PODYPLOMOWE STUDIA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ SPOŁECZNĄ

Prezentacja na temat: "PODYPLOMOWE STUDIA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ SPOŁECZNĄ"— Zapis prezentacji:

1 PODYPLOMOWE STUDIA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ SPOŁECZNĄ
Teoria ekonomii Dr Maciej Duszczyk

2 Dylemat na początek czy Co było pierwsze?
Czy polityka społeczna jest ważniejsza niż ekonomia czy też ekonomia od polityki społecznej?

3 Teoria ekonomii a polityka ekonomiczna
Teoria ekonomii to: nauka zajmująca się badaniem i tłumaczeniem zjawisk zachodzących w gospodarce – mikroekonomia, makroekonomia, rynek kapitałowy itp. Polityka ekonomiczna to: sposób zarządzania gospodarką przez państwo (lub grupę państw) mający na celu maksymalizację pozytywnych efektów ekonomicznych i społecznych. Jej elementami jest polityka fiskalna i monetarna Głównym celem polityki ekonomicznej powinno być podnoszenie jakości życia obywateli!!!

4 Mikro i Makro Makroekonomia Mikroekonomia
Analiza gospodarki jako całości: Tworzenie i podział dochodu narodowego. Inflacja Bezrobocie Bilans płatniczy Polityka pieniężna Polityka gospodarcza Gospodarka: ogół zależności Analiza zachowań: Konsumentów Przedsiębiorstw Rynków Analiza indywidualnych decyzji dotyczących zakupu i sprzedaży towarów i usług na rynku.

5 Czynniki produkcji Polityka ekonomiczna dąży do maksymalizacji wykorzystania czynników produkcji, którymi są: Ziemia i zasoby naturalne Kapitał (budynki, maszyny itp.) Praca (pracownicy w teorii – siła robocza) Wiedza Ostatnio dodaje się jeszcze: Przedsiębiorczość

6 Różne teorie ekonomiczne
Ile państwa na rynku? Jaka rola przedsiębiorstw? Koncesje i niewidzialna ręka rynku? Udział sektorów: rolny/produkcji i usług Rola jednostki jako konsumenta i pracownika/pracodawcy – często sprzeczne funkcje i oczekiwania

7 Teoria przesunięć międzysektorowych

8 Główne terminy Popyt Cena Podaż Usługa Reklama

9 Popyt Dobra i usługi jakie jesteśmy skłonni nabyć za określoną cenę w danym miejscu i czasie. Gdy cena spada to możemy sobie kupić więcej produktów lub usług – czy zawsze?

10 Co wpływa na popyt? Wiek? Płeć? Wiedza? Pora roku ?
Cechy człowieka (snobizm, sknerstwo)? Strach/Odwaga? Co jeszcze ?????????????

11 Podaż Liczba produktów lub usług jakie są oferowane na rynku po danej cenie w danym czasie i miejscu. Wraz ze wzrostem ceny liczba produktów lub usług rośnie. Czy zawsze? Czy są wyjątki?

12 Co wpływa na podaż Zdolność do produkcji lub świadczenia usług?
Oczekiwania co do rozwoju sytuacji? Moda? Ceny surowców? Oczekiwania co do zysku? Liczba producentów? Sieć sprzedaży? Co jeszcze?????

13 Cena Wyrażona w jednostkach danej waluty wartość danego produktu lub usługi. Generalnie służy racjonalności wydatkowania środków ale generalnie jest również strasznie denerwująca, ale….. Kupiłem taniej niż inni – jedna z ulubionych sekwencji w każdym języku !!!!!!!!

14 Cena Cena, która równoważy popyt i podaż to cena równowagi – może być rynkowa lub umowna A co ze spekulacją? Optymalnie jest wtedy kiedy sprzedający nie mogą dyktować cen tylko decyduje o tym rynek – to teoria a jak jest w praktyce???

15 Rynek Do transakcji dochodzi na rynku – wymiana dóbr usług za pieniądze – czy zawsze?

16 Jakie są rynki? Regionalne, lokalne, krajowe, międzynarodowe
Samochodowy, rolny, pieniężny Wolny, reglamentowany (koncesje), szary, czarny Hurtowy i detaliczny

17 Ile jesteś w stanie zapłacić

18 Różne rodzaje graczy na rynku
Monopoliści – generalnie nie powinno ich być Oligopoliści – są, ale dobrze by było ich jak najmniej Koncesjonariusze – beneficjenci regulowanego rynku Przedsiębiorstwa mający przewagę na rynku – chyba nieuchronne zjawisko Przedsiębiorstwa rynkowe – rywalizujące bez przewag – decydują inne czynniki

19 Na rynku mamy dobra… Substytucyjne Jabłko/Banan Polonez/Mercedes
Coca Cola/Pepsi Cola Szynka/Mielonka Piwo/Wino/Wódka – czy na pewno? Komplementarne Chleb i masło Papier i ołówek Komputer i drukarka Wykładowca i słuchacz Pieprz i sól Legia i Widzew

20 Dwa produkty Co decyduje o wyborze? Cena/dostępność/jakość/design/snobizm/reklama/potrzeba/???

21 Definicje przedsiębiorczości
Przedsiębiorczość to cecha działania zmierzającego do zapewnienia racjonalnej i efektywnej koordynacji zasobów gospodarczych przedsiębiorstwa oraz umożliwiającego osiąganie racjonalności gospodarowania oraz efektywności ekonomicznej, która wyraża stopień osiąganej racjonalności. Motywem przedsiębiorczości jest dążenie do uzyskania efektywności pozwalającej na bieżące funkcjonowanie przedsiębiorstwa i stwarzającej podstawy jego rozwoju. Przedsiębiorcze działanie jest utożsamiane bezpośrednio z osobą przedsiębiorcy.

22 Inne podejście Jeden z czterech głównych czynników produkcji – obok ziemi, kapitału i pracy. Umiejętność dostrzegania tego czego inni nie widzą lub zobaczą później Umiejętność kreatywnej realizacji własnych lub zapożyczonych pomysłów Gotowość do podejmowania ryzyka Umiejętność do bycia innowacyjnym – wykorzystywanie renty wiedzy i kreatywności Stawianie ambitnych celów nawet w sytuacji kiedy ich realizacja wydaje się mało realna.

23 Profil przedsiębiorcy
CHARAKTERYSTKA CECHY Wiara we własne siły Wiara w siebie, optymizm, niezależność, indywidualizm Orientacja na zadania, rezultaty Potrzeba osiągnięć, orientacja na zysk, wytrwałość, upór, determinacja, energia, konsekwencja, inicjatywa Podejmowanie ryzyka Umiejętność i chęć podejmowania wyzwań, zdolność do podejmowania ryzyka i oceny istniejących warunków realizacji pomysłów Przywództwo Dobry organizator, zachowanie przywódcze, duża siła przebicia, dobra współpraca z ludźmi Orientalność Innowacyjność, kreatywność, otwarty umysł, niezawodność, dążenie do bycia dobrze poinformowanym Zorientowany na przyszłość Umiejętność przewidywania i postrzegania, stałe wyznaczanie sobie coraz ambitniejszych celów i zadań.

24 Przedsiębiorczość Przedsiębiorczość społeczna
Przedsiębiorczość antyspołeczna

25 Produkt Krajowy Brutto
Miernik dochodu narodowego czyli wielkość wyprodukowanej w danym okresie (najczęściej w danym roku) produkcji przy użyciu wszystkich podstawowych czynników produkcji (ziemia/kapitał/praca) Nie ma znaczenia pochodzenie czy własność czynników wytwórczych ważne jest tylko terytorium

26 Produkt Krajowy Brutto
Trzy różne PKB pomiar wielkości produkcji (wartość wszystkich wytworzonych dóbr), pomiar wielkości dochodów (dochody wszystkich właścicieli czynników produkcji) pomiar wielkości wydatków (zsumowanie wszystkich wydatków: gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, samorządów, rządu itp.).

27 Produkt Krajowy Brutto

28 Produkt Krajowy Brutto

29 Produkt Krajowy Brutto

30 Produkt Krajowy Brutto (PPS)

31 Produkt Krajowy Brutto (PPS)

32 Produkt Krajowy Brutto
Trzy różne PKB pomiar wielkości produkcji (wartość wszystkich wytworzonych dóbr), pomiar wielkości dochodów (dochody wszystkich właścicieli czynników produkcji) pomiar wielkości wydatków (zsumowanie wszystkich wydatków: gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, samorządów, rządu itp.).

33 Dochód narodowy To po prostu inaczej: Produkt Narodowy Netto czyli:
Wielkość produkcji wytworzonej w danym czasie za pomocą czynników produkcji należących do obywateli danego państwa. I inaczej: ilość pieniędzy jaką ma do dyspozycji dana gospodarka po pozostawieniu określonej ilości środków na amortyzację i utrzymanie możliwości produkcyjnych.

34 Dochód narodowy Jest to Produkt Narodowy Brutto pomniejszony o wartość amortyzacji (zużycie się środków produkcji). Bardzo duże problemy z liczeniem amortyzacji, dlatego najczęściej stosuje się PNB.

35 Dochód narodowy Trzy sposoby podziału dochodu narodowego:
Pierwotny czyli wynagrodzenia i akumulacja finansowa przedsiębiorstwa Wtórny czyli poprzez rynek dokonuje się kolejnego podziału (zakup dóbr i usług). Tutaj są również podatki Ostateczny czyli konsumpcja i akumulacja (zwiększanie możliwości produkcyjnych).

36 Inwestycje zagraniczne
Prywatyzacja Przejęcia Od podstaw – green field Gliwice FSO

37 Inwestycje zagraniczne

38 Interwencja państwa w gospodarkę
Specjalne strefy ekonomiczne Wynagrodzenie minimalne System emerytalny Zakłady Pracy Chronionej

39 Specjalne strefy ekonomiczne

40 Minimalne wynagrodzenie
Obecnie 1600 zł brutto. (pełny etat) Czy powinna być zróżnicowana regionalnie? Regulacja państwa w koszty pracy i przeciwdziałanie wykorzystywaniu pracowników. Czy działa?

41 System emerytalny Wiek emerytalny Emerytury pomostowe
Grupy uprzywilejowane Sposób wyliczania i odpowiedzialność państwa PAYG – system kapitałowy

42 Zakłady pracy chronionej i nie tylko
Ulgi/Kary za zatrudnienie osób z niepełnosprawnością Uprzywilejowanie w przetargach Dopłaty do wynagrodzeń Zwolnienia z opłacania podatków: od nieruchomości, rolnego i leśnego Tendencja do ograniczania wsparcia – dobrze czy źle

43 Instytucje otoczenia ekonomi
Narodowy Bank Polski Giełda Rada Polityki Pieniężnej Bank Gospodarstwa Krajowego Komisja Nadzoru Finansowego

44 Narodowy Bank Polski Ma trzy podstawowe funkcje: banku emisyjnego, banku banków oraz centralnego banku państwa. Główny cel działania to utrzymanie stabilnego poziomu cen oraz złotówki. Do głównych obszarów działalności NBP należą: prowadzenie polityki pieniężnej, działalność emisyjna, rozwój systemu płatniczego, zarządzanie rezerwami dewizowymi Polski, obsługa Skarbu Państwa, działalność edukacyjna i informacyjna.

45 Rada Polityki Pieniężnej
ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej, składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego, ustala wysokość stóp procentowych NBP, ustala zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków, określa górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych, zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z działalności NBP, przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP, ustala zasady operacji otwartego rynku.

46 Giełda Papierów Wartościowych
Głównym celem jest organizacja obrotu instrumentami finansowymi. Koncentrację w jednym miejscu i czasie ofert kupujących i sprzedających w celu wyznaczenia kursu i realizacji transakcji. Indeksy: WIG, WIG 20, mWIG (40 średnich spółek notowanych na Głównym Rynku GPW), RESPECT (firmy odpowiedzialne społecznie notowane na Głównym Rynku GPW), sWIG 80 (80 małych spółek notowanych na Głównym Rynku GPW) i inne.

47 Bank Gospodarstwa Krajowego
Obsługa sektora finansów publicznych. Główne zadanie polega na wspieraniu państwowych programów społeczno-gospodarczych oraz samorządowych programów rozwoju regionalnego. Sprawna i efektywna kosztowo realizacja działalności zleconej przez Państwo. Suma bilansowa ok. 36 mld zł.

48 Komisja Nadzoru Finansowego
Głównym celem jest nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym, emerytalnym, nadzór nad instytucjami płatniczymi i biurami usług płatniczych oraz nad instytucjami pieniądza elektronicznego. Działanie na rzecz stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienia ochrony interesów uczestników tego rynku. Wykonuje zadania przy pomocy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego

49 Ekonomiczne zasady konstytucyjne
Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 24. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy. Art Finanse publiczne

50 Spójność społeczna a ekonomia
Czy spójność społeczna albo jakość życia mogą być ujmowane w kontekście celów stricte ekonomicznych? Czym jest spójność społeczna i czy ma wpływ na podejmowane decyzje: indywidualne i grupowe Skąd się wzięła zasada solidarności społecznej w Konstytucji RP Artykuł 2 Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.

51 Wyzwania stojące przed spójnością społeczną
Konieczność zmiany paradygmatu z transformacji na integrację, Model przygotowany na nowe wykluczenia społeczne oparty na wydobywaniu potencjałów osób z deficytami i dysfunkcjami oraz uznaniu priorytetu cykli życia, Podstawą jest powszechność świadczenia pracy przy jednoczesnym wysokim poziomie aktywnego wsparcia dla wydobywania potencjałów poszczególnych osób czy grup społecznych, Przejście od modelu „welfare state” do „workfare state”, Wspieranie na wyższym niż obecnie poziomie tych grup społecznych, które bez transferów społecznych sobie nie poradzą i będą skazane na trwałą marginalizację, Wzrost dostępu do szeroko rozumianych usług społecznych

52 Spójność regionalna Wymiar terytorialny w znaczeniu podwójnym:
ład przestrzenny w zagospodarowywaniu kraju, co wymaga odpowiednich instrumentów planowania, w tym planowania fizycznego i ekonomicznego, ład w rozwoju potencjałów wzrostu dostosowanych do lokalnych i regionalnych uwarunkowań ( z wykorzystaniem ich endogenicznego charakteru).

53 Spójność regionalna W skład policentrycznej metropolii sieciowej w roku 2030 wchodzą: rdzeń metropolii sieciowej, który tworzy Warszawa (ze swoim obszarem metropolitalnym) oraz następujące ośrodki metropolitalne (wraz ze swoimi obszarami metropolitalnymi): Konurbacja Górnośląska (Katowice wraz z miastami wchodzącymi w skład Górnośląskiego Obszaru Metropolitalnego), Kraków, Łódź, Trójmiasto (Gdańsk – Sopot – Gdynia z głównym ośrodkiem miejskim w Gdańsku – dalej: Trójmiasto), Poznań, Wrocław, Bydgoszcz i Toruń, Szczecin, Lublin, Białystok oraz Rzeszów, współtworzące ją miasta (wraz z obszarami funkcjonalnymi) o znaczeniu regionalnym czyli pozostałe miasta wojewódzkie: Kielce, Olsztyn, Opole, Zielona Góra, Gorzów Wielkopolski oraz: Płock, Koszalin, Słupsk, Bielsko-Biała, Częstochowa, Radom, Rybnik.

54 Spójność regionalna

55 Wyzwania globalne - największe gospodarki

56 Scenariusz rozwoju