 Możliwość składania wniosków drogą mailową 13 10 11 12 50 4 Możliwość składania wniosków poprzez fora internetowe, czaty i inne formy komunikowania elektronicznego 59 8 6 16 Indywidualne spotkania z zainteresowanymi osobami i instytucjami 15 21 35

Zgłoszenie uwagi ustnie urzędnikowi w godzinach pracy urzędu 10 9 12
Nigdy Rzadko W połowie przypadków Często Zawsze Nie wiem, Zgłoszenie uwagi ustnie urzędnikowi w godzinach pracy urzędu 10 9 12 56 6 Złożenie wniosku pisemnego bezpośrednio w urzędzie 3 5 8 11 70 4 Złożenie wniosku telefonicznie bezpośrednio do urzędnika 27 34 Złożenie wniosku telefonicznie za pośrednictwem infolinii 75 5% 4% 9% 3% Otwarte spotkania i konferencje 21% 11% 22% 30% Spotkania grup roboczych (zespołów urzędników, ekspertów i przedstawicieli innych instytucji, którzy wspólnie pracują nad problemem/zadaniem) 13% 12% 19%

Zasięganie opinii poprzez stałe ciało konsultacyjne/doradcze
Nigdy Rzadko W połowie przypadków Często Zawsze Nie wiem, Zbieranie informacji w nieformalnych codziennych kontaktach z osobami lub przedstawicielami zainteresowanych instytucji 27% 13% 15% 14% 4% Zasięganie opinii poprzez stałe ciało konsultacyjne/doradcze 48% 10% 9% 8% Inne formy, jakie?.... 83% 3% 1% 11%

Co pokazują badania na temat konsultacji?
niewielkie zainteresowanie przedmiotem konsultacji. najczęściej konsultacje dotyczą dokumentów uznawanych za strategiczne, które samorządy muszą formułować z powodu obowiązku zapisanego w ustawodawstwie. konsultacje mają tendencje do ogniskowania wobec spraw, które nie koniecznie są bliskie zmartwieniom obywateli. Samorządy koncentrują się na infrastrukturze (odpowiedzialność na drogi, chodniki), zagospodarowaniu przestrzeni, częściowo na lokalnym rozwoju gospodarczym, rzadko następuje selekcjonowanie tematów do konsultacji z zakresu zagadnień, które nie dotyczą bezpośrednio infrastruktury. Źródło: Raport końcowy z badań efektywności mechanizmów konsultacji społecznych, SMG/KRC Poland Media S.A. , Pracownia Badań i Innowacji Społecznych Stocznia, Warszawa, luty 2011 r.,

Praktyki międzynarodowe.
5 metod konsultowania w Wielkiej Brytanii: 1. metody konsumenckie – formy partycypacji, w których obywatele sugestie/skargi dotyczące jakości lokalnych usług publicznych. W tym celu przeprowadza się także badania sondażowe, 2. metody tradycyjne – spotkania publiczne, zapraszanie do uczestnictwa w lokalnych komitetach, wysyłanie dokumentów do konsultacji, 3. fora – łączenie odbiorców poszczególnych usług dla wyrażenia opinii w sprecyzowanej sprawie. Łączy się głównie osoby, które posiadają wspólną charakterystykę np. przedstawicieli mniejszości narodowych, młodzi ludzie, Gerry Stoker, Transforming Local Governance. From Thatcherism to New Labour, Palgrave Macmillan, 2004, s. 118.

cd 4. innowacje konsultacyjne – obejmują konsultowanie sprecyzowanych zagadnień, a narzędziem są tu interaktywne strony internetowe, grupy fokusowe, panele obywatelskie, referenda, 5. innowacje deliberacyjne – mają na celu zachęcać obywateli do przemyślenia kwestii, które ich dotykają osobiście i ich sąsiedztwo poprzez organizowanie sądów obywatelskich, paneli doradczych do spraw usług publicznych, ćwiczenia w tworzeniu wizji, programy lokalnego planowania i fora nad konkretnymi zagadnieniami

Praktyki konsultacji we Francji
Występuje skłonność do znaczącej instytucjonalizacji konsultacji, czyli powoływania w oparciu o przepisy prawa instytucji, w których ma ona mieć miejsce, Na poziomie regionalnym obligatoryjne jest powoływanie Regionalnej Rady Ekonomiczno-Społecznej (Conseil Economique et Social Régional) - Regionalna Rada liczy czasami nawet do 110 członków. Członków wyłaniają organizacje gospodarcze (przedsiębiorstwa i stowarzyszenia przedsiębiorców – 35% składu), organizacje związkowe pracowników (35% składu), organizacje społeczne (zrzeszenia, stowarzyszenia – 25%), eksperci (stanowią 5% składu). Na poziomie lokalnym powoływane są – na mocy ustawy z 2002 roku - rady dzielnicowe (conseils de quartiers), które doradzają władzom gminnym. W ich skład wchodzą miejscowi radni oraz wybierani przedstawiciele poszczególnych dzielnic. W miastach powyżej 80 tys. mieszkańców tworzone są obowiązkowo, a ich tworzenie jest zalecane w miastach powyżej 20 tys. mieszkańców. Na przykład w Strasburgu jest 10 rad dzielnicowych. Składają się one z wybranych losowo ochotników.

cd W gminach liczących ponad 50 tys. mieszkańców, mogą powstać Misje Informacyjno-Ewaluacyjne (Mission d’information et d’évaluation), na żądanie 1/6 radnych gminy. Ich rolą jest ocena realizacji polityki gminnej i informowanie o niej społeczności lokalnej. Specjalne konsultacje mają miejsce w zakresie Lokalnego Planu Zagospodarowania. Muszą być przeprowadzane w każdym przypadku: modyfikacji, czy generalnej rewizji dokumentu, Działają również komisje konsultacyjne do spraw usług publicznych. Mają dbać o to, aby usługi były dopasowane do potrzeb mieszkańców i ich aspiracji. Ich rolą jest także informowanie o wyzwaniach w zakresie zarządzania usługami np. miejskimi (la commission consultative des services publics locaux)

rady ożywienia gospodarczego
Rady młodzieży - współdecydują o nakładach na cele związane z młodzieżą), sieci seniorów, rady ożywienia gospodarczego W Strasburgu Rada Młodzieżowa składa się ze 130 członków (w wieku od lat), jest wybierana przez młodych mieszkańców miasta na 18 miesięcy. Wyrażają opinie swoich środowisk, zgłaszają ich pomysły, włączają się w konkretne działania publiczne w dziedzinie kultury, sportu, transportu, itp. Źródło: Dobre rządzenie poprzez wkład społeczny. Najlepsze praktyki prowadzenia konsultacji z organizacjami pozarządowymi. Rekomendacje dla Polski, (red. M.Bąk, P.Kulawczuk, A. Szcześniak ) Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym, Warszawa 2011, s

W Strasburgu istnieje Terytorialne Biuro Partnerów, które dba o to, aby w debacie publicznej słyszalny był głos wszystkich grup: rodziców, uczniów, pracowników społecznych, przedstawicieli stowarzyszeń, służb publicznych, związków wyznaniowych itp. Biuro jest pierwszym miejscem gdzie zgłaszają się obywatele zainteresowani działaniami wokół określonych spraw lokalnych, np. problemów młodzieży, seniorów, ożywieniu dzielnicy, przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu czy bezrobociu.

cd W Paryżu działa 122 rad dzielnicowych z około 4 tysiącami członków. Dysponują budżetami, ok. 11,5 tysiąca euro na organizacje spotkań, wyposażenie biur itp. W Paryżu, powstał specjalny statut partycypacji, gdzie wyłożono zasady partycypacji, na przykład regułę, że gdy 3 procent mieszkańców podpisze daną petycję, to jej treści będzie przedmiotem obraz władz miasta. Konsultacje i debaty w zakresie wielkich projektów miejskich maja trwać przynajmniej 3 miesiące. Istnieje Paryska Komisja debat publicznych.

Zaangażowanie obywateli w sprawy publiczne (deliberative public engagement)
Deliberacyjne badania społeczne (deliberative research), Deliberacyjny dialog (deliberative dialogue), Deliberacyjne podejmowanie decyzji (deliberative decision-making). Źródło: Deliberative public engagement: nine principles, National Consumer Council, 2008.

Doświadczenia w budowaniu partnerstw wokół ekonomii społecznej – poznańska Barka

Barka współtworzy partnerstwa jako:
Ośrodki Wsparcia Gospodarki Społecznej, Centra Ekonomii Społecznej. Do końca 2011 r. Barka doprowadziła do zawiązania 15 partnerstw lokalnych na terenie Wielkopolski. Ponadto Barka była również partnerem w projekcie realizowanym przez WYG International. W jego ramach przyczyniła się do powstania kolejnych 10 partnerstw lokalnych, w tym modelowego partnerstwa w Gminie Czarnków.

Finansowanie: „Ekonomia Społeczna w Praktyce”, PIW Equal, Działanie – projekt „Regionalne Centrum Ekonomii Społecznej w Poznaniu”.

Metoda Fundacji Barka na zakładanie partnerstw
Zawiązywanie partnerstwa wymaga zazwyczaj przejścia przez trzy etapy: Pierwszy etap ma charakter edukacyjny. Organizowane powinny być szkolenia dla przedstawicieli instytucji i organizacji z terenu gminy czy osiedla. Szkolenia powinny obejmować zagadnienia integracji społecznej, przedsiębiorczości społecznej i funkcjonowania partnerstwa. Kluczowe jest dotarcie do lokalnej władzy i liderów. Szkolenia powinni prowadzić praktycy, którzy wprowadzili na swoim terenie rozwiązania GS. Dużą rolę powinny odegrać także osoby, które niegdyś były wykluczone społecznie, a które dzięki GS zmieniły swoje życie i zaangażowały się w pomoc innym.

II. Drugim etapem jest powstanie grupy partnerskiej.
Ma tu miejsce: wspólne opracowanie programu rozwoju ekonomii społecznej na danym terenie. przeprowadzana jest diagnoza problemów społecznych. Trzeba to zrobić, ponieważ gminy zazwyczaj nie prowadzą w tym zakresie badań, ograniczając się do sprawozdawczości wymaganej ustawowo.

III. Trzeci etap (w sensie logicznym, a nie koniecznie czasowym).
Wdrażanie zaplanowanych działań. Partnerzy zaczynają intensywnie pracować pomiędzy spotkaniami, podejmując kolejne kroki zmierzające do powołania CIS-u, spółdzielni socjalnej czy nowej organizacji obywatelskiej

Działania partnerstw, współtworzonych przez Barkę
Partnerstwo Poznań Zawady - powołanie kilku spółdzielni socjalnych, w tym Spółdzielni Socjalnej Przyjaźń, Coop, Art.-Smak, Witaj PL. Powołanie Fundacji CORRECTIO CIVITAS, kontynuacja Centrum Ekonomii Społecznej przy Fundacji Barka, rozszerzenie zakresu działania Przedsiębiorstwa Społecznego Barki Sp. z o.o. powołanie Obywatelskiego Instytutu Monitoringu i Rekomendacji Sp. z o.o. Partnerstwo Poznań – Piątkowo - powołanie spółdzielni socjalnych: Tajemniczy Ogród, Tamaryszek, Ogro-Bud, Super Ład, Monia, rozszerzenie działalności Centrum Integracji Społecznej przy Stowarzyszeniu ETAP, powołanie przy Stowarzyszeniu ETAP filii Centrum Ekonomii Społecznej

Partnerstwo Lwówek Wlk
Partnerstwo Lwówek Wlk. – powołanie kilkunastu stowarzyszeń samopomocowych i zawiązanie przez nie Społecznego Związek Organizacji Ziemi Lwóweckiej z formą działalności odpłatnej, 3 spółdzielnie socjalne (EKO-FARMA, Marszewo, Gratex), , przedsiębiorstwo społeczne przy Stowarzyszeniu Wielkopomoc w Posadówku (second hand shop), Partnerstwo Kwilcz – kilkanaście stowarzyszeń, 3 spółdzielnie socjalne (Świt, Kwilecka, KRAM), CIS przy Stowarzyszeniu ROSE, CIS przy Stowarzyszeniu Integracyjnym Wspólnoty Barka, Przedsiębiorstwo społeczne przy w/w Stowarzyszeniu, Przedsiębiorstwo Społeczne „ Diakonijne Dzieło Zatrudnienia” Sp. z o.o., powołanie Stowarzyszenia Mieszkańców Osiedla Ekologicznego w Chudobczycach,

Partnerstwo Kawęczyn - CIS przy Kawęczyńskim Stowarzyszeniu Pomocy Społecznej w partnerstwie z samorządem gminy Kawęczyn, Partnerstwo Rydzyna - CIS przy Stowarzyszeniu Pro-Activ, Partnerstwo Czarnków - CES na Powiat Czarnkowsko - Trzcianecki przy Stowarzyszeniu Nasze Jędrzejewo we współpracy z samorządem, CIS przy Fundacji Gębiczyn, Spółdzielnia Socjalna Słoneczko, Partnerstwo Poznań Jeżyce - powstanie CIS przy Fundacji Barka, Partnerstwo Ostrów Wielkopolski – powstanie CES-u przy Stowarzyszeniu Bezrobotnych, Partnerstwo Odolanów - CIS przy Stowarzyszeniu „Trzeźwości” w partnerstwie z samorządem, Spółdzielnia Socjalna KWANT,

Działania Centrum Ekonomii Społecznej, Gmina Czarnków
Buduje platformę współpracy między przedstawicielami samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych i lokalnego biznesu, buduje partnerstwa zajmujące się problematyką społeczną i koncentrujących się przede wszystkim na rozwiązywaniu problemów społecznych. Wypracowuje metody służące pomocy mieszkańcom gmin w zastosowaniu aktywnych form przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Źródło: Barka,

Partnerzy wypracowali strategię na rzecz rozwoju gospodarki społecznej w gminie.
Jej głównym elementem było powołanie CIS-u, a w dalszym etapie powoływanie spółdzielni socjalnych. Ma to być narzędzie w walce z dużym, bezrobociem (25%) oraz z pasywnością i roszczeniowością klientów pomocy społecznej. Rada Miejska w Dobiegniewie podjęła uchwałę w sprawie utworzenia Centrum Integracji Społecznej w formie samorządowego zakładu budżetowego. W uchwale określa się, że: Źródłem przychodów własnych CIS jest odpłatnie wykonywanie zadań zleconych przez instytucje, organizacje, firmy oraz osoby prywatne (partnerstwo lokalne). CIS może otrzymać dotacje z budżetu Miasta i Gminy Dobiegniew w wysokości do 50% swoich kosztów działalności. Uzyskał dotację od Marszałka Województwa Lubuskiego na zakup wyposażenia warsztatów i adaptację pomieszczeń.

W uzasadnieniu powołania CIS-u określa się, że:
Centrum Integracji Społecznej będzie realizować zadania z zakresu reintegracji zawodowej i społecznej, co stanowi aktywną formę przeciwdziałania marginalizacji społecznej i zawodowej osób długotrwale bezrobotnych, uzależnionych, niepełnosprawnych, bezdomnych oraz dotkniętych innymi dysfunkcjami społecznymi. CIS stanowi uzupełnienie działań takich jednostek jak Ośrodki Pomocy Społecznej, Powiatowe Urzędy Pracy, Ośrodki Terapii Uzależnień oraz organizacje pozarządowe.

Partnerzy lokalni wspólnie określili obszary funkcjonowania warsztatów zawodowych CIS-u:
Warsztat budowlano-porządkowy, wykonujący usługi dla Urzędu Gminy, zakładu leczniczego, dla prywatnych zleceniodawców; Warsztat usług opiekuńczych – usługi zlecane są przez MOPS oraz osoby prywatne; Warsztat pielęgnacji zieleni oraz usług leśnych wykonuje usługi zlecane przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej oraz Wspólnotę Mieszkaniową w Dobiegniewie oraz na rzecz Nadleśnictwa Powiatu Strzelce Krajeńskie; Warsztat gastronomiczny współpracuje ze stołówką szkolną wykonując posiłki dla uczniów oraz na zlecenie MOPS.

CIS w Dobiegniewie jest pierwszy w Polsce, który opiera swoją działalność o lokalny rynek, prowadząc jednocześnie reintegrację społeczno-zawodową osób zagrożonych wykluczeniem. Struktura CIS-u, oprócz uczestników, stanowi: kierownik, pracownik socjalny/doradca zawodowy, trzech instruktorów warsztatów zawodowych, księgowość. Koszt utrzymania CIS-u w Dobiegniewie wynosi 180 000 złotych + koszty świadczeń integracyjnych pokrywanych w ramach funduszu pracy. CIS liczy 30 uczestników (w ramach zatrudnienia socjalnego otrzymują świadczenie integracyjne w wys. 760 zł miesięcznie). Pokrywają 100% kosztów funkcjonowania CIS-u.

Źródła zleceń dla CIS w Dobiegniewie
Zlecenia stałe: Usługi opiekuńcze – ok PLN/M-C Obsługa ośrodka rekreacyjnego i Muzeum – 3500 PLN/M-C Sprzątanie w OPS – 300 PLN/M-C Obsługa parkingów przy supermarketach „GEZET” I „POLO” – 2200 PLN/M-C Łącznie zlecenia stałe: PLN/M-C przychody warsztatu remontowo- porządkowego: 3000 PLN/M-C

Partnerstwa społeczno-prywatne
Konkurs na najlepsze partnerstwo społeczno-prywatne Ogłoszony przez UNDP. Laureat - Grupa partnerska "Zielone Bieszczady – zrzesza 92 podmioty. Przeprowadzono oznakowanie tysiąca kilometrów górskiego szlaku rowerowego. Powstały na nim pracownie rękodzieła artystycznego bieszczadzkich artystów.

Wyróżnienie - Klaster społeczny realizowany przez Fundację Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej "Być Razem" z Cieszyna. Wypracowano nowatorski model pracy z osobami wykluczonymi, 50 osób zyskało zatrudnienie oraz powstały 3 spółdzielnie socjalne. Fundacja posiada przedsiębiorstwo społeczne - sieć warsztatów w tym: stolarnia, ślusarnia, pralnia wodna i chemiczna oraz trzy spółdzielnie socjalne: "Nowy Horyzont" (usługi porządkowe), "Super Smak" (gastronomia) i "Lilai Design" (krawiectwo). Ponadto posiadamy nowoczesne centrum szkoleniowo-konferencyjne.

według modelu gminnego standardu wychodzenia z bezdomności
Partnerstwo lokalne, według modelu gminnego standardu wychodzenia z bezdomności

Partnerstwo lokalne, według modelu gminnego standardu wychodzenia z bezdomności
1. platforma współpracy pomiędzy partnerami, reprezentującymi różne obszary życia społeczno- gospodarczego. 2. partnerzy w sposób trwały i systematyczny projektują i realizują działania, których celem jest budowanie tożsamości społeczności lokalnej oraz spójnego społecznie środowiska lokalnego, w którym każdy obywatel ma odpowiednie warunki rozwoju osobistego i społecznego.

Kto tworzy partnerstwa
Szeroko rozumiane podmioty lokalne, m.in.: instytucje administracji rządowej i samorządowej, organizacje pozarządowe, przedstawiciele biznesu, placówki oświaty, zdrowia, instytucje kościelne i związki wyznaniowe itd.

Wybór członków partnerstwa
Partnerstwo powinno dokonać wyboru członków, określając ich rzeczywistą przydatność dla realizacji zaplanowanych celów. W partnerstwie powinny uczestniczyć także grupy zagrożone wykluczeniem społecznym – wówczas są one nie tylko odbiorcami wsparcia, ale współtworzą partnerstwo.

Organizacja partnerstwa
Partnerstwo może być: nieformalne (podstawą działania jest zazwyczaj umowa ustna partnerów) formalne ([1]partnerstwo działa w oparciu o spisaną umowę partnerską, [2] partnerstwo zarejestrowane w sądzie, działające na podstawie statutu, posiadające osobowość prawną). Obecne uregulowania prawne umożliwiają rejestrację partnerstwa formalnego w sądzie tylko pod nazwą: związek stowarzyszeń, stowarzyszenie, fundacja, spółka non-profit (brak obecnie możliwości zarejestrowania podmiotu jako partnerstwo lokalne).

Podstawa działania partnerstwa
dobrowolność uczestnictwa, równorzędność wszystkich partnerów, przejrzystość działania, podejmowanie decyzji oparte na konsensusie, wzajemne poszanowanie i tolerancja, apolityczność.

Inicjowanie partnerstwa
Idea tworzenia partnerstw wynika z potrzeby rozwiązania lokalnych problemów. Powołując partnerstwo należy ustalić: Kluczowe problemy środowiska lokalnego (diagnoza), cele, umożliwiające rozwiązanie zdiagnozowanych problemów, plan działania (określenie w jaki sposób można rozwiązać problemy).

Kluczowe kwestia na etapie organizowania partnerstwa
Inicjator partnerstwa (przywództwo), Ogólne rozpoznanie podmiotów partnerstwa lokalnego Wykorzystanie przez inicjatora wszelkich dostępnych sposobów komunikacji, Tworzenie dobrego klimatu wokół budowania partnerstwa oraz pozytywnej motywacji do przystąpienia do partnerstwa, Organizacja i przebieg pierwszego spotkania

Czynniki sprzyjające tworzeniu partnerstwa:
wspólne „interesy” i cele partnerów, właściwy dobór partnerów, uznanie wagi problemów, które partnerstwo zamierza rozwiązać, silna motywacja do rozwiązania problemów, wystarczające zasoby materialne, organizacyjne i ludzkie poszczególnych partnerów, odpowiednie kompetencje i umiejętności inicjatora, właściwy dobór osób, które partnerstwo będą reprezentować.

Czynniki hamujące tworzenie partnerstwa:
niewystarczające/nieodpowiednie kompetencje inicjatora, niewłaściwy dobór partnerów, niewłaściwy dobór osób, które będą reprezentować partnerstwo, ukryte i niespójne cele i „interesy” poszczególnych partnerów, mała motywacja do rozwiązywania problemów, niewystarczające zasoby materialne, organizacyjne i ludzkie poszczególnych partnerów, próba dominacji partnera, dysponującego większymi zasobami czy możliwościami

Zakres podmiotowy partnerstwa
Partnerstwa są otwarte na wszystkie instytucje i organizacje, w szczególności na te, które związane są z problematyką wykluczenia społecznego i integracji, zwłaszcza: Instytucje publiczne działające w obszarze pomocy społecznej, Organizacje pozarządowe ze szczególnym uwzględnieniem organizacji działających w obszarze pomocy społecznej, aktywizacji zawodowej, edukacji, zdrowia. Instytucje i placówki służby zdrowia – tu w szczególności: szpitale, przychodnie, Pogotowie Ratunkowe itp. Instytucje aktywizacji zawodowej – tu w szczególności: powiatowe urzędy pracy, wojewódzkie urzędy pracy, agencje zatrudnienia, agencje pośrednictwa pracy, centra integracji społecznej, ochotnicze hufce pracy.

Instytucje i placówki wspierające osoby niepełnosprawne, uzależnione, ofiary przemocy – tu w szczególności: Warsztaty Terapii Zajęciowej, Zakłady Aktywności Zawodowej, Zakłady Pracy Chronionej, Ośrodki Interwencji Kryzysowej, grupy Anonimowych Alkoholików (AA), grupy Anonimowych Narkomanów (AN). Instytucje edukacyjne – tu w szczególności: szkoły i inne placówki edukacyjne. Instytucje związane z mieszkalnictwem – tu w szczególności: spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkańców, wydziały gospodarki komunalnej, działające przy Urzędach Miast. Instytucje biznesowe – tu w szczególności: stowarzyszenia przedsiębiorców, związki pracodawców, izby handlowe i sami przedsiębiorcy. Służby mundurowe.

Nazwa Płaszczyzny Prewencja Interwencja Integracja
Ośrodek Pomocy Społecznej K Organizacje pozarządowe Powiatowe Urzędy Pracy Massmedia Instytucje służby zdrowia – szpitale, przychodnie, pogotowie ratunkowe R Policja, Straż Miejska, Straż Pożarna, Straż Graniczna Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Sądownictwo, Prokuratura, Kuratorzy sądowi (społeczni i zawodowi), Komornicy sądowi, skarbowi Przedszkola, instytucje edukacyjne szczebla podstawowego, średniego, Wyższego Instytucje kształcenia ustawicznego Sektor biznesu, w tym organizacje przedsiębiorców i cechy rzemiosł

Nazwa Płaszczyzny Prewencja Interwencja Integracja
Instytucje kultury R Instytucje kościelne i związki wyznaniowe Instytucje mieszkalnictwa (spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkańców, zarządcy nieruchomości komunalnych Jednostki samorządu terytorialnego (gminnego, powiatowego, samorząd województwa) Urzędy Wojewódzkie Instytucje i organizacje sportowe Wojewódzkie Urzędy Pracy Ochotnicze Hufce Pracy Agencje zatrudniania i agencje pośrednictwa pracy, kluby pracy. Inne: partie polityczne, biura poselskie, ZUS, Urząd Skarbowy, Sanepid, związki zawodowe Legenda: K – podmiot kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania partnerstwa w danej płaszczyźnie; R – podmiot rekomendowany do uczestnictwa w partnerstwie i realizacji zadań w danej płaszczyźnie. źródło;: Gminny standard wychodzenia z bezdomności

Tworzenie składu partnerstwa
Określenie potencjalnych partnerów, którzy mają tworzyć partnerstwo: opracowanie listy instytucji/organizacji/, które mogą uczestniczyć w partnerstwie, analiza ich potencjału i możliwości oddziaływania na społeczność lokalną, analiza pod kątem przydatności/uzupełnienia przez potencjalnego partnera potrzeb tworzonego partnerstwa.

Analiza problemów, zasobów i otoczenia
Partnerstwa działają w oparciu o rzetelne diagnozy, dotyczące problemów środowiska zagrożonego wykluczeniem społecznym. Partnerstwo definiuje mechanizmy wykluczające w następujących obszarach polityki społecznej: rynek pracy, instytucje polityki społecznej, instytucje publiczne, edukacja, ze szczególnym uwzględnieniem szkół i placówek oświatowych, kultura i sport.

Narzędzia do analizy zasobów i deficytów, analiza SWOT : lokalna spójność
Mocne strony wysoki poziom wykształcenia, Szkolnictwo dopasowane do rynku pracy, wysoka stopa zatrudnienia, otwartość ludzi na zmiany, wysoka partycypacja społeczna czyli uczestnictwo obywateli w sprawach społecznych, bliskość dużych centrów metropolitalnych, profesjonalne służby socjalne, Słabe strony niedopasowanie między profilem edukacji a potrzebami lokalnej gospodarki, niski poziom pracy ze środowiskami zagrożonymi wykluczeniem, między innymi w szkołach niska stopa zatrudnienia, wysokie bezrobocie, słaby kapitałowo lokalny biznes, intensywne migracje Szanse dostosowanie w szkolnictwa do potrzeb lokalnej gospodarki, Poprawa kwalifikacji służb socjalnych, wzrost zaangażowania społecznego w rozwiązywanie problemów lokalnych, rozwój organizacji pozarządowych sprofilowanych na wzajemną pomoc, Stworzenie partnerstwa lokalnego Zagrożenia porażka w przekształceniu lokalnego szkolnictwa, porażka w walce z niską stopą zatrudnienia i wysokim bezrobociem, porażka w walce z wykluczeniem społecznym, fiasko projektów usprawnienia lokalnej infrastruktury, fiasko w podniesieniu jakości lokalnego życia, brak postępu w sprawności działania lokalnych instytucji, np. ośrodka pomocy społecznej, urzędu pracy, porażka w aktywizowaniu obywateli.

Zakres przedmiotowy – płaszczyzny funkcjonowania partnerstwa
Partnerstwa podejmują działania w sposób kompleksowy w oparciu o doświadczenia i wiedzę wielu sektorów społecznych i ekonomicznych. Działania opierają się na modelu zintegrowanej polityki społecznej. Partnerstwo działania w płaszczyźnie: Prewencji (zapobieganie wykluczeniu społecznemu), Interwencji (doraźna pomoc, np. osłonowa), Integracji (integracja społeczna osób lub grup zagrożonych, aby uzyskały samodzielność życiową w najważniejszych sferach m.in. zawodowej, mieszkaniowej, społecznej, edukacyjnej).

Partnerstwo podejmuje następujące działania w płaszczyźnie prewencji:
tworzenie systemów profilaktyki dla osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością (np. współpraca ze spółdzielniami mieszkaniowymi), promowanie przeciwdziałania bezdomności, jako najlepszego sposobu na walkę z bezdomnością, tworzenie koalicji w ramach współpracy międzysektorowej i międzywydziałowej; zwiększona zostaje w ten sposób skuteczność działań, powstaje możliwość wspólnego kształtowania lokalnej polityki społecznej, itp.,

edukacja lokalnych społeczności – wzrost świadomości i wiedzy w zakresie problemów społecznych, możliwości samopomocy, wejścia w dialog, budowania realnego wpływu na otaczającą rzeczywistość, itp., edukacja młodzieży – wzrost samoświadomości, poczucie rzeczywistego wpływu na kształtowanie środowiska lokalnego, wolontariat, itp., edukacja massmediów – włączanie mediów w inicjatywy sprzyjające zwalczaniu stereotypów społecznych, kształtowanie i promowanie postaw obywatelskich, rzetelne ukazywanie problemów społecznych, itp.,

Rola partnerstw lokalnych w obszarze interwencji:
wspólne monitorowanie sytuacji bezdomności, (np. zespoły interdyscyplinarne, streetworking), pomoc i wspieranie w interwencjach (np. współpraca ze służbą zdrowia i służbami mundurowymi), tworzenie i rozwijanie warunków lokalowych (organizacje pozarządowe dysponują największą bazą lokalową i pełnią kluczową rolę w oferowaniu usług dla osób bezdomnych, m.in. w postaci wsparcia krótkofalowego w ogrzewalniach, noclegowniach, punktach pomocy doraźnej, jadłodajniach, itp.).

Rola partnerstw lokalnych w obszarze integracji:
tworzenie i rozwijanie warunków lokalowych (wsparcie długofalowe – schroniska, domy dla bezdomnych, domy wspólnotowe; pozyskiwanie, remontowanie lokali przy wykorzystaniu różnych możliwości, np. zasoby gminy, mieszkania wynajmowane na wolnym rynku, specjalizacja i adekwatność form wsparcia), tworzenie szans na uzyskanie przez osoby zagrożone zatrudnienia na otwartym rynku pracy, uzyskanie zatrudnienia wspieranego, staży, przygotowania zawodowe; w ramach ekonomii społecznej – zakładanie spółdzielni socjalnych i przedsiębiorstw społecznych, Rozwijanie edukacji społecznej i zawodowej osób bezdomnych lub zagrożonych bezdomnością,

cd Organizowanie partycypacji i samopomocy w grupach wsparcia; kluczowym elementem w aktywizacji jest zainspirowanie tych osób do rozwiązywania własnych problemów, aktywizowanie do uczestnictwa w lokalnych uroczystościach, imprezach, Praca na rzecz zmiany stereotypu postrzegania osoby bezdomnej.

Standardy socjalne w zakresie wychodzenia z bezdomności obejmują standardy w zakresie:
Streetworkingu Pracy socjalnej Mieszkalnictwa i pomocy doraźnej Partnerstw lokalnych Zdrowia Zatrudnienia i edukacji.

Cele partnerstwa Partnerstwa działają w oparciu o:
sprecyzowany zespół celów, misję, Plan działań.

Zarządzanie partnerstwem
Partnerstwo formalne Partnerstwo związane umową partnerską Partnerstwo posiadające osobowość prawną Podstawa działania –umowa partnerska/porozumienie Podstawa działania - statut Lider/partner wiodący Władze partnerstwa – Rada/Zarząd (pomiędzy Walnymi Zgromadzeniami) Finansowanie działań –zgodnie z umową i obowiązującymi wymogami (w zależności od źródła finansowania) Finansowanie działań – zgodne z przyjętym planem działań i obowiązującymi wymogami ( w zależności od źródła finansowania) Wymagane regularne sprawdzanie wydatków Konieczne regularne sprawdzanie wydatków Działania prowadzone w oparciu o plan pracy Działania oparte o przyjętą strategię (co najmniej kilkuletnią) Wymagane planowanie działań Decyzje podejmowane w oparciu o konsensus partnerów

Struktura partnerstwa
1.Partnerstwo nieformalne – struktura organizacyjna nie jest wymagana (akcyjność działań). 2.Partnerstwo formalne związane umową partnerską - struktura organizacyjna zgodnie z umową partnerską, statutem. Walne Zgromadzenie Rada/Zarząd Biuro Komisje statutowe (obowiązkowo rewizyjna, skrutacyjna w czasie wyborów). Wskazane jest tworzenie zespołów tematycznych, np. zespoły specjalizujące się w określonych problemach lokalnych, społecznych, analizach, badaniach, projektach.

Edukacja i promocja partnerstwa
Partnerstwo powinno określić zbiór kluczowych kompetencji, które warunkują efektywną pracę partnerstwa, m.in. w zakresie: pracy socjalnej, komunikacji społecznej (prezentowanie lokalnych problemów w różnych formach), badania (np. dotyczące zagadnień rynku pracy, zwłaszcza w zakresie barier dla osób zagrożonych wykluczeniem, lokalnych problemów społecznych itp.). inicjowania lokalnych przedsięwzięć, doskonalenia jakości relacji międzyludzkich.

Edukacja wewnętrzna Powinna zostać podjęta edukacja sprofilowana na:
1. kształtowanie pożądanych postaw i wartości członków partnerstwa, 2.zwiększanie umiejętności oraz wiedzy członków. Edukacja wewnętrzna może być realizowana poprzez: szkolenia i warsztaty, wymianę doświadczeń, wizyty studyjne, spotkania z ekspertami zewnętrznymi, analizę raportów z badań społeczności lokalnej, nieustanne samokształcenie członków - zdobywanie wiadomości, umiejętności i sprawności praktycznych.

Edukacja zewnętrzna Członkowie partnerstwa prowadzą stałą edukację w swoim środowisku lokalnym, w zakresie między innymi: zapoznawania społeczności lokalnej z problematyką działań partnerstwa, kształtowania świadomych postaw obywatelskich tak, aby umożliwiać rozwój środowiska lokalnego, w tym realizację idei zintegrowanej społecznie społeczności lokalnej.

Edukacja zewnętrzna może być realizowana poprzez:
spotkania ze społecznością lokalną, m.in. w celu poznania problemów tejże społeczności, uczestnictwo członków partnerstwa w wydarzeniach lokalnych, współpracę pomiędzy członkami partnerstwa a administracją samorządową i rządową, pracę wolontariatu, związaną z edukacją społeczną (ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży). szkolenia i warsztaty dla środowisk lokalnych, wydawanie broszur informacyjnych, publikacji. dotarcie do osób/grup/środowisk, które są nieprzychylne takim działaniom partnerskim.

Promocja partnerstwa Sposoby promocji partnerstwa lokalnego m.in.:
aktywne uczestnictwo w życiu społeczności lokalnej, tworzenie i utrzymywanie korzystnego dla partnerstwa wizerunku, który będzie sprzyjał rozwojowi jego działalności, informacja na stronach internetowych (wskazana jest własna strona internetowa), konferencje i debaty tematyczne, stała informacja w lokalnych mediach, rzecznictwo prasowe, wydawanie broszur informacyjnych, publikacji.

Finansowanie partnerstwa
Fundusze wewnętrzne: składki partnerów (ich wysokość ustalają wszyscy partnerzy), dochody wypracowane w ramach partnerstwa, poprzez prowadzone działania, wkład rzeczowy, praca wolontariuszy.

Fundusze zewnętrzne: fundusze krajowe: gminne, powiatowe, wojewódzkie samorządowe (w tym: kontraktowanie usług), ministerialne, rządowe, fundusze unijne: Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Norweski Mechanizm Finansowy, Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Szwajcarski Mechanizm Finansowy), środki pozyskiwane od sponsorów, środki pozyskiwane z 1% podatku (przynajmniej jeden z partnerów musi posiadać status OPP) środki pozyskiwane z darowizn.

Dokumentacja partnerstwa
Znaczenie dokumentowania: pozwala przyszłym członkom partnerstwa zapoznać się z historią partnerstwa od momentu jego powstania, z poszczególnymi fazami rozwoju partnerstwa Dokumenty powinny podlegać przechowywaniu i archiwizowaniu po oznakowaniu według wewnętrznie przyjętych symboli.

Monitoring partnerstwa
Monitorowanie oznacza ciągłe śledzenie postępów (lub ich braku) w procesie działań partnerstwa na rzecz przyjętych celów. Skuteczne monitorowanie wymaga odpowiedzi m. in. na następujące pytania: czy podejmowane działania prowadzą do zaplanowanego rezultatu, czy założone działania wymagają przeformułowania, czy osiągane rezultaty prowadzą do osiągnięcia celów, czy środki wydatkowane są zgodnie z planem.

Wskaźniki w procesie monitorowania
Cztery podstawowe rodzaje wskaźników monitorowania realizowanych projektów i programów: 1. wskaźnik nakładów – środki na zasoby ludzkie, środki finansowe, materiały, itd., 2. wskaźnik produktu – są to jednostkowe dobra i usługi, które powstają lub powstaną w wyniku realizacji działań, 3. wskaźnik wyników - są to bezpośrednie i natychmiastowe efekty odczuwane przez odbiorców na skutek powstania produktu realizowanego projektu lub programu, 4. wskaźnik wpływu – są to konsekwencje projektu czy programu, wykraczające poza bezpośrednie i natychmiastowe efekty dla beneficjentów.

Ewaluacja partnerstwa
Narzędzia ewaluacji pozwalają na sprawdzanie czy podejmowane działania przynoszą zaplanowane rezultaty oraz czy rezultaty przełożyły się na realizację celów. Ewaluacja jest narzędziem pozwalającym na ocenę efektywności i skuteczności działania, jego trwałości i zgodności w kontekście założonych celów. Ewaluacja pozwala na zidentyfikowanie słabych i mocnych stron prowadzonych działań, Ewaluacja sygnalizuje ewentualnie pojawiające się problemy.

Ewaluacja może być prowadzona w dwojaki sposób:
przez niezależnego wykonawcę (ewaluacja zewnętrzna) przez osoby bezpośrednio zaangażowane w działanie partnerstwa (autoewaluacja). oba typu ewaluacji mogą być stosowane równolegle.

Partnerstwa społeczne na rzecz integracji społecznej/ spójności społecznej

Kiedy lokalne partnerstwo ma szanse zaistnieć
Czy działaniom partnerskim w zakresie integracji społecznej sprzyja: sposób funkcjonowania lokalnych społeczności (np. relacje międzyludzkie, poziom wrażliwości społecznej na kwestie marginalizacji społecznej), sposób funkcjonowania lokalnej demokracji i życia politycznego, sposób zarządzania lokalnego, Lokalny model polityki społecznej

Rola partnerstwa w zakresie lokalnych działań na rzecz integracji społecznej (walki z wykluczeniem społecznym) Partnerstwa mogą działać na rzecz: Lokalnej jakości życia lokalnej polityki społecznej (kształtowanie jej profilu ), lokalnej agendy społecznej, odczytywania lokalnych potrzeb, Rozwiązywania lokalnych problemów, Powstawania lokalnych diagnoz i strategii,

Lokalny mikro-świat – lokalny profil - jakość życia
Wkład biznesu kultura Pomyślność ekonomiczna Środowisko naturalne Finansowanie i wydatki Ludzie i miejsce Spójność społeczna i zaangażowanie Zdrowie i pomyślność wśród ludzi Edukacja i kształcenie przez całe życie Spojrzenie strategicznych partnerów transport mieszkalnictwo bezpieczeństwo Spojrzenie mieszkańców Wkład organizacji pozarządowych Źródło: Local quality of life indicators – supporting local communities to become sustainable. A guide to local monitoring to complement the indicators in the UK Government Sustainable Development Strategy, Audit Commission, 2005, 19.

Lokalna polityka społeczna
Według Adama Kurzynowskiego lokalna polityka społeczna to: kształtowanie ogólnych warunków pracy i bytu ludności, przez państwo, samorządy i organizacje pozarządowe. działania zmierzające do ukształtowania prorozwojowych struktur społecznych oraz stosunków społecznych, opartych na równości i sprawiedliwości społecznej, sprzyjanie zaspokajaniu potrzeb społecznych na dostępnym poziomie., działanie podmiotów lokalnych, na rzecz najlepszego rozpoznania potrzeb środowiska, rodzin, osób starszych, niepełnosprawnych, bezdomnych, cudzoziemców, przebywających na terenie gminy bez prawa stałego pobytu, dzieci i młodzieży, rynku pracy itp. Źródło: Organizowanie społeczności lokalnej. Analizy, teksty, uwarunkowania, Warszawa 2011, s. 22 //

Modele polityki społecznej
Aktywna polityka społeczna (mobilizująca klientów do aktywności, do zdobywania zatrudnienia, podnoszenia kwalifikacji). Narzędzia – kontrakt socjalny, prace społecznie użyteczne, CIS, KIS, ZAZ, ekonomia społeczna itp. Pasywna polityka społeczna (koncentrująca się na oferowaniu osłony finansowej dla osób w kryzysach życiowych).

Próba reorientacji w kierunku modelu aktywnej polityki społecznej
Próba reorientacji w kierunku modelu aktywnej polityki społecznej. Wynika to z: Dostrzeżenia nieskuteczności tradycyjnego państwa opiekuńczego i biurokratycznych działań dostrzeżenie skuteczności działań gdy wszystkie grupy społeczne zaangażowane są w tworzenie zintegrowanego i spójnego społeczeństwa, dostrzeżenie skuteczności działań prowadzonych na szczeblu lokalnym z udziałem wielu różnego typu organizacji i instytucji , Dostrzeżenie skuteczności działań partnerskich dostrzeżenie, że wykluczenie społeczne jest szerokim zagadnieniem i nie dotyczy tylko biedy materialnej.

Jest dyskusja w jakiej skali możemy mówić o realizacji aktywnej polityki społecznej w Polsce.
Bariery w rozwoju aktywnej polityki społecznej: Na Mazowszu, 25 procent OPS współpracuje z wolontariuszami, Pracownicy 12 procent OPS-ów dostrzega, że działania na rzecz integracji społecznej nie powinny ograniczać się do osób wykluczonych społecznie, Pracownicy 80 procent OPS utożsamiają aktywną politykę społeczną z kontraktami socjalnymi, Około połowy badanych dyrektorów nie ma poczucia wpływu na kształtowanie polityki społecznej w gminie. Pozostali wywierają wpływ głównie poprzez działalność ekspercką na rzecz samorządu. Niemal połowa ośrodków poszukuje środków na finansowanie aktywnej polityki społecznej poza własnym budżetem, Większość samorządów pozostawia poszukiwania nowych kierunków działania w gestii OPS. Aktywizacja czy integracja, Laboratoria społeczne CAL 2011, s. 15.

Niska skłonność do ewaluowania programów socjalnych, np. w CIS,
Brak standardów usług socjalnych (ustawa o zatrudnieniu socjalnym - uśrednione wzorce postępowania w zakresie organizacji usług, procedur, procesów i zasobów), Brakuje lokalnych strategii porządkowania oferty usług socjalnych, Nie wypracowano metod zarządzania usługami,

Brak metod, które umożliwiałyby dopasowanie usług do realnych potrzeb,
Mało pieniędzy na aktywizowanie, Wiele lokalnych organizacji koncentruje się bardziej na pozyskiwaniu pieniędzy na programy socjalne niż na ich jakości, Trudne relacje odbiorców pomocy i personelu instytucji pomocy, Kwalifikacje personelu w instytucjach pomocy, Niedostateczne dotarcie do tych, którzy rzeczywiście potrzebują aktywizacji.

Czynniki wpływające na implementację aktywnej polityki społecznej to przede wszystkim:
Postawa dyrektora, nawet gdy nie ma wpływu na kreowanie polityki społecznej gminy. Może doprowadzić do zbudowania szerokiej oferty. Wielkość gminy – im więcej mieszkańców tym szersza oferta instrumentów i narzędzi aktywnej polityki społecznej. Nastawienie samorządu – nie tylko w wymiarze finansowania działań, ale również „swobody ruchu” ośrodka.

Kreowanie lokalnej polityki społecznej
Środowiskowa praca społeczna – wyeksponowanie roli środowiska w działaniach na rzecz reintegracji społecznej, Praca ze społecznością lokalną, Odnajdywanie zainteresowanych osób i grup działaniami na rzecz spójności społecznej.

Kręgi wykluczenia „Normalsi”, grupa zorganizowana produkcyjnie
Normalsi w trochę gorszej sytuacji Zagrożeni marginalizacją Margines R. Szarfenberg, Marginalizacja i wykluczenie społeczne, Instytut Polityki Społecznej Uniwersytet Warszawski Warszawa, kwiecień 2006

Samodzielność lokalnej polityki społecznej
czy samorządy są niezależne w kształtowaniu lokalnej polityki społecznej czy jest ona tylko odbiciem decyzji podejmowanych centralnie

Lokalna polityka społeczna i ogólnokrajowa polityka społeczna – podział zadań i działań
Działania centralne Działania lokalne Tworzenie ustawodawstwa określającego zasady i działania (ustawa o pomocy społecznej, o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nad dzieckiem, o świadczeniach rodzinnych, Program "Pomoc państwa w zakresie dożywiania, rozporządzenia), Tworzenie standardów pracy socjalnej, np. kontrakt socjalny, zasady udzielania pomocy, określanie kwalifikacji pracowników socjalnych, zasady kształcenia, itp. Realizacja zapisów ustaw, dostarczanie usług pomocy społecznej, wsparcia materialnego, opiekuńczego, terapeutycznego Prowadzenie ośrodków pomocy społecznej, instytucji wsparcia Tworzenie strategii rozwiązywania problemów społecznych, strategii pomocy rodzinie. Kształtowanie agendy lokalnej w zakresie spraw społecznych, Współtworzenie partnerstw

Usługi publiczne o charakterze społecznym w samorządach
Gmina Powiat Województwo ochrona zdrowia (profilaktyka zdrowotna, lecznictwo otwarte), oświata i wychowanie oraz edukacja (przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazja), kultura, kultura fizyczną i rekreacja, pomoc i opieka społeczna (ośrodki pomocy społecznej), mieszkalnictwo, bezpieczeństwo publiczne. ochrona zdrowia (lecznictwo zamknięte), oświata i wychowanie oraz edukacja (szkoły średnie), kultura fizyczna i rekreacja, pomoc i opieka społeczną (centra pomocy rodzinie), ochrona zdrowia, oświata i wychowanie oraz edukacja, pomoc i opieka społeczna, bezpieczeństwo publiczne. źródło: R. Szanfenberg, Standaryzacja usług społecznych, PO KL, (na podstawie W. Wańkowicz, Wskaźniki realizacji usług publicznych materiał metodyczny, wersja 5, Pro-gram Rozwoju Instytucjonalnego, MSWiA, styczeń 2004, s )

Agenda w lokalnych politykach publicznych
M. E. Kraft, S. R. Furlong definiują agendę jako proces definiowania problemu publicznego, jego postrzegania, nadawanie mu określonego miejsca w hierarchii ważności wśród innych problemów publicznych. Definiują agendę także jako określanie interesariuszy problemu, ich wpływu na możliwość ich rozwiązania.. Zob.: M. E. Kraft, S. R. Furlong, Public Policy. Politics, Analisys, and Alternatives, CQPress 2007, s

Badania P. Błędowskiego i P. Kubickiego
Aktorzy kluczowi - administracja centralna (rozumiana jako odgórne regulacje, czy ich źródło). Pozostali interesariusze: urzędnicy, mieszkańcy, lokalni liderzy i organizacje pozarządowe, wójt, burmistrz Wiodącą rolę odgrywają pracownicy z ośrodków pomocy społecznej, ale nie w tym sensie, że decydują o rozwoju działań w tej polityce, ponieważ dominują raczej starania o podtrzymanie status quo w tej sferze. Państwo, samorządy, organizacje pozarządowe i wspólnoty lokalne wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego (red. P. Błędowski i P. Kubicki, P. Broda-Wysocki, J. Grotowska-Leder, W. Warzywoda-Kruszyńska) IPISS, Warszawa 2007; P. Błędowski i P. Kubicki, Zwalczanie ubóstwa i wykluczenia społecznego w ramach polityki realizowanej na szczeblach samorządu terytorialnego, Polityka Społeczna, 11-12/ 2006, s. 36.

wójt bądź burmistrz danej gminy w zakresie polityki społecznej odgrywają rolę drugiego planu z uwagi na odpowiedzialność za całą gminę, istnieje tendencja do tego, że najwyższym władzom przypada jako bardziej prestiżowa polityka gospodarcza

radni pełnią rolę swoistych hamulcowych
radni pełnią rolę swoistych hamulcowych. Domagają się bowiem zwykle ograniczania wydatków. jedna z wypowiedzi pochodząca z badania: „... radnemu najbardziej zależy, żeby to w jego wsi wybudowali kilometr chodnika albo postawili latarnie, bo wtedy jest ślad, że coś zrobił i może zostać wybrany na następną kadencję.” W innej wypowiedzi respondent twierdzi, że zdaniem radnych wydatki społeczne oznaczają puszczanie pieniędzy z dymem.

cd Wyniki badań nie wskazują na znaczącą rolę organizacji pozarządowych. Problemem jest to, że tylko względnie mała ich część ma profil na problematykę integracji/polityki społecznej. W niektórych gminach, nie ma ich wcale. Znaczna część NGO ma profil związany ze sportem i rekreacją. W części organizacji sprofilowanych na problemy społeczne członkami są pracownicy socjalni.

Jak rozumiemy wykluczenie społeczne:
Budowanie zrozumienia w lokalnej społeczności dla kwestii spójności i integracji społecznej Jak rozumiemy wykluczenie społeczne: konsekwencja „występku” człowieka, jego wad moralnych Wyraz niedoskonałości struktury społecznej, która tworzy szczególne bariery rozwojowej przed niektórymi grupami społecznymi

Różne kategorie wykluczenia społecznego
Finansowe Edukacyjne, Zdrowotne Obywatelskie Bieda mieszkaniowa

Bieda a wykluczenie społeczne
Określenie wykluczenie społeczne jest szerszym terminem niż bieda/ubóstwo materialne. Oznacza zerwanie więzi z otoczeniem

Działania partnerstw na rzecz inkluzywnych społeczności lokalnych
Wspieranie idei inkluzywnej/włączającej społeczności lokalnej/zintegrowanej społecznie społeczności lokalnej. mobilizuje społeczność, aby stale działało na rzecz spójności społecznej. Pomaganie w realizacji koncepcji społecznie integrującego rynku pracy (zatrudnienie dla osób o niskich kwalifikacjach, kobiet, odbiorców pomocy społecznej, starszych wiekiem, osób pierwszy raz na rynku pracy) Wspieranie koncepcji edukacji w lokalnych szkołach, która wspiera słabszych uczniów, chroniąc ich przed skutkami wykluczenia społecznego, Wspieranie profesjonalizowania działań prowadzonych przez lokalnego instytucje polityki społecznej.

Zadania partnerstw w zakresie działań na rzecz inkluzywnej lokalnej społeczności
Budowanie menu wsparcia dla osób zagrożonych marginalizacją Identyfikowanie barier, przed którymi stoją lokalni mieszkańcy w zakresie rozwoju: osobistego, zawodowego obywatelskiego

Irlandczycy wskazują na trzy grupy społeczne, które w największym stopniu doświadczają trudności i barier: osoby o niskich kwalifikacjach i niskim wykształceniu, którzy cierpią dodatkowo na problemy zdrowotne, w tym niepełnosprawność. Poza tym są wśród nich osoby o niskiej samoocenie, a także osoby z uzależnieniami, bezdomni, z wyrokami więzienia; osoby wyłączone z rynku pracy, w tym ci, którzy przedwcześnie porzucili szkołę, osoby z przestarzałymi kwalifikacjami (zwolnieni z pracy, starsi), emigranci; osoby pracujące w mało stabilnych miejscach zatrudnienia ze słabymi perspektywami na poprawę swoich kwalifikacji. Dla oznaczenia tej grupy stosuje się termin „biedni pracujący” („working poor").

Narażeni na biedę i wykluczenie materialne w Polsce
W Polsce od wielu już lat te same grupy doświadczają problemu zubożenia i narażenia na wykluczenie materialne: 1. rodziny wielodzietne, wychowujące co najmniej troje dzieci (22% osób z tych rodzin znalazło się poniżej minimum egzystencji, a w przypadku rodzin wychowujących czworo dzieci lub więcej wzrastało do 43,5%); 2. Samotni rodzice – (14,5%); 4. Rodziny, których głowa jest niepełnosprawna (16,5% w 2004 roku); 5. Rodziny, w których główna część dochodu pochodził ze źródeł niezarobkowych innych niż emerytura i renta (29,9%), bądź renta (17,5%), wśród rolników (18,1%); 6. Gospodarstwa domowe na wsi (18,7%). Dodatkowo istnieje olbrzymi problem biedy, która dotyka dzieci Źródło: MPiPS

Co powinna zawierać strategia rynku pracy, która jest społecznie integrująca (inkluzywna)?
Zasięg pomocy – Partnerstwo powinno zadbać o upowszechnienie informacji o możliwościach uzyskania wsparcia wśród wszystkich osób potrzebujących go. Informacja – partnerstwa powinny przygotować i upowszechniać całościową i trafną informację, która pomoże ludziom dokonywać wyboru na rynku pracy. Musi ona zawierać wszystkie możliwe warianty uzyskania pracy. Informacja musi być istotna z punktu widzenia użytkownika, a nie przekazującego. Porady i konsultacje - partnerstwa powinny udostępniać porady i konsultacje, aby osoby mogły dokonać świadomego wyboru i zaplanować przejście od pobierania zasiłków do zatrudnienia. Powinny wypracować dobre narzędzia diagnozujące sytuację danych osób (wywiady z lokalnego rynku pracy).

Pomoc osobista - partnerstwa powinny wypracować indywidualne plany pomocy oraz zidentyfikować to, co sprawia największe trudności danym osobom szukającym pomocy. Partnerstwa powinny mieć metody, które pozwolą zidentyfikować potrzeby jednostek i odpowiedzieć na nie, w sposób elastyczny. Edukacja i szkolenie - partnerstwa powinny wypracować reguły dotyczące dostępu do edukacji i szkoleń, powinny jasno określić wyniki i możliwe warianty kwalifikacji do osiągnięcia. Jakość świadczenia usług i poziom wyników powinny być odpowiednio wysokie by zachęcić do uczestniczenia w edukacji i szkoleniach.

cd. Wspieranie – partnerstwa powinny mieć świadomość, że grupy społeczne o słabej pozycji społecznej wymagają wspierania. Trzeba zająć się niektórymi formami uprzedzeń w stosunku do nich, praktykami pracodawców. Doradztwo indywidualne (ze strony mentorów) – partnerstwa powinny wypracować model doradztwa indywidualnego wspierającego trwałe uczestnictwo w szkoleniach i zatrudnieniu. Musi być dopasowane do indywidualnych potrzeb poszczególnych osób. Doświadczenie zawodowe – partnerstwa powinny zdawać sobie sprawę z dużego znaczenia doświadczenia zawodowego w zdobywaniu pracy. Może ono bowiem pomóc poszczególnym osobom w nabyciu praktycznych umiejętności i w zademonstrowaniu pracodawcom możliwości zawodowych.

Pomoc dla pracujących – partnerstwa powinny mieć ofertę wsparcia również dla osób pracujących. Tak zwana pomoc w miejscu pracy jest potrzebna zwłaszcza osobom o najsłabszej pozycji na rynku pracy, które nie mają żadnego lub niewielkie doświadczenie zawodowe. Pomoc finansowa może też być odpowiednia w tej sytuacji. Szkolenia w miejscu pracy - partnerstwa powinny mieć ofertę szkoleń w miejscu pracy. Mogą one pomóc w lepszym zaadoptowaniu się na rynku pracy osobom w zawodach wymagających niskich umiejętności. W przypadku osób posiadających niestabilne zatrudnienie powinny mieć do dyspozycji mechanizmy umożliwiające poprawienie im pozycji na rynku pracy. Źródło: Creating More Inclusive Labour Market, Report of National Economic and Social Forum, Ireland, s.54.

Bariery na rynku pracy ograniczające szanse podjęcia zatrudnienia
Bariery osobiste Bariery związane z rynkiem pracy (podaż miejsc pracy) Bariery związane z popytem na rynku pracy Bariery ekonomiczne Bariery związane z polityką społeczną stan zdrowia trudności w czytaniu, pisaniu i liczeniu problemy psychospołeczne bezdomność karalność w przeszłości ograniczone informacje na temat możliwości znalezienia pracy niskie wykształcenie niski poziom umiejętności brak historii wcześniejszego zatrudnienia trudności językowe (dotyczy imigrantów) nieformalna rekrutacja wysokie wymagania wstępne uprzedzenia brak elastycznego działania brak wsparcia dla osób niepełnosprawnych / brak fizycznego dostępu brak miejsc pracy zmiany sektorowe niskie płace niestabilne zatrudnienie w zawodach nie wymagających wysokich kwalifikacji i bez perspektyw anomalie w systemie opieki społecznej wysokie koszty towarzyszące zatrudnieniu opieka nad dziećmi i inna opieka socjalna transport

Projekty w Irlandii Dubliński Pakt na rzecz zatrudnienia
Równi w Pracy. ułatwienie dostępu do rynku pracy osobom, które nie mają formalnych kwalifikacji związanych z danym zawodem, ale mają za to praktyczne umiejętności pozwalające na jego wykonywanie. Rotacja miejsc pracy - umożliwieniu bezrobotnym zajęcia miejsc pracy osób, które udają się na szkolenia zaplanowane przez pracodawców. „Nauka w Pracy” – program dla młodych ludzi, którzy przedwcześnie opuszczają szkoły i bez odpowiednich kwalifikacji wchodzą na rynek pracy Inne: Projekty na rzecz środowisk wiejskich (pomoc w zaadaptowaniu się na otwartym rynku pracy)

Budowanie projektów na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem
Każda grupa zagrożona wymaga odrębnych projektów: bezdomni (programy mentorskie), Długoletni bezrobotni – programy aktywizujące (mentorskie, ekonomia społeczna – spółdzielnie socjalne, roboty publiczne) Osoby o niskich kwalifikacjach Osoby pracujące w niestabilnych formach zatrudnienia Rodziny wielodzietne – bez pracy

http://warszawa. gazeta

Szalony wózkowicz wkracza do akcji - teraz na Krakowskie
Czy jest jeszcze szansa na przyjazne dla wózkowiczów Krakowskie Przedmieście i Stare Miasto? Urzędnicy twierdzą, że tak. Mijają jednak kolejne miesiące, a salon Warszawy się nie zmienia. Do akcji wkroczył szalony wózkowicz. - Kocie łby na Starym Mieście to niezły masaż - śmieje się Marek Sołtys, czyli szalony wózkowicz, o którym pisaliśmy wielokrotnie. Zasłynął z tego, że na YouTube pokazuje Warszawę z perspektywy wózka inwalidzkiego. - Lubię Starówkę. Zwłaszcza latem, wieczorami jest urokliwa. Mnóstwo spacerowiczów, uliczni grajkowie. A ja nawet loda nie mogę zjeść, tak podskakuję na tych kocich łbach - opisuje. Dodaje: - Takt Królewski to podobno salon Warszawy. Nie dla wszystkich! Do 90 proc. sklepów, pubów, restauracji prowadzą dwa, trzy schodki. Nie dostanę się tam. To miało się zmienić. Jan Ponulak, naczelnik wydziału ds. osób niepełnosprawnych w ratuszu, rok temu w lipcu zapowiedział rewolucyjne zmiany: przenośne podjazdy do lokali na Krakowskim Przedmieściu i przygotowaną specjalnie z myślą o wózkowiczach trasę turystyczną od placu Zamkowego, Podwalem, Piekarską, na Rynek Starego Miasta. Pierwsze platformy miały pojawić się jeszcze przed końcem zeszłorocznego sezonu, we wrześniu. Trasa turystyczna też miała być gotowa szybko. Ale na Krakowskim Przedmieściu ani na Starówce nic się nie zmieniło.

Szalony wózkowicz wkracza do akcji - teraz na Krakowskie
Trochę nam się to opóźniło - przyznaje Ponulak. - Przeprowadziliśmy audyt we wszystkich lokalach i mamy wytyczne, jak je poprawić. Na prośbę właścicieli lokali jednak odłożyliśmy rozmowy - była ciężka zima, święta. Ale już rozpoczynamy spotkania i mam nadzieję, że latem pojawią się pierwsze platformy - przekonuje. A co ze Starówką i z trasą turystyczną? - Lada moment rusza przetarg na remont - mówi naczelnik. Po szczegóły odsyła do Zarządu Terenów Publicznych. - Remont, zakładając że będą na to pieniądze w budżecie, zacznie się w przyszłym roku. Zakończy w latach 2013/14 - precyzuje Anna Stasiewicz, wicedyrektorka ZTP ds. inwestycyjno-technicznych. ZTP chce wyrównać wszystkie nawierzchnie ulic na Starówce, na chodnikach, zamiast płyt betonowych, pojawią się płyty kamienne. Krawężniki, przynajmniej te na skrzyżowaniach, będą obniżone. - To poprawi komfort osób na wózkach - mówi wicedyrektorka. Być może uda się też wymienić nawierzchnię ulicy Piekarskiej. - Niestety, trasa turystyczna nie powstanie wcześniej, bo ulicą skierujemy cały ruch budowlany. Nie możemy jej wyremontować przed końcem wszystkich prac na Starówce - tłumaczy. Szalony wózkowicz nie czeka na urzędników. - Bezpośrednie rozmowy są lepsze od wytycznych z ratusza - uważa. Na swoim elektrycznym wózku ruszył na Trakt Królewski. Zatrzymuje się przed każdym sklepem, restauracją, pubem i prosi, by ktoś do niego wyszedł. - Namawiam na platformy. Najtańsza to koszt ok. 350 zł. A czasami platforma wystarczy, bo przeszkodą jest kilka stopni - mówi Marek Sołtys. W lokalu rozmawia z obsługą i zostawia ankietę dla szefów. Jest w niej informacja o różnych przenośnych rampach i miejsce na deklarację właściciela lokalu w tej sprawie. - Pod koniec kwietnia zbiorę je. Im więcej chętnych, tym platformy tańsze. Kupi się je hurtowo - kalkuluje. Jest dobrej myśli, bo odzew w większości lokali jest pozytywny. - Tłumaczę przedsiębiorcom, że jak dostosują lokal, to będą mieli niepełnosprawnych klientów. A przecież do restauracji nikt sam nie przychodzi - mówi szalony wózkowicz. - Niestety, w kilku miejscach usłyszałem, że nie są zainteresowani rozmową. Filmy z wizyty na Nowym Świecie i na Krakowskim Przedmieściu na:

Towarzystwo Przyjaciół Szalonego Wózkowicza
- nieformalna grupa działająca na rzecz osób z niepełnosprawnością fizyczną. Towarzystwo Przyjaciół Szalonego Wózkowicza - nieformalna grupa działająca na rzecz osób z niepełnosprawnością fizyczną. * próbujemy zmienić wizerunek osoby poruszającej się na wózku: ze smutnej, załamanej i potrzebującej litości, na pogodną, żyjącą aktywnie, kreatywną i radzącą sobie z problemami, dla której niepełnosprawność jest utrudnieniem a nie barierą; *staramy się równocześnie występować przeciwko objawom dyskryminacji zdrowotnej (barierom społeczno-administracyjnym i architektonicznym) poprzez prowadzenie działań bezpośrednich (interwencje, pisma) oraz informacyjnych, organizowanie i branie udziału w akcjach i programach wpływających pośrednio i bezpośrednio na warunki życia i dostępność do obiektów użyteczności publicznej, środków transportu itd. i inne. * spróbujemy pokazać Warszawę oczami wózkowicza, ponieważ obok oczywistych i niemożliwych do pominięcia zmian na lepsze, jest jeszcze kilka miejsc i spraw na które chcemy zwrócić uwagę. Jeśli uda się nam spowodować chociaż część zmian, będziemy zachwyceni.

Warszawskie mamy o stołecznych dworcach: Jest źle!

Wszędzie schody, żadnych podjazdów. Ani przewijaków
Wszędzie schody, żadnych podjazdów. Ani przewijaków. - Kolej na kolej - mówią mamy, które obeszły warszawskie dworce, sprawdziły, jak się tam jeździ z wózkiem i napisały raport. PKP: - Poprawimy się!

Diagnoza społeczna – wyzwanie dla partnerstw

Składniki diagnozy: obraz sytuacji dochodowej lokalnej społeczności (jaka część populacji jest np. poniżej minimum socjalnego) Odsetek ludności uzależnionej od świadczeń społecznych, dostęp do rynku pracy (stopa zatrudnienie i bezrobocia), odsetek populacji w nietrwałych formach zatrudnienia, nierówności dochodowe (relatywny i bezwzględny miernik nierówności) wydatki ponoszone na edukację i kulturę, zakres trwałej biedy, poziom wykształcenia (odsetek ludności z podstawowym wykształceniem, zasadniczym itp.) Może konsekwencją wyboru wskaźników dla lokalnej diagnozy społecznej mógłby być indeks wykluczenia społecznego

Indeks deprywacji społecznej (Robson deprivation index)
Wskaźniki deprywacji społecznej: Pensioners lacking central heating Residents lacking bath, shower or WC Households lacking a link to public sewers Households living at 1.0+ persons per room Households with no car Children in households with no economically-active adult or with a single adult in part-time employment Children in flats or non-permanent accommodation Persons aged with no qualifications Unemployed economically active persons 17 year-olds not in full-time education Part-time male employees Ratio of long-term to total unemployed males Standardised long-term limiting illness ratios for persons aged 20-60 Domestic properties with rateable value of less than £40 Income support claimants Standardised mortality ratio Primary pupils entitled to free school meals Births to parents not jointly registered źródło: MEASURES OF DEPRIVATION: NOBLE V ROBSON

Diagnoza – tryb powstawania
lokalni udziałowcy diagnozy tryb tworzenia diagnozy, wdrażania rekomendacji płynący z diagnozy Zaangażowanie lokalnej społeczności. lokalne zasoby niezbędne do sformułowania diagnozy,

Budowanie projektów na rzecz osób zagrożonych
Każda grupa zagrożona wymaga odrębnych projektów: bezdomni (programy mentorskie), Długoletni bezrobotni – programy aktywizujące (mentorskie, ekonomia społeczna – spółdzielnie socjalne, roboty publiczne) Osoby o niskich kwalifikacjach Osoby pracujące w niestabilnych formach zatrudnienia Rodziny wielodzietne – bez pracy

Stopa zagrożenia biedą, po transferach społecznych

Stopa zagrożenia biedą

Miary ubóstwa

Diagnoza rezultatów w lokalnych politykach – jakość życia

Wielka Brytania - zestawy wskaźników jako podstawa do oceny jakości życia na poziomie lokalnym:
1. Spójność społeczna i zaangażowanie obywatelskie. W tym zakresie badany jest np. odsetek mieszkańców, który uważają, że w ostatnich trzech latach aktywność społeczności poprawiła się, odsetek tych, którzy sądzą, że przemoc na tle rasowym czy religijnym jest dużym, albo dość dużym problemem. Badana jest również frekwencja wyborcza. 2. Bezpieczeństwo w społeczności lokalnej. Badane jest tu poczucie bezpieczeństwa, a także np. liczba włamań w przeliczeniu na 1000 rodzin, kradzieży samochodów w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. 3. Kultura i czas wolny. Badania obejmują m.in. odczucia obywateli, czy w ostatnich trzech latach nastąpiła poprawa w zakresie działań na rzecz młodzieży, rozwój instytucji kultury (kina, muzea), rozwój ośrodków dla małych dzieci, centrów sportu i wypoczynku, parków. Źródło: Local quality of life indicators – supporting local communities to become sustainable. A guide to local monitoring to complement the indicators in the UK Government Sustainable Development Strategy. Appendix 3, Audit Commission 2005, s

cd 4. Pomyślność ekonomiczna. Badania dotyczą stopy zatrudnienia, odsetka osób pobierających zasiłki, odsetka długoterminowych bezrobotnych, liczby zarejestrowanych firm. Analizowana jest sytuacja osób, które znajdują się w najtrudniejszym położeniu materialnym, 5. Edukacja i kształcenie ustawiczne. Diagnozuje się skalę absencji wśród uczniów, proporcje młodzieży, która nie uczy się i nie pracuje, poziom kwalifikacji zawodowych mieszkańców, wyniki szkolne 15-latków. 6. Środowisko. Analizowane są główne źródła zanieczyszczeń, wielkość emisji CO2 z poszczególnych sektorów lokalnej gospodarki, średnie zużycie prądu i gazu, wody

7. Zdrowie i społeczny dobrostan
7. Zdrowie i społeczny dobrostan. Przedmiotem zainteresowania są wskaźniki umieralności na wybrane choroby, oczekiwana długość życia, odsetek rodzin z osobami terminalnie chorymi, itp. 8. Mieszkalnictwo. Diagnozuje się liczbę nowych mieszkań, ich dostępność cenową, stosunek ceny do dochodów, odsetek mieszkań bez centralnego ogrzewania. Badany jest odsetek mieszkańców, którzy uważają, że w ich społeczności bezdomność jest dużym, albo dość dużym problemem. 9. Dostęp do transportu. Badania dotyczą określenia odsetka mieszkańców, którzy muszą dojeżdżać do pracy (własnym samochodem, transportem publicznym lub rowerem), w tym odsetka mieszkańców, którzy mają do pokonania ponad 20 kilometrów. Diagnoza wskazuje także na odsetek mieszkańców, którzy uważają, że w ostatnich trzech latach transport poprawił się, a korki zmniejszyły. Źródło: Local quality of life indicators – supporting local communities to become sustainable. A guide to local monitoring to complement the indicators in the UK Government Sustainable Development Strategy. Appendix 3, Audit Commission 2005, s

Niektórzy eksperci uważają, że aby dotrzeć do obrazu jakości lokalnego życia należałoby przeanalizować takie wymiary funkcjonowania lokalnej społeczności, jak: aktywność ekonomiczna (funkcjonowanie na rynku pracy), sytuacja dochodowa i sposób gospodarowania dochodami, wyżywienie, zasobność materialna, warunki mieszkaniowe, korzystanie z pomocy społecznej, kształcenie dzieci, uczestnictwo w kulturze i wypoczynku, korzystanie z usług systemu ochrony zdrowia, ubezpieczenia i zabezpieczenia emerytalne, postawy proekologiczne.

Diagnoza społeczności Poznania i jej jakości życia w wybranych dziedzinach

Wskaźniki subiektywne Działanie komunikacji miejskiej
Dziedzina: Wskaźniki subiektywne Wskaźniki obiektywne Komunikacja - Działanie komunikacji miejskiej Punktualność Częstotliwość Ceny biletów Czystość Wygoda jazdy Punktualność – odsetek kursów wykonanych zgodnie z rozkładem Gotowość techniczna – odsetek pojazdów będących gotowych do jazdy Stan taboru – odsetek pojazdów, w których nie stwierdzono uchybień podczas kontroli Stan przystanków i dworców – odsetek przystanków i dworców, w których nie stwierdzono uchybień podczas kontroli Jakość życia ma poziomie lokalnym. Red. T.Borys, P. Rogala, UNDP, Warszawa 2008

Wskaźniki subiektywne 2. Dostępność usług medycznych
Dziedzina: Wskaźniki subiektywne Wskaźniki obiektywne Zdrowie – 1. Samoocena stanu zdrowia 1. Podatność na zachorowania 2. Znoszenie wysiłku fizycznego 3. Znoszenie stresu 4. Ból i dolegliwości Urodzenia żywe i zgony na mieszkańców Umieralność ze względu na przyczynę na 100 tys. mieszkańców Zgony osób poniżej 65 lat Przeciętne dalsze trwanie życia 2. Dostępność usług medycznych 5. Zaspokojenie potrzeb zdrowotnych 6. Pomoc medyczna w nocy 7. Pomoc lekarza specjalisty 8. Wybór szpitala 9. Niezbędne badania Personel medyczny na 10 tys. mieszkańców Porady lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej Łóżka w szpitalach

Bezpieczeństwo socjalne –
Dziedzina: Wskaźniki subiektywne Wskaźniki obiektywne Bezpieczeństwo socjalne – 1. Własne możliwości finansowe Czynsz i opłaty Żywność Odzież i obuwie Drogie wyposażenie Towary luksusowe Oszczędzanie, inwestowanie 1. Powierzchnia mieszkania 2-pokojowego, które można nabyć w obrocie wolnorynkowym za średnie miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw 2. Odsetek gospodarstw domowych żyjących poniżej: minimum egzystencji, ustawowej granicy ubóstwa 2. Możliwość uzyskania wsparcia finansowego Od rodziny Od przyjaciół Od instytucji miejskich Od organizacji społecznych Od społeczności parafialnej 3. Liczba mieszkańców korzystających z pomocy społecznej 4. Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej 5. Powody przyznawania pomocy społecznej 3. Warunki mieszkaniowe Wielkość mieszkania Stan techniczny Wyposażenie 6. Mieszkania bez podstawowych wygód 7. Liczba mieszkań na 1000 mieszkańców 8.Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania 9. Przeciętna liczba osób na mieszkanie 10. Przeciętna powierzchnia użytkowa na osobę

Bezpieczeństwo Dziedzina: Wskaźniki subiektywne Wskaźniki obiektywne
1. Poczucie bezpieczeństwa wieczorem i w nocy 1. Poczucie bezpieczeństwa w mieszkaniu 2. Poczucie bezpieczeństwa w okolicy miejsca zamieszkania 3. Poczucie bezpieczeństwa na dworcach i przystankach 4. Poczucie bezpieczeństwa w centrum miasta 5. Poczucie bezpieczeństwa w parkach i terenach spacerowych 1. Liczba przestępstw wg rodzaju 2. Liczba przestępstw na 1000 mieszkańców 3. Liczba przestępstw kryminalnych 4. Liczba przestępstw gospodarczych 2. Działanie policji 6. Kultura osobista policjantów 7. Możliwości kontaktowania się z policjantami 8. Kompetencje policjantów 9. Skuteczność załatwiania spraw 10. Szybkość działania 5. Wykrywalność przestępstw wg rodzajów 6. Udział włamań do mieszkań na 1000 mieszkańców 3. Gotowość do zaangażowania się w poprawę bezpieczeństwa 11. Gotowość do powiadomienia policji 12. Gotowość do udzielenia pomocy sąsiadowi 13. Gotowość do uczestnictwa w społecznym programie ochrony 7. Udział przestępstw narkotykowych na 1000 mieszkańców 8. Liczba upomnień/pouczeń udzielonych przez straż miejską

Środowisko Dziedzina: Wskaźniki subiektywne Wskaźniki obiektywne
1. Czystość powietrza 1. Ocena czystości powietrza w okolicy miejsca zamieszkania 2. Ocena czystości powietrza w centrum miasta 1. Zanieczyszczenie powietrza (zawartość dwutlenku azotu, pyłu i dwutlenku siarki w powietrzu) 2. Struktura terenów zielonych w Poznaniu 2. Czystość jezior i rzek 3. Ocena czystości jezior 4. Ocena czystości rzek 3. Klasa wód w Poznaniu 4. Zrzut ścieków kanalizacją miejską ogółem 5. Zrzut ścieków kanalizacją z gospodarstw domowych 3. Gotowość do zaangażowania się w ochronę środowiska 5. Gotowość do segregowania odpadów 6. Gotowość do wspierania organizacji społecznych 7. Gotowość do zaangażowania się w programy i akcje na rzecz ochrony środowiska 6. Ilość surowców wtórnych odzyskanych przez służby miejskie 7. Ilość odpadów zebranych podczas akcji „wiosenne porządki” i „sprzątanie świata” 8. Liczba osób uczestniczących w akcjach „wiosenne porządki” i „sprzątanie świata”

Czas wolny 1. Zadowolenie ze sposobu spędzania czasu wolnego
Dziedzina: Wskaźniki subiektywne Wskaźniki obiektywne Czas wolny 1. Zadowolenie ze sposobu spędzania czasu wolnego 1. Zadowolenie z życia towarzyskiego 2. Zadowolenie z czasu spędzanego w domu 3. Zadowolenie z urlopów i czasu spędzanego poza miastem 4. Zadowolenie z rekreacji i aktywności fizycznej 5. Zadowolenie z pobytu w kinie, dyskotece, na koncercie 6. Zadowolenie z pobytu w teatrze, operze, muzeum 1. Liczba widzów w kinach na 1000 mieszkańców 2. Liczba widzów w teatrach na 1000 mieszkańców 3. Liczba zwiedzających muzea na 1000 mieszkańców 4. Czytelnicy bibliotek na 1000 mieszkańców 5. Liczba obiektów sportowych

Wskaźniki subiektywne 2. Szansa znalezienia zatrudnienia
Dziedzina: Wskaźniki subiektywne Wskaźniki obiektywne Praca 1. Zadowolenie z pracy 1. Ocena warunków pracy 2. Zadowolenie z wynagrodzenia 3. Ocena możliwości rozwoju 4. Ocena kontaktów ze współpracownikami 5. Ocena relacji z przełożonymi 1. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw 2. Przeciętne świadczenie emerytalno-rentowe 3. Odsetek ludności aktywnej zawodowo 2. Szansa znalezienia zatrudnienia 6. Ocena szansy znalezienia pracy lepszej niż obecna 7. Ocena szansy znalezienia pracy podobnej do obecnej 8. Ocena szansy znalezienia pracy gorszej niż obecna 4. Stopa bezrobocia 5. Struktura bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy 6. Struktura bezrobotnych wg wieku

Wskaźniki subiektywne
Dziedzina: Wskaźniki subiektywne Wskaźniki obiektywne Edukacja 1. Szkoły 1. Ocena poziomu kształcenia w szkołach 2. Ocena wychowania uczniów przez szkoły 3. Ocena poziomu opieki, jaki zapewniają szkoły 4. Ocena warunków dla niepełnosprawnych 1. Średni wynik sprawdzianów w klasach szóstych 2. Wyniki egzaminów gimnazjalnych 2. Wyposażenie szkół 5. Dostępność komputerów i internetu 6. Wyposażenie w pomoce naukowe 7. Wyposażenie bibliotek 8. Czystość, estetyka i przestronność pomieszczeń 3. Liczba uczniów na oddział wg rodzaju szkoły 4. Liczba uczniów na 1 komputer w liceach ogólnokształcących

1. Poczucie związku z Poznaniem 1. Poczucie więzi z Poznaniem
Dziedzina: Wskaźniki subiektywne Wskaźniki obiektywne Obywatelski Poznań 1. Poczucie związku z Poznaniem 1. Poczucie więzi z Poznaniem 2. Poczucie więzi z dzielnicą 3. Poczucie więzi z osiedlem/ulicą 1. Kierunki odpływu ludności z Poznania 2. Ludność wg okresu zamieszkania w Poznani 2. Gotowość do zaangażowania się w sprawy miast 4. Gotowość do udziału w spotkaniach z władzami 5. Gotowość do udziału w pracach na rzecz rozwoju sąsiedztwa 6. Gotowość do kandydowania do rady miast 3. Frekwencja wyborcza w latach 4. Liczba zarejestrowanych organizacji pozarządowych

Dziękuję

PODYPLOMOWE STUDIA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ SPOŁECZNĄ

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "PODYPLOMOWE STUDIA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ SPOŁECZNĄ"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

PODYPLOMOWE STUDIA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ SPOŁECZNĄ

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "PODYPLOMOWE STUDIA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ SPOŁECZNĄ"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres