„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.” Projekt opracowany przez Ministerstwo Rolnictwa.

Prezentacja na temat: "„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.” Projekt opracowany przez Ministerstwo Rolnictwa."— Zapis prezentacji:

1 „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.” Projekt opracowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Miejsce gospodarstw edukacyjnych w wielofunkcyjnym rolnictwie i rozwoju obszarów wiejskich Dr hab. Piotr Nowak Zakład Socjologii Struktur Społecznych Instytut Socjologii Uniwersytet Jagielloński II Ogólnopolski Zlot Zagród Edukacyjnych Kraków, listopada 2014 r.

2 Plan wystąpienia Co to jest wieś? Rozwój obszarów wiejskich
Wielofunkcyjne rolnictwo Przyszłość wsi w Polsce

3 Wieś jako tradycyjna społeczność lokalna
Wieś to przestrzeń, w obrębie której zachodzą rozmaite zjawiska lub rozgrywają się różne procesy ekonomiczne, społeczne, polityczne i kulturowe (Gorlach 2004). Określony typ aktywności ekonomicznej Charakterystyczny typ więzi społecznych (więzi krewniaczo sąsiedzkie) Specyficzne cechy kultury (rola tradycji)

4 Co to jest wieś?

5 Co wpływa na wysoką jakość życia (dobrobyt) w ich miejscu zamieszkania europejczyków?
Mieszkańcy obszarów wiejskich we wszystkich krajach Unii Europejskiej zgodnie podkreślali, że są to: mocne poczucie wspólnotowości i dobre stosunki sąsiedzkie. Ciekawe jest również to, że równie często takie odpowiedzi pojawiały się u mieszkańców wsi w Wielkiej Brytanii, jak i Polski, krajów na pozór bardzo różniących się historią i strukturą obszarów wiejskich Eurobarometr: Qualitative survey about Well-being, September 2011

6 Dlaczego jest była i będzie polityka rolna?
Powody natury politycznej - racja stanu Powody natury ekonomicznej brak kontroli nad całym procesem produkcji Powody natury społeczno-kulturowej

7 Czy Wspólna Polityka Rolna jest zakupioną od UE licencją rozwojową dla polskiej wsi i rolnictwa?
Czy Polska ma własny plan rozwoju obszarów wiejskich?

8 Rozwój zrównoważony Rozwój zrównoważony to rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnego pokolenia bez uszczerbku dla możliwości przyszłych pokoleń do zaspokajania własnych potrzeb. (Singh 2009: 2).

9 Rozwój neoendogenny Zdaniem Christophera Ray’a podstawą koncepcji neoendogennego rozwoju jest: - terytorializacja, - waloryzacja lokalnych zasobów ludzkich, - partycypacja i kontekstualizacja. Istotę jej opisują trzy pojęcia: kontekst lokalny, partycypacja i partnerstwo

10 Znaczenie rolnictwa W ciągu 12 tysięcy lat, odkąd zaczęto uprawiać rośliny, użytkowanych było ok. 7 tysięcy gatunków – teraz tylko 15 gatunków roślin i 9 gatunków zwierząt zapewnia 90% całkowitej produkcji żywności

11 Podstawowe funkcje gospodarstw rodzinnych
Zapewnienie środków utrzymania rodzinie i zabezpieczenie przed ubóstwem Współtworzenie różnorodności produkcji rolnej i zwiększanie konkurencji na rynku Kształtowanie środowiska naturalnego Zapobieganie procesom wyludniania na obszarach wiejskich Zapewnienie bezpieczeństwa społecznego

12 Współczesne funkcje rolnictwa
Źródło: Wilkin J Wielofunkcyjność rolnictwa i obszarów wiejskich, w: Nowe Życie Gospodarcze, nr Źródło: Wilkin J Wielofunkcyjność rolnictwa i obszarów wiejskich, w: Nowe Życie Gospodarcze, nr 21,

13 Współczesne funkcje rolnictwa

14 Współczesne funkcje wsi
Współczesne funkcje wsi to tworzenie infrastruktury kulturowej, społecznej i ekonomicznej umożliwiającej korzystanie z jej zasobów mieszkańcom kraju (w tym miast).

15 Najważniejsze sektory gospodarki w gminie ze względu na ilość mieszkańców gminy w nich pracujących – 1995, 2005 oraz 2012 roku W KTÓRYCH SEKTORACH GOSPODARKI ZATRUDNIONYCH JEST NAJWIĘCEJ MIESZKAŃCÓW GMINY? Typ gminy Ogółem Duża Mała 1995 2005 2012 Rolnictwo, ogrodnictwo i przetwórstwo spożywcze 78,8 53,8 88,8 80,0 83,8 66,9 Handel i usługi 56,3 57,5 63,8 41,3 36,3 48,8 49,4 51,1 Przemysł, w tym leśny 43,8 46,3 38,8 25,0 21,3 33,8 34,4 Transport 10,0 11,3 13,9 1,3 - 7,6 5,6 10,7 Turystyka 5,0 5,1 6,3 10,1 7,5 Sfera budżetowa 40,0 31,3 51,3 42,5 48,1 37,6 Budownictwo 12,5 3,8 8,2 Inne 2,6 2,5 0,6 6,9 Braki danych Źródło: Badania własne.

16 Koszty społeczne zmian zachodzących na wsi
Cierpienia współczesnego człowieka wynikają z tego, że uzyskał ogromną, bezprecedensową wolność osobistą kosztem dużej części bezpieczeństwa. I nie chodzi o bezpieczeństwo od wojny. Chodzi o bezpieczeństwo w sensie pozycji społecznej, pewności siebie, zaufania do swoich decyzji, do autorytetów. Świat społeczny w którym żyje współczesny człowiek daleki jest od tradycyjnej społeczności wiejskiej, która zapewniała kompletność funkcjonalną.

17 Dziękuję za uwagę